Βλέπετε λοιπόν, τούς γράφει, πόση ἀνάγκη εἶναι νά ἑτοιμασθοῦν καί νά κατασκευασθοῦν πολλότατα πυρπολικά. Ὅσον καί ἄν κοστίζουν αὐτά εἶναι τό μόνον ἰσχυρόν ὅπλον τῆς Ἑλλάδος κατά τῆς Τουρκίας, μάλιστα εἰς τόν ἐφετεινόν χρόνον…
Η εμπροσθοφυλακή του στόλου ήταν ένα γιγαντιαίο δίκροτο, ονομαζόμενο Κινούμενον Όρος, με 84 κανόνια βεληνεκούς 1600 μέτρων και πλήρωμα αποτελούμενο από 1000 άνδρες. Ο ελληνικός στόλος μόλις συνάντησε το τεράστιο πολεμικό, επιτέθηκε εναντίον του με κανονιοβολισμούς αλλά αναγκάστηκε άμεσα να υποχωρήσει καθώς τα κανόνια των ελληνικών πλοίων είχαν μικρό βεληνεκές…
Μετά τον θάνατο του Χ. Βιλαέτη στο Λαντζόι και μέχρι την έναρξη της Πολιορκίας του Λάλα, τον Μάιο του 1821, ο μόνος υπολογίσιμος αγωνιστής για τους Λαλαίους Τούρκους στην περιφέρειά τους ήταν ο Γιώργης Γιαννιάς, από την Προστοβίτσα (σημερινή Δροσιά) της Τριταίας Αχαϊας, στο όρος Ωλενός
Ἡ στρατηγικὴ ἐπιτυχία τῆς μάχης ἦταν μεγάλη. Ἐμπόδισε τὴν κάθοδο τοῦ Ὀμὲρ Βρυώνη στὴν Πελοπόννησο καὶ διευκόλυνε τὴ νίκη στὸ Βαλτέτσι ποὺ ἐμψύχωσε τὴν ἐπανάσταση.
«Το Καστράκι είναι οχυρή τοποθεσία βρίσκεται στην επαρχία Καλαβρύτων, στους πρόποδες του όρους Χελμός, εκεί στις 5 Μαΐου του 1826 γράφτηκε μια ακόμα ηρωική σελίδα στην Βίβλο της ελευθερίας, με κορυφαία πράξη του δράματος την ηρωική αυτοθυσία των γυναικόπαιδων που προτίμησαν όπως οι Σουλιώτισσες του Ζαλόγγου, τον ένδοξο θάνατο από τον ατιμωτικό βίο.»
Τότε παρενέβη ο Κιοσέ Μεχμέτ του επισημαίνει ότι ο αγώνας του είναι άσκοπος και του ζητά να αλλαξοπιστήσει, αλλιώς θα τον παλουκώσουν! Ο Διάκος σύμφωνα με την παράδοση απαντά: « Οι χριστιανοί όλοι σηκώθηκαν στα άρματα για να ξεσκλαβωθούν. Έχει και άλλους σαν και μένα ο τόπος μου. Ούτε σε υπηρετώ, ούτε σε ωφελώ και αν σε υπηρετήσω».
Οἱ ἀγωνιστές τῆς ἐπαναστάσεως τοῦ 1821 δέν ἦσαν ἅγιοι, ἀλλά ἄνθρωποι. Δέν πρέπει νά τούς συγκρίνουμε μέ τά κριτήρια τοῦ δικοῦ μας κοινωνικοῦ καθωσπρεπισμοῦ, γιατί ἔζησαν σέ ἕναν τελείως διαφορετικό κόσμο. Ἡ συνολική ὅμως προσφορά τους ὑπερκάλυψε τά σφάλματά τους, τά ὁποῖα δέν πρέπει νά ἀποκρύβονται. Στήν ἱστορική μνήμη ἔμειναν ὡς οἱ ἐλευθερωτές τῆς Ἑλλάδος
Ενώ η κατάσταση γινόταν κρισιμότερη πρότειναν στον Διάκο να διαφύγει, αυτός όμως απάντησε “ο Διάκος δεν φεύγει” και δεν εγκατέλειψε την θέση του.
Από τους 40 ναυτοτόπους του Ιονίου και του Αιγαίου πελάγους, που είχαν αναδειχθεί τον 18ο αιώνα σε εύρωστες κοινότητες μέσα από το εμπόριο και τη ναυτιλία στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, οι 25 ναυτότοποι κηρύσσουν την Επανάσταση
Ἡ σφαγή τῆς Χίου καί ἡ ἐπακόλουθη ἀνατίναξη τῆς τουρκικῆς ναυαρχίδος ἀπό τόν Κανάρη,εἶχαν μεγάλη ἐπίδραση στήν κοινή γνώμη τῆς Εὐρώπης καί στήν ἀνάπτυξη τοῦ φιλελληνικοῦ κινήματος.
25η Μαρτίου 1821! Οἱ σκλαβωμένοι Ἕλληνες, μήν ἀντέχοντας ἄλλο τόν, ἐπί τετρα-κόσια χρόνια, σκληρό καί αἱμοσταγῆ ζυγό τοῦ Τούρκου κατακτητῆ, ὕψωσαν τό λάβαρο τῆς Ἐπανάστασης. Ἦταν ἡ μέρα πού γιόρταζαν τόν «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ», ἐπειδή ὁ Ἀγώνας τους γινόταν «γιά τοῦ Χριστοῦ τήν πίστη τήν ἁγία καί τῆς Πατρίδος τήν ἐλευθερία».
Κατ’ ἀνάγκην ἡ ἡμέρα τῆς ἐπισήμου ἐπετείου θὰ ἦτο περιεκτικὴ διαφόρων χρονολογιῶν καὶ θὰ ἔπρεπε νὰ ὁρισθῇ μία τῶν ἡμερῶν τοῦ τελευταίου δεκαημέρου τοῦ Μαρτίου, προεκρίθη δὲ ἡ 25η, διότι ἡ κατ’ αὐτὴν συμπίπτουσα μεγίστη ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου προσφέρει τὸ μέγα της σύμβολον, σύμβολον νέας ζωῆς εἰς τὴν ἀνάμνησιν τοῦ μεγάλου γεγονότος, εἰς τὸ ὁποῖον τὸ Ἔθνος ὀφείλει τὴν ἀνεξαρτησίαν του.
Η ελληνική ήταν η επανάσταση των επαναστάσεων!
Τὸ σημαντικότερο γεγονὸς τῆς μακρόχρονης ἱστορίας τῆς πόλης καὶ ποὺ συνδέτεαι μὲ τὸ ἱστορικὸ αὐτὸ ἐκκλησάκι, εἶναι ἡ ἀπελευθέρωσή της ἀπὸ τοὺς Τούρκους στις 23 Μαρτίου του 1821.
ΔΙΑΚΟΣ ο Ηρωομάρτυς (2023) – Η ταινία – 25 Μαρτίου 2025, ώρα 20:00 θα γίνει η πρεμιέρα στο YouTube!
Ο Δημ. Τερτίπης, στη θέα της ανέλπιστης αυτής βοήθειας διατάσσει αντεπίθεση. Και τότε μια φωνή, ανασπάσαντες τας ξίφολόγχας, ακράτητοι αντεπιτίθενται της Πετρομαγούλας οι ανδρείοι, κατά των προ μικρού επιτεθέντων αυτοίς εχθρών, οίτινες μη δυνάμενοι ν’ αντιοτώσι, ήρξαντο υποχωρούντες» (Μιλτιάδης Σεϊζάνης).
Οι πρόκριτοι της Μάνης, η οποία τελούσε υπό προνομιακό καθεστώς κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, ζήτησαν από τον ηγέτη τους Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη να ξεκινήσει πρώτη η Μάνη τον αγώνα της απελευθέρωσης της Ελλάδας, κάτι που ήταν σύμφωνο και με τους σχεδιασμούς της Φιλικής Εταιρείας.
Γίνεται μνεία ἀλλά καί λεπτομερής ἀναφορά στούς κύριους ὑπερασπιστές τῆς πόλεως καί στά ἱστορικά δρώμενα πού αὐτοί μετεῖχαν καί τό σημαντικότερο, ὑπάρχουν ἀναλυτικοί χάρτες μέ λεπτομερέστατες καταγραφές καί ἐπεξηγήσεις τῶν θέσεων τῆς Φρουρᾶς τοῦ Μεσολογγίου ἀλλά καί …
Η ηρωική αντίσταση των υπερασπιστών του μετοχίου καθήλωσε τους Τούρκους, οι οποίοι αργότερα αναγκάστηκαν να τραπούν σε φυγή, όταν εμφανίστηκε το ιππικό του Χατζημιχάλη Νταλιάνη, που τους προξένησε βαρύτατες απώλειες.
Την Μεγάλην Δευτέραν του 1821, τρεις ώρας μετά το μεσονύκτιον, ότε άπαντες οι εν τω πατριαρχείω εκοιμώντο ύπνον βαθύν, ο αοίδιμος πατριάρχης Γρηγόριος κατέβαινε την κλίμακα,
Το 1825 ο οθωμανικός στρατός άρχισε να σφίγγει και πάλι τον κλοιό γύρω από το επαναστατημένο Μεσολόγγι. Την φορά αυτή οι Οθωμανοί ήταν αποφασισμένοι να το καταλάβουν, o ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης όμως …
Τό τραγούδι τώρα πιά ἕνας θρῆνος. Τό 1803, εἶναι ἡ χρονιά τῆς συντέλειας. Τό Σούλι μέ τίς τόσες θυσίες καί τούς ἀκόμη περισσότερους ἡρωϊσμούς, πέφτει ὕστερα ἀπό προδοσία.
Ο στρατιωτικός ηγέτης που διακρίθηκε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον κατά το μεγάλο ξεσηκωμό για τα τακτικά και στρατηγικά χαρίσματά του, έδωσε νέα πνοή στον εθνικό αγώνα με τις νίκες του ήταν αναμφίβολα ο Γεώργιος Καραϊσκάκης.
Όπως είναι γνωστό στους αιώνες της τουρκοκρατίας η χερσόνησος της Χαλκιδικής, με τον ορεινό και δασώδη όγκο του Χολομώντα, αποτέλεσε, όπως και άλλες παρόμοιες ελληνικές περιοχές, ένα καταφύγιο και άσυλο των καταδιωγμένων πληθυσμών των πεδιάδων.
Ο πόθος της Λευτεριάς «αναστάτωνε» από τους πρώτους χρόνους μετά την Άλωση της Πόλης τις καρδιές των Ρωμιών με αποτέλεσμα πολλές φορές να προσπαθήσουν κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας να φέρουν εις πέρας το ποθούμενο! Τα νερά του Αιγαίου αποτέλεσαν πολλές φορές το πεδίο των μαχών με τους επαναστατημένους Έλληνες να διαπρέπουν χάρη στο φρόνημα θυσίας και φιλοπατρίας!
Σ’ αυτήν τη μάχη του κόλλησαν το προσωνύμιο «Τουρκοφάγος», διότι όπως τον αντίκρισαν μέσα στα αίματα, έμοιαζε με σαρκοφάγο ζώο. Όταν τελείωσε η μάχη, οι πολεμιστές άρχισαν να μοιράζουν τα λάφυρα. Αναζήτησαν τον στρατηγό τους, τον Νικηταρά. Αυτός είχε αποτραβηχτεί να ξεκουραστεί. Τον ρώτησαν τι θέλει κι αυτός τους είπε: «Δεν θέλω τίποτα. Θέλω να δω την πατρίδα μου λεύτερη». Με το ζόρι του χάρισαν ένα άλογο μεγαλόσωμο και ένα σπαθί.
Ἡ ἁρμόδια ἀρχὴ ἡ ὁποία χορηγοῦσε θέσεις ἐπαιτείας, εἶχε ὁρίσει μία ὁρισμένη μέρα στὸν ἥρωα, μία θέση, μία μέρα τῆς Ἑβδομάδας κοντὰ στὴν ἐκκλησία τῆς Εὐαγγελιστρίας καὶ τοῦ ἐπέτρεπε (!) νὰ ἐπαιτεῖ κάθε Παρασκευή.
Ἦταν 23 Σεπτεμβρίου, ἡμέρα Παρασκευή.
Ἡ ὑποχώρηση τοῦ ὀθωμανικοῦ στόλου σήμανε τήν ματαίωση τῶν σχεδίων του γιά τήν καταστροφή τῶν δύο ἑλληνικῶν ναυτικῶν βάσεων στις Σπέτσες καί την Ύδρα καί κατέστησε ἀδύνατο τόν ἀνεφοδιασμό τῶν Τούρκων του Ναυπλίου. Ἔτσι, λίγο ἀργότερα, τό Ναύπλιο πέρασε στά χέρια τῶν Ἑλλήνων.
Το κόλπο πέτυχε. Οι Έλληνες έχουν πια σιμώσει στα τσαντίρια των πασάδων. Τότε ο Μάρκος προστάζει τον τρουμπετιέρη να βαρέσει γιουρούσι. Το Κεφαλόβρυσο, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, μετατρέπεται σε ένα απέραντο σφαγείο ανθρώπων. Μεγάλος είναι ο πανικός και η σύγχυση που επικρατεί στους Τουρκαλβανούς. Δεν ξέρουν από ποιον να φυλαχτούν και σφάζονται μεταξύ τους.
Ἐκεῖ ὁ Μάρκος, ἀφοῦ πρῶτα κάνει ἔκκληση γιά ἑνότητα πρό τοῦ κινδύνου τῆς ἐχθρικῆς ἐπέλασης, κατόπιν, γιά νά ἀποδείξει τοῦ λόγου τό ἀληθές καί γιά νά καταλαγιάσει ἐμπράκτως τίς χρόνιες ἀντιζηλίες καί ἀντιθέσεις, βγάζει τό δίπλωμα τοῦ στρατηγοῦ πού τοῦ ἔχει ἀπονεμηθεῖ ἀπό τήν πολιτική διοίκηση καί ἐνώπιον ὅλων το σκίζει λέγοντας: «νά μονιάσουμε χρειάζεται, τά χαρτιά δεν μας βοηθᾶνε, ὅποιος εἶναι ἄξιος, τό δίπλωμα τό παίρνει κατευθείαν ἀπό τό Σκόντρα πασά»!
Εορτάζοντας φέτος τα 200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης του 1821, ας αναλογιζόμαστε όχι μόνο τις νίκες των προγόνων μας, για τις οποίες ασφαλώς αισθανόμαστε εθνική υπερηφάνεια.
Ο Σαχτούρης διέταξε τά ελληνικά πλοία νά τόν ακολουθήσουν καί κυνήγησε τά τουρκικά αποβατικά σκάφη μέ αποτέλεσμα νά βυθίσει τά περισσότερα από αυτά παρασύροντας στό βυθό καί τό μεγαλύτερο μέρος τών Τούρκων στρατιωτών. Τά υπόλοιπα τουρκικά πλοιάρια έτρεξαν νά σωθούν στά μικρασιατικά παράλια μεταφέροντας καί τήν πληροφορία ότι πλέον η Σάμος ήταν υπό τήν προστασία τού ελληνικού στόλου καί ότι θά ήταν δύσκολη κάθε προσπάθεια κατάληψής της.