Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή του καλοκαιριού

      
 Μυργιώτης Απόστολος
 
Ο μήνας Αύγουστος έχει έντονο το πνευματικό άρωμα της Παναγίας μας. Της Μητέρας του Χριστού, αλλά και όλων των πιστών τέκνων της Εκκλησίας. Το δεκαπενταύγουστο (όπως συνηθιζεται να αποκαλείται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου) είναι οι πιο έντονες πνευματικά ημέρες του Αυγούστου, αλλά και από τις ιερότερες περιόδους ολόκληρου του έτους. Είναι η προετοιμασία μας για το Πάσχα του καλοκαιριού. Γι’ αυτό, δεν θα ήταν υπερβολή αν το χαρακτηρίζαμε ως την Μ. Τεσσαρακοστή του καλοκαιριού.
 
Κάθε τέτοια πνευματική ευκαιρία δεν είναι μια ευλαβική παρένθεση στη ζωή μας. Είναι μια προσπάθεια για κάθαρση. Είναι ανανέωση της αγωνιστικής μας διάθεσης και της επιθυμίας να ζήσουμε πιο πνευματικά. Όχι μόνο αυτές τις ημέρες, αλλά για το υπόλοιπο της ζωής μας. Γι’ αυτό, θα ήταν χρήσιμο να θυμηθούμε κάποιες βασικές παραινέσεις γι’ αυτές τις ημέρες. Όχι για να εφαρμόσουμε ηθικές ή θρησκευτικές επιταγές, αλλά για να λάβουμε από τον Σωτήρα Χριστό, με τις πρεσβείες της Θεοτόκου, την πνευματική θεραπεία της ψυχής.
Αφορμή θα αποτελέσουν τα αποστολικά αναγνώσματα της Τρίτης και της Τετάρτης της η΄ εβδομάδος των Επιστολών (Α΄ Κορ, ι΄, 5 – 22), που φέτος συνέπεσαν λίγες ημέρες πριν την έναρξη του δεκαπενταυγούστου.
 
Ο Απόστολος Παύλος ανακαλεί στη μνήμη των Κορινθίων την πορεία των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο στην πατρίδα τους, στους στίχους που προηγούνται των εν λόγω περικοπών. Ξεκινά υπενθυμίζοντας ότι οι περισσότεροι από αυτούς που ξεκίνησαν, δεν κατόρθωσαν να φτάσουν στον προορισμό τους. Έχασαν καθ’ οδόν τη ζωή τους σε διάφορες περιστάσεις. Οι λόγοι ήταν η απιστία τους και οι διάφορες κακές επιθυμίες τους. Αυτό είναι παράδειγμα και για εμάς, τους Χριστιανούς. Είναι προτύπωση της δικής μας αποτυχίας! Όπως οι Εβραίοι λόγω της απιστίας και των γηΐνων επιθυμιών τους δεν έφθασαν στην πατρίδα τους, έτσι κι εμείς αν δεν προσέξουμε το περιεχόμενο της καρδίας μας και τον τρόπο πολιτείας μας θα χάσουμε την αιώνια, ουράνια ποθεινή Πατρίδα, τον Παράδεισο!
Στη συνέχεια αναφέρεται λεπτομερέστερα στα πάθη και τις επιθυμίες. Ξεκινά με την ειδωλολατρεία. Σήμερα, δεν λατρεύουμε είδωλα όπως συνηθίζονταν στην αρχαιότητα. Όμως, λατρεύουμε τη σάρκα, λατρεύουμε τους εαυτούς μας (φεύ!), υιοθετούμε αξίες και στάση ζωής χωρίς Θεό, με μόνο κριτήριο τη δική μας ευχαρίστηση και άνεση. Άρα, ιδού το πρώτο άθλημα. Η εντός μας αλλαγή αξιών και προτεραιοτήτων.
 
Από το κακό της ειδωλολατρείας απορρέουν η γαστριμαργεία, η μέθη, οι σαρκικές απολαύσεις. Πάντα, το ένα πάθος φέρει μαζί του και άλλα. Οι πατέρες συμβουλεύουν όποιον θέλει να αποφύγει τα μεγάλα, να πολεμήσει τα μικρά. Για να μην κυλίσει κανείς στα προαναφερθέντα, πρέπει να κρατήσει την καρδιά του
καθαρή από επιθυμίες, τον νου ελεύθερο από τις ανάλογες σκέψεις και να αγωνιστεί να μην αμαρτήσει ακόμα και με τη σκέψη ή ένα απλό βλέμμα, προκειμένου να μην γίνει πράξη κανένα αμάρτημα σχετικό με τα παράνω.
Το επόμενο κακό από το οποίο μάς αποτρέπει ο Απόστολος Παύλος είναι ο γογγυσμός. Ο σύγχρονος άνθρωπος συνήθως παραπονείται, γκρινιάζει, γογγύζει. Πότε δικαιολογημένα, πότε αδικαιολόγητα. Σπανίως δοξολογεί τον Θεό. Δεν αντιλαμβάνεται τις ευεργεσίες, μικρές ή μεγάλες, εμφανείς ή αφανείς. Ξεχνά ότι οι διάφορες δυσκολίες που παραχωρούνται από τον Θεό με σοφία και αγάπη, ξεπερνιούνται με πίστη και δοξολογία.
 
Στη συνέχεια δίνει την πιο σημαντική συμβουλή. Με λίγες, ξεκάθαρες λέξεις. «Ὁ δοκῶν ἑστάναι, βλεπέτω μη πέσῃ». Εμείς, που νομίζουμε ότι στεκόμαστε πνευματικά, πορευόμαστε ορθά, δεν έχουμε κανέναν ανάγκη, ότι κάνουμε πολλά για την ψυχή μας, για το καλό της Εκκλησίας κλπ, ας προσέχουμε μην πέσουμε! Να προσέχουμε μήπως ο εγωϊσμός, η υπερηφάνεια, η εσφαλμένη αίσθηση πνευματικής ασφάλειας και αυτάρκειας, μάς οδηγήσουν σε πολυώδυνες πτώσεις και μάς απομακρύνουν από τον Θεό! Γι’ αυτό, ας επιστρατεύσουμε την αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο μαζί με την ταπείνωση. Ας ασφαλιστούμε με αυτά τα δυο και ας πορευόμαστε με φόβο Θεού!
 
Στους τελευταίους στίχους του χωρίου αναφέρεται στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, στο οποίο οι πιστοί πρέπει να συμμετέχουμε με ευγνωμοσύνη και ευχαριστία στον Θεό για όσα έκανε και κάνει για τη σωτηρία μας. Μόνον έτσι θα ενωθούμε με τον Σωτήρα Χριστό και κατά συνέπεια και με τους αδελφούς μας. Για να το εξηγήσει παραστατικότερα αυτό ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, γράφει ότι όπως οι πολλοί κόκκοι του αλευριού που χρησιμοποιήθηκαν για να γίνει ο άρτος που προσφέρουμε για το Μυστήριο, αλλά φαίνονται ως ένας συμπαγής άρτος, έτσι ο Χριστός και οι πιστοί ενώνονται μεταξύ τους. Αυτή η ένωση πρέπει να γίνεται κατόπιν της κατάλληλης προετοιμασίας, η οποία πρέπει να έχει ως απαραίτητο στοιχείο τη συγχώρηση. Ο Κύριός μας παρείχε κατά τη σταύρωσή του τη συγχώρηση όλων των αμαρτημάτων της ανθρωπότητος. Εμείς, για να ενωθούμε μαζί του, ας συγχωρήσουμε όλους τους ομοιοπαθείς με εμάς συνανθρώπους μας που μάς πλήγωσαν, ώστε να του μοιάσουμε έστω και λίγο και να γίνουμε δεκτικοί των δωρεών των Αγίων Μυστηρίων.
 
Οι παραπάνω γραμμές, όπως προαφανέρθηκε, δεν είναι παραίνεση για υιοθέτηση «πρέπει» και «μη». Είναι η πρόταση της Εκκλησίας για την πνευματική θεραπεία μας. Είναι μια υπενθύμιση των συμβουλών του Αποστόλου Παύλου, που έχουν σκοπό να μάς καταστήσουν έστω και ελάχιστους μιμητές της Παναγίας μας, του τιμώμενου προσώπου των ημερών. Της Παναγίας μας, που ήταν το σκεύος όλων των αρετών. Της Παναγίας μας, που ακαταπαύστως μεσιτεύει για τη σωτηρία όλων μας, την οποία είθε να επιτύχουμε δια των πρεσβειών της!