Σήμερα οι κυβερνήσεις με την χρήση πανταχού παρόντων αισθητήρων και πανίσχυρων αλγορίθμων μπορούν να κατοπτεύουν ψηφιακά τις κοινωνίες. Κατά την διάρκεια της επιδημίας του κορωνοϊού στην Κίνα χρησιμοποιούνται πρωτοφανείς και εξαιρετικά διεισδυτικές τεχνολογίες ώστε να δίνεται αναφορά για την θερμοκρασία σώματος και την εν γένει κατάσταση υγείας των πολιτών καθώς και την εποπτεία της ιχνηλάτησης των επαφών κάθε πολίτη. Από την άλλη, στο Ισραήλ η ψηφιακή παρακολούθηση είναι πρωτόγνωρα εκτεταμένη με την χρήση τεχνολογιών που συνήθως ενεργοποιούνται από τις κρατικές υπηρεσίες για τον εντοπισμό και παρακολούθηση τρομοκρατών!
Ο Harari, εκτός από τα παραδείγματα της Κίνας και του Ισραήλ, επισημαίνει ότι ήδη εδώ και χρόνια κυβερνήσεις ανά τον κόσμο και εταιρίες χρησιμοποιούν υπεσύγχρονες τεχνολογίες παρακολούθησης για τον εντοπισμό, έλεγχο και χειραγώγη των ανθρώπων μόνο που τώρα λόγω της κρίσης του κορωνοϊού θα υπάρξει μια αξιοσημείωση αλλαγή: περνάμε από την εκτός σώματος παρακολούθηση στην κάτω από το δέρμα παρακολούθηση!
Παραδείγματος χάρην, μέχρι τώρα μπορούσε η κυβέρνηση κάθε κράτους να παρακολουθήσει τί ακριβώς «κλίκαρε» το δάκτυλο μας στην οθόνη αφής του «έξυπνου» τηλεφώνου μας. Στην μετά τον κορωνοϊό εποχή ο Harari επισημαίνει ότι το ενδιαφέρον των κυβερνήσεων θα εστιαστεί αλλού: στην ψηφιακή καταγραφή της θερμοκρασίας του δακτύλου και της κυκλοφορίας του αίματος κάτω από το δέρμα.
Στη συνέχεια, αναφέρεται στο μελλοντικό σενάριο το οποίο θέλει η κυβέρνηση να απαιτεί από κάθε πολίτη να φορά βιομετρικό βραχιόλι, το οποίο θα καταγράφει ψηφιακά την θερμοκρασία του σώματος και τον καρδιακό παλμό σε εισοσιτετράωρη βάση. Όλα αυτά τα δεδομένα θα συλλέγονται και θα αναλύονται με αλγορίθμους, ώστε να εξάγονται συμπεράσματα για το αν ο πολίτης είναι άρρωστος πριν ακόμα το καταλάβει ο ίδιος ενώ θα καταγράφεται ο τόπος μετακίνησης και οι επαφές με άλλους ανθρώπους. Με βάση αυτά τα αποθηκευμένα δεδομένα (θερμοκρασία σώματος, πίεση, καρδιακός παλμός) μπορεί με μεγάλη ευκολία να εξαχθούν συμπεράσματα για τα βιούμενα συναισθήματα ή καταστάσεις όπως για το πότε κάποιος γελά, κλαίει, θυμώνει, έχει πυρετό ή βήχει!
Ακολούθως, προβάλλει το επιχείρημα κάποιων ότι μια τόσο εκτεταμένη βιομετρική κατόπτευση θα αποτελεί μόνον προσωρινό μέτρο στο πλαίσιο μέτρων εκτάκτου ανάγκης και θα παύσει να ισχύει κάποια στιγμή όταν παρέλθει η κατάσταση ανάγκης. Αλλά ο καθηγητής υποστηρίζει ότι τα προσωρινά μέτρα έχουν μια κακή συνήθεια να διαρκούν πολύ περισσότερο από τις καταστάσεις ανάγκης, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις όταν υπάρχει στον ορίζοντα μια ενδεχόμενη μελλοντική έκτακτη ανάγκη.
Ο ίδιος ο συγγραφέας του άρθρου δεν είναι αντίθετος στην χρήση όλων αυτών των τεχνολογιών (“I am all in favour of monitoring my body temperature and blood pressure”) αλλά χωρίς να ενισχύεται ο ρόλος των κυβερνήσεων (σχόλιο: είναι ποτέ αυτό δυνατόν; Η μαζική σώρευση από τα κράτη δεν τα ενισχύει και δεν αλλάζει τις ισορροπίες στη σχέση κράτους-πολίτη;). Και συνεχίζει ότι αν καταγράφονταν ψηφιακά επί 24ωρου βάσης η υγεία του θα μπορούσε να ελέγξει καλύτερα την συμπεριφορά του για την προστασία των συμπολιτών του και θα μπορούσε να ελέγξει αν κυβέρνησή του του λέει την αλήθεια για τις πολιτικές που ακολουθούνται (;;;). Κατά την άποψή του η πλήρης ψηφιακής καταγραφή των σωματικών μας λειτουργιών αποτελεί τον μοναδικό δρόμο για την προστασία της ελευθερίας (;;;) και της υγείας των πολιτών.
Κοντά σε όλα τα ανωτέρω το άρθρο του Harari καταλήγει με την πρόταση του ίδιου για την δημιουργία ενός παγκόσμιου συνεκτικού και ενοποιημένου σχεδίου αντιμετώπισης καταστάσεων κρίσης. Θεωρεί ότι το δίλημμα θα είναι μεταξύ «εθνικιστικής απομόνωσης» και «παγκόσμιας αλληλεγγύης» προκειμένου να αντιμετωπιστούν έκτακτες περιστάσεις όπως μια οικονομική κατάρρευση ή μια επιδημία!
Αυτή την παγκόσμια συνεργασία την προτείνει κυρίως στο πεδίο της διεθνούς ροής και ανταλλαγής των πληροφοριών μεταξύ των κρατών βασισμένη στο «πνεύμα της παγκόσμιας συνεργασίας και εμπιστοσύνης»! Επιπλέον, υποστηρίζει ότι η διεθνής συνεργασία πρέπει να ενισχυθεί στον χώρο της οικονομίας καθώς θεωρεί ότι οι ανεξάρτητες οικονομικές πολιτικές των εθνών-κρατών θα προκαλέσουν χάος και θα βαθύνουν την παγκόσμια οικονομική κρίση! Επιλογικά λέει ότι πρέπει να έχουμε την ελπίδα ότι η τρέχουσα παγκόσμια επιδημία θα βοηθήσει την ανθρωπότητα να αντιληφθεί τον οξύ κίνδυνο που προκαλεί η διαίρεση της παγκόσμιας κοινότητας. Αν επιλέξουμε την παγκόσμια αλληλεγγύη θα βγούμε κερδισμένοι όχι μόνο από την επιδημία του κορωνοϊού αλλά κι από μελλοντικές επιδημίες και κρίσεις που πιθανότατα απειλήσουν την ανθρωπότητα τον 21ο αιώνα.
Τον τελευταίο λόγο όμως έχει ο Θεός! Με θερμή Πίστη και Ελπίδα σ’ Αυτόν θα ξεπεράσουμε κάθε δυσκολία!