Ο κρόκος, ή αλλιώς το σαφράν ή η ζαφορά, προέρχεται από το φυτό Crocus sativus (κρόκος ο ήμερος) και αποτελεί ένα από τα πιο σπάνια και ακριβότερα μπαχαρικά στον κόσμο. Είναι γνωστός για τις γευστικές, αρωματικές και θεραπευτικές του ιδιότητες, όπως επίσης για το έντονο κίτρινο χρώμα που δίνει.
Πέρα από την Ελλάδα, και πιο συγκεκριμένα την Κοζάνη, ο κρόκος παράγεται και σε ακόμα λίγες χώρες του κόσμου, όπως στην Ινδία, στο Μαρόκο, στο Ιράν και στην Ισπανία. Ωστόσο, ο κρόκος Κοζάνης αξιολογείται ως καλύτερης ποιότητας σε σύγκριση με αυτόν των άλλων χωρών. Στο εμπόριο, λοιπόν, θα το βρείτε σε συσκευασίες των 0,5, 1, 2, 4, 28 γραμμαρίων και κοστίζει περίπου 2,5 ευρώ το γραμμάριο.
Ο κρόκος Κοζάνης αποτελεί πολύ καλή πηγή βιταμίνης C, σιδήρου, μαγνησίου, μαγγανίου και καλίου, ενώ περιέχει πολύ μικρή ποσότητα υδατανθράκων και λίπους. Επιπλέον, περιέχει βιταμίνες του συμπλέγματος Β, τα καροτένια α, β και γ, λυκοπένιο, ζεαξανθίνη και ισχυρά αντιοξειδωτικά, τα οποία αποτελούν και συστατικά του, δηλαδή η κροκίνη, η πικροκροκίνη, η σαφρανάλη και η κροκετίνη.
Οι φαρμακευτικές ιδιότητες αυτού του μπαχαρικού είναι πολύ αξιόλογες, και όχι άδικα. Έχει αντιοξειδωτική, αντιγηραντική και αντικαρκινική δράση, χάρη στα φυτοχημικά που περιέχει, τα οποία καταστρέφουν τις ελεύθερες ρίζες του οργανισμού. Παρουσιάζει αντικαταθλιπτικές και ηρεμιστικές ιδιότητες και παράλληλα, ενισχύει την εγκεφαλική λειτουργία και τη μνήμη (ήδη στην Ιαπωνία υπάρχει σχετικό σκεύασμα), και έχει ευεργετική δράση σε άτομα που πάσχουν από άνοια ή Αλτσχάιμερ.
Εμφανίζει αντιθρομβωτική δράση και μειώνει τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα. Επιπλέον, φαίνεται να βοηθάει σε κρίσεις άσθματος, στο προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, στη ναυτία, σε πεπτικές διαταραχές, στις ενοχλήσεις κατά την οδοντοφυΐα (στην Ευρώπη κυκλοφορεί σχετικό σκεύασμα) και στη μείωση της ακμής. Επίσης, λειτουργεί ως παυσίπονο και επουλωτικό, ενώ συγχρόνως τονώνει και δυναμώνει τον οργανισμό. Τέλος, είναι γνωστό από την αρχαιότητα για τις αφροδισιακές του ιδιότητες, καθώς ο κρόκος συνδέεται με τον έρωτα και τη γονιμότητα.
Προμηθευτείτε, λοιπόν, τον κρόκο Κοζάνης και χρησιμοποιήστε τον στα φαγητά, στα γλυκά και στα ροφήματά σας. Είναι ιδανικός για φαγητά όπως το ρύζι, τα ζυμαρικά, τις πατάτες, το κοτόπουλο, το αρνί, τις ψαρόσουπες και τα όσπρια, ενώ παράλληλα ταιριάζει σε γλυκά, όπως το κέικ, το παγωτό και το τσουρέκι. Μπορεί να προστεθεί στο νερό, στο γάλα και στο τσάι, χαρίζοντας το λεπτό του άρωμα και τη πικάντικη γεύση του. Προσοχή, όμως, στην ποσότητα που θα χρησιμοποιήσετε, καθώς μπορεί να αλλοιώσει τη γεύση του φαγητού και σε μεγάλες ποσότητες θεωρείται τοξικός για τον οργανισμό. (bemary)