Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Οι εξελίξεις στο μεταναστευτικό προκαλούν μεν προβληματισμό και ενδιαφέρουσες εξελίξεις σε όλες τις χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ε.Ε.), αλλά πρώτη η Γερμανία έλαβε απόφαση που έρχεται σε αντίθεση προς το ευρωπαϊκό κεκτημένο και προκαλεί σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στις χώρες υποδοχής παράνομων μεταναστών και φυσικά στην χώρα μας. Συγκεκριμένα η υπό τον καγκελάριο Όλαφ Σολτζ κεντροαριστερή συμμαχική κυβέρνηση, αποτελούμενη από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, το Κόμμα των Ελεύθερων Δημοκρατών και αυτό των Πρασίνων, αποφάσισε να επιβάλει αυστηρούς αστυνομικούς ελέγχους στα σύνορα της χώρας, παραβιάζοντας τη Συνθήκη Σέγκεν του 1985, για την ελεύθερη διακίνηση πολιτών και αγαθών στις χώρες μέλη της Ε.Ε. Σημειώνεται ότι η Γερμανία έχει σύνορα με χώρες μέλη της Ε.Ε. (Γαλλία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Δανία, Πολωνία, Τσεχία, Αυστρία) και με την Ελβετία, η οποία έχει τους δικούς της αυστηρούς ελέγχους.
Κατά τον πολιτικό επιστήμονα Πατρίκ Μορώ, ιστορικό, ειδικό στα θέματα της Γερμανίας η κεντροαριστερή κυβέρνηση της δεν δίστασε να έρθει σε αντίθεση προς τους ευρωπαϊκούς κανόνες και τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, προκειμένου να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά της… Αλλά εκτιμά ότι και τα νέα μέτρα της θα αποδειχθούν «διακοσμητικά και ατελέσφορα».
Με την απόφασή της η κεντροαριστερή κυβέρνηση της Γερμανίας, την οποία επιδιώκει να ακολουθήσει η Ολλανδία και άλλες χώρες του βορρά, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πολιτική των «ανοικτών συνόρων» που υποστήριζε και ακολούθησε έως πρόσφατα ως κυβέρνηση και φτάνει στο άλλο άκρο, μην υπολογίζοντας την «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» και κοιτάζοντας αυστηρά το συμφέρον της… Έφτασε στο σημείο ο σοσιαλιστής καγκελάριος να πει πρόσφατα, στις 11 Σεπτεμβρίου 2024, στην Μπούντεσταγκ: «Οφείλουμε να μπορούμε να επιλέξουμε ποιος έρχεται στη Γερμανία!».
Πώς αυτή η άρδην αλλαγή πολιτικής στο μεταναστευτικό της Γερμανίας; Πρώτον η πολιτική των «ανοικτών συνόρων» απέτυχε πλήρως. Οι βιαιότητες, το ριζοσπαστικό ισλάμ, η πολιτισμική ανασφάλεια, η αμφισβήτηση της εθνικής ταυτότητας και η άρνηση κυρίως των μουσουλμάνων μεταναστών να ακολουθήσουν την γερμανική κουλτούρα έχουν έντονα επηρεάσει την κοινή γνώμη της χώρας. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση το 70% των Γερμανών ετάχθη υπέρ της «αλλαγής πολιτικής» στο μεταναστευτικό. Τις ανησυχίες των Γερμανών εκμεταλλεύεται στο έπακρο το λαϊκιστικό Κόμμα AfD – «Εναλλακτική για τη Γερμανία»…
Το εν λόγω Κόμμα εμφανίστηκε στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας το 2013. Μεταξύ των αρχικών κεντρικών συνθημάτων του ήταν η φανατική αντίθεση του στην οικονομική σωτηρία της Ελλάδας και η έντονη δράση του να αποβληθεί η χώρα μας από την Ε.Ε. Η αδυναμία των γερμανικών κυβερνήσεων να θέσουν σε κάποιο έλεγχο το μεταναστευτικό, συν τω χρόνων, γιγάντωσε το AfD, το οποίο εκφράζεται πάντα με έντονα εθνικιστικά συνθήματα. Η σημαντική αύξηση της εκλογικής δύναμης του εν λόγω Κόμματος όχι μόνο φαίνεται στις δημοσκοπήσεις αλλά αποδεικνύεται με τα αποτελέσματα των εκλογών σε ομοσπονδιακά κρατίδια της Γερμανίας στο τρέχον έτος, με πιο πρόσφατα αυτά στο Βρανδεμβούργο.
Άλλη μέθοδος από την Γερμανική για την αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης, που, εκ των πραγμάτων, αποδεικνύεται πολύ αποτελεσματική για την χώρα της χωρίς και να έρχεται σε σύγκρουση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, είναι αυτή που εφαρμόζει η υπό την κυρία Τζόρτζια Μελόνι ιταλική κυβέρνηση. Χωρίς να κλείσει τα σύνορα εφαρμόζει προς τους παράνομους μετανάστες μείωση της κοινωνικής προστασίας, μεγάλο περιορισμό στη χορήγηση ασύλου και οικονομικές συμφωνίες με τις χώρες προέλευσης και διακίνησης των μεταναστών και με την Αλβανία. Πρώτα μελετήθηκαν οι χώρες από τις οποίες προέρχεται το μέγα πλήθος των μεταναστών. Δεύτερον μελετήθηκαν οι χώρες στα λιμάνια των οποίων επιβιβάζονται οι μετανάστες και τρίτον προσεγγίσθηκε η Αλβανία για να αποτελέσουν οι εκτάσεις της σταθμούς προσωρινής διαμονής και ελέγχου των μεταναστών.
Με όλες τις χώρες της Αφρικής και της Ασίας από τις οποίες προέρχονται οι περισσότεροι μετανάστες η κυβέρνηση Μελόνι ήρθε σε συμφωνία: Ο περιορισμός της αναχώρησης μεταναστών θα τους αποφέρει οφέλη οικονομικά και ικανή βοήθεια σε βασικά είδη. Ακόμη πιο γενναιόδωρη έδειξε προς τις χώρες της βόρειας Αφρικής, στις οποίες οι λαθρέμποροι ανθρώπων επιβιβάζουν σε σαπιοκάικα τους μετανάστες με προορισμό την Ιταλία. Μετά τη συμφωνία με την Τουρκία, το 2016, ακολούθησαν συμφωνίες με την Λιβύη το 2017 και με την Τυνησία το 2023. Στην Αλβανία, με τη συμφωνία που επικυρώθηκε από την ιταλική κυβέρνηση στις 15 Φεβρουαρίου 2024, η Ιταλία, με το αζημίωτο φυσικά, σε δύο εκτάσεις της γειτονικής χώρας θα εγκαταστήσει κέντρα ελέγχου μεταναστών και θα αποσυμφορήσει μέρος των δικών της κέντρων.
Τα αποτελέσματα της πολιτικής Μελόνι είναι πολύ θετικά για την Ιταλία. Από την αρχή του έτους οι αφίξεις παράνομων μεταναστών στις ιταλικές ακτές μειώθηκαν κατά 64%, σε σχέση με το 2023. Από τις 13 Σεπτεμβρίου 2024 δεν υπήρξε κάποια άφιξη. Και εκεί που κάποτε οι «προοδευτικοί» Ευρωπαίοι ηγέτες ρίχνανε την κα Μελόνι στα ιδεολογικά τάρταρα, τώρα θέλουν να την μιμηθούν…Παράδειγμα: Ο εργατικός πρωθυπουργός της Μεγ. Βρετανίας Κιρ Στάρμερ επισκέφθηκε την Ιταλία για να πληροφορηθεί από την κα Μελόνι τη μέθοδο της επιτυχίας της στον περιορισμό της εισόδου μεταναστών στη χώρα της και να το εφαρμόσει στη χώρα του…. Σημειώνεται ότι το νησί, αν και βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο της Ευρώπης δέχεται πληθώρα μεταναστών, γιατί δεν μπορεί να περιορίσει το ρεύμα εισόδου τους. Ανάλογη επίσκεψη στην κα Μελόνι λέγεται ότι σχεδιάζει και ο νέος πρωθυπουργός της Γαλλίας Μισέλ Μπαρνιέ…
Τα όποια μέτρα λαμβάνονται είτε από τον κ. Σολτζ (αποτυχημένα), είτε από την κα Μελόνι (πετυχημένα), είτε από άλλους αρχηγούς κυβερνήσεων των χωρών – μελών της Ε.Ε. είναι σε βάθος χρόνου ατελέσφορα. Το μεταναστευτικό λύνεται μόνο με ριζική αλλαγή στη διακυβέρνηση των πρώην αποικιών – αφρικανικών και ασιατικών – ευρωπαϊκών χωρών και στην έντιμη και επικερδή διαχείριση των πόρων τους. Φίλος, χημικός τροφίμων στο επάγγελμα, εργάσθηκε επί χρόνια σε χώρες της υποσαχάριας ζώνης και μου είχε τονίσει το προφανές, πως οι κάτοικοι των χωρών αυτών δεν χρειάζονται αλεύρι σε σακιά, χρειάζονται να τους μάθουν οι πλούσιοι πρώην κύριοί τους να καλλιεργούν σπόρους δημητριακών προσαρμοσμένους στις συνθήκες του εδάφους και της ατμόσφαιρας και να γίνουν αυτάρκεις και μη εξαρτώμενοι από την «φιλανθρωπία» των πλουσίων.
Η μετανάστευση είναι απάντηση στην εξάρτηση και στην εκμετάλλευση από τους οικονομικά ισχυρούς. Οι ίδιοι οι κάτοικοι της Αφρικής και της Ασίας επιθυμούν να μείνουν στις χώρες τους, αρκεί να μπορούν να ζουν εργαζόμενοι με αξιοπρέπεια και να έχουν τις στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής και εκπαίδευσης. Σύμφωνα με στοιχεία του περιοδικού “Science” περισσότεροι από 4 δισεκατομμύρια κάτοικοι του πλανήτη δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό. Η εκτίμηση του περιοδικού είναι διπλάσια από εκείνην του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας για το 2020, αλλά και οι 2 δισ. Άνθρωποι χωρίς καθαρό νερό δεν είναι λίγοι. Είναι περίπου το 25% των κατοίκων του πλανήτη… Οι πλούσιοι προτιμάνε να κοιτάνε τα συμφέροντά τους, να πολεμάνε μεταξύ τους, να ξοδεύουν δισεκατομμύρια σε εξοπλισμούς για να αλληλοσκοτώνονται και δεν ενδιαφέρονται ουσιαστικά για τους δοκιμαζόμενους συνανθρώπους τους, που τους έχουν εγκαταλείψει. Και όσοι τους προσεγγίζουν υποστηρίζοντας ότι θέλουν να τους βοηθήσουν, ουσιαστικά επιδιώκουν γεωπολιτικά οφέλη και να τους εκμεταλλευθούν. Αν οι Ευρωπαϊκές και οι άλλες πλούσιες χώρες δεν αλλάξουν μυαλά και δεν αντιμετωπίσουν ως δοκιμαζόμενους αδελφούς αυτούς της Ασίας και της Αφρικής ό, τι μέτρα και αν λάβουν οι όποιες επιτυχίες ανάσχεσης του μεταναστευτικού θα είναι προσωρινές. Οι χώρες μας θα πλημμυρίσουν από μετανάστες.
Η Ελλάδα πλήττεται από τα μέτρα τόσο της Γερμανικής, όσο και της Ιταλικής κυβέρνησης. Κατά τις εκτιμήσεις της εφημερίδας «Le Figaro» από τις 13 Σεπτεμβρίου οι αφίξεις παράνομων μεταναστών διπλασιάσθηκαν στη χώρα μας. Τα μέτρα, έστω αυτά τα προσωρινά, γιατί η χώρα μας δεν έχει τη δυνατότητα να δράσει ριζικότερα και αποτελεσματικότερα στις χώρες προέλευσης των εν λόγω μεταναστών, αργούν και είναι αλυσιτελή. Στα θαλάσσια σύνορα οι προσπάθειες των ανδρών του Λιμενικού Σώματος είναι τιτάνιες και, παράλληλα, υπάρχει, προς ώρας, κάποια συγκράτηση από μέρους της Τουρκίας. Όμως τα πράγματα παραμένουν ρευστά. Για τον φράκτη στον Έβρο πόσα χρόνια λέγεται ότι προχωρεί, αλλά τις περασμένες ημέρες η κυβέρνηση δήλωσε ότι θα ζητήσει οικονομική βοήθεια από την Ε.Ε. για να τον ολοκληρώσει… Και οι συνοριοφύλακες είναι σταγόνα στον ωκεανό…
Το περίεργο στην Ελλάδα είναι πως όλα τα κομμάτια της Αριστεράς ιδεολογικά είναι ενταγμένα στην ιδεολογία της παγκοσμιοποίησης και στα ανοικτά σύνορα. Η κανονική Αριστερά, εκείνη της δεκαετίας του 1960 και πριν από τη δικτατορία, ήταν εναντίον της μετανάστευσης. Έχοντας ως παράδειγμα τα ελληνόπουλα που έφευγαν ως μετανάστες, κυρίως στην Γερμανία και στην Αυστραλία, ο Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΕΔΑ Ηλίας Ηλιού έγραψε, μεταξύ άλλων, στο περιοδικό «Εποχές» (Τεύχος 22, Φεβρουάριος 1965):
«Πλεονεκτήματα από τη μετανάστευση δεν υπάρχουν. Όσα, αντίθετα, προβάλλονται δεν είναι παρά μια προσπάθεια της πολιτικής και οικονομικής ηγεσίας να δικαιολογηθεί για τις ευθύνες της σε πράξεις και παραλείψεις που εξωθούν το ζωντανό και πολυτιμότερο κεφάλαιο της χώρας έξω από τα σύνορα. Ακόμα και αν άμεσα η απώλεια τόσων ανθρώπων δίνει την αίσθηση μιας πρόσκαιρης ανακουφίσεως από την πίεση της απαλλαγής της ηγεσίας από την ευθύνη και τις σκοτούρες για τη δημιουργία των όρων συγκρατήσεως του πληθυσμού δεν παύει να αποτελεί καθαρή απώλεια του πιο πολύτιμου παραγωγικού δυναμικού των ζωντανών δυνάμεων της χώρας».
Η άποψη του αείμνηστου Ηλιού για τους Έλληνες μετανάστες μπορεί να θεωρηθεί άσχετη με την σύγχρονη μετανάστευση. Όμως έχει δύο πλευρές που ανάγονται στο σήμερα. Πρώτον, τις ευθύνες που έχουν οι σημερινές πολιτικές και οικονομικές ηγεσίες του τόπου για την ομαδική μετανάστευση από την χώρα μας εκατοντάδων χιλιάδων ταλαντούχων και επιτυχημένων νέων επιστημόνων. Και, δεύτερον, υπάρχει και σήμερα εκμετάλλευση της ανάγκης επιβίωσης των μεταναστών και, παράλληλα, προωθείται η νόθευση της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων. Απώτερος σκοπός είναι ο πλανητικός ηγεμών να μπορεί να ελέγξει τη σκέψη όλων. Όμως και κατά την σύγχρονη κοινωνική ανθρωπολογία ό,τι και αν γίνει δεν θα παύσει να υπάρχει ο άνθρωπος με συνείδηση της φύσης του και με ελευθερία στη σκέψη του, δεν θα παύσει να υπάρχει ο άνθρωπος που θα αγαπά την πατρίδα του και θα θρησκεύει, όσες δοκιμασίες και ταλαιπωρίες και αν υποστεί.-