Orthodox Newsletter of St Theodore, Lanham
Ορθόδοξο Φυλλάδιο Ι.Ν. Αγ. Θεοδώρου, Lanham
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ / DECEMBER, 12th, 2012 Τεύχος / Issue 101
Ὑπὸ Σεβ. Μητροπολίτου Ἀντινόης κ.κ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ / By His Eminence Metropolitan PANTELEIMON of Antinoes
Ὁ Ἅγιος Σπυρίδων, Ἐπίσκοπος Τριμυθοῦντος, ὁ Θαυματουργός, (περ. 270-348) εἶναι Ἅγιος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ ἦταν ἐπίσκοπος τῆς κωμοπόλεως Τριμυθοῦντος (ὀνομαστική: Τριμυθοῦς), τὸ σημερινὸ χωριὸ Τρεμετουσιά, στὴν Κύπρο.
Bίος: Γεννήθηκε περὶ τὸ 270 στὸ τώρα κατεχόμενο χωριὸ Ἄσσια (Ἄσκια) τῆς Κύπρου. Στὰ νεανικά του χρόνια ζοῦσε ὡς ἁπλὸς ἀλλὰ ἐνάρετος βοσκός. Παντρεύτηκε καὶ ἀπέκτησε μιὰ κόρη, τὴν Εἰρήνη. Μετὰ τὴν χηρεία του ἀσπάσθηκε τὸν μοναχικὸ βίο, μελέτησε πολύ, ἀπέκτησε μεγάλη σοφία καὶ χάρη στὶς θρησκευτικές του ἀρετές, ἔγινε Ἐπίσκοπος τῆς Τριμυθοῦντος καὶ ὑπῆρξε πολέμιος τοῦ Ἀρειανισμοῦ. Ἔλαβε μέρος στὴν Α’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο τὸ 325. Πέθανε τὸ 348.
Ὁ Ἅγιος Σπυρίδων τιμᾶται ὡς ἅγιος ἀπὸ τὴν Ἀνατολικὴ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Ἡ μνήμη του ἑορτάζεται στὶς 12 Δεκεμβρίου.
Ὁ ὁμώνυμος ναὸς στὴν Κέρκυρα: Ὁ ναὸς ὁ ὁποῖος στεγάζει σήμερα τὸ σκήνωμα τοῦ ἁγίου, κτίστηκε στὰ 1589 καὶ ἀνήκει στὸν ῥυθμό, τῆς μονόκλιτης βασιλικῆς. Τὸ ψηλὸ καὶ πυργωτὸ καμπαναριό, ὡς συμπλήρωμα τοῦ ναοῦ, κτίστηκε τὸ 1620. Τὸ σημερινὸ τέμπλο τοῦ ναοῦ, κατασκευασμένο ἀπὸ μάρμαρο τῆς Πάρου, κατασκευάστηκε τὸ 1864 καὶ εἶναι ἔργο τοῦ Αὐστριακοῦ ἀρχιτέκτονα Μάουερς. Ἡ οὐρανία εἶναι ζωγραφισμένη ἀπὸ τὸν Κερκυραῖο ζωγράφο Νικόλαο Ἀσπιώτη τὸ 1852, ἐνῶ οἱ εἰκόνες τοῦ τέμπλου εἶναι φτιαγμένες ἀπὸ τὸν ἐπίσης Κερκυραῖο ζωγράφο, Σπύρο Προσαλένδη. Ἡ σημερινὴ λάρνακα φτιάχτηκε στὴν Βιέννη τὸ 1867. Εἶναι ἀπὸ σκληρό, πολυτελὲς ξύλο, μὲ ἐξωτερικὴ ἀσημένια ἐπένδυση. Βρίσκεται τοποθετημένη μέσα στὴν κρύπτη, ἡ ὁποία δημιουργήθηκε εἰδικὰ γιὰ νὰ δεχθεῖ, τὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος τὸ ὁποῖο ἐπισκέπτονται χιλιάδες ξένοι καὶ ντόπιοι ἐπισκέπτες. Εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ τρία ἄφθορα λείψανα στὸ Ἰόνιο, τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος, τοῦ Ἁγίου Γερασίμου καὶ τοῦ Ἁγίου Διονυσίου.
Στὴν Κέρκυρα τὸ σκήνωμα τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος λιτανεύεται τέσσερις φορὲς τὸν χρόνο. Τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων γιὰ τὴν ἀπαλλαγὴ τοῦ νησιοῦ ἀπὸ ἐπιδημία πανώλης τὸ 1629. Τὸ Μεγάλο Σάββατο, ἐπειδὴ τὸ ἔτος 1533 τὸ νησὶ ἐπλήγη ἀπὸ μεγάλη καταστροφὴ τῆς σοδιᾶς τῶν σιτηρῶν. Τὴν 11η Αὐγούστου γιὰ τὴν διάσωση τοῦ νησιοῦ ἀπὸ σφοδρὴ ἐπιδρομὴ τῶν Τούρκων τὸ 1716, καὶ τὴν πρώτη Κυριακὴ τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου,γιὰ δεύτερη ἐπιδημία πανώλης τὸ 1673.
Ὁ Ἅγιος Σπυρίδων ἀπέθανε τὸ 348 μ.Χ. Τὸ λείψανο τοποθετήθηκε σὲ μαρμάρινη λάρνακα δίπλα στὴν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ τῆς Τριμυθοῦντος τῆς Κύπρου καὶ παρέμεινε τριακόσια χρόνια μετὰ τὸν θάνατό του. Ἡ λάρνακα παραμένει ἀκόμα καὶ σήμερα στὸ ἴδιο ἀκριβῶς μέρος. (Βιογράφος τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος, ὁ ἐπίσκοπος Πάφου Θεόδωρος).
Τὸ 648 μ.χ. ἡ Κύπρος ἀντιμετώπιζε μεγάλες ἐπιδρομὲς ἀπὸ τοὺς Σαρακηνοὺς καὶ τὸ λείψανο μεταφέρθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη ἀπὸ τὸν αὐτοκράτορα Ἰουστινιανό. Τοποθετήθηκε σὲ ναό, μαζί μὲ τὸ λείψανο τῆς Αὐγούστας Θεοδώρας. Παρέμεινε στὴν βασιλίδα τῶν πόλεων μέχρις ὅτου ὁ ἱερέας Γρηγόριος Πολύευκτος λίγες μέρες πρὶν τὴν πτώση τῆς Πόλεως, πῆρε τὰ δύο λείψανα καὶ τὰ μετέφερε μέσῳ Θράκης, Μακεδονίας καὶ Σερβίας, στὴν Παραμυθιὰ τῆς Ἠπείρου. Τρία χρόνια περιπλανήθηκε ἀπὸ τόπο σὲ τόπο μέχρις ὅτου φτάσει στὴν Κέρκυρα. Ὅλο αὐτὸ τὸ διάστημα εἶχε τοποθετήσει τὰ λείψανα σὲ σακκιὰ μὲ ἄχυρα καὶ ὅποιος τὸν ρωτοῦσε τοῦ ἔλεγε πὼς εἶναι τροφὴ γιὰ τὸ ὑποζύγιό του. Τὸ 1456 ἔφτασε στὴν Κέρκυρα γιατί πίστευε πὼς τὰ λείψανα θὰ ἦταν ἀσφαλισμένα. Τὰ Ἑπτάνησα ἐκείνη τὴν ἐποχὴ βρίσκονταν κάτω ἀπὸ τὴν ἐξουσία τῶν Ἐνετῶν. Ὁ ἱερέας Γρηγόριος Πολύευκτος, βρῆκε ἕναν συμπολίτη του πρόσφυγα, τὸν ἱερέα Γεώργιο Καλοχαιρέτη, καὶ τοῦ κληροδότησε τὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου.
Μετὰ τὸν θάνατό του ὁ Γεώργιος Καλοχαιρέτης, ἄφησε κληρονομιὰ στοὺς γιούς του, στοὺς Λουκᾶ καὶ Φίλιππο, τὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος. Οἱ δύο ἀδελφοί,θέλησαν νὰ μεταφέρουν τὸ λείψανο στὴν Βενετία. Ἡ ὑπόθεση μάλιστα ἐκδικάστηκε ἀπὸ τὴν Ἐνετική Γερουσία. Τὸ ἀνώτατο δικαστικὸ ὄργανο τοῦ κράτους,ἀποφάσισε ὅτι τὸ λείψανο ἀποτελεῖ ἰδιοκτησία τῶν ἀδελφῶν, ἄρα διατηροῦν τὸ ἀναφαίρετο δικαίωμα νὰ τὸ μεταφέρουν ὅπου ἐκεῖνοι ἐπιθυμοῦν. Τελικὰ ὅμως, ἡ μεταφορὰ δὲν πραγματοποιήθηκε διότι ὑπῆρξαν ἔντονες ἀντιδράσεις ἀπὸ τὸν Κερκυραϊκὸ λαὸ καὶ τὸ ἀνώτατο δικαστικὸ ὄργανο δὲν ἐπέμεινε καὶ ἐπικράτησε ἡ σκέψη ὅτι δὲν ἔπρεπε νὰ δημιουργοῦνται δυσαρέσκειες στοὺς λαοὺς οἱ ὁποῖοι βρίσκονται κάτω ἀπὸ τὴν Βενετικὴ σημαία. Τὸ 1512 συντάχθηκε στὴν Ἄρτα δωρητήριο συμβόλαιο στὸ ὄνομα τῆς Ἀσημίνας Καλοχαιρέτη, κόρης τοῦ Φιλίππου, ἡ ὁποία παντρεύτηκε τὸν Σταμάτιο Βούλγαρη καὶ ἡ ὁποία μὲ τὴν σειρά της, ἄφησε διαθήκη ποὺ χρονολογεῖται ἀπὸ τὶς 25 Νοεμβρίου 1571 καὶ ὁρίζει πὼς τὸ Ἱερὸ Λείψανο τοῦ Ἁγίου, παραμένει ὡς κληρονομιὰ στοὺς γιούς της καὶ στοὺς ἀπογόνους τους.
Ναοί: Στὴν Κύπρο ὑπάρχουν πολλοὶ ναοὶ ἀφιερωμένοι στὸν Ἅγιο Σπυρίδωνα, ὁ ὁποῖος τιμᾶται ἰδιαιτέρως μιὰ καὶ κατάγεται ἀπ΄ αὐτήν. Μερικοὶ ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ναούς, εἶναι οἱ ὁμώνυμοι ναοὶ στὸ Συνοικισμὸ Προσφύγων Στρόβολος ΙΙ, στὸ κέντρο τῆς Λευκωσίας καί, στὴν περιοχὴ τῆς Ὄμνοιας, στὴν Λεμεσό. Κοντὰ στοὺς ναοὺς στὸ Στρόβολο καὶ τὴν Λεμεσό, ἔχουν χτιστεῖ καὶ δημόσια δημοτικὰ σχολεῖα καὶ νηπιαγωγεῖα ποὺ φέρουν τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνα. Ἀπὸ τὴν σχολικὴ χρονιὰ 2008-2009 τὰ σχολεῖα αὐτὰ ἔχουν, ὡς ἐπίσημη ἀργία, τὶς 12 Δεκεμβρίου, ἡμέρα ἑορτῆς τοῦ ἁγίου.
Ἀπολυτίκιο (ἦχος α΄) τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος:
Τῆς Συνόδου τῆς πρώτης ἀνεδείχθεις ὑπέρμαχος, καὶ θαυματουργὸς Θεοφόρε, Σπυρίδων πατὴρ ἡμῶν,διὸ νεκρᾶ σὺ ἐν τάφῳ προσφωνεῖς καὶ ὄφιν εἰς xρυσοῦν μετέβαλες, καὶ ἐν τῶ μέλπειν τὰς ἁγίας σου εὐχὰς Ἀγγέλους ἔσχες συλλειτουργούντάς σοι, Ἱερώτατε. Δόξα τῳ σὲ δοξάσαντι Χριστῶ, δόξα τῶ σὲ στεφανώσαντι, Δόξα τῳ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.