«Είμαι υπέρ προφανώς. Ναι, κάθε πράγμα στον καιρό του, αλλά ο καιρός ήρθε. Όμως τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα δεν έχουν να κάνουν μόνο με το θέμα του γάμου – υπάρχουν τεράστια θέματα αποκλεισμού των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στην εργασία, την υγεία, την εκπαίδευση, διακρίσεις που υφίστανται –γι’ αυτό και υπήρξαμε κάποιοι που εισηγηθήκαμε στον Πρωθυπουργό να γίνει μια επιτροπή για να δούμε τα ζητήματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ολιστικά και να υλοποιούνται οριζόντιες θετικές πολιτικές στο κομμάτι αυτό. Ο γάμος, και σωστά εν μέρει, είναι το ιερό δισκοπότηρο. Το βλέπουμε σαν στόχο και λέμε, αν γίνει αυτό, τα καταφέραμε. Είπαμε, είμαι υπέρ και θέλω να γίνει το συντομότερο δυνατόν, αλλά από μόνο του δεν λύνει όλα τα ζητήματα. Δεν θα αλλάξει τις αντιλήψεις μονομιάς, δεν θα εξαλείψει τις διακρίσεις μονομιάς, δεν είναι το μαγικό φίλτρο που ξαφνικά θα αλλάξει τις συνθήκες για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα στην Ελλάδα.
Με άλλα λόγια, οι διεκδικήσεις των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων δεν θα πρέπει να σταματήσουν με το που θα περάσει ο γάμος. Είναι πολύ θετικό φυσικά ότι έχουν ήδη γίνει πράγματα όπως η αιμοδοσία, μέτρα προστασίας των ιντερσέξ ατόμων, αντιμετωπίστηκε το θέμα των “θεραπειών μεταστροφής”, προγράμματα όπως αυτό του ΟΑΕΔ για την απασχόληση των τρανς ατόμων, η δωρεάν διάθεση της Prep και άλλα. Μπορεί να ακούγονται επουσιώδη σε όσους δεν γνωρίζουν τι αντιμετωπίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, αλλά θεωρώ πως είναι πράγματα που αλλάζουν αντιλήψεις, αλλά και τις ζωές πολλών ατόμων.
Για μένα το σημαντικότερο δεν είναι ο γάμος αυτός καθαυτός, γιατί υπάρχει και το σύμφωνο συμβίωσης και δεν είναι τόσο μεγάλη η διαφορά, αλλά η παράμετρος παιδί.
Το ότι και τώρα που μιλάμε μπορεί να υπάρχουν παιδιά με δύο μαμάδες ή δύο μπαμπάδες και αυτοί οι γονείς δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα σε σχέση με το παιδί σε σχέση με το πιο κλασικό μοντέλο οικογένειας.
Το πρόβλημα εκεί είναι ότι τελικά το παιδί θα υποφέρει απ’ αυτή τη συνθήκη γιατί π.χ. αν πάθει κάτι αυτή που ο νόμος ορίζει ως μητέρα, η άλλη μητέρα μπορεί να μην έχει δικαιώματα πάνω στο παιδί και αυτό να καταλήξει σε κάτι μακρινά ξαδέρφια ή αν αρρωστήσει το παιδί και πάει στο νοσοκομείο η δεύτερη μάνα να μην επιτρέπεται να πάει να το δει γιατί στα μάτια του νόμου δεν θεωρείται συγγενής. Το θέμα του γάμου το βλέπω παιδοκεντρικά και δεν έχει να κάνει με το αν εγώ έχω το δικαίωμα να κάνω παιδί στο μέλλον, αλλά για παιδιά που ήδη υπάρχουν και μεγαλώνουν σε τέτοιες οικογένειες. Για μένα το θέμα έχει να κάνει με την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των παιδιών που ήδη έχουμε, όχι που θα αποκτήσουμε.»
Η κουβέντα εύκολα προχωράει στο μονοπάτι της δικαιοσύνης και του MeToo. Ο πολιτισμός είναι το πεδίο με το οποίο ασχολείται ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης και ταυτόχρονα εκείνο που ανέδειξε μαζί με τον αθλητισμό την κατάχρηση εξουσίας στους επαγγελματικούς χώρους και τις επαγγελματικές σχέσεις.
«Αυτό που είναι σημαντικό είναι ένα πλαίσιο πρόληψης και διαμόρφωσης μιας συνθήκης όπου οι άνθρωποι αισθάνονται ασφαλείς στον χώρο εργασίας τους και να παταχθούν φαινόμενα κατάχρησης εξουσίας. Προτείναμε στους φορείς μας – και το έχουν προχωρήσει οι περισσότεροι – να διαμορφωθεί ένας κώδικας δεοντολογίας και ένας μηχανισμός, ώστε να νιώθουν ασφαλή τα άτομα να καταγγείλουν οποιοδήποτε περιστατικό, ο μηχανισμός στη συνέχεια να διερευνά το περιστατικό και στη συνέχεια να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα. Σε κάποιες περιπτώσεις έχουμε ζητήσει να υπάρχουν και επιπλέον δικλείδες ασφαλείας πχ να μην γίνονται πρόβες και οντισιόν σε σπίτια, αλλά στους χώρους του θεάτρου, ή π.χ. με συναίνεση να βιντεοσκοπούνται οι οντισιόν ή να πραγματοποιούνται παρουσία περισσότερων των δύο ατόμων.
Υπάρχουν καταγγελίες που έχουν προχωρήσει γιατί πραγματικά υπήρχε θέμα και υπάρχουν και καταγγελίες που τελικά έγιναν για άλλους λόγους και τελικά δεν προχώρησαν γιατί δεν αποδείχθηκε κάτι. Πρέπει όλοι να έχουν πρόσβαση στη δικαιοσύνη, και ο κατήγορος και ο κατηγορούμενος. Κάθε υπόθεση είναι διαφορετική και καλό είναι να τη βλέπουμε με ψυχραιμία. Όταν είσαι εν βρασμώ μπορεί να κάνεις λάθη και μερικά λάθη δεν είναι αναστρέψιμα. Ο κόσμος δικαίως θυμώνει και οργίζεται, αλλά δεν θα αυτοδικήσουμε. Γι’ αυτό έχουμε θεσμούς, όπως η δικαιοσύνη, που θα αναλάβει να ερευνήσει κάθε υπόθεση ψύχραιμα ως οφείλει, να εξετάσει τι συνέβη και να αποφανθεί. Αυτό θα πει κράτος δικαίου. Το σημαντικό στη δικαιοσύνη είναι να έχεις ένα ξεκάθαρο πλαίσιο, χωρίς παραθυράκια, να τους αντιμετωπίζει όλους με τον ίδιο τρόπο, να μην κάνει διακρίσεις και ευνοϊκή μεταχείριση κάποιων.
Από εκεί και πέρα, δεν θα μπω στη διαδικασία να κρίνω συγκεκριμένες υποθέσεις και δικαστικές αποφάσεις γιατί το θεωρώ επικίνδυνο ένας άνθρωπος που εκπροσωπεί την εκτελεστική εξουσία να κρίνει τη δικαστική εξουσία. Με προβληματίζει όμως ότι ξαναείδα φέτος να φουντώνει μια συζήτηση για την ικανοποίηση του “κοινού περί δικαίου αισθήματος”. Για μένα αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια φοβερή κατηφόρα. Η δικαιοσύνη δεν θα πρέπει να ανταποκρίνεται απλώς στο κοινό περί δικαίου αίσθημα. Το κοινό περί δικαίου αίσθημα μπορεί κάποια στιγμή να οδηγήσει σε κρεμάλες στο Σύνταγμα, σε λιθοβολισμούς, και ήδη έχει οδηγήσει σε “δίκες” στο Facebook. Γι’ αυτό έχουμε κράτος δικαίου, για να υπάρχει ένα πλαίσιο σωστό το οποίο να μας προστατεύει από περίεργα μονοπάτια.»
24/11/22