Μεταξύ αυτών εξέχουσα θέση κατέχει ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός (1714-1779). Ένας που αγνοεί το έργο που επιτέλεσε μπορεί να διερωτηθεί, πώς ένας ιερωμένος – και δεν είναι ο μόνος κληρικός, αλλά είναι εκ των ολίγων που έδρασαν ιεραποστολικά σε όλη σχεδόν τη σημερινή Ελλάδα τον 18ο αιώνα – βοήθησε την Επανάσταση.
Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός: ο φωτιστής των σκλάβων (Α΄ Μέρος)