Την ρητή παραδοχή ότι στις περιπτώσεις των εμβολίων Covid-19 οι παρασκευάστριες φαρμακευτικές εταιρείες απηλλάγησαν μέσω των συμβάσεων προμήθειας με την ΕΕ από μεγάλο μερίδιο της ευθύνης τους για αποζημιώσεις λόγω ανεπιθύμητων παρενεργειών, κάνει σε ειδική έκθεση του με τίτλο “Προμήθεια εμβολίων κατά της COVID-19” το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ).
Ειδικότερα, στην έκθεση το ΕΕΣ αναφέρει τα ακόλουθα:
“Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη έκριναν ότι η ταχύτερη δυνατή έναρξη της χορήγησης του εμβολίου ήταν σκόπιμη για λόγους δημόσιας υγείας. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη δέχθηκαν να μειώσουν τους κινδύνους των παρασκευαστών που συνδέονται με την ευθύνη για ανεπιθύμητες ενέργειες. Αυτό συμπεριελήφθη στη στρατηγική για τα εμβόλια ως αρχή επιμερισμού του κινδύνου. Αν και σύμφωνες με τη γενική αρχή της ευθύνης βάσει της οδηγίας για την ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων (βλέπε πλαίσιο 1), οι διατάξεις των συμβάσεων που συνήφθησαν με τους παρασκευαστές εμβολίων κατά της COVID-19 διαφέρουν από την προ πανδημίας ακολουθούμενη πρακτική (βλέπε πλαίσιο 1), καθώς τα κράτη μέλη αναλαμβάνουν μέρος των οικονομικών κινδύνων που συνήθως βαρύνουν τους παρασκευαστές.
Πλαίσιο 1
Η οδηγία της ΕΕ για την ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων Σύμφωνα με την οδηγία για την ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων, οι παραγωγοί ευθύνονται για ζημίες που προκαλούνται από ελάττωμα του προϊόντος τους, ακόμη και απουσία αμέλειας ή υπαιτιότητας. Ο παραγωγός μπορεί να απαλλαγεί από την ευθύνη, εάν το επίπεδο επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων κατά τον χρόνο θέσης του προϊόντος σε κυκλοφορία δεν επέτρεπε να διαπιστωθεί η ύπαρξη του ελαττώματος. Πολίτης της ΕΕ που έχει υποστεί σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκου μπορεί να ασκήσει αγωγή αποζημίωσης κατά του παρασκευαστή βάσει της οδηγίας, η οποία έχει μεταφερθεί στη νομοθεσία των κρατών μελών.
Πολίτης που έχει υποστεί ανεπιθύμητες ενέργειες από ένα από τα εμβόλια κατά της COVID-19, η προμήθεια του οποίου έγινε στο πλαίσιο των εν προκειμένω συμβάσεων, μπορεί να στραφεί κατά του παρασκευαστή του εμβολίου αξιώνοντας αποζημίωση. Σε περίπτωση ευδοκίμησης της αγωγής, το κράτος μέλος που χορήγησε το εμβόλιο ευθύνεται για την αποζημίωση του παθόντα και για την καταβολή των δικαστικών εξόδων του παρασκευαστή (αποζημίωση) … Αυτό δεν ισχύει σε περίπτωση που οι ζημίες ή οι απώλειες είναι αποτέλεσμα δόλου, βαριάς αμέλειας ή μη συμμόρφωσης με τις ορθές παρασκευαστικές πρακτικές της ΕΕ.
Επιπλέον των αξιώσεων βάσει της οδηγίας για την ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, 11 κράτη μέλη διαθέτουν εθνικά συστήματα αποζημίωσης χωρίς υπαιτιότητα, προκειμένου να αποζημιώνονται οι παθόντες για ζημία που υπέστησαν ως αποτέλεσμα παρενεργειών εμβολιασμού. Στο πλαίσιο των συστημάτων αυτών, ο παθών δεν υποχρεούται να αποδείξει την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ της ανεπιθύμητης ενέργειας και του εμβολίου.
Επιλέγοντας να λάβει την αποζημίωση αυτή, παραιτείται από το δικαίωμα προσφυγής κατά της φαρμακευτικής εταιρείας”.
Μάλιστα, στα Συμπεράσματα της έκθεσης αναφέρεται ότι “η Επιτροπή και δέκα από τα 14 κράτη μέλη που απάντησαν στην έρευνά μας επιθυμούν την επιστροφή σε ένα κλασικότερο καθεστώς όσον αφορά την ευθύνη μετά τη χορήγηση της κανονικής άδειας κυκλοφορίας”.
SR_EU_COVID_vaccine_procurement_EL