Ο “αλάδανος” είναι ρητίνη που παράγεται από ειδικούς αδένες, που βρίσκονται σε όλα τα πράσινα μέρη του φυτού Cistus creticus ssp creticus (αγκίσαρος) και εκκρίνεται κατά τις θερμές ώρες της ημέρας στη διάρκεια της άνοιξης και του θέρους.
Ο αλάδανος στη θεραπευτική : Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε τον Κίσθο κατά της τριχόπτωσης. Ο Διοσκουρίδης αναφέρει: “Το λάδανον δύναμιν έχει θεραπευτικήν, μαλακτικήν, αναστομωτικήν, ίστησι δε τας ρεούσας τρίχας μιγέν οίνω και σμύρνη και μυρσινίω ελαίω, ουλάς τε ευπρεπεστέρας ποιεί μετ’ οίνου καταχριόμενον και ωταλγίας μεθ’υδρομέλιτος ή ροδίου εγχεομένου θεραπεύει, υποθυμιάται δε και προς δευτέρων εκβολάς και σκληρίας θεραπεύει τας εν μήτρα εν πεσσώ μιγέν, και ταις ανωδύνοις και βηχικάς και μαλάγμασι χρησίμως μείγνυται κοιλίαν τε ίστησι συν οίνω παλαιώ ποθέν, έστι δε και αρνητικόν”.
Από την αρχαιότητα μέχρι και το τέλος του 18ου αιώνα το λάδανο το χρησιμοποιούσαν ως αντιλοιμώδες (κατά της πανώλους) και ως τονωτικό. Ο Celsus αναφέρει τη χρησιμοποίηση της ρητίνης του Cistus ως έμπλαστρο σε κακοήθη σαρκώματα.
Ο Αέτιος ο Αμιδηνός αναφέρει ότι το λάδανον χρησιμοποιείται σαν πεσσός (υπόθετο) για σκληρούς όγκους στη μήτρα.
Ο Ορειβάσιος παρασκεύαζε αλοιφή με λάδανο κατά της τριχόπτωσης. Ο Αβικέννας αναφέρει τη χρήση του λαδάνου για την αποσκλήρυνση του στομάχου και εντέρου και με τη μορφή αλοιφής για τη θεραπεία του σπλήνα. Στη λαϊκή θεραπευτική του Μυλοπόταμου τον αλάδανο τον χρησιμοποιούσαν για τη θεραπεία των “βγαρτών” (αποστήματα, αχελώνια, μαλάθρακες), σε κρυολογήματα, πονόδοντο, αϋπνία, διάρροια και καρκίνο της μήτρας…
Σύγχρονες έρευνες αποκαλύπτουν την ύπαρξη ουσιών με ποικίλες φαρμακευτικές δράσεις και ευρεία χρήση στη βιομηχανία καλλυντικών κ.ά. Η αντικαρκινική δράση των μανουηλοξειδίων από τον αγκίσαρο είναι τεκμηριωμένη τουλάχιστον in vitro, ενώ το αιθέριο έλαιο του αλάδανου είναι ο ακριβότερος και ισχυρότερος σταθεροποιητής που διαθέτει η βιομηχανία των αρωμάτων (αλήθεια πόσο δύσκολο είναι να στρέψουμε την εμπορική μας δραστηριότητα σ’ αυτήν την τεράστια αγορά;)
[Δρ Κώστας Δ. Οικονομάκης,
Τακτικός Ερευνητής Ινστιτούτο Υποτροπικών Φυτών & Ελαίας Χανίων]