ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ
Οἱ Μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας μας ἀποτελοῦν μέγα νέφος. Κανεὶς δὲν γνωρίζει τὸν πραγματικό τους ἀριθμό, πολλῷ,πολλῶ δὲ μᾶλλον ὅλα τὰ ὀνόματά του. Μᾶς διασώθηκαν τὰ ὀνόματα καὶ τὸ μαρτύριο τους μέρος αὐτῶν. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς καλλίνικους Μάρτυρες εἶναι καὶ ὁ ἅγιος Θύρσων, ὁ ὁποῖος ἔχυσε τὰ αἷμα του γιὰ τὸ Χριστό.
Σύμφωνα μέ τὸ ἱερὸ συναξάρι τῆς ἡμέρας, μαζὶ μὲ τὸν ἅγιο Θύρσο ἑορτάζουμε καὶ τῇ,τή μνήμῃ,μνήμη ἄλλων δύο Μαρτύρων, τοῦ Λεύκιου καὶ τοῦ Καλλίνικου (κατ’ ἄλλους Κορωνάτου). Ἔζησαν στὰ μέσα του 3ου αἰῶνα μ. Χ., ὅταν εἶχαν θεριέψει οἱ διωγμοὶ κατὰ τῶν Χριστιανῶν καὶ κατὰ χιλιάδες συλλαμβάνονταν καὶ ὁδηγοῦνταν σὲ φρικτὰ βασανιστήρια καὶ τὸ θάνατο. Τὸ 249 ἀνέβηκε στὸ θρόνο τῆς Ρώμης ὁ Δέκιος (249-251), ἕνας θρησκόληπτος, θρησκομανής, δεισιδαίμων καὶ φανατικὸς εἰδωλολάτρης αὐτοκράτορας, ὁ ὁποῖος πίστευε πὼς οἱ «θεοὶ» τῆς αὐτοκρατορίας εἶχαν ἀνάγκη ἀπὸ τὴν ἀναδιοργάνωση τῆς θρησκείας τους, γιὰ νὰ δείξουν τὴν εὔνοιά τους στὸ κράτος, τὸ ὁποῖο ἔδειχνε σημάδια παρακμῆς. Κύριο χαρακτηριστικὸ αὐτῆς τῆς ἀναδιοργάνωσης ἦταν ἡ ἐξαφάνιση τοῦ Χριστιανισμοῦ, ὁ ὁποῖος θεωροῦνταν ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες ὡς θρησκεία ἀποκρουστικὴ καὶ μισάνθρωπη, ἐπειδὴ ἔθετε ἀπαγορεύσεις στὴν ἔκλυση τῶν ἠθῶν καὶ τὴν ἀκολασία. Ἄς μὴ λησμονοῦμε ὅτι ἡ ἱκανοποίηση τῶν παθῶν καὶ ἡ ἀκολασία ὄχι μόνο δὲν θεωροῦνταν ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες κάτι κακό, ἀλλὰ ὡς λατρεία τῶν δαιμονικῶν «θεῶν», ὅπως λ.χ. ἡ «Ἱερὰ Πορνεία», μέσῳ τῆς ὁποίας λατρεύονταν ἡ «θεὰ» Ἀφροδίτη, ἢ ἡ μέθη καὶ τὰ ὄργια πρὸς τιμὴν τοῦ Βάκχου. Γι’ αὐτὸ ἐξήγγελλε σκληρὸ διωγμὸ σὲ ὅλη τὴν αὐτοκρατορία. Μυριάδες Χριστιανοὶ συλλαμβάνονταν καὶ σύρονταν στὰ μαρτύρια γιὰ νὰ ἀρνηθοῦν τὴν πίστη τους στὸ Χριστὸ καὶ νὰ θυσιάσουν στὰ ἀπαίσια εἴδωλα.
Οἱ προαναφερόμενοι Μάρτυρες κατάγονταν ἀπὸ τὴ Βιθυνία, κατοικοῦσαν στὴν Καισάρεια καὶ ἀνῆκαν ὅλοι σὲ διακεκριμένες οἰκογένειες. Ἦταν χαρακτῆρες ταπεινοὶ καὶ ἀγαποῦσαν τὸ Θεὸ «ἐν ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ» (Β’,6), δηλαδὴ μὲ ἀγάπη πραγματικὴ καὶ ἐλεύθερη ἀπὸ ὑποκρισία. Γι’ αὐτὸ ἀπέφευγαν τὸ θόρυβο τῆς δημοσιότητας, ἀλλὰ ὅμως ἦταν πασίγνωστοι γιὰ τὴ γεμάτη ἐλεημοσύνες ζωή τους. Ἐδῶ θὰ πρέπει νὰ διευκρινίσουμε πὼς οἱ Χριστιανοὶ ξεχώριζαν ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες, στὴν ἄσκηση ἀνυπόκριτης ἀγάπης γιὰ τοὺς συνανθρώπους τους, πρὸς φίλους καὶ ἐχθρούς, προκαλῶντας τὸν θαυμασμὸ τῶν εἰδωλολατρῶν, οἱ ὁποῖοι ἤξεραν μόνο νὰ μισοῦν καὶ νὰ ἀντιμάχονται. Τοὺς ἦταν ἀδιανόητο νὰ ἀγαποῦν καὶ νὰ εὐεργετοῦν τοὺς ἐχθρούς τους καὶ γι’ αὐτὸ θεωροῦσαν παρανοϊκοὺς τοὺς Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι ἔδειχναν τὴν ἔμπρακτη ἀγάπη τους γιὰ ὅλους, ἀκόμα καὶ γιὰ τοὺς ἐχθρούς τους.
Ὁ ἔπαρχος Κουμβρίκιος, φανατικὸς εἰδωλολάτρης, βλέποντας νὰ προοδεύουν οἱ χριστιανοί, προσπαθοῦσε μὲ κάθε τρόπο νὰ τοὺς περιορίσει. Ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς πλέον συνεπεῖς ἐπάρχους, ὁ ὁποῖος ἐφάρμοζε μὲ ἀκρίβεια καὶ φανατισμὸ τὴν αὐτοκρατορικὴ διαταγὴ ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν. Αὐτὴ ἡ κατάσταση ὁδήγησε τὸ Λεύκιο νὰ μεταβεῖ στὸν ἔπαρχο. Τὸν παρακάλεσε νὰ εἶναι ανεκτικότερος πρὸς τοὺς Χριστιανούς. Νὰ ἐξετάσει καλλίτερα τὴν πίστη τους, ἡ ὁποία εἶναι κατασυκοφαντημένη ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες καὶ μάλιστα τὰ εἰδωλολατρικὰ ἱερατεῖα, τὰ ὁποῖα παρακινοῦν τους κυβερνῶντες Ρωμαίους, νὰ κινοῦν ἄδικους διωγμοὺς πρὸς αὐτούς. Μόλις τὸ ἄκουσε αὐτὸ ὁ Κουμβρίκιος, ὄχι μόνο δὲν συμμορφώθηκε μὲ τὰ αἰτήματα τοῦ Λευκίου, ἀλλὰ ἀμέσως τὸν συνέλαβε καὶ τὸν καταδίκασε σὲ θάνατο. Τὸ ἑπόμενο πρωί τον ὁδήγησε ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη καὶ τὸν ἀποκεφάλισε.
Τὸ γεγονὸς λύπησε τοὺς χριστιανούς, ἀλλὰ ἄναψε ἀκόμα περισσότερο τὴ φλόγα τῆς πίστης τους πρὸς τὸ Χριστό. Οἱ διωγμοὶ καὶ τὰ μαρτύρια ἔφερναν ἀντίθετα
ἀποτελέσματα. Μετὰ ἀπὸ δύο ἡμέρες, πῆγε ἄλλος χριστιανὸς στὸν ἔπαρχο, ὁ Θύρσος. Τοῦ εἶπε θαρραλέα πὼς ἡ εἰδωλολατρία εἶναι πλάνη, θρησκεία τῶν δαιμόνων. Πὼς οἱ δαίμονες πλανεύουν τοὺς ἀνθρώπους, λανσάροντας ψεύτικους καὶ ἀνήθικους «θεούς», οἱ ὁποῖοι ὑπαγορεύουν στοὺς ἀνθρώπους νὰ τοὺς λατρεύουν καὶ νὰ τοὺς μιμοῦνται στὴν ἀνηθικότητα. Πὼς τελικὸς νικητὴς θὰ εἶναι ὁ Χριστός, ὁ ἀληθινὸς Θεός, ὁ Ὁποῖος ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ σώσει καὶ νὰ ἀπαλλάξει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴ δουλεία τοῦ διαβόλου.
Αὐτὰ καὶ ἄλλα πολλὰ σοφὰ λόγια τοῦ Θύρσου ἄκουσε καὶ ἕνας ἱερέας τῶν εἰδώλων, ὁ Καλλίνικος, ὁ ὁποῖος ἦταν παρών. Ἡ ψυχή του φωτίστηκε καὶ κατάλαβε τὴν πλάνη του. Μὲ χαρὰ καὶ θάρρος ἄρχισε νὰ ἀναφωνεῖ τὴν μεταστροφή του στὸ Χριστό, δήλωσε ὅτι εἶναι πλέον Χριστιανὸς καὶ ἀπαρνεῖται τὰ εἴδωλα. Τὸ πρόσωπο τοῦ εἰδωλολάτρη ἐπάρχου ἀλλοιώθηκε ἀπὸ τὸ θυμὸ καὶ ἄρχισε νὰ φωνάζει σὰν δαιμονισμένος. Τὸν ἐξόργισαν τὰ λόγια τοῦ Θύρσου, ἀλλὰ περισσότερο ἡ μεταστροφὴ στὴν πίστη στὸ Χριστὸ τοῦ ἱερέα τῶν εἰδώλων Καλλινίκου. Φώναξε ἀμέσως τοὺς στρατιῶτες, στοὺς ὁποίους παρέδωσε τοὺς δύο ἡρωικοὺς ὁμολογητὲς γιὰ νὰ θανατωθοῦν. Τὸν μὲν Καλλίνικο τὸν ἀποκεφάλισαν, τὸν δὲ Θύρσο τὸν πριόνισαν. Ὁ ἡρωικὸς Μάρτυρας ὑπέμεινε μὲ πρωτοφανῆ ἡρωισμὸ τὸν μαρτυρικὸ θάνατο. Οἱ ψυχές τους πέταξαν στὰ οὐράνια γιὰ νὰ συναντήσουν τὸ Χριστό, γιὰ χάρη τοῦ Ὁποίου ἔχυσαν τὸ αἷμα τους, γιὰ νὰ συνδοξάζονται καὶ νὰ συμβασιλεύουν αἰώνια μαζὶ Τοῦ. Ἡ μνήμη καὶ τῶν τριῶν Μαρτύρων ἑορτάζεται στὶς 14 Δεκεμβρίου
Αὐτὸ εἶναι τὸ ἱερὸ συναξάρι τοῦ ἁγίου Θύρσου καὶ τῶν ἄλλων δύο Μαρτύρων, οἱ ὁποῖοι ἀντάλλαξαν τὴν ἄνεση, τὴ δόξα καὶ τὰ πλούτη αὐτῆς τῆς πρόσκαιρης ζωῆς, μὲ τὴν πίστη στὸ Χριστό. Τὸ τίμιο αἷμα τους πότισε ἀρκοῦντος τὸ δένδρο τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας, γι’ αὐτὸ καὶ τὸ χρῶμα της εἶναι τὸ κόκκινο, ὅμοιο μὲ τὸ αἷμα τῶν ἑκατομμυρίων Μαρτύρων Τῆς.
Τὸ μαρτύριο καὶ οἱ Μάρτυρες εἶναι ἡ μόνιμη κατάσταση μέσα στήν Ἐκκλησία, διότι ὁ μεγάλος ἐχθρὸς Της, ὁ διάβολος χρησιμοποιεῖ τὰ ἐπὶ γῆς ὄργανά του γιὰ νὰ τὴν καταργήσει, διότι γνωρίζει ὅτι ἡ Ἐκκλησία σώζει τὰ ἀνθρώπινα πρόσωπα καὶ τὰ ἀναγάγει στὴ σφαῖρα τῆς κατὰ χάριν θεώσεως. Καὶ στὶς δικές μας τραγικὲς ἡμέρες συνεχίζονται τὰ μαρτύρια τῶν Χριστιανῶν στὶς ἐμπόλεμες χῶρες τῆς Μέσης Ἀνατολῆς καὶ τῆς Ἀφρικῆς, ὅπου φανατικοὶ ἰσλαμιστές, μὲ ὁδηγὸ τὸ Κοράνιο, καταδιώκουν, συλλαμβάνουν, βασανίζουν καὶ θανατώνουν οἰκτρά τους Χριστιανούς. Μέγα νέφος Μαρτύρων καὶ σήμερα πλουτίζουν τὶς τάξεις τῶν ἁγίων στὴ Θριαμβεύουσα Ἐκκλησία, στὸν οὐρανό.