Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Η νεοοθωμανική αντίληψη της κυβέρνησης της Τουρκίας της έχει προκαλέσει σύνδρομα μεγαλείου και αλαζονείας έναντι πάντων, την ώρα που δεν της λείπουν τα πολλά και δυσεπίλυτα προβλήματα. Επιδιώκει, φερ’ ειπείν, να ανοίξει πάλι το κεφάλαιο “Ευρώπη” κάνοντας τον “σκληρό παίκτη”. Ο Υπουργός για τα ευρωπαϊκά θέματα Εγκεμέν Μπαγίς, σε συνέντευξη του στην εφημερίδα “Ζαμάν”, μιλώντας με αυταρχικό ύφος προειδοποιεί την Ευρώπη, ότι η Κυβέρνησή του “δεν πρόκειται ποτέ να παζαρέψει την προοπτική προσχώρησής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση”, αφού την θεωρεί δεδομένη και, με τους όρους που εκείνη θέτει ή/και αποδέχεται…
Η κυβέρνηση Ερντογκάν ζει σε μια παραίσθηση μεγαλείου και ισχύος και μακριά από την πραγματική κατάσταση της. Πιο συγκεκριμένα:
- Ως προς την ΕΕ: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μπορεί να αναγνωρίζει ότι υπάρχουν κοινά συμφέροντα με την Τουρκία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ειδικότερα σε αυτό της Συρίας, και ότι η οικονομία της “συνεισφέρει στην ευημερία της ευρωπαϊκής ηπείρου”, όμως επισημαίνει ότι η εν λόγω χώρα είναι μακριά ακόμη από το ευρωπαϊκό κεκτημένο σε ζητήματα ελευθεροτυπίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικών ελευθεριών. Επισημαίνει ακόμη πως δεν έχουν προχωρήσει οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις στο κουρδικό ζήτημα.
- Ως προς το Κυπριακό: Η Τουρκία πάγωσε κάθε επαφή της με την ΕΕ κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2012, για να μην αναγνωρίσει ως κρατική οντότητα την Κυπριακή Δημοκρατία, που κατέχει την περίοδο αυτή την προεδρία της ΕΕ. Αυτό επισημαίνεται και στο ανακοινωθέν του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αφού γράφεται ότι αυτό “θλίβεται βαθιά για το πάγωμα των σχέσεων της Τουρκίας με την προεδρία της ΕΕ κατά το β’ εξάμηνο του 2012, για τις ανακοινώσεις που έγιναν από την πλευρά της Τουρκίας για το θέμα αυτό και για την μη ευθυγράμμιση της με τις θέσεις και τις αποφάσεις της ΕΕ στα διεθνή fora”. Η εφημερίδα “Le monde” έγραψε σχετικά: “Η Κύπρος, της οποίας το βόρειο μέρος κατέχεται από το 1974 από την Τουρκία, προεδρεύει έως το τέλος Δεκεμβρίου της ΕΕ και η Άγκυρα επέλεξε να μποϊκοτάρει τις δραστηριότητες της τους έξι μήνες της προεδρίας της”.
- Ανθρώπινα δικαιώματα: Η κυβέρνηση Ερντογκάν καταπατά με βάναυσο τρόπο τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία και διώκει πολίτες για τις ιδέες ή για τα φρονήματά τους. Μόνο το 2012 έχουν συλληφθεί και τεθεί υπό κράτηση 700 μαθητές και φοιτητές που συμμετείχαν σε ακτιβιστικές οργανώσεις. Σε εξέλιξη βρίσκεται η δίκη της Γαλλίδας φοιτήτριας, με τουρκική καταγωγή, Σεβίλ Σεβιμλί, που συνελήφθη σε διαδηλώσεις και σε πορείες διαμαρτυρίας για το Κουρδικό και στο σπίτι της βρέθηκαν βιβλία του Μαρξ και το κομμουνιστικό μανιφέστο. Σύμφωνα με τον ποινικό κώδικα που ισχύει και με την κατηγορία ότι “συμμετείχε σε τρομοκρατική οργάνωση” κινδυνεύει να καταδικαστεί σε κάθειρξη έως και 32 ετών. Για την απελευθέρωση της στη Γαλλία έχουν συγκεντρωθεί 125.000 υπογραφές.
- Ελευθερία του Τύπου και διώξεις δημοσιογράφων: Η Τουρκία το 2012 αναδείχθηκε παγκόσμια πρωταθλήτρια στις διώξεις και φυλακίσεις δημοσιογράφων. Ξεπέρασε την Κίνα, το Ιράν, την Βόρεια Κορέα, το Βιετνάμ, τη Σαουδική Αραβία και την Κούβα. Την 1η Αυγούστου 2012 στη φυλακή βρίσκονταν 76 δημοσιογράφοι. Από αυτούς το 70% είναι Κούρδοι. Επίσης η τουρκική κυβέρνηση, με φορολογικά και άλλα μέτρα, οδηγεί στο κλείσιμο ΜΜΕ που την αντιπολιτεύονται. Ακόμη δικάζεται ερήμην στην Τουρκία η Πινάρ Σελέκ, τουρκάλα κοινωνιολόγος ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που υποχρεώθηκε να αυτοεξοριστεί στο Στρασβούργο. Οι βουλευτές-μέλη του περιφερειακού Κοινοβουλίου της Βαλονίας-Βρυξελλών εξέδωσαν ομόφωνα ψήφισμα με το οποίο καταδικάζουν τους διωγμούς σε βάρος του Τύπου στην Τουρκία και στις χώρες ΠΓΔΜ, Βοσνία Ερζεγοβίνη και Σερβία.
- Γεωπολιτική Τουρκίας: Βήματα προς τα πίσω έκανε η Τουρκία κατά το 2012 και ο μεγαλοϊδεατισμός της τσαλακώθηκε στην πράξη. Το δόγμα Νταβούτογλου για “μηδέν διαφορές με τους γείτονες” στην πράξη είναι “διαφορές με όλους τους γείτονες”. Είναι ίσως η μόνη χώρα στον πλανήτη, που δεν έχει εξομαλύνει τις σχέσεις της με καμία από τις χώρες με τις οποίες γειτονεύει (Συρία, Ιράκ, Ιράν, Γεωργία, Αρμενία, Ρωσία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Κύπρος). Επίσης η αυτοπροβολή της Τουρκίας, ως περιφερειακής δύναμης, δέχεται πλήγματα από την ολοένα αυξανόμενη δράση των Κούρδων της Τουρκίας, του Ιράκ και της Συρίας. Η εμπλοκή της εξάλλου σε οξύτατη διαμάχη με το Ισραήλ δεν την βοηθά στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, όπως επίσης, λόγω της ΑΟΖ της Κύπρου και της Ελλάδος, αποδυναμώνεται η οικονομική της σημασία.
Τελικά στην Τουρκία δεν φτάνουν η προπαγάνδα και η απλοχεριά της σε πεσκέσια και σε μπουναμάδες προς τη Δύση, για να πείσει ότι πράγματι είναι μια ευημερούσα χώρα. Αν δεν υπάρξει κοινωνική συνοχή και κοινωνική αλληλεγγύη, αν δεν μπορέσει να λύσει το Κουρδικό, αν δεν ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με τους γείτονες της και αν δεν ξεπεράσεις τις αγκυλώσεις που επιβάλλει η Σαρία, θα είναι πάντα μια χώρα με γυάλινα πόδια και πάντα με πολλές πιθανότητες να αποσταθεροποιηθεί.-