Φώτης Παπαγεωργίου
Θεολόγου
Ίσως θεωρηθεί κοινοτυπία ή και από άλλη μια φωνή, επισήμανση ότι βιώνουμε ως κοινωνία μια πολύπλευρης μορφής κρίσης. Και από πολλούς υπερτονίζεται και όχι άδικα η οικονομική άποψη αυτής της κρίσης με τις εξ’ αυτής άμεσες συνέπειες στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Είναι, όμως, εξίσου παραδεκτό ως κανόνας της ιστορικής διαδρομής ότι οι άνθρωποι και οι κοινωνίες χάνουν την περπατησιά τους τότε και μόνον, όταν κλονίζονται οι παραδεδομένες και παραδεδεγμένες αρχές, αξίες, ιδανικά.
Αρχές ως αξιακός κώδικας του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας με τις οποίες γαλουχήθηκαν, τράφηκαν, και ανατράφηκαν στο διάβα των χρόνων. Με τέτοιους ηθικούς κλονισμούς όλα μα όλα απειλούνται. Μαζί και εκ τω πρώτων ο ιερός θεσμός της οικογένειας, που στη χριστιανική αντίληψη και πίστη ταυτίζεται με την «κατ’ οίκον εκκλησία».
Έμπειροι κοινωνικοί παρατηρητές διαπιστώνουν ως επικρεμάμενη απειλή για την σύγχρονη ζωή και στον τόπο μας, τη διάρρηξη του συνεκτικού δεσμού στον τρόπο συγκρότησης και των σχέσεων των μελών του βασικού αυτού κοινωνικού κυττάρου. Και δεν είναι μπορετό να σχηματοποιηθούν εν είδη καταλόγου τα αίτια του κλονισμού του θεσμού της οικογένειας όπως καταδεικνύεται από τα στατιστικά στοιχεία των κατά τόπους αρμοδίων πηγών για τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης που τρομάζει και ως προς το μέγεθος του αριθμού των διαζευκτηρίων και ακόμη περισσότερο εκπλήσσει ως προς τα χρονικά όρια – τα τόσο μικρά ενίοτε – οριστικής διακοπής της εγγάμου συμβιώσεως.
Δεν έχει ωσαύτως αποτελεσματικότητα η παράθεση ως άλλης μορφής συνταγών, υποδείξεων και νουθεσιών για την διάδοση ενός πολλαπλώς κλονιζόμενου γάμου, πολύ περισσότερο σε καιρούς και χρόνους σαν τους σημερινούς που πολλοί από εμάς, και μην καταφεύγουμε στην εύκολη λύση να φορτώσουμε «όλα τα στραβά και ανάποδα» στους νέους – ακόμη και θεωρούμενοι σοβαροί οικογενειάρχες τείνουμε «ευήκοον ους», προβάλλοντες χίλιες δύο δικαιολογίες, στις ξενόφερτες σειρήνες του συρμού που μας ζαλίζουν τα μυαλά με «συμβιώσεις», «συντροφικότητες κοινής ζωής και διαχείρισης», «συμβόλαια έγγαμης συμβίωσης ορισμένου ή αορίστου χρόνου» και άλλα παρόμοια, γιατί ο κόσμος λέει προχωράει, πάει μπροστά, προοδεύει…
Αλήθεια ο κόσμος προχωράει, αλλά μήπως κάτι τέτοιοι βηματισμοί είναι κατρακύλισμα στου «κακού τη σκάλα» για εμάς τους ίδιους και για τις νέες ζωές που έρχονται;
Έναντι σε όλες αυτές τις «μοντέρνες» αντιλήψεις που διεκδικούν δικαιώματα επαναπροσδιορισμού αρχών και αξιών στον τρόπο λειτουργίας της έγγαμης ζωής, δικαιωμένης στην πορεία των αιώνων προβάλλει η Ορθόδοξη πίστη για τον γάμο «ως Μυστήριο μέγα»! Ως μια «κοινωνία προσώπων» αλληλοσυμπληρουμένων, που συνοδοιπορούν πνευματικά και συναγωνιούν με τελικό σκοπό την εν Χριστώ ηθική τους τελείωση.
Διερμηνεύων σχετική διδασκαλία του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος, σοφολογιότατος Ιεράρχης της Ελλαδικής Εκκλησίας, ο Μητροπολίτης Γόρτυνας και Μεγαλουπόλεως κ. Ιερεμίας σημειώνει: «Εκεί τελικά πρέπει να καταλήγει η αγάπη των συζύγων. Στην αγάπη του Θεού, γιατί ο σκοπός του γάμου είναι σωτηριολογικός. Ο ένας να βοηθάει τον άλλον για τη σωτηρία του». Πόσο ωραίο είναι αυτό που έλεγε κάποια κυρία στην προσευχή της με τον σύζυγό της «κάνε μας, Χριστέ, αγαπώντας ο ένας τον άλλο να αγαπάμε εσένα τον ίδιο»!!!
Άρρηκτος σύνδεσμος αυτή η αγάπη προς το Θεό και η εν αγάπη αλληλοπαραχώρηση και αλληλοκατανόηση ενόψει των όποιων – και είναι πάρα πολλές στον έγγαμο βίο – δυσκολιών. Το ζευγάρι προέρχεται – πρέπει να προσέρχεται προετοιμασμένο ψυχικά, ηθικά, πνευματικά στον νέο κόσμο και στις νέες ευθύνες που αναλαμβάνουν με την ομόψυχη απόφασή τους για κοινή πορεία στη ζωή. Τη δική τους και των παιδιών που η αγάπη του Θεού τους χαρίζει. Μια πορεία που από εμπνευσμένους Πατέρες έχει δικαίως χαρακτηριστεί «Σταυροαναστάσιμη».
Δυσκολίες, προβλήματα, αγωνίες, αγώνες και ιδρώτας για να αντιμετωπιστούν «… οι μέριμνες οι βιοτικές», τα πολυποίκιλα προβλήματα που μερικές φορές φαντάζουν πως ξεπερνούν τις δυνατότητές μας.
Είναι αλήθεια αυτό. Είναι όμως εξ’ ίσου αληθές ότι με τη δύναμη της μεταξύ των συζύγων αγάπης, την εμπιστοσύνη και την αλληλοκατανόηση, την υποχωρητικότητα εν υπομονή, την πίστη και ελπίδα στην φιλανθρωπία του Θεού για «τους εκζητούντας Αυτόν» τα όποια προβλήματα βρίσκουν σταδιακά την «ευκταία» επίλυσή τους και εκείνο που τώρα φαίνεται σταυρός δυσβάστακτος μετά από λίγο, αύριο ίσως, είναι η σωτήρια Ανάσταση της οικογένειας και των μελών της. Ας έχουμε ζωντανά στη σκέψη μας και στην καρδιά μας το λόγο του ποιητή.
«Χαρά σ’ αυτόν που στήριξε στη πίστη επάνω την ελπίδα.
Τον είδα στη ζωή να μάχεται, μα πάντα ανίκητο τον είδα».
Το καράβι οικογένεια ευχή να είναι καλοτάξιδο. Να του μέλλεται να πλέει πάντα σε ήρεμες θάλασσες και ασφαλή λιμάνια. Στο ανθρώπινο
ταξίδι της οικογένειας θα ’ρθουν θαλασσοταραχές και ενάντιοι άνεμοι που θ’ απειλήσουν με καταποντισμό το ευλογημένο αυτό πλεούμενο.
Εκείνες τις ώρες της δοκιμασίας και τω ταλαντεύσεων αναδύονται οι αρετές και η σωστική παρουσία του καπετάνιου και της καπετάνισσας της οικογένειας. Το πνεύμα αυτοθυσίας, η προς αλλήλους ανοχή, η πίστη στην ιερή αποστολή.
Ιερή αποστολή να αναδειχθεί η οικογένεια το στέρεο αγκωνάρι της κοινωνίας, το πολύκαρπο και καλλίκαρπο χωράφι, η «μία» έστω οικογένεια που θα είναι σηματοδότης και θα μπορεί να δώσει «νόημα» και σκοπό στην «ύπαρξη των πολλών».
Και αν οι καιροί μοιάζουν δύσκολοι, κι αν πολλές από τις αξίες μας, στην κορυφή η οικογένεια ως δομική αξία και φαροδείκτης του Ελληνισμού και της Ρωμηοσύνης φαίνεται ότι απειλούνται ή ράγισαν πάντα κάτι μας μένει «άπαρτο κάστρο», «μια στάλα» ζωωδότρα.
Μας το διαμηνύει ο εθνικός μας ποιητής, ο Κωστής Παλαμάς, που καθώς πάνε 71 χρόνια από τότε (27 Φεβρουαρίου 1943) που έφυγε σωματικά από κοντά μας, στέκει ως μεγάλος Διδάχος του Γένους πάντα δίπλα μας:
«Καρδιά, γνώμη, νους, τούτα και τα άλλα,
Το χρυσό μυρογιάλι ραγίσει,
Κι όλα πάνε σου μένει μια στάλα,
Του Χριστού και της Μάνας σου η πίστη»!
Για την ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ