Ε.Ρω Τρίπολης – Ομιλία στην Επιμνημόσυνη Δέηση για τους ήρωες του ’21 (κείμενο και βίντεο)- 23/10/22

Την Κυριακή 23/10/22 τελέσθηκε Επιμνημόσυνη Δέηση απο τους φίλους της Ε.Ρω. Τρίπολης, στο ιστορικό Μοναστήρι της Παναγίας Επάνω Χρέπας για τους ήρωες  του 1821 αλλά και τους πεσόντες υπέρ πίστεως κ πατρίδος του 1940. 

Ο λόγος που αναγνώσθηκε στους παρευρισκόμενους ακολουθεί παρακάτω :

” Κυρίες και Κύριοι,

Ζούμε σ’ έναν τόπο που διαθέτει ρίζες βαθιές και κάλλος απροσμέτρητο. Γι’ αυτό τον επέλεξαν οι μύθοι της αρχαιότητας ως γενέθλια γη για ένας πλήθος θεοτήτων, γι’ αυτό κατά τους χριστιανικούς χρόνους, βρήκε εδώ η ευλάβεια των Αρκάδων το κατάλληλο περιβάλλον για να στεγαστούν πίστη και ελπίδα και παρηγοριά και ψυχική γαλήνη.

Μπορεί να φανεί περίεργο, όμως δεν είναι, να αναζητά κανείς ηρεμία και γαλήνη σ’ έναν τόπο, όπως η Αρκαδία, όπου κυριαρχούν οι όγκοι απροσπέλαστων εκ πρώτης όψεως βουνών.

Όμως, η ιστορική πορεία ήταν τέτοια, που ήσαν απαραίτητα αυτού του είδους τα τείχη για να επιβιώσουν κι άνθρωποι και παραδόσεις και τόποι λατρείας. Ένας από τους λόγους της ίδρυσης μεγάλου αριθμού μονών στην Αρκαδία ήταν και αυτός. Οι ερευνητές αναφέρουν εκατό και πλέον μονές. Ένας αριθμός που προσέδωσε στην περιοχή την επωνυμία «Άγιον Όρος της Νότιας Ελλάδος». Ο κατάλογος αυτών των μονών διαιρείται σήμερα στις εξής κατηγορίες: διατηρούμενα – διαλυμένα – αγνοούμενα.

Όσον αφορά την περιοχή της Μαντινείας αναφέρονται – σε μελέτη του 1974 – 5 διατηρούμενα, 23 διαλυμένα, 7 αγνοούμενα μοναστήρια.

Ανάμεσα στα διατηρούμενα είναι και η μονή στην οποία βρισκόμαστε και επί την ευκαιρία ας δούμε τα πιο σημαντικά στοιχεία της ιστορικής της πορείας.

Εν πρώτοις, λόγω ύψους – στα 1274 μέτρα – και λόγω θέσης ονομάστηκε «μπαλκόνι της Τριπολιτσάς» ,γιατί δεσπόζει στα υψώματα εκείνα που πάνω τους φαίνεται να ακουμπά η Τρίπολη. Κατόπιν αυτού ήταν φυσικό να συμμετάσχει και στις ιστορικές περιπέτειες της πόλης.

Η ύπαρξη της μονής, βέβαια, τοποθετείται γύρω στα 1100, πολύ πριν τη γέννηση της πόλης, η οποία εμφανίστηκε κατά το 1467 περίπου. Η ονομασία με την οποία είναι γνωστή – «μονή της Επάνω Χρέπας» – οφείλεται στη θέση της, καθώς είναι χτενισμένη κάτω από την κορυφή «Μεγάλη Χρέπα» του Μαινάλου. Η Υπεραγία Θεοτόκος τιμάται και σ’ αυτό το μοναστήρι, όπως σε πλήθος άλλα στην ελληνική επικράτεια. Όσον αφορά την εικόνα της Παναγίας εδώ, υπάρχει η παράδοση ότι βρισκόταν αρχικά στο τέμπλο του Αγίου Γεωργίου της Τρίπολης, απ’ όπου έφυγε και βρέθηκε σε μια σπηλιά. Τρεις φορές την μετέφεραν στον Άγιο Γεώργιο, τρεις φορές εκείνη ξαναβρέθηκε στη σπηλιά, οπότε θεωρήθηκε θέλημα της Παναγίας στην περιοχή της σπηλιάς να χτιστεί ένα μοναστήρι. Ο Άγιος Γεώργιος εν συνεχεία, με σιγίλιο του Πατριάρχη Ιερεμίου του Β΄ του έτους 1581 ονομάστηκε «μετόχιον» της μονής, η οποία αρχικά ήταν ανδρική και από το 1935 μετατράπηκε σε γυναικεία.

Άλλος χαρακτηρισμός που τη συνοδεύει είναι «Σταυροπηγιακή». ΄Ετσι ονομάζονταν τα μοναστήρια που υπάγονταν απ’ ευθείας στον Πατριάρχη της Κων/πολης, γιατί εκείνος έστελνε το σταυρό που έμπαινε στα θεμέλια της αναφερόμενης μονής.

Η εν συνεχεία ιστορική της πορεία σφραγίζεται από τις περιπέτειες των αγώνων για την Ελευθερία, αφού γενικά τα δύσβατα όρη ήσαν πρόθυμοι σύμμαχοι για την ένοπλη αντίσταση κατά των Τούρκων κι εδώ είναι φυσικό να σεριανάνε οι ποικίλες ιστορικές μνήμες. Όπως η δοκιμασία από τα Ορλωφικά, το θανατηφόρο πέρασμα της πανούκλας, η λαίλαπα της Αλβανοκρατίας, αλλά κυρίως η ανάδειξη του χώρου ως χώρου αντίστασης κατά των Τούρκων κατά το λαμπρό 1821. Έτσι οι επωνυμίες «Λημέρι του ‘21» και «προπύργιο των αγώνων» δεν είναι υπερβολικές, αφού εδώ κοντά είχε στήσει ο Γέρος του Μωριά, τα ταμπούρια του, εδώ αντιτάχθηκε άμυνα κατά του Ιμπραήμ, πάμπολλες υπήρξαν οι θυσίες των μοναχών, καθώς και οι οικονομικές ενισχύσεις προκειμένου να στερεωθεί η Επανάσταση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στη μονή λειτουργούσε Κρυφό Σχολειό , για να εμψυχώνει τα σκλαβωμένα Ελληνόπουλα.

Ακόμη, ότι εδώ φυλάσσονται ανάμεσα στα Ιερά Κειμήλια το Άγιο Ποτήριο, από το οποίο κοινώνησαν των Αχράντων Μυστηρίων ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και τα παλικάρια του, ανήμερα του Σταυρού πριν από την Άλωση της Τριπολιτσάς, καθώς και οι Σταυροί που προσκύνησαν.

Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που εδώ στην Αρκαδία κρίθηκαν και τελείωσαν και η φραγκική κατάκτηση και η Οθωμανική κυριαρχία.

Αλλά και στη νέα δοκιμασία της Γερμανοκρατίας η μονή υπέστη τραύματα.

Γι’ αυτό, ειδικά στους καιρούς μας, δεν πρέπει να παρατηρείται το λυπηρό φαινόμενο να αντιμετωπίζονται τέτοιοι χώροι και μνημεία σαν τουριστικά περίπτερα, αλλά να σκύβουμε και να τους προσκυνούμε ευλαβικά και να φροντίζουμε για τη διατήρησή τους, γιατί έτσι θα δεθούμε με τις ρίζες μας, θα διατηρήσουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μας, δε θα καταντήσουμε απρόσωπα μέλη ενός ανθρώπινου πολτού.

Γιατί, όπως λέει ο ποιητής Γιάννης Μαθές,

 

Εδώ μιλάς στ’ αγριόδεντρο

και σου χαμογελάει,

μιλάς και στ’ αγριολούλουδο

και βγάνει νέα φύλλα.

 

Εδώ μιλάς με το Θεό

χωρίς μεσολαβήσεις

γιατί είναι όλα λεύτερα.

 

Εδώ το πνεύμα υψώνεται

ίσια με τα ουράνια

γιατί είναι πιότερο ακριβό

απ’ του κορμιού τη λάσπη.

 

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. “

2/11/22