Βίος Αγίου Νέου Ιερομάρτυρος Ιωάννου του εκ της Μονής Πέτρας Ολύμπου

αγιος Ιωάννης Πέτρας

Ο όρος «Νεομάρτυρας» πρωτοχρησιμοποιήθηκε μετά τις εικονομαχικές έριδες στο Βυζάντιο, για να δηλώσει τους Ορθοδόξους Χριστιανούς που υπερασπίσθηκαν την ορθόδοξη διδασκαλία για τις εικόνες, θυσιάζοντας την ίδια τους τη ζωή.

Τα τελευταία διακόσια χρόνια, καθιερώθηκε να χαρακτηρίζονται «Νεομάρτυρες» όσοι άγιοι μαρτύρησαν επί τουρκοκρατίας (1453 έως 1821 περίπου), αρνούμενοι να εξισλαμισθούν. Κατά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, οι νεομάρτυρες και οι παλαιοί μάρτυρες δεν διαφέρουν σε αξία. Η παρουσία τους στην ιστορία έχει ιδιαίτερη σημασία, διότι εμφανίζονται σε μια κρίσιμη φάση της, όπου κυριαρχεί η κακία και έχει εκλείψει η αρετή. Το παράδειγμά τους ενδυναμώνει τους Χριστιανούς και αποδεικνύει ότι η Χάρις του Θεού ενεργεί πάντοτε. Οι νεομάρτυρες απετέλεσαν για την εποχή τους την ορατή παρουσία του Θεού στην ιστορία.

Τα παραπάνω καταδεικνύουν την μεγάλη αξία που έχει για την εποχή μας η μελέτη των βίων των νεομαρτύρων.

Για τον άγιο νεοϊερομάρτυρα Ιωάννη δεν γνωρίζουμε ούτε την ακριβή χρονολογία γεννήσεώς του (η οποία πιθανολογείται περί τα τέλη του 18ου αιώνος), ούτε την καταγωγή του. Γνωρίζουμε όμως ότι η αγάπη του για τον Χριστό τον οδήγησε στην ιστορική Ιερά Μονή Πέτρας Ολύμπου, όπου έζησε ενάρετα με πολλή άσκηση. Λόγω της καθαρότητος του βίου του αξιώθηκε να γίνει ιερέας για να τελεί τα άχραντα μυστήρια.

Μετά το Πάσχα του 1822 οι οπλαρχηγοί της Νάουσας ζήτησαν βοήθεια στον ιερό αγώνα για την ελευθερία από τους οπλαρχηγούς του Ολύμπου. Απαραίτητη για το σκοπό αυτή ήταν και η πνευματική συμπαράσταση των πατέρων της Ιεράς Μονής της Πέτρας. Η Μονή απέστειλε, για τη δύσκολη αυτή αποστολή, τον ιερομόναχο Ιωάννη, που έσπευσε να ενθαρρύνει και να ενδυναμώσει πνευματικά τους Χριστιανούς της Νάουσας.

Την Πέμπτη της Διακαινησίμου ο Άγιος τελούσε αγρυπνία στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, στη Νάουσα. Παρευρίσκονταν συμπροσευχόμενοι δίπλα του ο Σακελλάριος1 π. Δημήτριος, ο πνευματικός π. Γεράσιμος και άλλοι δυο των οποίων τα ονόματα δεν σώθηκαν.

Μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων οργισμένοι αγαρηνοί εισέβαλαν στον ναό και κατεσφαγίασαν πολλούς πιστούς, τον Άγιο Ιωάννη και τους υπόλοιπους τέσσερις ιερείς.

Η μνήμη αυτών των νεομαρτύρων (των πέντε ιερέων και των πιστών που μαρτύρησαν) τελείται την Κυριακή του Θωμά. Ιδιαίτερα, η μνήμη του Αγίου Ιωάννου τιμάται στην Ιερά Μονή Πέτρας Ολύμπου την Πέμπτη της Διακαινησίμου και στην πόλη της Κατερίνης την Κυριακή του Παραλύτου.

Απολυτίκιο, ήχος πλ. Α΄. Τον συνάναρχον Λόγον

Του Σεμνείου της Πέτρας Ιερομόναχον, ον λειτουργούντα αι χείρες έκτειναν Άγαρ υιών, Ιωάννην εν Ναούση ευφημήσωμεν άρτι, ως πίστεως αμνόν συν χορώ αυτού στεπτώ Μαρτύρων μεθ’ ων πρεσβεύει Χριστώ ημίν κατεπέμψαι, άμφω ισχύν και θείον έλεος.

Κοντάκιον. Ήχος πλ. Δ΄. Τη υπερμάχω

Τον χαριτώνυμον λαμπώς ιερομάρτυρα, της εν Ολύμπω μάνδρας Πέτρας εγκαλώπισμα, εν Ναούση λειτουργούντα χερσί κτανθέντα, των εκ γόνων Άγαρ ύμνων καταστέψωμεν, λευκανθέμοις, Ιωάννην ενθεώτατον, πόθω κράζοντες∙ Χαίροις πάτερ αοίδιμε.

Μεγαλυνάριον

Δεύτε ιερόαθλον εκτενώς, νέον Ιωάννην, Πέτρας κλέισμα της Μονής, τον εν τη Ναούση χερσί σφαγιασθέντα αυτού χορώ συν θείω άρτι τιμήσωμεν.

 

Βιβλιογραφία.

1. Ημερολόγιο 2014 Ι. Μ. Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, Βίος Αγίου Ιωάννου υπό Καθηγητού Δρος Χαραλάμπη Μπούσια, Μεγάλου Υμνογράφου της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας.

2. Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου Νέον Μαρτυλόγιον, Εκδ. Αγιορειτικής Εστίας, Θεσσαλονίκη, 2009.

 

1 Τιμητικός τίτλος που απονέμει η Εκκλησία σε ιερείς.