Χτισμένο στα 970 μέτρα, 70 χιλιόμετρα βορειοανατολικά των Ιωαννίνων, βρίσκεται ένα πανέμορφο, μικρό χωριό που στο παρελθόν έφερε την ονομασία Ντομπρίνοβο ή Δομβρίνοβο. Το Ηλιοχώρι, όπως είναι πλέον γνωστό, είναι ένα ορεινό μικρό χωριό, χτισμένο αμφιθεατρικά σε μια καταπράσινη τοποθεσία των ανατολικών πλαγιών της Τύμφης, με μια ξεχωριστή θέα στην κοιλάδα του ποταμού Ρασενίτη. Με μια μικρή κεντρική πλατεία, μα με τον παλαιότερο πλάτανο του Ζαγορίου που μετρά πάνω από χίλια χρόνια ζωής, και μια εφάμιλλη ιστορία με τα γύρω χωριά κυρίως κατά την εποχή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου όπου και καταστράφηκε από τα Γερμανικά στρατεύματα, το Ηλιοχώρι έχει καταφέρει στις μέρες μας να κερδίσει την αναγνωρισιμότητα που του αρμόζει.
Ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά του είναι τα πέτρινα σπίτια με τα στενά και ψηλά παράθυρα, τα ξύλινα μπαλκόνια και τις στέγες από πλάκα. Όμως το χωριό είναι πλέον ευρέως διαδεδομένο για τους ξεχωριστούς καταρράκτες του, που ακούνε στο βλάχικο όνομα “Μπάλτα Ντι Στρίγκα”. Βρίσκονται λίγο έξω από το Ηλιοχώρι, και φτάνει κανείς σε αυτούς μέσα από μια πανέμορφη περιπατητική διαδρομή μέτριας δυσκολίας, που ξεκινάει από την πλατεία του χωριού και είναι κυριολεκτικά μέσα στο πράσινο και το καθαρό οξυγόνο.
Πρόκειται για τρεις συνεχόμενους καταρράκτες στην καρδιά του παρθένου δάσους, ο μεγαλύτερος εξ αυτών ύψους 25 μέτρων, που σχηματίζουν δύο καταπράσινες φυσικές πισίνες με κρυστάλλινα πεντακάθαρα νερά. Το μέχρι πρότινος δύσβατο μονοπάτι, αναβαθμίστηκε, διανοίχτηκε και σηματοδοτήθηκε άριστα σε όλο του το μήκος. Πέτρα, χαλίκι, ξύλινα στηθαία, βρύσες, παγκάκια και οι απαραίτητες πινακίδες που ενημερώνουν τον επισκέπτη για το σύνολο των υπολειπόμενων μέτρων που έχει μπροστά του, και το ένα περίπου χιλιόμετρο της καθοδικής διαδρομής περνάει κυριολεκτικά σαν νεράκι, γρήγορα και κυρίως με ασφάλεια.
Στη διαδρομή, το πανέμορφο πέτρινο γεφύρι του Πέτσου, ένα μονότοξο πέτρινο γεφύρι που γεφυρώνει τον «Βάλε Μάρε», το «Μεγάλο Ρέμα», παραπόταμο του Ρασενίτη, σου θυμίζει με μιας τον τόπο στον οποίο βρίσκεσαι, την ασυναγώνιστη Ήπειρο. Η ονομασία του πανέμορφου καταρράκτη σημαίνει “η οβίρα της κραυγής”, προερχόμενη από ένα μύθο της περιοχής. Βάση αυτού λοιπόν, μια απελπισμένη κοπέλα πήδηξε στα παγωμένα νερά του καταρράκτη για να αυτοκτονήσει όταν χώρισε από τον αγαπημένο της. Οι κραυγές της ωστόσο ήταν τόσο δυνατές που ακούστηκαν μέχρι επάνω στο χωριό.
Στις μέρες μας ωστόσο, στα νερά του Κρυοπόταμου (όνομα και πράγμα), ακούγονται συνεχώς οι δυνατές κραυγές των τολμηρών, που παίρνουν την απόφαση να βουτήξουν στον καταρράκτη και να απολαύσουν ένα “δροσερό” μπανάκι. Και βέβαια εάν τους το επιτρέπει ο καιρός, είναι το καλύτερο που μπορούν να κάνουν, ναι μεν για να δροσιστούν από τη διαδρομή που έχουν ήδη διανύσει, μα και για να πάρουν το κατάλληλο κουράγιο για την επίπονη ανηφοριά της επιστροφής.
Όπως και να έχει πάντως, με βουτιές ή όχι, με ήλιο ή με χιόνι, καλοκαίρι ή χειμώνα, οι εντυπωσιακοί καταρράκτες προσφέρουν μια νότα αγαλλίασης και ευχαρίστησης σε όλους αυτούς που θα πάρουν την απόφαση να τους επισκεφτούν. Και το εντυπωσιακό με τους καταρράκτες Μπάλτα Ντι Στρίγκα είναι ότι αξίζει τόσο το ταξίδι όσο και ο προορισμός…