Καλαβρουζιώτη Γεωργίου
Μέχρι καὶ τὴ δεκαετία τοῦ ’80, ἡ Δυτικὴ Οἰκονομία (δηλ. ἡ Εὐρώπη & ἡ Ἀμερικὴ) κατεῖχαν καὶ ἔλεγχαν τὸ 65% τοῦ παγκόσμιου ἐπενδυόμενου κεφαλαίου καὶ τὸ 60% τῆς παγκόσμιας παραγωγῆς, ἐκμεταλλευόμενη ἔτσι τὴν παγκόσμια οἰκονομία, ἂν θέλετε, τὸν ὑπόλοιπο κόσμο, τὴν Ἀφρική, τὴν Ἀσία τὴν Μέση Ἀνατολή. Αὐτὸ γινότανε εἴτε ἐλέγχοντας τοὺς πλουτοπαραγωγικοὺς τομεῖς τους, εἴτε ἐλέγχοντας τὸ παγκόσμιο ἐμπόριο. Οἱ ἐγκέφαλοι ποὺ καθοδηγοῦσαν καὶ ἔλεγχαν τὴν παγκόσμια οἰκονομία, κυρίως τῆς Ἀμερικῆς, συνεπικουρούμενοι καὶ ἀπὸ κάποιους τῆς Εὐρώπης, ζώντας καὶ ἀπολαμβάνοντας τὴν ἐποχὴ τῆς «ἀποθέωσης τοῦ χρήματος»,τῶν ὑλικῶν πραγμάτων, ἀνακάλυψαν τὴν ἔννοια παγκοσμιοποίηση. Ὁ λόγος εἶναι ὅτι μόνον αὐτοὶ δροῦσαν σὲ παγκόσμιο ἐπίπεδο, καὶ φυσικὸ ἦταν αὐτοὶ νὰ ἀνακαλύψουν τὴν ἔννοια τῆς παγκοσμιοποίησης καὶ ὄχι φυσικὰ κάποιοι ποὺ ζοῦσαν στὸ Ἰρὰκ ἢ στὸ Ἀφγανιστὰν (μετέπειτα τρομοκράτες) καὶ οἱ ὁποῖοι ζοῦσαν καὶ ἐνεργοῦσαν σὲ τοπικό, ἄντε ἐθνικὸ ἐπίπεδο.
Τί σημαίνει ὅμως παγκοσμιοποίηση; Τί σημαίνει στὴν οἰκονομία ὁ ὅρος αὐτός; Εἶναι πάρα πολὺ ἁπλό. Ἀπελευθέρωση κεφαλαίων καὶ πρώτων ὑλῶν, μὲ ταυτόχρονη παγκόσμια δικτύωση(γιὰ νὰ γίνεται εὔκολα ἡ μεταφορὰ τοῦ χρήματος, κ.τλ.). Μία δικτύωση ἡ ὁποία ἐπεκτάθηκε στὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν πληροφόρηση. Ἔτσι ἦταν πολὺ πιὸ εὔκολο γι’ αὐτοὺς ὁ ἔλεγχος καὶ ἡ καθοδήγηση τῶν πληθυσμῶν. Ἦταν πιὸ εὔκολο νὰ ἐπέμβουν καὶ νὰ ἀλλάξουν συνήθειες, ἤθη καὶ ἔθιμα, ἀξίες καὶ νὰ κατευθύνουν τοὺς λαοὺς πρὸς τὴν ἀχαλίνωτη κατανάλωση, τὰ ὡραῖα αὐτοκίνητα, τὰ ὡραῖα σπίτια, τὶς διακοπὲς πολυτελείας, τὰ ἐπώνυμα ροῦχα κ.τλ. Ἀποτέλεσμα: περισσότερα χρήματα καὶ μεγαλύτερος ἔλεγχος ἀπ’αὐτούς. Ζώντας ὅμως μέσα σὲ αὐτὴν τὴν εὐδαιμονία τῆς «ἀποθέωσης τοῦ χρήματος» γιὰ λόγους τοὺς ὁποίους δὲν εἶναι τοῦ παρόντος, πιθανὸν ὁ ἔλεγχος τῆς κατάστασης νὰ ξέφυγε λίγο, ἔτσι ὥστε ἡ ἀπελευθέρωση τοῦ χρήματος καὶ τῶν πρώτων ὑλῶν ἔδωσε τὴ δυνατότητα στὶς χῶρες ΒΡΙΚ (Βραζιλία, Ρωσία, Ἰνδία, Κίνα), ποὺ οἱ λαοί τους πεινάγανε καὶ πεινᾶνε, νὰ πάρουν τὴν παγκόσμια ἀνάπτυξη στὰ χέρια τους, λόγῳ τοῦ πλεονεκτήματος τοῦ φθηνοῦ ἐργατικοῦ κόστους.
Ἔτσι σήμερα, 30 χρόνια μετά, τὰ προαναφερόμενα ποσοστὰ νἄχουν πέσει στὸ 35% καὶ 30% ἀντίστοιχα. Δηλαδὴ τί συνέβη; Ἁπλᾶ ἡ ΔΥΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΕΧΑΣΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Εἶναι αὐτὸ ποὺ κρύβουν καὶ αὐτὸ ποὺ δὲν λένε οἱ κυβερνήσεις τῆς Ἀμερικῆς καὶ τῆς Εὐρώπης. Τώρα προσπαθοῦν μὲ εἰσπρακτικὰ μέσα νὰ ἀφαιρέσουν τὴν ἀγοραστικὴ δύναμη τῶν πολιτῶν, οὕτως ὥστε νὰ μὴν ἔχουν τὴν δυνατότητα νὰ καταναλώνουν γιὰ νὰ μειωθοῦν οἱ εἰσαγωγὲς ἀπὸ τὶς χῶρες ΒΡΙΚ, καὶ νὰ σταματήσει ἡ ἀφαίμαξη τοῦ δυτικοῦ πλούτου ἀπὸ τὶς χῶρες αὐτές. Δύσκολο τὸ πρόβλημα.
Μαζὶ ὅμως μὲ τὴν ἀνάπτυξη χάθηκαν οἱ ἀξίες καὶ οἱ θεσμοί. Ὑπάρχει Οἰκογένεια; Ὑπάρχει Πατρίδα; Θρησκεία; Σεβασμός; Ἀξιοπρέπεια; Ὑπάρχει Ἀγάπη; Εἰλικρίνεια; Ὑπάρχει Ἐλευθερία; Ὑπάρχει…
Ἄρα ἡ κρίση ποὺ ὑπάρχει δὲν εἶναι οἰκονομική, εἶναι κρίση ἀξιῶν. Αὐτὸ εἶναι τὸ ζητούμενο σήμερα. Ὅλοι βιώνοντας, λίγο ἢ πολὺ ὁ καθένας, τὴν οἰκονο- μικὴ κρίση ἀναγνωρίζουμε ὅτι πρέπει νὰ ἀλλάξουμε. Ποιός νὰ ἀλλάξει; Οἱ ἄλλοι; Ὄχι, ἐμεῖς, ὁ καθένας πρέπει νὰ ἀλλάξει γιὰ νὰ ἀλλάξει τὸ σύνολο καὶ ἡ πραγ- ματικότητα ποὺ βιώνουμε.
Ἂς ξεκινήσουμε λοιπόν, ὅλοι μαζὶ καὶ ὁ καθένας ξεχωριστὰ αὐτὴ τὴν προσωπικὴ-ἀτομικὴ ἀλλαγὴ πρὸς τὴν ἀνεύρεση τῶν χαμένων ἀξιῶν, ἔτσι ὥστε νὰ ἐπέλθει ἡ ἀτομική μας ἰσορροπία, τὴν ὁποία ἔχουμε χάσει. Ἡ ἐλπίδα εἶναι ὅτι θά ’ρθει ἕνα καλύτερο αὔριο γιὰ τὰ παιδιά μας, ἐξάλλου τοὺς τὸ ὀφείλουμε, ἐὰν ὁ καθένας ἀπὸ ἐμᾶς πραγματικὰ ἀλλάξει.