Ἀπό τόν Βασίλειο Χ. Στεργιούλη
Ὁ Σεπτέμβριος εἶναι ὁ πρῶτος μήνας τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Ἐάν γιά τήν πολιτεία ὁ Ἰανουάριος εἶναι ὁ πρῶτος μήνας τοῦ ἔτους, γιά τήν ὀρθόδοξη Εκκλησία μας εἶναι ὁ Σεπτέμβριος.
Ἀλλά καί τοῦ σχολικοῦ ἔτους ὁ Σεπτέμβριος εἶναι ὁ πρῶτος μήνας. Σηματοδοτεῖ τήν ἔναρξή του. Τά σχολεῖα ἀνοίγουν τίς πύλες τους τήν 1η Σεπτεμβρίου καί μικροί καί μεγάλοι μαθητές, δάσκαλοι καί καθηγητές ἐπανέρχονται στά καθήκοντά τους. Οἱ προαύλειοι χῶροι τῶν ἐκπαιδευτηρίων στίς 11 Σεπτεμβρίου γεμίζουν ἀπό μαθητές, πού οἱ φωνές τους τά κάνουν νά μοιάζουν μέ πολύβουα μελίσσια. Τήν ἡμέρα αὐτή ἀρχίζει τό διδακτικό ἔργο, μέ τήν τέλεση τοῦ ἁγιασμοῦ. Καί στίς σχολικές αἴθουσες ἀρχίζει ὁ καθημερινός ἀγώνας γιά τήν κατάκτηση τῆς γνώσης καί τῆς ἐπιστήμης, πού θά καταστήσει τούς μαθητές ἱκανούς γιά τήν μελλοντική ἔνταξή τους στήν κοινωνία.
Ὁ ἁγιασμός, τό «ἀπό Θεοῦ ἄρχεσθαι» καί ἡ ἐπίκληση τοῦ θείου φωτισμοῦ, ἀποτελεῖ μακρά παράδοση στό εὐλογημένο ἔθνος μας. Δείχνει τόν στενό σύνδεσμο πίστης καί γνώσης, ἀρετῆς καί σοφίας. Ὅπως διακήρυξαν οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοί μας, ἡ ἐπιστήμη πού χωρίζεται ἀπό τήν ἀρετή «πανουργία, οὐ σοφία φαίνεται». Καί ἐκεῖνο πού περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλο ἔχει ἀνάγκη ἡ κοινωνία μας γιά νά μήν μεταβληθεῖ σέ ζούγκλα, δέν εἶναι τά φουσκωμένα σάν μπαλόνια ἀπό γνώσεις μυαλά, ἀλλά οἱ ἅρτιοι καί ὁλοκληρωμένοι χαρακτῆρες. Οἱ γεμάτοι ἀνθρωπιά, ἀλήθεια καί ἐντιμότητα πολίτες, πού θά ἀνορθώσουν τό κοινωνικό σῶμα. Ἄλλωστε τά μεγαλύτερα δεινά στήν ἀνθρωπότητα δέν προῆλθαν, οὔτε θά προέλθουν ἀπό τούς σπουδαγμένους, ὅπως ἔλεγε ὁ ἐθναπόστολος Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ἀλλά ἀπό τούς ἀσυνείδητους καί ἄθεους ἐπιστήμονες. «Ἀπό τά ἄθεα γράμματα».
Ὁ ἁγιασμός στά σχολεῖα ἀνάγει τήν ἀρχή του στήν ἐποχή τῆς Ὀθωμανοκρατίας. Τότε τά σχολεῖα μας, κρυφά ἤ φανερά, ἄρχιζαν μέ ἁγιασμό τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ (14 Σεπτεμβρίου). Δέν ὑπῆρχε τότε Ἑλληνικό Κράτος. Τό ἔθνος δέν ἐκφράζονταν πολιτικά, ἀλλά θρησκευτικά διά τῆς Ὀρθοδοξίας. Οἱ δέ Ὀθωμανοί δέν ἤθελαν τήν πνευματική διαφώτιση τῶν ὑποδούλων. Ἰδίως τούς πρώτους μετά τήν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινούπολης αἰῶνες. Ὑπῆρξαν μάλιστα Σουλτάνοι, πού ἄσκησαν σκληρή πολιτική ἐνάντια στήν πνευματική καλλιέργεια τῶν ραγιάδων. Γι’ αὐτό τούς ἀποδόθηκε ἡ προσωνυμία τοῦ φωτοσβέστη.
Δέν ὑπῆρχαν τότε δάσκαλοι καί καθηγητές, οὔτε ὑλικοτεχνική ὑποδομή. Ὑπῆρχαν ὅμως φωτισμένοι, ἅγιοι καί μέ φλογερή ψυχή καλόγεροι καί κληρικοί, πού μάζευαν τά παιδιά καί μέ τήν ἐπίκληση τῆς δύναμης τοῦ Σταυροῦ (« Σταυρέ τοῦ Κυρίου, βοήθει μοι») ἄνοιγαν τήν Ὀκτώηχο καί τό Ψαλτήρι καί δίδασκαν στά σκλαβωμένα ἑλληνόπουλα Χριστό κι Ἑλλάδα. Αὐτοί διατήρησαν τήν ἱστορία, τή γλῶσσα, τήν ἐθνική συνείδηση καί τήν ὀρθόδοξη πίστη, τά ἤθη καί τά ἔθιμα, τίς παραδόσεις μας. Δούλεψαν μέ ζῆλο καί πόθο, στά σκλαβόπουλα. Τούς δίδαξαν τί εἶναι, τί τούς πρέπει. Πολλοί πλήρωσαν τό ἔργο τους μέ τό μαρτύριο καί τήν θυσία τους, ὅπως γιά παράδειγμα ὁ ἐκ Ραψάνης Νεομάρτυρας Ἅγιος Γεώργιος καί ὁ Ἀπόστολος τοῦ σκλαβωμένου Γένους ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ὁ ὁποῖος ἐπιτέλεσε τεράστιο ἐκπαιδευτικό ἔργο, πού δέν ἐκτελεῖ σήμερα Ὑπουργός Παιδείας, πού ἔχει στήν διάθεσή του ὁλόκληρο κρατικό προϋπολογισμό. Πέτυχε νά κτισθοῦν «πάνω ἀπό 210 ἑλληνικά σχολεῖα καί ἄλλα 1100 ἄρχισαν νά λειτουργοῦν»!
Καί δέν ἦταν λίγοι αὐτοί οἱ δάσκαλοι. Ἀρκεῖ νά θυμίσουμε ἐδῶ ὅτι ἀπό τούς 1500 διανοούμενος πού εἶχε τότε τό ὑπόδουλο Γένος μας, οἱ 1000 περίπου ἦταν κληρικοί!
Σέ ὅλους αὐτούς ὀφείλεται ἡ διατήρησή μας ὡς ἔθνους, ἡ πνευματική ἀναγέννηση, καί κατά μεγάλο μέρος ἡ ἀπελευθέρωσή μας ἀπό τήν Ὀθωμανοκρατία. Ὅπως ψάλλει ὁ ποιητής: «πῆραν φῶς ἀπ’ τά καντήλια κι’ ἄστραψαν τά καρυοφίλια».
Τό ἐρώτημα, γιά τήν παροῦσα κατάστασή μας εἶναι: Ποιά παιδεία προσφέρει σήμερα ἡ ὀρθόδοξη Ἑλλάδα στά παιδιά της; Τήν παιδεία τοῦ Διαφωτισμοῦ, τῆς ταξικῆς συνείδησης καί τῆς ἀθεϊας; Αὐτή, πού ὁδηγεῖ τούς νέους νά μήν σέβονται τό ἐθνικό μας σύμβολο καί νά δηλώνουν ἀναιδῶς: «Δέν καμαρώνω γιά τήν ἐθνική μου ταυτότητα»; Αὐτή, πού ἐπιδιώκει νά μᾶς πείσει ὅτι τά πράγματα τῶν ἀνθρώπων εἶναι ὅπως στά ζῶα (ἤ καί ἀκόμη χειρότερα);
Τό θέμα τῆς παιδείας εἶναι ἀπό τά πλέον φλέγοντα καί ἐπείγοντα τοῦ ἔθνους. Καί δέν χωράει ἀναβολή. Πρέπει νά σταματήσουν οἱ ὀλέθριες ἐπεμβάσεις πού ἔγιναν ὥς τώρα στά γλωσσικά μαθήματα, στά μαθήματα ἱστορίας, Θρησκευτικῶν κ.α. Νά ἐφαρμοστοῦν οἱ ἀποφάσεις τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας στά Θρησκευτικά. Νά ἀποσυρθοῦν τά ὀλέθρια διαθρησκειακά βιβλία-φάκελοι Θρησκευτικῶν καί νά ἐκτυπωθοῦν καί διανεμηθοῦν στούς μαθητές τά πρό τοῦ 2016 βιβλία ὀρθόδοξου ἀγωγῆς. Ἡ παράταση τῆς ἀνομίας, τήν διαιωνίζει. Καί ἡ ἀνοχή σ’ αὐτή συνιστᾶ ἐνοχή. Ἄς ἀναλάβει καθένας τίς εὐθύνες πού μᾶς ἀναλογοῦν. Ἰδίως δε ἡ Διοικοῦσα Ἐκκλησία καί ἡ Πολιτεία.