Παπαδημητρίου Ἀπόστολος
Ὁ Χριστὸς εἶναι τὸ πλέον ἀμφιλεγόμενο πρόσωπο τῆς ἱστορίας. Ἐπὶ δύο χιλιάδες ἔτη παραμένει κατ’ ἀποκλειστικότητα παρών στὴν ἀνθρώπινη ἱστορία. Κανένα ἄλλο πρόσωπο τοῦ ἱστορικοῦ παρελθόντος δὲν ἔχει τόσους ἐμπαθεῖς ἐχθροὺς στὸ ἱστορικὸ παρόν, ἀλλὰ καὶ τόσους μαθητὲς καὶ φίλους, οἱ ὁποῖοι προσφέρουν ἀκόμη καὶ τὴ ζωή τους γιὰ νὰ μὴν ἀρνηθοῦν τὴν πίστη τους σ’ Αὐτόν! Αὐτὸ τὸ ἄκρως ἐκπληκτικό ὅπως καὶ πολλὰ ἄλλα γύρω ἀπὸ τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ κατὰ κανόνα παραθεωροῦνται στὶς χριστιανικὲς κατ’ ὄνομα κοινωνίες, στὶς κοινωνίες, στὶς ὁποῖες κυριαρχοῦν οἱ ἀρνητὲς τοῦ Χριστοῦ.
Τὸ ὅτι ὁ Χριστὸς ἔχει ἐμπαθεῖς ἐχθροὺς εἶναι πασιφανές. Ἡ δομὴ τῆς κοινωνίας στὶς «χριστιανικὲς» χῶρες εἶναι ἐξόχως ἀντιευαγγελική. Τὸ δίκαιο, ἡ οἰκονομία, ἡ πολιτικὴ ἐν γένει διέπονται ἀπὸ ἀντιευαγγελικὲς θέσεις καὶ ἀπόψεις. Οἱ ἀσκοῦντες αὐτὰ ἐμφοροῦνται ἀπὸ τὸ ὑλιστικὸ πνεῦμα, τὸ ὁποῖο ἐμφανίστηκε ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο στὶς κοινωνίες αὐτές. Οἱ πιστοὶ στὸ Χριστὸ ἐπικεντρώνουμε τὴν προσοχή μας σὲ κάποιες ἀπόψεις ὑβριστικὲς κατὰ τοῦ Χριστοῦ, οἱ ὁποῖες ἀφειδῶς φιλοξενοῦνται σὲ τηλεοπτικὲς ἐκπομπὲς ἢ δημοσιεύονται στὸν τύπο, ἰδιαίτερα κατὰ τὶς ἡμέρες τοῦ Πάθους καὶ τῆς Ἀναστάσεως. Αὐτὸ εἶναι σοβαρὸ πρόβλημα τῶν πιστῶν. Τὸ νὰ θεωροῦμε δηλαδή(για ν’ αποφύγετε τη διπλή χρήση της λέξης ‘πρόβλημα’, ίσως να γράφατε) μέγα ζήτημα τὴ βλασφημία κατὰ τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ θίασο ἀτέχνων καλλιτεχνῶν ἔναντι τῆς καθημερινῆς προσβολῆς τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου ἀπὸ πολιτικούς, δημοσιογράφους, ἀνθρώπους τῶν γραμμάτων καὶ τῶν τεχνῶν, ἐπιχειρηματίες καὶ τραπεζίτες καί, τέλος, πιστούς, κλῆρο καὶ λαό! (ακούγεται κάπως γενικευμένο, αόριστο...: ‘κάποιες απόψεις’, ‘καθημερινή προσβολή’)
Γιατί ἀμφισβητήθηκε τόσο ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ στὶς «χριστιανικὲς» χῶρες; Ἀσφαλῶς ἐπειδὴ ἐκεῖ ἐμφανίστηκαν γιὰ πρώτη φορὰ στὴν ἱστορία θιασῶτες τοῦ ὑλισμοῦ, δηλαδὴ τῆς ἰδεολογίας ποὺ ἀρνεῖται τὴν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ! Οἱ ὑλιστὲς ἀποφεύγουν, κατὰ κανόνα, τὴν ἀναφορὰ στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ (κάποιοι μάλιστα ἔφθασαν στὴ γελοία ἀκρότητα νὰ ὑποστηρίξουν ὅτι δὲν ὑπῆρξε κἂν ἱστορικὸ πρόσωπο!), ἀλλὰ καὶ στὴ μαρτυρία καὶ στὸ μαρτύριο τοῦ νέφους τῶν μαρτύρων τῆς Ἐκκλησίας. Κατ’ ἀνάλογο τρόπο οἱ πιστοὶ ἐθελοτυφλοῦμε, ὅταν ἀποφεύγουμε νὰ ἀναλύσουμε τὰ αἴτια τῆς ἐμφάνισης τοῦ ἀθεϊσμοῦ στὶς «χριστιανικὲς» κοινωνίες. Καὶ τὰ αἴτια εἶναι σαφῆ: Ἡ παραχάραξη τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου καὶ ὁ στραγγαλισμὸς τῆς ἐλευθερίας τοῦ προσώπου, ποὺ ἀποτελεῖ τὸ πολυτιμότερο δῶρο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Τὴν ἐλευθερία ὁ ἄνθρωπος παρέδωσε, μὲ τὴν πτώση τῶν πρωτοπλάστων, στὸν μέγιστο ἐχθρὸ τοῦ ἀνθρώπου, τὸν διάβολο. Καὶ ὁ Χριστὸς ἦρθε ἀκριβῶς γιὰ νὰ μᾶς ἀπελευθερώσει καὶ νὰ μᾶς ἐπαναφέρει στὸ ἀρχικὸ κάλλος.
Πολὺ φοβοῦμαι ὅτι δὲν εἶναι μόνο οἱ ἀρνητὲς τοῦ Χριστοῦ ποὺ δὲν κατενόησαν τὴν ἀξία τῆς πνευματικῆς ἐλευθερίας. Εἴμαστε καὶ ἐμεῖς οἱ πιστοί, οἱ κυρίως ὑπεύθυνοι, λόγῳ πράξεων, παραλήψεων καὶ στρεβλώσεων τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου, γιατὶ διαχρονικὰ δώσαμε πλεῖστες ὅσες ἀφορμὲς στοὺς ἐμπαθεῖς ἐχθροὺς τοῦ Σωτῆρα μας! Κύρια εἶναι ἡ εὐθύνη μας στὸ νὰ διακηρύσσουν οἱ ἀρνητὲς τοῦ Θεοῦ ὡς σήμερα -ἐποχὴ κατὰ τὴν ὁποία οἱ ἰδεολογίες ἔχουν πλέον καταρρεύσει- ὅτι αὐτοὶ ἀποτελοῦν τοὺς ὑπέρμαχους τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀτόμου (τὸ πρόσωπο τὸ ἀγνοοῦν κατὰ τρόπο τραγικό), γιὰ τὴν ὁποία ἔδωσαν καὶ δίνουν ἀγῶνες. Πῶς νὰ ἐννοήσουν ὅτι ἡ ἐλευθερία δὲν κατοχυρώνεται μὲ τὴν ἄρνηση τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ μὲ τὴν ὑποταγὴ στὸ θέλημά Του; Ἀκόμη καὶ στοὺς πιστοὺς ἡ ὑποταγὴ φαντάζει ὡς ἐξαναγκασμὸς καὶ ὑποδούλωση! Δὲν (προτείνω το συνώνυμο ρήμα που ακολουθεί) ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι ὁ ἐκτροχιασμὸς εἶναι συμφορὰ καὶ ὄχι ἐλευθερία.
Οἱ ἀρνητὲς τοῦ Θεοῦ διακήρυξαν τὰ ἀτομικὰ δικαιώματα, τὰ δικαιώματα που εἶχαν στερήσει ἀπὸ τοὺς λαούς τους οἱ «ἐλέῳ Θεοῦ» μονάρχες. Μίλησαν καὶ ἔγραψαν γιὰ δικαιώματα πολιτικά, κοινωνικὰ καὶ ἄλλα. Ὅλοι ὅσοι ἐπιχείρησαν νὰ κάνουν τὸν κόσμο καλύτερο ἐρήμην τοῦ Θεοῦ ἔσπειραν τὸν ὄλεθρο στὸν πλανήτη. Οἱ θιασῶτες τοῦ ὑλισμοῦ, βέβαια, κυρίαρχοι σήμερα στὸν πλανήτη, δὲν παύουν νὰ διακηρύσσουν τὴν ἀξία τῆς προσφορᾶς τους στὸν ἄνθρωπο καὶ νὰ ἐξαπατοῦν τοὺς ἀνερμάτιστους πλέον πολίτες τῶν «χριστιανικῶν» κοινωνιῶν.
Τὸ πρόβλημα δὲν ἔγκειται στοὺς γόητες ποὺ προκόπτουν πλανῶντες καὶ πλανώμενοι. Τὸ πρόβλημα εἴμαστε ἐμεῖς οἱ πιστοί, κλῆρος καὶ λαός, ποὺ συρρέουμε, ὅπου οἱ γόητες πλεονάζουν. Συρρέουμε στὴν οἰκία, ὅπου στήνεται τὸ «δικαστήριο» κατά τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τοὺς Φαρισαίους ἢ παρακολουθοῦμε τὰ διαδραματιζόμενα ἀπὸ μακριὰ γιὰ λόγους ἀσφαλείας. Ὁδεύουμε πρὸς τὸ πραιτώριο καὶ ἀναφωνοῦμε πρὸς τὸν σύγχρονο Πιλᾶτο «ἆρον, ἆρον σταύρωσον» ἤ, στὴν καλύτερη περίπτωση, παραμένουμε ἀπαθεῖς μπροστὰ στὴν παρῳδία δίκης καὶ τὴν καταδίκη τοῦ Χριστοῦ στὸ πρόσωπο τοῦ κάθε ἐλαχίστου, θύματος τῆς ἀπληστίας καὶ πανουργίας τῶν ἐχθρῶν τοῦ Σωτῆρα μας. Χωρὶς Θεὸ ὅλα ἐπιτρέπονται (Ντοστογιέφσκι). Οἱ σύγχρονοι Πιλᾶτοι δὲν ἔχουν τοὺς ἐνδοιασμοὺς ἐκείνου ποὺ καταδίκασε τὸν Χριστό. Δὲν ἑρμηνεύουν τὰ ὄνειρα, ὅπως ἡ γυναῖκα ἐκείνου, ὡς θεϊκὰ σημάδια. Αὐτοὶ ζοῦν μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι οἱ τύχες τοῦ κόσμου, ἀλλὰ καὶ τὼν ἀνθρώπων, βρίσκονται στὰ χέρια τους. Ζοῦν μὲ βεβαιότητες ἐνδοκοσμικὲς καὶ ἐνδοκοσμικὲς εἶναι καὶ οἱ ἐλπίδες τους. Μὲ ἐλπίδες αὐτοῦ τοῦ εἴδους τρέφουν καὶ τοὺς πολλούς, ἀπὸ τοὺς ὁποίους κατάφεραν νὰ κάνουν τὴν πίστη τους νὰ ξεθωριάσει καὶ μαζί της τὴν ἐλπίδα στὸν Θεό, τὸν χορηγὸ τῆς ζωῆς καὶ ἐλευθερωτὴ τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου. Γι’ αὐτὸ καὶ ἐνῷ ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι ὁδηγούμαστε ἀπὸ συμφορὰ σὲ συμφορά, ἀπὸ κατάπτωση σὲ κατάπτωση καὶ ἀπὸ ἐξευτελισμὸ σὲ ἐξευτελισμό, ἐξακολουθοῦμε νὰ στηρίζουμε τὶς ἐλπίδες μας στὰ ἴδια πρόσωπα, ποὺ κατὰ τρόπο τραγικὸ θεωροῦμε ὑπεύθυνα γιὰ τις συμφορὲς ποὺ μᾶς βρῆκαν!
Πῶς νὰ ξαναβροῦμε τὴν ἐλπίδα μας στὸν Θεό, ὅταν Αὐτὸς μᾶς δίνει συμβουλές, ὅπως «μὴ μεριμνᾶτε διὰ τὴν αὔριον», ἐνῷ ἐμεῖς ἔχουμε στηρίξει ἀκλόνητα τὶς ἐλπίδες μας σὲ ἐνδοκοσμικές ἀξίες μὲ πρώτιστη ἐκείνη τοῦ χρήματος; Πῶς νὰ ἐλπίσουμε πὼς ὁ Θεὸς θὰ τὰ οἰκονομήσει, ὥστε νὰ μὴ χαθοῦμε, ἀφοῦ ἐμεῖς χαμὸ δὲν θεωροῦμε τὴν ἀπώλεια τῆς ψυχῆς μας, ἀλλὰ τοῦ εἰσοδήματός μας; Πῶς νὰ ἐπιστρέψουμε στὸν τόπο, ἀπὸ τὸν ὁποῖο τραπήκαμε σὲ φυγὴ γιὰ νὰ «σωθοῦμε»; Πῶς νὰ ἄρουμε τὸν σταυρό, ποὺ μᾶς ζήτησε ὁ Χριστός, ὅταν οἱ πάντες, «πιστοὶ» καὶ «ἄπιστοι», ἀναζητοῦμε παρακάμψεις τοῦ «Γολγοθᾶ», ποὺ ὁδηγοῦν σὲ ἐνδοκοσμικὴ ἀνάσταση ἀλληγορικοῦ τύπου; Γι’ αὐτὸ καὶ καθημερινὰ σταυρωνόμαστε, πονοῦμε καὶ βογγοῦμε, μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι κάποτε θὰ μᾶς λυπηθοῦν οἱ σταυρωτές μας καὶ θὰ κάνουν κάτι πρὸς ἀνακούφισή μας! Γι’ αὐτό καὶ δὲν κατανοοῦμε τὴν ἐθελούσια θυσία τοῦ Χριστοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν πανηγυρίζουμε, ὅπως οἱ πρόγονοί μας, ὅταν ἡ Ἐκκλησία ἐξαγγέλλει τὸ «Χριστὸς Ἀνέστη»! Ἀσυνειδήτως ἔχουμε συνταχθεῖ μὲ τὶς δυνάμεις τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου. Καταντήσαμε ἐχθροὶ τῆς ζωῆς. Καὶ ὁ Χριστὸς εἶναι «ἡ κατεξοχὴν ζωὴ καὶ ἀλήθεια καὶ ἐλευθερία».