ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ
Κωνσταντῖνος Χολέβας – Πολιτικὸς Ἐπιστήμων
Διάβαζα προσφάτως γνωστὸ ἀρθρογράφο ἐφημερίδας, ἡ ὁποία στηρίζει φανατικὰ τὸ Μνημόνιο καὶ τὴν ἐξάρτηση. Τὸ συγκεκριμένο ἄρθρο προσπαθοῦσε νὰ μᾶς πείσει νὰ ξεχάσουμε τοὺς «ψευδοπατριωτισμοὺς» καὶ μὲ χαρὰ νὰ δεχθοῦμε τοὺς τεχνοκράτες, τοὺς ὁποίους στέλνει ἡ τρόικα γιὰ νὰ … μεταρρυθμίσουν τὸ ἑλληνικὸ κράτος. Πάντα στὴν ἑλληνικὴ ἱστορία ὑπῆρχαν μειοψηφίες εὐδιάκριτες, οἱ ὁποῖες καλλιεργοῦσαν τὴν ἐθνικὴ μειονεξία καὶ τὴν ἡττοπάθεια καὶ καλοῦσαν τὸν Ἑλληνισμὸ νὰ ὑπακούσει πειθήνια στὰ κελεύσματα τῶν ξένων … γιὰ τὸ καλό του. Μὲ ἐκπλήσσει, ὅμως, ἡ πρόταση νὰ δεχθοῦμε ξένους τεχνοκράτες, ἐνῷ εἶμαι βέβαιος ὅτι στὸν τόπο μας καὶ μορφωμένους ἔχουμε καὶ ταλαντούχους καὶ ἔμπειρους σὲ πολλὰ πεδία διοίκησης καὶ ἐπιστήμης. Γιατί τέτοια ξενομανία καὶ τέτοια ἀπόρριψη τῶν Ἑλλήνων ποὺ μποροῦν καὶ ξέρουν;
Στὴ νεότερη ἱστορία μας ἀναδείξαμε πολλὰ σοφὰ καὶ ἔξυπνα μυαλά. Κάναμε καὶ συνεχίζουμε νὰ κάνουμε ἐξαγωγὴ ἐγκεφάλων. Ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας χρησιμοποιήθηκε ἐπιτυχῶς ὡς διπλωμάτης ἀπὸ τὴ Ρωσία καὶ τὴν Ἐλβετία τοῦ 19ου αἰῶνος. Ὁ μαθηματικὸς Κωνσταντῖνος Καραθεοδωρῆ διέπρεψε διεθνῶς καὶ βοήθησε τὸν Ἀϊνστάιν νὰ διατυπώσει τὶς θεωρίες του. Ὁ Γεώργιος Παπανικολάου ἦταν ἰατρὸς μὲ παγκόσμια φήμη καὶ μὲ ἐπιτυχῆ ἀποτελέσματα στὴ διάγνωση τοῦ καρκίνου τῆς μήτρας. Ὁ Κωνσταντῖνος Δοξιάδης ὑπῆρξε πρὸ ὀλίγων δεκαετιῶν διεθνοῦς κλάσεως πολεοδόμος καὶ ἐκαλεῖτο νὰ σχεδιάσει πόλεις σὲ ὅλη τὴν Ὑφήλιο. Στὶς Η.Π.Α. σήμερα οἱ περισσότεροι «εἰσαγόμενοι» καθηγητὲς Πανεπιστημίου εἶναι Ἕλληνες. Κάθε χρόνο ἐπιστρέφουν στὴ χώρα μας δεκάδες ἀγόρια καὶ κορίτσια μὲ λαμπρὰ διδακτορικὰ ἀπὸ κορυφαῖα ξένα Πανεπιστήμια, ἀλλὰ δὲν τοὺς ἀξιοποιοῦμε!
Δὲν μᾶς λείπουν, λοιπόν, οἱ Ἕλληνες «τεχνοκράτες» καὶ δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ ἐκλιπαροῦμε ἀναξιοπρεπῶς τοὺς δανειστές μας νὰ μᾶς … φωτίσουν. Οὔτε υἱοθετῶ τὴ διαδεδομένη ἄποψη ὅτι λόγῳ ἰδιοσυγκρασίας εἴμαστε λαὸς ἀνοργάνωτος, ἀπρογραμμάτιστος καὶ χρειαζόμαστε τοὺς ψυχροὺς Βορειοευρωπαίους νὰ μᾶς συντονίσουν. Ὅταν ὑπῆρχε σοβαρὸς σκοπός, ἱερὸ ἰδανικὸ καὶ κίνητρο βασισμένο σὲ ἀνώτερες ἀξίες τότε ὁ Ἑλληνισμὸς ἀπέδειξε ὅτι μπορεῖ νὰ ὀργανώνει καὶ νὰ ὑλοποιεῖ μὲ ἐπιτυχία δύσκολα ἔργα. Θυμίζω τὸν Μακεδονικὸ Ἀγώνα, μὲ τὴν ἀφορμὴ τοῦ ἑορτασμοῦ του τὴ δεύτερη Κυριακὴ τοῦ Ὀκτωβρίου. Μόλις δέκα χρόνια ἀπὸ τὴν πτώχευση τοῦ Χ. Τρικούπη (1893) καὶ πέντε χρόνια μετὰ ἀπὸ τὴν ἐπιβολὴ τοῦ πολυεθνικοῦ Διεθνοῦς Οἰκονομικοῦ Ἐλέγχου (ἡ τρόικα τῆς ἐποχῆς) , οἱ ἐντόπιοι Ἕλληνες τῆς Μακεδονίας καὶ οἱ ἐλεύθεροι τῆς Νοτίου Ἑλλάδος κατόρθωσαν νὰ συντονισθοῦν ἐπιτυχῶς καὶ νὰ ἀπομακρύνουν τὸν βουλγαρικὸ καὶ πανσλαβιστικὸ κίνδυνο ἀπὸ τὴν τότε τουρκοκρατούμενη Μακεδονία. Λίγοι σὲ ἀριθμὸ ἀσχολήθηκαν, ἀλλὰ τὸ ἔκαναν μὲ πίστη στὸν Θεὸ καὶ τὴν Πατρίδα. Κληρικοί, διπλωμάτες, στρατιωτικοί, ἐκπαιδευτικοί, ὁπλαρχηγοί,, ἐθελοντές, γυναῖκες, παιδιά. Κατόρθωσαν μὲ σωστὸ προγραμματισμὸ καὶ μὲ θαυμαστὴ ὀργάνωση νὰ προετοιμάσουν τὸ ἔδαφος γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Μακεδονίας ποὺ ἦλθε τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1912. Συντονίσθηκαν χωρὶς παρέμβαση ξένων … τεχνοκρατῶν. Διότι ὑπῆρχε μία Ἰδέα, ἕνα ἰδανικό. Ἡ ἐλευθερία καὶ ἡ ἑλληνικότητα ἑνὸς πανάρχαιου καὶ αἱματοβαμμένου τόπου.
Σήμερα πιστεύω ὅτι τὸ πρόβλημά μας δὲν εἶναι ἡ ἔλλειψη τεχνογνωσίας ἢ συντονισμοῦ. Εἶναι ἡ ἔλλειψη ἀξιῶν καὶ ἰδανικῶν ποὺ θὰ σταθοῦν ἱκανὰ νὰ κινητοποιήσουν τὸ ἀνεξάντλητο καὶ ἀναξιοποίητο δυναμικό τοῦ Ἔθνους μας. Ὡραῖοι στόχοι εἶναι ἡ οἰκονομικὴ εὐημερία, ἡ εὐρωπαϊκή μας πορεία, ἡ ἐμπορική μας διείσδυση σὲ γειτονικὲς χῶρες, ἀλλὰ δὲν παύουν νὰ ἀποτελοῦν καθαρὰ ὑλιστικὲς ἐπιδιώξεις. Ἡ ψυχὴ καὶ τὸ πνεῦμα τοῦ Ἕλληνα θέλει κάτι ἄλλο πιὸ σημαντικό, γιὰ νὰ ἀφυπνισθεῖ καὶ νὰ μεγαλουργήσει. «Οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνον ζήσεται ἄνθρωπος» διαβάζουμε στὸ Εὐαγγέλιο. Καὶ εὐστόχως ὁ Μητροπολίτης Μεσογαίας κ. Νικόλαος τόνισε σὲ ραδιοφωνική του συνέντευξη ὅτι τὴ μεγαλύτερη εὐθύνη γιὰ τὴν κρίση τὴν ἔχει ἡ κατάντια τῆς παιδείας μας. Κατὰ τὶς τελευταῖες δεκαετίες τὰ σχολικά μας ἐγχειρίδια συντελοῦν στὴν ἔλλειψη προτύπων καὶ ἰδανικῶν. Ἔχουν διαγράψει τὸν Θεό, τὸν πατριωτισμό, τὸν ἡρωισμὸ καὶ προβάλλουν τὸν ὠφελιμισμό. Συντείνουν στὴν ἐθνικὴ κατάθλιψη ποὺ ἔχει ἐξαπλωθεῖ ἐπικινδύνως. Ὁ λαός μας χρειάζεται ἐπειγόντως μία Νέα Μεγάλη Ἰδέα. Μόνον ἔτσι θὰ ξεδιπλώσει τὰ τάλαντά του. Μία Ἰδέα ποὺ θὰ βασίζεται στὴν οἰκουμενικότητα τῆς ἑλληνορθόδοξης παιδείας καὶ θὰ μετατρέψει τὴν Ἑλλάδα σὲ παγκόσμιο Κέντρο Μελέτης τοῦ ἀρχαιοελληνικοῦ καὶ τοῦ ὀρθοδόξου πολιτισμοῦ
Ἔγραψε σχετικὰ ὁ διακεκριμένος δοκιμιογράφος μας Κώστας Τσιρόπουλος στὸ δοκίμιό του μὲ τίτλο «Ἡ Νέα Μεγάλη Ἰδέα»: «Γιὰ νὰ πραγματοποιηθοῦν ὅλα αὐτά, τὸ Ἔθνος χρειάζεται νὰ ἀπαλλαγεῖ ἀπὸ ἕνα παράδοξο σύμπλεγμα ποὺ τὸ βασανίζει· μεῖγμα ἀνωτερότητας καὶ κατωτερότητας. Ἀνωτερότητας γιὰ τοὺς προγόνους, γιὰ τὴν ἑλληνικὴ συνεισφορὰ στὴν ὑπόθεση τοῦ πολιτισμοῦ· κατωτερότητας γιὰ τὴ φτώχειά μας, τὴν ἀνέχειά μας, τὴν οἰκονομικὴ καὶ τεχνικὴ ἢ ἐπιστημονική μας βραδυπορία. …. Καὶ ἡ Νέα Μεγάλη Ἰδέα; Εἶναι ἡ προσπάθεια νὰ δώσει ὁ νέος Ἑλληνισμὸς στὸν σημερινὸ κόσμο ἕνα ΤΥΠΟ ΖΩΗΣ ἀνθρώπινο, μεσογειακό, φωτεινό, ἰσορροπημένο ἀνάμεσα στὸ πνεῦμα καὶ στὴν ὕλη, ἐλεύθερο καὶ συζητητικό, τύπο ζωῆς ποὺ νὰ συνδιαλέγεται μὲ τὸ μυστήριο, ποὺ νὰ ἔχει μία ἔξαρση ἱεραποστολῆς καὶ ὑπερβατικότητας, τύπο ποὺ ἐκφράζει ἔντονα ἡ Ἑλληνικὴ Ὀρθοδοξία».
Μποροῦμε, ἀρκεῖ νὰ τὸ θελήσουμε. Στὴ νεότερη ἱστορία μας ἔχουμε ξεπεράσει δυσκολοτέρες κρίσεις. Ἂς ἀλλάξουμε τοὺς στόχους τῆς παιδείας καὶ τὰ σχολικὰ βιβλία ποὺ στεροῦν ἀπὸ τὰ παιδιά μας τὴν αἰσιοδοξία τοῦ ἑλληνορθόδοξου τρόπου σκέψης καὶ ζωῆς. Ἂς ξεκινήσουμε τώρα, πρὶν νὰ εἶναι ἀργά.
Κ.Χ. 1.10.2011