Ἀρχιμ. Κυρίλλου
”Προσκολλήθηκε ἡ ψυχή μου ὀπίσω σου, ἡ δεξιά Σου μὲ ὑποστηρίζει” (Ψάλμ. 62, 9). Ὁ Ψαλμωδὸς ἐκφράζει τὸν βαθύ του πόθο, ἡ ψυχὴ του-ὅλη του ἡ ζωὴ καὶ ὕπαρξη νὰ προσκολληθεῖ στὸν Θεὸ καὶ νὰ ἀπολαμβάνει τὴν προστασία τοῦ Κυρίου. Ὡστόσο, πρὶν ἀκόμη ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου νὰ φθάσει στὸ σημεῖο νὰ ποθεῖ ἔντονα νὰ ζεῖ στὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ, πρὶν ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος νὰ ἀναζητήσει τὸν Θεό, πρῶτα ὁ Ἴδιος ὁ Θεὸς τὸν ἔχει ἀναζητήσει. Ὁ ἁμαρτωλὸς γιὰ νὰ νιώσει ἐπιθυμία νὰ ζητήσει τὸν Θεό, πρέπει νὰ προηγηθεῖ στὴν καρδιὰ μία πνευματικὴ προετοιμασία, νὰ ἀνάψει στὴν καρδιὰ του ἡ ἐπιθυμία γιὰ ἀναζήτηση τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεὸς εἶναι Ἐκεῖνος ποὺ ἐργάζεται ἐσωτερικά, μυστικὰ στὴν καρδιὰ τοῦ κάθε ἀνθρώπου γιὰ νὰ τὴν μαλακώσει, νὰ τὴν καταστήσει δεκτικὴ στὸ κάλεσμα τοῦ Θεοῦ. ”Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ἔλθει πρὸς ἐμὲ ἐὰν δὲν τὸν ἑλκύσει ὁ Πατέρας ποὺ μὲ ἔπεμψε”, μᾶς λέγει ὁ Κύριος. Ἡ ἀρχικὴ παρόρμηση νὰ πλησιάσουμε τὸν Θεὸ προέρχεται ἀπὸ τὸν Ἴδιο τὸν Θεό, ἀλλὰ στὸν καθένα μας ἐναπόκειται νὰ Τὸν ἀκολουθήσουμε σταθερά.
Πρέπει ἀπὸ τὴν δική μας πλευρὰ νὰ ὑπάρχει θετικὴ ἀπάντηση στὸ κάλεσμα τοῦ Θεοῦ ὥστε ἡ ζωὴ μας νὰ εὐλογηθεῖ ἀπὸ τὴν ἐμπειρία τῆς συμπόρευσής μας μὲ τὸν Θεό… Ἐὰν ἐπιτρέψουμε στὴν ζωὴ μας νὰ εἰσέλθει ὁ Θεὸς τότε θὰ νιώσουμε στὰ βάθη τῆς ψυχῆς μας τὴν ἔντονη ἐπιθυμία νὰ βρισκόμαστε κοντὰ στὸν Θεό, νὰ ἔχουμε τέτοια πνευματικὴ δίψα γιὰ τὸν Θεό, ὅπως τόσο ὄμορφα καὶ παραστατικὰ το περιγράφει ὁ ψαλμωδός: ”καθώς ἐπιποθεῖ τὸ διψασμένο ἐλάφι καὶ τρέχει στὶς πηγὲς τῶν ὑδάτων, ἔτσι ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου νὰ τρέξει σὲ Σένα, Θεέ μου. Δίψασε ἡ ψυχή μου γιὰ τὸν Θεὸ τὸν ἰσχυρό. Πότε θὰ ἔλθω καὶ θὰ δῶ τὸ πρόσωπο του Θεοῦ;” (Ψάλμ. 41, 1-2).
Ἂν δοῦμε τοὺς ἁγίους τοῦ Θεοῦ μέσα στὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ τὴν Ἐκκλησία, ἐκεῖνο ποὺ τοὺς χαρακτηρίζει σὲ μεγάλο βαθμὸ εἶναι ἡ ἐπιθυμία τους νὰ γνωρίσουν, νὰ πλησιάσουν, νὰ δοῦν τὸν Θεό. Αὐτὴ ἡ φλογερὴ ἐπιθυμία ἔκαιγε καὶ φώτισε τὶς καρδιὲς τους. Εἶναι αὐτὸ ποὺ ὁμολογεῖ ὁ Παῦλος ”μάλιστα καὶ θεωρῶ ὅτι τὰ πάντα εἶναι ζημία μπροστὰ στὸ ἔξοχο τῆς γνώσης τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Κυρίου μου, γιὰ τὸν Ὁποῖον ζημιώθηκα τὰ πάντα, καὶ θεωρῶ ὅτι εἶναι σκύβαλα γιὰ νὰ κερδίσω τὸν Χριστόν” (Φιλιπ. 3, 8). Κάθε θυσία, κάθε τί ποὺ μᾶς κρατᾶ μακρυὰ ἀπὸ τὸν Κύριο, ὀφείλουμε νὰ τὸ παραμερίσουμε γιατί ἀποτελεῖ ἐμπόδιο στὸν δρόμο μας γιὰ τὸν Θεό. Τὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου εἶναι στὴν βάση ἁπλό, νὰ γνωρίσουμε καὶ νὰ κερδίσουμε γιὰ τὴν ζωὴ μας τὴν παρουσία καὶ τὴν εὐλογία τοῦ Χριστοῦ.
Δυστυχῶς σήμερα ἡ ζωὴ μας καὶ ἡ ἐποχὴ μας δὲν διακρίνεται ἀπὸ ἁπλότητα καὶ γνησιότητα. Μᾶλλον κυριαρχεῖται ἀπὸ πολυπλοκότητα, σύγχυση, ἔλλειψη πνευματικῆς ζωῆς καὶ ἀδιαφορία γιὰ τὴν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ. Λείπει ἀπὸ τὴν καθημερινότητά μας ἡ ἐπαφὴ μὲ τὸν Θεό, ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ, ἡ πίστη καὶ ἐμπιστοσύνη στὴν φροντίδα τοῦ Θεοῦ. Ἂν ὄντως ἐπιθυμοῦμε νὰ ἀνακαλύψουμε τὸν Θεὸ ἀνάμεσα στὴν σύγχυση καὶ τὴν ἁμαρτία τοῦ κόσμου, πρέπει πρῶτα νὰ εἴμαστε ἀποφασισμένοι νὰ ζητήσουμε τὸν Θεὸ μὲ ἁπλὴ καὶ καθαρὴ καρδιά. Νὰ ἀπογυμνωθοῦμε ἀπὸ τὴν καλὴ εἰκόνα ποὺ ἔχουμε κτίσει γύρω ἀπὸ τὸν ἑαυτό μας, τὶς γνώσεις, τὴν μόρφωση, τὰ χρήματα, τὶς ὑποτιθέμενες ἱκανότητες καὶ ἀρετές μας , καὶ νὰ πλησιάσουμε χωρὶς ἐγωισμό, μὲ ταπείνωση, μὲ ἁπλότητα τὸν Θεό, ὅπως τὰ μικρὰ παιδιὰ ἀναζητοῦν τὴν στοργικὴ ἀγκαλιὰ τοῦ οὐρανίου Πατέρα. Ἂν ξεκινήσουμε τὰ πρῶτα πνευματικὰ βήματα τῆς πορείας μας στὸν δρόμο γιὰ τὸν Θεό, τότε ἀναμφίβολα καὶ ὁ Θεὸς θὰ μᾶς πλησιάσει, θὰ μᾶς φανερωθεῖ νὰ Τὸν γνωρίσουμε καὶ νὰ Τὸν ἀγαπήσουμε.
Δυστυχῶς, στὴν πορεία μας αὐτὴ θὰ συναντήσουμε προβλήματα καὶ ἐμπόδια ποὺ μᾶς ὀρθώνει ἡ ἁμαρτία καὶ ὁ διάβολος, ὁ ἐχθρός τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου ποὺ δουλειὰ του εἶναι αὐτὴ ἀκριβῶς, νὰ μᾶς βάζει ἐμπόδια γιὰ νὰ μᾶς κρατᾶ μακρυά, χωρισμένους ἀπὸ τὸν Θεό. Ἐφ’ ὅσον στὴν καρδιὰ μας ἔχει εἰσχωρήσει ἡ ἁμαρτία, τότε δύσκολα βρίσκουμε χῶρο νὰ παραχωρήσουμε στὸν Θεό. Ἡ εἰρήνη καὶ ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ δὲν μποροῦν νὰ ἀναπτυχθοῦν καὶ νὰ κυριαρχήσουν μέσα μας ὅταν πρώτη θέση στὴν ζωὴ καὶ τὴν ψυχὴ μας ἔχει ἡ ἁμαρτία καὶ ὄχι ὁ Θεός.
Τὸ πνεῦμα τοῦ κόσμου, τὸ ὑλικὸ καὶ σαρκικὸ φρόνημα, ὁ ἁμαρτωλὸς τρόπος σκέψης ἔχουν ριζώσει βαθιὰ στὶς καρδιὲς πολλῶν ἀνθρώπων, ὥστε δυσκολεύονται νὰ διακρίνουν πὼς ὑπάρχει ἐναλλακτικὸς τρόπος ζωῆς, μία διαφορετικὴ πορεία ζωῆς ποὺ νὰ ὁδηγεῖ στὰ ἀνώτερα, τὰ ὑψηλά, τὰ πνευματικὰ δῶρα τοῦ Θεοῦ. Γιὰ νὰ ξαναγεννηθεῖ κανείς, νὰ ἀκολουθήσει μία νέα ζωὴ χριστιανική, πρέπει πρῶτα νὰ πεθάνει ὁ παλαιὸς τρόπος ζωῆς, νὰ νεκρωθεῖ, νὰ σταυρωθεῖ τὸ Ἐγὼ μας, ὁ πονηρὸς καὶ ἁμαρτωλὸς ἐαυτὸς μας. Μᾶς τὸ λέγει ξεκάθαρα ὁ Χριστός: ”ὅποιος νὰ ἔλθει πίσω μου, ἃς ἀπαρνηθεῖ τὸν ἐαυτόν του, ἃς σηκώσει τὸν σταυρό του, καὶ ἃς μὲ ἀκολουθήσει. Διότι ὅποιος θέλει νὰ σώσει τὴν ζωήν του, θὰ τὴν χάσει καὶ ὅποιος χάσει τὴν ζωήν του γιὰ Μένα, θὰ τὴν βρεῖ” (Ματθ. 16, 24-25).
Ὅταν ὁ Ἀδὰμ ἁμάρτησε, ἀμέσως ἔτρεξε νὰ κρυφθεῖ ἀπὸ τὸν Θεό. Μέχρι τότε ἀπολάμβανε τὸν Θεὸ καὶ βρισκόταν διαρκῶς στὴν παρουσία Του. Μόλις ὅμως ἁμάρτησε, κρύφθηκε. Ἡ ἁμαρτία πάντα καταλήγει σὲ χωρισμὸ ἀπὸ τὸν Θεό. Κάτι τέτοιο αἰσθάνεται καθένας ποὺ ἁμαρτάνει, νιώθει ἕνα τεῖχος νὰ ὑψώνεται μεταξύ του καὶ τοῦ Θεοῦ, διότι ὁ Θεὸς εἶναι ἅγιος καὶ δίκαιος καὶ δὲν δέχεται τὴν ἁμαρτία. ”Ἰδού, τὸ χέρι τοῦ Κυρίου δὲν μίκρυνε, ὥστε νὰ μὴν μπορεῖ νὰ σώσει. Οὔτε βάρυνε τὸ αὐτί Του, ὥστε νὰ μὴν μπορεῖ νὰ ἀκούσει. Ἀλλὰ οἱ ἀνομίες σᾶς ἔβαλαν χωρίσματα ἀνάμεσά σε σᾶς καὶ στὸν Θεό σας, καὶ οἱ ἁμαρτίες σᾶς ἔκρυψαν τὸ πρόσωπό Του ἀπό σᾶς, γιὰ νὰ μὴν ἀκούει”, λέει ὁ προφήτης Ἠσαΐας ( 59, 1-2).
Ὅταν ὁ Ἀδὰμ ἁμάρτησε, ὁ Θεὸς δὲν τοῦ εἶπε ”τὶ ἔκανες” ἀλλά : ”Ἀδάμ, ποῦ εἶσαι;”. Τὸν Θεὸν δὲν τὸν ἐνδιαφέρει τόσο τὸ εἶδος τῶν ἁμαρτιῶν ποὺ πράττουμε ἀλλὰ κυρίως τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ ἁμαρτίες μᾶς χωρίζουν ἀπ’ Αὐτόν. Ὁ Θεὸς μᾶς ἀγαπᾶ, μισεῖ ὅμως τὶς ἁμαρτίες μας. Ὅσο θὰ παραμένουμε στὴν ἁμαρτία ὁ Θεὸς θὰ στέκεται μακρυὰ μας, ἀλλὰ καὶ ἐμεῖς αἰσθανόμαστε ἀπομακρυσμένοι καὶ ἀποξενωμένοι ἀπὸ τὸν Θεό. Γιὰ νὰ πλησιάσουμε τὸν Θεό, πρέπει νὰ ἀπομακρυνθοῦμε ἀπὸ τὴν ὁδὸ τῆς ἁμαρτίας.
Ὅμως, γιὰ νὰ πάρουμε τὸν δρόμο ποὺ μᾶς ὁδηγεῖ στὸν Θεό, πρέπει νὰ ἀρχίσουμε νὰ καλέσουμε τὸν Χριστὸ στὴν ζωὴ καὶ τὴν καρδιά μας. Πρέπει νὰ ἀρχίσουμε νὰ ἐπικαλούμαστε τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου, δηλαδὴ νὰ προσευχόμαστε δυνατὰ καὶ μὲ θέρμη στὸν Χριστό. ”Ἐπεκαλέστηκα τὸ ὄνομά Σου Κύριε, ἀπὸ λάκκου κατωτάτου. Ἄκουσες τὴν φωνή μου, μὴν κλείσεις τὸ αὐτί σου στὴν κραυγή μου” (Θρῆνοι 3, 55-56). Καὶ ὁ Ἠσαΐας μᾶς ἐξηγεῖ τὰ ἀποτελέσματα τῆς προσευχῆς στὸν Κύριο: ”ὁ Θεὸς εἶναι ἡ σωτηρία μου. Θὰ ἔχω θάρρος καὶ δὲ θὰ φοβᾶμαι, ἐπειδὴ ὁ Κύριος εἶναι ἡ δύναμή μου καὶ ὁ ὕμνος, καὶ στάθηκε ἡ σωτηρία μου. Καὶ θὰ ἀντλήσετε νερὸ μὲ εὐφροσύνη ἀπὸ τὶς πηγὲς τῆς σωτηρίας. Καὶ κατὰ τὴν ἡμέρα ἐκείνη θὰ πεῖτε, δοξολογεῖτε τὸν Κύριο, ἐπικαλεῖστε τὸ ὄνομά Του… ψάλλετε στὸν Κύριο…φώναξε ἀπὸ χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση, κάτοικε τῆς Σιῶν, ἐπειδὴ ὁ Ἅγιος του Ἰσραὴλ εἶναι μέγας ἀνάμεσά σου” (Ἠσαΐας 12, 2-6). Ναί! Ἡ προσευχὴ στὸν Κύριό μᾶς χαρίζει ἀσφάλεια, ἀγαλλίαση καὶ σωτηρία.
Καὶ ἕνα σημάδι ὅτι εἴμαστε ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ, ὅτι ἔχουμε διαλέξει τὸν δρόμο γιὰ τὸν Θεὸ καὶ ἡ ζωὴ μας εἶναι στραμμένη στὸν Χριστό, εἶναι αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ γεγονὸς ὅτι προσευχόμαστε καὶ ἐπικαλούμαστε τὸν Χριστὸ σὲ βοήθεια καὶ ἐνίσχυσή μας. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς λέει ὅτι ”δεν ὑπάρχει διαφορὰ τοῦ Ἰουδαίου καὶ τοῦ Ἕλληνα, γιὰ τὸν λόγο ὅτι, ὁ ἴδιος Κύριος εἶναι γιὰ ὅλους, πλούσιος πρὸς ὅλους ἐκείνους ποὺ Τὸν ἐπικαλοῦνται. Ἐπειδή, καθένας ποὺ θὰ ἐπικαλεστεῖ τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου, θὰ σωθεῖ” (Ρωμ. 10, 12-13). Μεγάλη ἡ δύναμη τῆς προσευχῆς σὲ ὅποιον ἀναζητεῖ νὰ βρεῖ τὸν Θεὸ στὴν ζωή του, μεγάλη πνευματικὴ ἐνίσχυση σὲ στιγμὲς στενοχωρίας, θλίψεων καὶ πόνου. Ὅταν βρισκόμαστε σὲ στιγμὲς δυσκολίας ἢ ἀσθένειας, ὅταν ἔρχονται οἱ δυσκολίες, τότε πολὺ περισσότερο ἔχουμε ἀνάγκη νὰ ἀναζητήσουμε τὸν Θεὸ καὶ νὰ προσευχηθοῦμε. Ὁ Κύριος εἶναι κοντὰ σὲ ὅσους Τὸν ἐπικαλοῦνται. ”ζητᾶτε τὸν Κύριο, ἐνόσω μπορεῖ νὰ βρεθεῖ, ἐπικαλεῖστε Αὐτόν, ἐνόσω εἶναι κοντά” (Ἠσαΐας 55, 6).
Ὁ Χριστὸς εἶναι πανταχοῦ παρὼν καὶ σὲ κάθε στιγμὴ καὶ εὐκαιρία μποροῦμε νὰ Τὸν ἐπικαλούμαστε, νὰ ἐπιζητοῦμε τὴν παρουσία καὶ τὸ ἔλεος Αὐτοῦ. Ὅταν φωνάζουμε κάποιον ἄνθρωπο μὲ τὸ ὄνομά του, αὐτὸς μας ἀπαντᾶ, ἐπειδὴ εἶναι ζωντανὸς καὶ ὑπαρκτός. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς εἶναι ζωντανός, ἀληθινὸς καὶ πανταχοῦ παρών, πάντοτε στὴν διάθεσή μας, πρόθυμος νὰ μᾶς ἀκούσει καὶ νὰ καταστήσει αἰσθητὴ τὴν παρουσία καὶ τὴν εὐλογία Του στὴν ζωὴ μας. ”Δὲν ὑπάρχει ἐκεῖνος ποὺ ἐπικαλεῖται τὸ ὄνομά Σου, αὐτὸς ποὺ σηκώνεται γιὰ νὰ πιαστεῖ ἀπὸ Σένα” (Ἠσαΐας 64, 7). Ὅταν νιώθουμε ἀδύναμοι καὶ ἀπογοητευμένοι, ἀρκεῖ μέσω προσευχῆς νὰ ἀνοιχθοῦμε στὸν Χριστὸ καὶ Ἐκεῖνος θὰ ἁπλώσει τὸ ἅγιο χέρι Του καὶ θὰ ἀγκαλιάσει, θὰ μᾶς στηρίξει.
Ὅμως, μὲ ποιὸν τρόπο θὰ πρέπει νὰ προσευχόμαστε στὸν Κύριο; Πρέπει νὰ Τὸν ἐπικαλούμαστε μὲ καθαρὴ καρδιὰ (Β’ Τιμ. 2, 22) καὶ μὲ καθαρὰ χείλη (Σοφονίας 3, 9). Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὀφείλουμε νὰ προσέχουμε τοὺς λογισμοὺς καὶ τὶς ἐπιθυμίες μας νὰ εἶναι ἀρεστὲς στὸν Χριστό, νὰ μὴν μολύνουν τὴν καρδιὰ μας, καὶ τὰ χείλη μας πρέπει νὰ διατηροῦμε καθαρὰ ἀπὸ ἀπρόσεκτα, ἀπρεπῆ καὶ βλάσφημα λόγια. Μέσω τῆς προσευχῆς ἐκφράζουμε τὴν ἐπιθυμία μας νὰ ἐπικοινωνοῦμε μὲ τὸν Θεό, νὰ Τοῦ μιλᾶμε, καὶ ἀπὸ τὴν συνεχῆ προσευχὴ θὰ ὁδηγηθοῦμε στὴν γνώση καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. ”ὅσο ζῶ (ὅλες τὶς ἡμέρες τῆς ζωῆς μου), θὰ Τὸν ἐπικαλοῦμαι” (Ψάλμ. 114, 2). Ὅσο ζοῦμε, πρέπει νὰ ἀναζητοῦμε καὶ νὰ ἐπικαλούμαστε τὸν Θεό.
Γιὰ ὅποιον ἀναζητεῖ εἰλικρινὰ τὸν Θεό, ἃς προσευχηθεῖ σὲ Αὐτὸν νὰ τοῦ δώσει πνευματικὴ δύναμη νὰ ἀποχωρισθεῖ τὰ ὑλικὰ καὶ κοσμικὰ στηρίγματα, τὰ σύγχρονα εἴδωλα ποὺ προσκυνᾶ καὶ ἐμπιστεύεται ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος, καὶ νὰ τοῦ δώσει πνεῦμα ταπεινό, καρδιὰ καθαρὰ καὶ γεμάτη ἀπὸ τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Τότε θὰ ἔχει μία ἐμπειρία πρωτόγνωρη. Ἡ ζωὴ ἑνὸς ἀληθινοῦ ἀναζητητὴ τοῦ Θεοῦ θὰ πλημμυρίσει ἀπὸ τὸ φῶς καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἀπὸ ἐμπιστοσύνη στὴν φροντίδα τοῦ Χριστοῦ. Πίστη εἶναι ἡ ἐπίμονη καὶ σταθερὴ κατεύθυνση τῆς ψυχῆς ποὺ ἀποβλέπει στὸν Χριστό. ”Ἐζήτησα τὸν Κύριο καὶ μὲ ἄκουσε καὶ ἀπὸ τὶς θλίψεις μου ὅλες μὲ λύτρωσε. Προσέλθετε πρὸς Αὐτὸν καὶ φωτισθεῖτε, καὶ τὰ πρόσωπά σας δὲν θὰ ντροπιασθοὺν (= οἱ ἐλπίδες σας δὲν θὰ διαψευσθοῦν, Ψάλμ. 33, 5-6). Ἡ ζωὴ τοῦ χριστιανοῦ, ὅπως μᾶς λέει ὁ Παῦλος, εἶναι ἕνας συνεχὴς πνευματικὸς ἀγώνας δρόμου, καὶ στὸ νῆμα τοῦ τερματισμοῦ βρίσκεται ὁ Χριστός. Σὲ Αὐτὸν πρέπει νὰ προσβλέπουμε καὶ νὰ κατευθυνόμαστε, ”ἀποβλέποντες εἰς τὸν Ἰησοῦν τὸν ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν τῆς πίστεως” (Ἑβρ. 12, 2). Ὅποιος ἀναζητεῖ τὸν Θεὸ καὶ μὲ πίστη στρέφεται σὲ Αὐτόν, στρέφει τὴν προσοχὴ τῆς καρδιᾶς του καὶ τὶς ἐπιθυμίες τῆς ψυχῆς του στὸ Πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Μπορεῖ νὰ ὑπάρξουν ἐμπόδια, ἀντιπερισπασμοὶ καὶ πειρασμοὶ ἀπὸ τὸν πονηρό, ὅμως μία καρδιὰ ἀφιερωμένη στὸν Χριστό, θὰ ἀντλεῖ ἀπὸ τὸ Πρόσωπο τοῦ Κυρίου γαλήνη, ἠρεμία, κατασίγαση τῶν παθῶν καὶ τῶν ἀνησυχιῶν καὶ πνευματικὴ ἀνάπαυση.
Πίστη στὸν Θεό, ἐκτὸς ἀπὸ ἐμπιστοσύνη, σημαίνει καὶ δέσμευση. Ἐσὺ ποὺ ἀναζητεῖς τὸν Θεό, ποὺ θέλεις νὰ πιστεύσεις, εἶσαι ἕτοιμος νὰ ἀναλάβεις μία πνευματικὴ ὑποχρέωση ἔναντί του Θεοῦ , νὰ δώσεις μία ὑπόσχεση ὅτι τὰ μάτια τῆς ψυχῆς σου καὶ τὰ θελήματα τῆς καρδιᾶς σου θὰ εἶναι διαρκῶς στραμμένα καὶ ἐπικεντρωμένα στὸν Θεό; Ἀπομάκρυνε λοιπὸν ὅ,τι σκοτίζει τὴν πνευματικὴ σου ὅραση, καὶ αὐτὸ εἶναι ἡ ἁμαρτία καὶ ἡ ἀπιστία. Ὁ Χριστός, ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ νὰ εἶναι πάντα κοντὰ στὸ στόμα καὶ τὴν καρδιὰ μας καὶ νὰ μᾶς ἐνδυναμώνει στὴν πίστη. ”Κοντά σου εἶναι ὁ λόγος, στὸ στόμα σου, καὶ στὴν καρδιά σου, δηλαδὴ ὁ λόγος τῆς πίστεως ποὺ κηρύσσουμε” (Ρωμ. 10, 8). Ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ θὰ μᾶς βοηθήσει νὰ προχωρήσουμε σταθερὰ στὴν ἀπόφαση ποὺ λάβαμε νὰ ἀκολουθήσουμε τὸν δρόμο τοῦ Θεοῦ, καὶ ὅσο θὰ προχωροῦμε πνευματικὰ καὶ θὰ αὐξανόμαστε στὴν πίστη, τόσο περισσότερα ἡ καρδιὰ μας θὰ ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὶς κοσμικὲς συμπεριφορὲς καὶ τὶς κοσμικὲς νοοτροπίες, τόσο θὰ διαμορφώνεται μέσα μας μία νέα ζωή, ἕνας καινούργιος τρόπος σκέψης καὶ συμπεριφορᾶς ποὺ θὰ μᾶς παρακινεῖ μὲ μεγαλύτερη ἐπιθυμία νὰ ἀναζητήσουμε περισσότερο τὸν Θεό, νὰ ἐφαρμόζουμε στὴν ζωὴ μας τὸ θεῖο θέλημα, νὰ ἀνταποδίδουμε στὸν Κύριο εὐχαριστία καὶ δοξολογία γιὰ τὴν ἀγάπη καὶ τὸ ἔλεός Του στὴν ζωή μας.