Πλῆθος εἶναι τὰ ὀνόματα ποὺ μαζὶ μὲ τὸ πρόσφορο φέρνουν οἱ πιστοὶ στὴν ἐκκλησία γιὰ νὰ μνημονευθοῦν. Καὶ ὁ Λειτουργὸς προσεύχεται χωριστὰ γιὰ τὸ καθένα ἀπὸ αὐτά. Πρῶτα τὰ μνημονεύει στὴν Ἁγία Πρόθεση ὅταν ἐξάγει τὶς ἀνάλογες μερίδες ζώντων καὶ κεκοιμημένων καὶ τὶς τοποθετεῖ στὸ ἅγιο Δισκάριο μπροστὰ ἀπὸ τὸν Ἀμνὸ ποὺ βρίσκεται στὸ κέντρο.Τὰ μνημονεύει ὅμως – σύμφωνα μὲ τὴν καθορισμένη τάξη – καὶ μετὰ τὸν καθαγιασμὸ τῶν Τιμίων Δώρων στὴν πιὸ ἱερὴ καὶ συγκλονιστικὴ ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας. Κατὰ τὴν ὥρα αὐτὴ ἐπάνω στὴν Ἁγία Τράπεζα βρίσκεται τὸ «ἐσφαγμένον ἀρνίον», ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ποὺ θυσιάστηκε ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ «ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας». Οὐσιαστικὰ ὅλοι οἱ πιστοὶ ποὺ συμμετέχουμε στὴ Θεία Λειτουργία αὐτὴ τὴν ὥρα, βρισκόμαστε ἐνώπιον τοῦ φρικτοῦ Γολγοθᾶ. Αὐτὸ ποὺ συνέβη πρὶν ἀπὸ δυὸ χιλιάδες περίπου χρόνια, ἐπαναφέρεται μυστηριακῶς καὶ στὸ παρόν, σὰν νὰ συμβαίνει μπροστὰ στὰ μάτια μας. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς προσφέρει τὴ μοναδικὴ καὶ ἀνεπανάληπτη θυσία του γιὰ ὅλο τὸν κόσμο ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν καθένα ἀπὸ ἐμᾶς. Εἶναι, ὅπως γράφει ὁ ἀείμνηστος καθηγητὴς Π. Τρεμπέλας, «ὡσὰν ὁ Χριστὸς νὰ προσφέρῃ καὶ τώρα ἐπὶ παρουσίᾳ ἡμῶν τὴν ἀτίμητον θυσίαν Του λέγων πρὸς τὸν Πατέρα Του:Χύνω τὸ αἷμα δι’ ὅλον τὸν κόσμον γενικῶς, ἀλλὰ καὶ εἰδικώτερον δι’ αὐτοὺς ἐδῶ, ποὺ τελοῦν τὸ θεῖο τοῦτο μυστήριον… ἐπίχυσον τὰ πλούσια ἐλέη σου καὶ τὰς ἀνεξαντλήτους χάριτας καὶ δωρεάς Σου ἐπὶ τὰ πρόβατά μου ταῦτα»(Ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξον Λατρείαν μας, σελ. 281, 292). Καὶ οἱ πιστοὶ συγκλονισμένοι μπροστὰ στὸ μεγαλεῖο τῆς ἀνεπανάληπτης θυσίας ἀπευθύνουμε θερμὴ τὴ δοξολογία καὶ τὴν ἱκεσία μας στὸν Οὐράνιο Πατέρα. Τὸν δοξάζουμε καὶ Τὸν εὐγνωμονοῦμε, διότι ἡ ἄπειρη Ἀγάπη του ἔστειλε τὸν Μονογενή του Υἱὸ νὰ θυσιαστεῖ γιὰ τὴ σωτηρία μας. Καὶ ταπεινὰ Τὸν παρακαλοῦμε, τὴ θυσία αὐτὴ τὴν ὁποία προσέφερε ὁ Υἱός του γενικὰ γιὰ ὅλο τὸν κόσμο, νὰ τὴν προσδεχθεῖ καὶ εἰδικὰ γιὰ τὸν καθένα ἀπὸ ἐμᾶς ποὺ μετέχουμε στὴ Θεία Λειτουργία. Τὰ ἀγαθὰ καὶ οἱ δωρεὲς ποὺ ἀπέρρευσαν ἀπὸ τὴ θυσία αὐτὴ γιὰ ὅλο τὸν κόσμο, νὰ γίνουν καὶ δικά μας. Γι’ αὐτὸ καὶ τὴν ὥρα αὐτή, δηλαδὴ ἀμέσως μετὰ τὸν καθαγιασμὸ καὶ τὴ μνημόνευση ὅλων τῶν Ἁγίων, ὁ ἱερέας ἀπευθύνει μιὰ σειρὰ ἱκετευτικῶν δεήσεων γιὰ ὅλους τοὺς πιστούς. Ἀρχίζει πρῶτα ἀπὸ τοὺς κεκοιμημένους καὶ λέγει: «Μνήσθητι, Κύριε, πάντων τῶν κεκοιμημένων ἐπ’ ἐλπίδι ἀναστάσεως ζωῆς αἰωνίου». Μνημονεύει τὰ ὀνόματά τους καὶ στὸ τέλος κατακλείει μὲ τὴ θερμὴ δέηση«καὶ ἀνάπαυσον αὐτούς, ὁ Θεός, ὅπου ἐπισκοπεῖ τὸ φῶς τοῦ προσώπου σου». Ἔπειτα παρακαλεῖ γιὰ τοὺς ζῶντες:
«Μνήσθητι, Κύριε, πάσης ἐπισκοπῆς Ὀρθοδόξων…», λέγει, καὶ ἀφοῦ μνημονεύσει τοὺς κληρικούς, τοὺς μοναχούς, τοὺς ἄρχοντες καὶ γενικὰ ὅλους τοὺς Ὀρθοδόξους πιστούς, μνημονεύει πάλι τὰ ὀνόματα ποὺ εἶχε ἀναφέρει στὴν Ἁγία Πρόθεση. Ἡ ἀναίμακτη θυσία ὅμως δὲν προσφέρεται μόνο γι’ αὐτοὺς ποὺ θὰ μνημονεύσει ὁ ἱερέας. Ὁ διάκονος καλεῖ ὅλους τοὺς πιστοὺς νὰ προσευχηθοῦν γιὰ ὅποιους ἐπιθυμοῦν λέγοντας: «Καὶ ὧν ἕκαστος κατὰ διάνοιαν ἔχει καὶ πάντων καὶ πασῶν». Σὲ παρακαλοῦμε, Κύριε, καὶ γιὰ ἐκείνους ποὺ ἔχει ὁ καθένας στὴ σκέψη του, ὅλους καὶ ὅλες. Ὄντως μοναδικὴ στιγμή. Ὅλος ὁ λαὸς συνοδεύει τὸν ἱερέα στὴ μνημόνευση τῶν ὀνομάτων. Ὅλοι προσεύχονται. Ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλον. Καὶ ἡ ἀνεκτίμητη θυσία ἰσχύει ἐξίσου για τὰ ὀνόματα ποὺ θὰ μνημονεύσει ὁ ἱερέας ἀλλὰ καὶ γι’ αὐτὰ τὰ ὀνόματα ποὺ θὰ φέρει ὁ κάθε πιστὸς στὴ διάνοιά του. Πόση δύναμη, ἀλήθεια, ἔχει ἡ προσευχὴ ποὺ γίνεται αὐτὴ τὴν ὥρα! Καὶ πόση ὠφέλεια ἀποκομίζουν ὅσοι μνημονεύονται στὴ θεία Εὐχαριστία! Εἰδικὰ γιὰ τοὺς κεκοιμημένους γράφει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων ὅτι «μεγίστην ὄνησιν», δηλαδὴ μεγάλη ὠφέλεια ἔχουν οἱ ψυχὲς τῶν κεκοιμημένων, γιὰ τοὺς ὁποίους γίνεται ἡ δέηση ἐνώπιον τῆς τόσο φρικτῆς καὶ ἁγίας θυσίας ποὺ τώρα προσφέρεται (Ε΄ Μυσταγωγικὴ κατήχηση. Πολὺ χαρακτηριστικὰ τὸ σημειώνει καὶ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος: Ὅταν ὅλος ὁ λαὸς καὶ ὅλοι οἱ ἱερεῖς δέονται μὲ τὰ χέρια ὑψωμένα πρὸς τὸν οὐρανό, τὴ στιγμὴ ποὺ μπροστά τους«πρόκειται ἡ φρικτὴ θυσία, πῶς οὐ δυσωπήσομεν ὑπὲρ τούτων (δηλαδὴ τῶν κεκοιμημένων) τὸν Θεὸν παρακαλοῦντες;» Μπροστὰ στὴ φοβερὴ αὐτὴ ὥρα, πῶς δὲν θὰ ἐπικάμψουμε τὸν Θεό, καθὼς θὰ Τὸν παρακαλοῦμε γιὰ χάρη τους; (P.G. 62, 204). Καὶ προσθέτει: «Εἶναι μεγάλη τιμὴ νὰ ἐκφωνεῖται τὸ ὄνομα κάποιου τὴν ὥρα ποὺ εἶναι παρὼν ὁ Δεσπότης Χριστὸς καὶ ἐπιτελεῖται ἡ ἀνάμνηση ἐκείνη “τῆς φρικτῆς θυσίας, τῶν ἀφάτων μυστηρίων”» (P.G. 63, 892). Πόσο προσεκτικοὶ καὶ συγκεντρωμένοι θὰ πρέπει νὰ εἴμαστε τὴν ὥρα ἐκείνη! Κάθε φορὰ λοιπὸν ποὺ ἀκοῦμε τὴν προτροπὴ γιὰ νὰ μνημονεύσουμε «ὧν ἕκαστος κατὰ διάνοιαν ἔχει καὶ πάντων καὶ πασῶν», ἂς στρέφουμε τὴν καρδιὰ καὶ τὸ νοῦ μας στὸν οὐρανὸ κι ἂς προσευχόμαστε μὲ πίστη γιὰ τὰ πρόσωπα ποὺ ἀγαπᾶμε, τοὺς ζῶντες καὶ κεκοιμημένους. Ἂς ἐκζητοῦμε τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ γιὰ τὸν ἑαυτό μας ἀλλὰ καὶ γιὰ τοὺς ἄλλους. Καὶ νὰ εἴμαστε βέβαιοι ὅτι ἡ προσευχή μας ποὺ ἐκείνη τὴν ὥρα προσφέρεται μαζὶ μὲ τὴν ἀναίμακτη θυσία, ἑνώνεται μὲ τὶς δεήσεις τοῦ Λειτουργοῦ καὶ ὅλων τῶν πιστῶν, ἀνεβαίνει σὰν θυμίαμα εὐωδιαστὸ στὸ θρόνο τοῦ Θεοῦ Πατρὸς καὶ ἑλκύει τὴ Χάρη καὶ τὸ ἔλεός Του.