logoEnromiosini
logoEnromiosini

Εικόνα Παναγίας Ελώνης – Λεωνίδιο

σε ΧΑΡΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Για την επωνυμία της μονής δεν υπάρχει κάποια ικανοποιητική ερμηνεία. Η επωνυμία «Έλωνα» αποδίδεται στον τόπο όπου βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας ή κτίστηκε το μοναστήρι. Σε επίσημη μνεία της μονής από το Πατριαρχείο, κατά την απονομή του σταυροπηγιακού της προνομίου, ορίζεται «εις τοποθεσίαν Έλωνης καλουμένην». Η επωνυμία θα μπορούσε ίσως να συσχετιστεί με το «έλος». Σε σφραγίδα της μονής σε έγγραφο του 1798 διαβάζουμε: «ΘΕΙΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΕΛΩΝΑ».

Σύμφωνα με μια άλλη θεωρία η μονή οφείλει την επωνυμία της σε κάποια παλαιά εικόνα, η οποία –σύμφωνα με την παράδοση- μεταφέρθηκε στην Τσακωνιά από το Έλος της Λακωνίας, μια περιοχή που τρέφει ακόμη ξεχωριστή πίστη στην προστασία της Έλωνας. Κατά την παράδοση αυτή, όταν γύρω στα 582 οι κάτοικοι του Έλους εξαιτίας της εισβολής των Σλάβων κατέφυγαν άλλοι στη Μονεμβασία και άλλοι στην Τσακωνιά, έφεραν μαζί τους μια εικόνα που διατήρησε το όνομα του τόπου τους (Έλωνα από το Έλος).
 
Η υπόθεση αυτή είναι η επικρατέστερη, καθώς οι άλλες απόψεις παρουσιάζουν μεγαλύτερες ετυμολογικές αδυναμίες, όπως π.χ. ότι προέρχεται από τη λέξη «έλος» (=βάλτος), έναν γειτονικό τόπο δηλαδή, βαλτώδη, όπου πιθανόν είχε πρωτοϊδρυθεί η μονή. Ή ότι μπορεί να έχει προέλθει από την τσακώνικη λέξη «Έουνη» που σημαίνει «Ελεούσα» ή από την ονομασία σπηλαίου. Η επωνυμία, όπως και να ερμηνευτεί ετυμολογικά, φαίνεται παλιά. Και διατυπώνεται μια υπόθεση: Μήπως η επωνυμία « Έλωνα» έδωσε στο γειτονικό, αλλά μεταγενέστερα δημιουργημένο χωριό, το Λεωνίδιο, τον αρχικό πυρήνα της ονομασίας του; Το Λεωνίδι, που στα τσακώνικα γίνεται «Αγιελίδι», με ετυμολογική προέλευση από το «Άγιος Λεωνίδης», μπορεί να προήλθε από το «Έλωνα – Ελωνίδιο». Η μονή είχε μετόχι στο χώρο που δημιουργήθηκε το σημερινό Λεωνίδιο. Ο Pouqueville μάλιστα το αποκαλεί «Eleonition».
 

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ

Στη μέση της διαδρομής Λεωνιδίου-Κοσμά, επάνω σε έναν τεράστιο βράχο του Πάρνωνα, στέκεται επιβλητικό και μεγαλόπρεπο το μοναστήρι της Παναγίας Ελώνης. Από την πρωτεύουσα της Τσακωνιάς και σε απόσταση 14 χιλιομέτρων(107 χλμ.από την Τρίπολη) εντοπίζουμε τη μονή στο φαράγγι του Δαφνώνα. Τη διαδρομή ορίζει με γραφικό τρόπο το ποτάμι Δαφνιάς, ο αρχαίος Σεληνούντας, που δημιουργεί απότομες και άγριες χαράδρες. Ο επισκέπτης στη συνέχεια έρχεται σε επαφή με ένα εκπληκτικό θέαμα που προκαλεί ο πελώριος βράχος του Πάρνωνα, ενώ η θέα από έναν κρεμαστό εξώστη στα ριζά του μοναστηριού δημιουργεί συναισθήματα φόβου και δέους.

Έξω από τα σύνορα της Κυνουρίας, από τη Λακωνία ως την Αργολίδα και τα νησιά Ύδρα και Σπέτσες, η Παναγία Ελώνης ασκεί μια ιδιαίτερα λατρευτική επιβολή. Το πανηγύρι της δε συγκεντρώνει προσκυνητές από όλη την Ελλάδα.

Η Παναγία τιμάται αφενός κατά την απόδοση της εορτής της Κοιμήσεως την 23η Αυγούστου, αλλά πάνδημος πανηγυρισμός τελείται στα Εισόδια της Θεοτόκου την 21η Νοεμβρίου. Αρχικά στο μοναστήρι ετιμάτο η Παναγία ως Ζωοδόχος Πηγή και είχε καθιερωθεί ο πανηγυρισμός αυτής την 15η Αυγούστου (Κοίμηση της Θεοτόκου).

 

ΠΗΓΗ

17/10/18

Ετικέτες - Σχετικά Θέματα