Σήμα κινδύνου εκπέμπουν οι αγρότες της Νάξου, καθώς η έλλειψη νερού και έργων υποδομής, έχουν «χτυπήσει» ανεπανόρθωτα την εκλεκτή πατάτα ΠΟΠ του νησιού, με τους παραγωγούς να αδυνατούν να προχωρήσουν στη φθινοπωρινή σπορά.
Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά για τη συρρίκνωση της καλλιέργειας της πατάτας Νάξου. Πριν δύο χρόνια, το 2022 η Νάξος συγκόμισε 6.000 τόνους πατάτα. Ένα χρόνο μετά, το 2023 η ποσότητα μειώθηκε σε 4.000 τόνους, ενώ φέτος η παραγωγή άγγιξε τους 1.800 τόνους.
Αγροτικά προϊόντα: Εργαλείο η θωράκιση στα ΠΟΠ/ΠΓΕ
«Η κατάσταση είναι δραματική. Ένα προϊόν ΠΟΠ κινδυνεύει να εξαφανιστεί γιατί στο νησί δεν υπάρχουν έργα υποδομών», ήταν τα πρώτα λόγια στον ΟΤ του προέδρου της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΑΣ) Νάξου Δημήτρης Καπούνης, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι με την εξάντληση των αποθεμάτων των 250 τόνων, που βρίσκονται στις αποθήκες, το νησί θα αναγκαστεί να εισάγει πατάτες, για πρώτη φορά στην ιστορία της.
Στα «χαρτιά» παραμένει το φράγμα Τσικαλαριού, ύψους 37,5 εκατ. ευρώ
Έργα στα …χαρτιά
Τα προβλήματα με την έλλειψη νερού θα μπορούσαν να είχαν ξεπεραστεί αν σημαντικά έργα υποδομών είχαν γίνει εδώ και χρόνια. Όπως επισημαίνει ο κ. Καπούνης, εδώ και 15 χρόνια έχει μείνει στα χαρτιά το φράγμα του Τσικαλαριού, ένα έργο ύψους 37,5 εκατ. ευρώ, το οποίο αν και έχει δημοπρατηθεί «τόσα χρόνια δεν έχει μπει τσάπα μέσα για να σκάψει. Δεν υπάρχει νερό γιατί κανείς δεν έχει ενδιαφερθεί γι’ αυτόν τον τόπο. Και ρωτάω: 4 βουλευτές έχει ο νομός. Πού είναι και τι κάνουν;», λέει χαρακτηριστικά.
Ταυτόχρονα, το πρόβλημα εντείνεται καθώς δεν προχωρά, όπως σημειώνει ο πρόεδρος της ΕΑΣ Νάξου, τριτοβάθμια επεξεργασία του βιολογικού καθαρισμού του Δήμου, ώστε το νερό αυτό να εμπλουτίζει τον υδροφόρο ορίζοντα και να μην καταλήγουν σχεδόν 3 εκατ. κυβικά νερού στη θάλασσα, τα οποία θα μπορούσαν να ποτίζουν τα χωράφια.
«Αυτή τη στιγμή πηγάδια 50 και 60 χρόνων από 13 έως 18 μέτρα είναι ξερά. Ούτε τα ζώα δεν έχουμε να ποτίσουμε. Και αυτά που έχουν αποτελούνται από νερό αλμυρό», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Καπούνης.
Χωρίς φθινοπωρινή σπορά η πατάτα Νάξου
Από τις 15 Αυγούστου έως τις 15 Σεπτέμβρη έπρεπε να έχει ξεκινήσει η δεύτερη σπορά μέσα στο έτος (η φθινοπωρινή) και να έχουν φυτευτεί πάνω από 1.000 στρέμματα. Μέχρι τώρα όμως, καμία φύτευση δεν έχει γίνει καθώς οι παραγωγοί δεν μπορούν να ποτίσουν τα χωράφια τους. Όμως, και η παραγωγή από την ανοιξιάτικη σπορά του Φλεβάρη – Μάρτη, ήταν μειωμένη σχεδόν κατά 60%.
Προβλήματα από την έλλειψη νερού αντιμετωπίζει το σύνολο των αγροτών και των κτηνοτρόφων του, οι οποίοι στηρίζουν το 50% της οικονομίας.
Χαρακτηριστικά για τις ελλείψεις που έχουν προκύψει, στην πάντοτε αυτάρκη Νάξο, ο κ. Καπούνης, σημειώνει ότι αυτή τη στιγμή στο νησί γίνονται εισαγωγές ντομάτες από την Πολωνία, ενώ όπως προειδοποιεί, τον Οκτώβρη, με την εξάντληση των αποθεμάτων των 250 τόνων, θα υπάρξει – για πρώτη φορά – εισαγωγή και πατάτας.
Κίνδυνος νοθείας της πατάτας Νάξου
«Η νοθεία βασιλεύει», προειδοποιεί ο πρόεδρος της ΕΑΣ Νάξου, εξηγώντας ότι σε περίπου πέντε εβδομάδες τα αποθέματα που βρίσκονται στις αποθήκες του Συνεταιρισμού θα έχουν τελειώσει τότε «από κει και πέρα θα υπάρχει το όργιο νοθείας, καθώς και οι έλεγχοι στην αγορά είναι ανύπαρκτοι».
Κάπως έτσι εξηγούνται και τα κρούσματα νοθείας, που παρά τις περιορισμένες ποσότητες, υπάρχουν πατάτες Νάξου, όλο το χρόνο σε όλη την Ελλάδα.
«Η πατάτα Νάκου είναι το καλύτερο brand γιατί έχουν γεύση, καλλιεργείται σε καλές κλιματολογικές συνθήκες, φυτεμένη σε αμμώδη έδαφος και χωρίς λιπάσματα αλλά με φυσική λίπανση από τα ζώα. Και αυτό επιτυγχάνει να είναι πολύ καλή η πατάτα και ποιοτικά και γευστικά», σημειώνει ο κ. Καπούνης.