Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Η θλιβερή όσο και τραγική για τον Ελληνισμό 50ή επέτειος της βάρβαρης εισβολής των Τούρκων στο έδαφος της ανεξάρτητης και μέλους του ΟΗΕ Κυπριακής Δημοκρατίας, της κατάληψης του 37% του εδάφους της και της προσφυγοποίησης 200.000 Ελλήνων της Μεγαλονήσου, οδηγεί τη σκέψη πρώτον στην αυτογνωσία και στην αυτοκριτική.
Ως Έλληνες, από τότε που εμφανιστήκαμε στην Ιστορία, είμαστε ένας σχετικά ολιγάριθμος λαός με χαρακτηριστικά, που μας ξεχωρίζουν από τους άλλους λαούς. Αυτό δεν σημαίνει ότι ζούμε απομονωμένοι στη Λάσα ή με τους Λάπωνες. Αντίθετα έχουμε διδάξει πράγματα και έχουμε ωφελήσει όσους μας προσήγγισαν, και έχουμε πάρει από αυτούς θετικά πολιτισμικά στοιχεία, που αφομοιώσαμε. Δημοκρατία, Ολυμπιακοί Αγώνες, Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (Αμφικτυονία), γλώσσα ως ακριβής έκφραση, είναι πολιτισμικά στοιχεία και των σημερινών κοινωνιών. Για πολλές από τις σημερινές χώρες ακόμα ζητούμενα…Έχουμε όμως και σοβαρά ελαττώματα που μας στοίχισαν. Τα σοβαρότερα είναι τα καρκινώματα της διχόνοιας και της προδοσίας. Σε αυτά οφείλεται και η τραγωδία του Κυπριακού Ελληνισμού. Τα προδικτατορικά κομματικά μίση και η φιλαρχία έστρωσαν τον δρόμο στους επίορκους και προδότες αξιωματικούς, που προσέφεραν την αφορμή, την οποία περίμενε από χρόνια ο Αττίλας.
Μεταδικτατορικά αρκετοί από εμάς, τους Έλληνες, έχουν υποκύψει σε πειρασμούς, όπως ο ηδονισμός και ο μηδενισμός, που οδηγούν στον ατομισμό και στον ωφελιμισμό και τελικά, στα εθνικά θέματα, σε έναν ντεφετισμό (ηττοπάθεια), που μετονομάζουν σε «πραγματισμό». Είναι όσοι υποστήριξαν το σχέδιο Ανάν, είναι όσοι υποστηρίζουν την αποδοχή της εισβολής του Αττίλα ως γεγονότος τετελεσμένου, είναι όσοι προτείνουν συζητήσεις επί των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και δέχθηκαν αλλοίωση της Ιστορίας μας… Τελευταίως μάλιστα, λόγω της σε κυβερνητικό επίπεδο στάσης μας, έχουν αποθρασυνθεί οι γείτονες και εμπράκτως μας προκαλούν, γιατί βλέπουν ότι εμείς απαντάμε με ανώδυνες γι’ αυτούς δηλώσεις και καταγγελίες στους συμμάχους, που κουνάνε με κατανόηση τα κεφάλια τους…
Βασικό στοιχείο που υποστηρίζουν οι «πραγματιστές» είναι πως στη φύση όλη και στον άνθρωπο, ισχύει πως «το μεγάλο ψάρι τρώγει το μικρό», επομένως δεν πολεμάς με τον ισχυρότερο, αλλά ελίσσεσαι για να επιζήσεις, όσο μπορέσεις… Το επιχείρημα ακούγεται λογικό. Ως παράδειγμα αναφέρουν τους Μηλίους στον Πελοποννησιακό πόλεμο. Οι Αθηναίοι τους ζήτησαν να γίνουν υποτελείς τους, οι Μήλιοι δεν δέχθηκαν, αντιστάθηκαν, αλλά ηττήθηκαν, παραδόθηκαν και οι μεν άνδρες όλοι φονεύθηκαν, τα γυναικόπαιδα κατέστησαν δούλοι και οι νικητές έστειλαν στο άδειο από κατοίκους νησί δικούς τους πολίτες και το αποίκισαν… Ζούμε και σήμερα τους στυγνούς γεωπολιτικούς υπολογισμούς των ισχυρών του πλανήτη και την με κάθε τρόπο – μηδέ εξαιρουμένων της βίας και των όπλων – διατήρηση και επέκταση των σφαιρών επιρροής τους… Δεν ξεχνάμε τον ρόλο που έπαιξε η Μεγάλη Βρετανία στην μη επέκταση των συνόρων μας κατά την ανεξαρτησία της χώρας μας, δεν ξεχνάμε την αλαζονική και δικτατορική συμπεριφορά της όταν κατείχε τα Ιόνια νησιά, την Κρήτη, την Δωδεκάνησο και προπάντων την Κύπρο. Δεν ξεχνάμε την εκ μέρους της εξώθηση της Τουρκίας στο να αναμιχθεί στο θέμα της Μεγαλονήσου.
Ο Robert Holland και η Diana Markides στη σημαντική τους μελέτη «Οι Βρετανοί και οι Έλληνες – Αγώνες εξουσίας στην ανατολική Μεσόγειο 1850-1960» (Βραβείο Στίβεν Ράνσιμαν 2007), που έχει εκδοθεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πατάκη, γράφουν ότι το 1955 ο Υπουργός Εξωτερικών της Μεγ. Βρετανίας Χάρολντ Μακμίλαν «ήξερε καλά τους Έλληνες και ότι ο προσφορότερος τρόπος για να ελέγξει τις φιλοδοξίες τους στην Κύπρο ήταν να τους φέρει σε ευθεία αντιπαράθεση με τους Τούρκους» (σελ. 409). Και σε πάρα κάτω σελίδα αναφέρουν: «Ο Μακμίλαν είχε πάντοτε την πεποίθηση ότι το ενδεχόμενο να εμφανιστούν οι Βρετανοί έτοιμοι να επαναφέρουν την Τουρκία στην Κύπρο αποτελούσε το μοναδικό μέσο εκφοβισμού προκειμένου οι Έλληνες να αποδεχτούν ο,τιδήποτε λιγότερο από την Ένωση. Αυτή ήταν η ουσία ενός νέου σχεδίου “τροποποιημένης τριπλής κυριαρχίας”, που, φέροντας το όνομά του Μακμίλαν, κυκλοφόρησε μετά τον Ιούνιο του 1958» (σελ.423).
Δεν ξεχνάμε επίσης τον ρόλο που έπαιξε ο Κίσινγκερ κατά την εισβολή του Αττίλα και γενικά οι χώρες – μέλη του ΝΑΤΟ και την έως σήμερα αβελτηρία τους. Στην περίπτωση της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία – οι Ρώσοι δικαιολογούν την εισβολή τους με τα ίδια ακριβώς επιχειρήματα με τους Τούρκους – οι σύμμαχοι δίνουν τα πάντα στην Ουκρανία. Για την Κύπρο επί πενήντα χρόνια έχουν αφήσει το θέμα στον ΟΗΕ και σε προτάσεις ευνοϊκές για τους εισβολείς…
Λοιπόν, μήπως τελικά έχουν δίκιο οι πραγματιστές και οι ωφελιμιστές; Μήπως είχε δίκιο ο Μαυροκορδάτος όταν πρότεινε να καταστούμε προτεκτοράτο της Βρετανίας; Ο Ελληνισμός, δια της Ιστορίας του, απαντά ΟΧΙ, δεν έχουν δίκιο! Οι Έλληνες απαντούν στην ισχύ με την Θυσία. Και αυτές οι θυσίες μένουν στην Ιστορία και διδάσκουν. Διδάσκει ο Λεωνίδας όταν με τους τριακοσίους του αντιστάθηκε και θυσιάσθηκε μπρος στις χιλιάδες των εισβολέων Περσών. Διδάσκει ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος όταν αντιστάθηκε στα στίφη του Μωάμεθ. Έδωσε απτό παράδειγμα φιλοπατρίας και θυσίας ο Ρήγας και κατέστη Μάρτυρας και σπορέας της ελευθερίας μας. Διδάσκουν οι χιλιάδες των Νεομαρτύρων που προτίμησαν το μαρτύριο από το να αλλαξοπιστήσουν. Διδάσκει ο Διάκος όταν, ως νέος Λεωνίδας, αμύνθηκε στα λεφούσια των Οθωμανών, θυσιάστηκε και μαρτύρησε στην Αλαμάνα. Διδάσκει ο Παπαφλέσσας όταν αντιστάθηκε στον στρατό του Ιμπραήμ στο Μανιάκι. Διδάσκουν οι ήρωες της ΕΟΚΑ που απαγχονίστηκαν από τους αποικιοκράτες Εγγλέζους, επειδή αγωνίζονταν για την ελευθερία τους. Διδάσκει ο Αυξεντίου που αντιστάθηκε στο τέλος μόνος στις επιθέσεις με φωτιά και σίδερο των πολυπληθών κατακτητών. Το ίδιο διδάσκει και ο Μάτσης, με τη θυσία του. Το ίδιο διδάσκουν οι πρόσφατοι εκ των εθνομαρτύρων της Κύπρου, οι φονευθέντες το 1996 από τους εισβολείς Τάσος Ισαάκ και Σολωμός Σολωμού,.
Ως λαός έχουμε ελαττώματα, πολλά από τα οποία είναι σοβαρά, κάποια αποδείχθηκαν θανάσιμα. Όμως η φύτρα μας έχει μέσα της την Πίστη, τον ηρωισμό, τη θυσία, την φιλοπατρία. Με τις ιδιότητες αυτές νικήσαμε υπέρτερες δυνάμεις εχθρών εισβολέων, από τους Πέρσες και τους Αβάρους έως τους Τούρκους και τους Ιταλούς. Αν δεν είχαμε μέσα μας την Πίστη, τη διάθεση της θυσίας και τον πόθο της ελευθερίας δεν θα είχαμε ξεκινήσει την Επανάσταση εναντίον μιας Αυτοκρατορίας που έχαιρε και της συμπάθειας και υποστήριξης των τότε Μεγάλων Δυνάμεων, ούτε στο τέλος θα τα καταφέρναμε. Δεν θα ξεκίναγε και ο τιτάνιος αγώνας των λίγων στον αριθμό παλληκαριών της ΕΟΚΑ, με τον οποίο αντιστάθηκαν με επιτυχία σε μιαν αυτοκρατορία.
Οι προκλήσεις και σήμερα είναι πολλές, οι κίνδυνοι ενεδρεύουν. Πρέπει να ξαναβρούμε την περπατησιά μας Για μιαν ακόμη φορά πρέπει να δείξουμε σε καθένα που θέλει να μας βλάψει, ότι δεν δεχόμαστε τα δια της μαχαίρας παρανόμως τετελεσμένα, ότι δεν υποχωρούμε μπρος στη δύναμη και στο πλήθος, ούτε μπρος στην αυθαιρεσία και στην αλλοίωση της Ιστορίας. Να δείξουμε σε όλους, σε φίλους και σε εχθρούς, σε μεγάλους και σε μικρούς, σε δυνατούς και σε αδύνατους, πως είμαστε αποφασισμένοι για κάθε θυσία προκειμένου να διατηρήσουμε την αξιοπρέπειά μας και την ελευθερία μας, έχοντας πρώτα κατακτήσει την εσωτερική, την ψυχική μας ελευθερία.