Θα μπορούσε ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 να επηρεάσει τον εμμηνορροϊκό κύκλο μίας γυναίκας; Αυτό είναι το νέο επίκαιρο ερώτημα, το οποίο έχει κατακλύσει τους τίτλους των διεθνών μέσων ενημέρωσης και ζητά απεγνωσμένα από τον επιστημονικό κόσμο μία υπεύθυνη απάντηση.
Από τότε που τα νέα εμβόλια κατά της COVID-19 έγιναν ευρέως διαθέσιμα στον γενικό πληθυσμό, χιλιάδες γυναίκες δηλώνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης περίεργες αλλαγές στον κύκλο της περιόδου τους λίγο μετά τον εμβολιασμό τους. Πιο συγκεκριμένα, περισσότερες από 30.000 αναφορές τέτοιων γυναικολογικών διαταραχών έχουν δηλωθεί μέσω του επίσημου συστήματος καταγραφής ανεπιθύμητων ενεργειών και συμπλήρωσης κίτρινης κάρτας στο Ηνωμένο Βασίλειο.
“H περίοδός μου μετά την πρώτη δόση ήταν η πιο βαριά που θυμάμαι να είχα σε όλη μου τη ζωή”.
Ο ακανόνιστος κύκλος περιόδου (καθυστέρηση περιόδου ή βαρύτερη από ότι συνήθως περίοδος) και η ξαφνική βαριά κολπική αιμορραγία, ακόμη και μετά από εμμηνόπαυση είναι οι κυριότερες αναφορές που έχουν δηλωθεί εκτενώς μέσω της κίτρινης κάρτας. Παρ’ όλα αυτά, οι διαταραχές αυτές δεν έχουν καταγραφεί στη λίστα των κοινών ανεπιθύμητων ενεργειών του ρυθμιστικού οργανισμού φαρμάκων (MHRA).
Το γεγονός αυτό ήρθε στην επιφάνεια μέσα από το επιστημονικό άρθρο της Δρ. Victoria Male, λέκτορος της αναπαραγωγικής ανοσολογίας στο Imperial College του Λονδίνου. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό «British Medical Journal» (BMJ).
Η Δρ. Male δήλωσε ότι η συσχέτιση των διαταραχών του εμμηνορροϊκού κύκλου με τα COVID-19 εμβόλια είναι πιθανή και πρέπει να διερευνηθεί άμεσα.
Η συγγραφέας αναφέρεται συγκεκριμένα σε δύο πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες: στις αλλαγές στον κύκλο της περιόδου και στην ξαφνική κολπική αιμορραγία. Μάλιστα, αυτές οι διαταραχές φαίνεται να αφορούν και τα τέσσερα εμβόλια κατά της COVID-19.
Οι επιστήμονες, ωστόσο, δεν έχουν κατανοήσει ακόμη τον μηχανισμό με τον οποίο τα εμβόλια θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αλλαγές του κύκλου περιόδου. Οι αλλαγές αυτές θα μπορούσαν να συνδέονται με την διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος από το εμβόλιο ή με τις ορμόνες που συμμετέχουν στον καταμήνιο κύκλο, αλλά θα μπορούσαν να προκληθούν και από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία ίσως να δρουν στον βλεννογόνο της μήτρας με διαφορετικό τρόπο.
Η Δρ. Jackie Maybin, γυναικολόγος στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, δήλωσε ότι η ανοσολογική απόκριση του οργανισμού απέναντι στα COVID-19 εμβόλια θα μπορούσε να προκαλέσει φλεγμονή και να επηρεάσει προσωρινά τα ωάρια, αλλάζοντας την παραγωγή ορμονών για έναν ή δύο κύκλους και οδηγώντας σε ακανόνιστη ή βαρύτερη αιμορραγία κατά την περίοδο μιας γυναίκας.
Τα καλά νέα είναι ότι η περίοδος φαίνεται να επανέρχεται στην φυσιολογική της κατάσταση στον επόμενο κύκλο.
Tο παράδοξο εδώ, όμως, είναι ότι σε καμία από τις κλινικές δοκιμές των εμβολίων δεν μελετήθηκε εάν το εμβόλιο επιδρά στον εμμηνορροϊκό κύκλο των γυναικών.
Σύμφωνα με την Δρ. Male: «Οι κλινικές δοκιμές παρέχουν το ιδανικό περιβάλλον για να διακρίνουμε κατά πόσον οι αλλαγές στον εμμηνορροϊκό κύκλο προκαλούνται από παρεμβάσεις (πχ από το εμβόλιο) ή εάν συμβαίνουν έτσι και αλλιώς…Αλλά οι συμμετέχοντες στις δοκιμές είναι απίθανο να αναφέρουν τέτοιες αλλαγές εκτός εάν τους ζητηθεί συγκεκριμένα κάτι τέτοιο. Πληροφορίες σχετικά με τους κύκλους περιόδου και άλλες κολπικές αιμορραγίες θα πρέπει να ζητηθούν ενεργά σε μελλοντικές κλινικές δοκιμές, συμπεριλαμβανομένων των δοκιμών για τα εμβόλια κατά της COVID-19».
Γιατί, λοιπόν, αγνοήθηκε στις κλινικές δοκιμές των COVID-19 εμβολίων μία τόσο σημαντική παράμετρος για την υγεία των γυναικών; Οι συμμετέχοντες στις κλινικές μελέτες δέχτηκαν μία λίστα με ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως ο πονοκέφαλος ή ο πόνος στο σημείο της ένεσης, αλλά στην λίστα αυτή δεν υπήρχε καμία ερώτηση σχετική με τον κύκλο περιόδου, όπως: “ Μήπως ο κύκλος περιόδου σας είναι ακανόνιστος; Είναι η ροή του αίματος πιο βαριά από ότι συνήθως”;
«Απαράδεκτη» χαρακτηρίζει αρθρογράφος του The Guardian μία τέτοια παράλειψη, γράφοντας συγκεκριμένα: «Πρώτα απ’ όλα, είναι το γεγονός ότι δεν ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες στις δοκιμές να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικές με αλλαγές στον κύκλο περιόδου τους. Γιατί κανένας δεν θεώρησε ένα τέτοιο γεγονός άξιο για να συμπεριληφθεί στην συλλογή δεδομένων»;
Καθώς οι φαρμακευτικές εταιρίες βιάστηκαν να δοκιμάσουν τα εμβόλια το περασμένο έτος, η επιτήρηση της ασφάλειας επικεντρώθηκε μόνο στον εντοπισμό των πραγματικά επικίνδυνων ανεπιθύμητων ενεργειών, αφήνοντας ένα μεγάλο κενό στην διερεύνηση παρενεργειών μικρότερης σημασίας.
Ωστόσο, χιλιάδες γυναίκες βιώνουν αυτή την δυσάρεστη κατάσταση και έχουν αρχίσει να δυσπιστούν απέναντι στην ασφάλεια των εμβολίων. Δεν είναι λίγοι οι γιατροί που αγνοούν τις ανησυχίες τους και θεωρούν τις διαταραχές του κύκλου περιόδου «ένα τυχαίο γεγονός», το οποίο μπορεί να οφείλεται σε πολλούς άλλους παράγοντες.
Προκαλούν τα COVID-19 εμβόλια διαταραχές της περιόδου; Η απάντηση, λοιπόν, είναι ότι δεν γνωρίζουμε, αφού καμία επιστημονική μελέτη δεν έχει ασχοληθεί σοβαρά με αυτή την πιθανότητα.
Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η άμεση διερεύνηση αυτού του σοβαρού ζητήματος. Ήδη στις ΗΠΑ ερευνητές από πέντε διαφορετικούς οργανισμούς έχουν χρηματοδοτηθεί προκειμένου να εξετάσουν εάν υπάρχει οποιαδήποτε πιθανή σύνδεση μεταξύ του εμβολιασμού και της ακανόνιστης εμμηνορρυσίας.
Μέχρι τότε, η Δρ. Male συνιστά την συμπλήρωση της κίτρινης κάρτας σε περίπτωση που κάποια γυναίκα αναφέρει στον γιατρό της ξαφνικές κολπικές αιμορραγίες ή οποιαδήποτε αλλαγή στον κύκλο της περιόδου μετά τον εμβολιασμό της.
Ενδεικτικές πηγές:
- https://www.bmj.com/content/374/bmj.n2211
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/do-covid-19-vaccines-affect-menstrual-cycles-expert-calls-for-investigation#Vaccines-and-period-changes
- https://www.theguardian.com/commentisfree/2021/sep/18/covid-vaccine-changes-menstrual-cycles
- https://www.npr.org/sections/healthshots/2021/08/09/1024190379/covid-vaccine-period-menstrual-cycle-research?t=1632746426464
- https://www.businessinsider.com/covid-vaccine-periods-menstrual-cycle-2021-9
- https://www.nytimes.com/2021/09/13/science/vaccines-menstrual-cycle-covid.html