ΤΟ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΠΑΡΑΓΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΩΤΕΡΟΤΗΤΟΣ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ

 

Ἀ­σπί­δα στ ἔμ­φραγ­μα τ ἐ­λαι­ό­λα­δο.

Πε­ρι­έ­χει σπου­δαῖ­α θρε­πτι­κὰ συ­στα­τι­κά, μὲ εὐ­ερ­γε­τι­κὴ δρά­ση στὴν καρ­δι­ά, στὰ ἀγ­γεῖ­α, στὸ δέρ­μα καὶ στὸ πε­πτι­κό. Ὡ­στό­σο, πρό­σφα­τα οἱ ἐ­πι­στή­μο­νες ἀ­πο­μό­νω­σαν ἀ­πὸ τὴν ἐ­λι­ὰ μί­α οὐ­σί­α, τὴν «ἐ­λευ­ρω­πα­ΐ­νη». Οἱ λέ­ξεις πε­ρι­γρά­φουν δύ­σκο­λα τὴν ἀ­ξί­α τοῦ ἐ­λαι­ο­λά­δου. Ἡ ὀ­σμή, ἡ γεύ­ση καὶ τὸ χρῶ­μα του εἶ­ναι δῶ­ρα στὶς ἀν­θρώ­πι­νες αἰ­σθή­σεις. Τὸ δέ­λε­αρ. Οἱ οὐ­σί­ες ποὺ πε­ρι­έ­χει εἶ­ναι δῶ­ρα στὸν ἀν­θρώ­πι­νο ὀρ­γα­νι­σμό. Τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο βρί­σκε­ται στὸ τρα­πέ­ζι μας πολ­λοὺς αἰ­ῶ­νες, ἀλ­λὰ ἀ­κό­μη καὶ σή­με­ρα γί­νον­ται γνω­στὲς νέ­ες πτυ­χὲς τῆς προ­σφο­ρᾶς του στὴν ὑ­γεί­α.

Ὁ­μά­δα Ἑλ­λή­νων ἐ­πι­στη­μό­νων, ὑ­πὸ τν κα­θη­γη­τὴ Καρ­δι­ο­λο­γί­ας κ. Δη­μή­τρη Κρε­μα­στι­νό, ἔ­χουν ἐ­πι­βε­βαι­ώ­σει τν κα­θο­ρι­στι­κὸ ρό­λο τς οὐ­σί­ας «ἐ­λευ­ρω­πα­ΐ­νη», ὁ­ποί­α πε­ρι­έ­χε­ται στν καρ­πὸ κα στ φύλ­λα τς ἐ­λι­ᾶς«Κά­θε φυ­τι­κὸ λά­δι, ἀ­πὸ ὁ­ποι­ο­δή­πο­τε φυ­τὸ κι ἂν προ­έρ­χε­ται, πε­ρι­έ­χει συ­στα­τι­κὰ τὰ ὁ­ποῖ­α χα­ρα­κτη­ρί­ζον­ται ἰ­α­τρι­κὰ ὡς ἀν­τι­ο­ξει­δω­τι­κὲς οὐ­σί­ες», ση­μει­ώ­νει ὁ κ. Κρε­μα­στι­νός, γι­ὰ νὰ ἐ­ξη­γή­σει: «Εἶ­ναι οὐ­σί­ες οἱ ὁ­ποῖ­ες ἀν­τι­στρα­τεύ­ον­ται τὴν κα­τα­στρο­φὴ τῆς ἀρ­τη­ρί­ας ἐ­σω­τε­ρι­κά, πο­λε­μοῦν δη­λα­δὴ τὴν ἀ­θη­ρο­σκλή­ρυν­ση. Ἂν αὐ­τὸ τὸ ἐ­πε­κτεί­νου­με, ση­μαί­νει ὅ­τι ἐ­λατ­τώ­νουν τὰ ἐγ­κε­φα­λι­κὰ καὶ καρ­δι­α­κὰ ἐ­πει­σό­δι­α». Σύμ­φω­να μὲ τὸν κα­θη­γη­τή, τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο συμ­πλη­ρώ­νει τὸν ὀρ­γα­νι­σμὸ ἀ­πὸ πλευ­ρᾶς θερ­μί­δων, ρί­χνον­τας τὴν χο­λη­στε­ρί­νη, πε­ρισ­σό­τε­ρο ἀ­πὸ ἄλ­λες φυ­τι­κὲς στε­ρό­λες ποὺ πε­ρι­έ­χον­ται στὰ τρό­φι­μα. Προ­σθέ­τει, ὅ­μως, θερ­μί­δες καὶ μπο­ρεῖ νὰ ὁ­δη­γή­σει σὲ πα­χυ­σαρ­κί­α. Ἡ ἀ­πο­μό­νω­ση, λοι­πόν, τῶν οὐ­σι­ῶν, τὶς ὁ­ποῖ­ες μπο­ρεῖ κα­νεὶς νὰ λαμ­βά­νει χω­ρὶς νὰ αὐ­ξά­νει τὸ βά­ρος του, εἶ­ναι ση­μαν­τι­κή. Οἱ με­λέ­τες ποὺ ἔ­χουν γί­νει τὰ τε­λευ­ταῖ­α χρό­νι­α ἀ­πὸ τὴν πα­νε­πι­στη­μι­α­κὴ ὁ­μά­δα τοῦ νο­σο­κο­μεί­ου «Ἀτ­τι­κόν», ὁ­δή­γη­σαν στὴν ἀ­πο­μό­νω­ση ἀ­πὸ τὴν ἐ­λι­ὰ μί­ας οὐ­σί­ας ἡ ὁ­ποί­α λέ­γε­ται «ἐ­λευ­ρω­πα­ΐ­νη». Χω­ρὶς νὰ αὐ­ξά­νει τὸ σω­μα­τι­κὸ βά­ρος -το­νί­ζει ὁ κ. Κρε­μα­στι­νὸς- δί­νει πολ­λα­πλά­σι­α δύ­να­μη ἀπ᾽ ὅ,τι τὸ ἴ­δι­ο τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο. Πρέ­πει νὰ κα­τα­να­λώ­σεις πο­λὺ με­γά­λη πο­σό­τη­τα ἐ­λαι­ο­λά­δου προ­κει­μέ­νου νὰ ἔ­χεις τὸ ἴ­δι­ο ἀ­πο­τέ­λε­σμα ποὺ ἔ­χεις μὲ δύ­ο γραμ­μά­ρι­α τῆς συγ­κε­κρι­μέ­νης οὐ­σί­ας. Στὰ πει­ρα­μα­τό­ζω­α ποὺ χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε ἔ­δει­ξε ὅ­τι προ­στα­τεύ­ει ση­μαν­τι­κά. Ἕ­να πει­ρα­μα­τό­ζω­ο ποὺ λάμ­βα­νε τὴ συγ­κε­κρι­μέ­νη οὐ­σί­α καὶ τοῦ προ­κα­λού­σα­με πει­ρα­μα­τι­κὸ ἔμ­φραγ­μα, ἡ ἔν­τα­ση τοῦ ἐμ­φράγ­μα­τος ἦ­ταν τὸ ἕ­να τρί­το τῆς ἔν­τα­σης ποὺ προ­κα­λοῦν­ταν σὲ ἄλ­λο πει­ρα­μα­τό­ζω­ο ποὺ δὲν λάμ­βα­νε τὴν οὐ­σί­α.

Μὲ ἁ­πλὰ λό­γι­α, ἡ οὐ­σί­α προ­στα­τεύ­ει τὶς ἀρ­τη­ρί­ες ἀ­πὸ τὸ νὰ πά­θουν ἔμ­φραγ­μα καὶ ἂν ἐκ­δη­λω­θεῖ ἔμ­φραγ­μα, δη­μι­ουρ­γοῦν­ται συν­θῆ­κες προ­ε­τοι­μα­σί­ας τοῦ μυ­ο­καρ­δί­ου νὰ -ὑ­πο­δε­χθεῖ- τὸ ἔμ­φραγ­μα (preconditioning). Ἔτ­σι, κα­τα­στρέ­φε­ται ἕ­να μι­κρό­τε­ρο μέ­ρος τῆς καρ­δι­ᾶς, ἀ­κό­μη κι ἂν ἐκ­δη­λω­θεῖ ἔμ­φραγ­μα.

Ἡ «ἐ­λευ­ρω­πα­ΐ­νη», ποὺ πε­ρι­έ­χε­ται στὴν ἴ­δι­α τὴν ἐ­λι­ά, ἀλ­λὰ κυ­ρί­ως στὰ φύλ­λα καὶ στὸ κου­κούτ­σι της, δη­μι­ουρ­γεῖ αὐ­τὸ τὸ ἀ­ναμ­φι­σβή­τη­το πλε­ο­νέ­κτη­μα. Οἱ με­λέ­τες αὐ­τὲς ἔ­χουν κρι­θεῖ καὶ δη­μο­σι­ευ­θεῖ σὲ με­γά­λα δι­ε­θνῆ ἐ­πι­στη­μο­νι­κὰ πε­ρι­ο­δι­κὰ καὶ ἀ­να­μέ­νε­ται καὶ ἡ τρί­τη φά­ση τῶν δο­κι­μῶν στὸν ἄν­θρω­πο.

 

Λι­πα­ρὰ ὀ­ξέ­α. Δῶ­ρο… ἀ­πὸ καρ­δι­ᾶς.

«Ἀ­σπί­δα» γι­ὰ τὴν καρ­δι­ὰ εἶ­ναι τὰ λι­πα­ρὰ ὀ­ξέ­α ποὺ πε­ρι­έ­χον­ται στὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο. Τὸ λι­νε­λα­ϊ­κὸ καὶ τὸ ἀμ­λι­νο­λε­νι­κὸ εἶ­ναι ἀ­πα­ραί­τη­τα στὸν ἀν­θρώ­πι­νο ὀρ­γα­νι­σμὸ καὶ δὲν μπο­ροῦν νὰ βι­ο­συν­τε­θοῦν ἀ­πὸ τὸν ἄν­θρω­πο. Συμ­βάλ­λουν στὴ βι­ο­σύν­θε­ση σει­ρᾶς οὐ­σι­ῶν (προ­στα­γλα­δί­νες, προ­στα­κυ­κλί­νες, θρομ­βο­ξά­νες), ἡ πα­ρου­σί­α τῶν ὁ­ποί­ων μει­ώ­νει τὸν κίν­δυ­νο πα­θή­σε­ων τοῦ καρ­δι­αγ­γει­α­κοῦ. Ἡ ὑ­ψη­λὴ βι­ο­λο­γι­κὴ ἀ­ξί­α τοῦ ἐ­λαι­ο­λά­δου ἀ­πο­δί­δε­ται στὴν κα­λὴ σχέ­ση τῶν κο­ρε­σμέ­νων καὶ τῶν μο­νο­α­κό­ρε­στων λι­πα­ρῶν ὀ­ξέ­ων, με­τα­ξὺ τῆς βι­τα­μί­νης Ε καὶ τῶν πο­λυ­α­κό­ρε­στων λι­πα­ρῶν ὀ­ξέ­ων, καὶ στὴν πα­ρου­σί­α φυ­σι­κῶν ἀν­τι­ο­ξει­δω­τι­κῶν οὐ­σι­ῶν.

 

ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΟΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ
Γνω­στὰ
ἀ­πὸ τν ἀρ­χαι­ό­τη­τα τ ὀ­φέ­λη στν ὑ­γεί­α.

 

Τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε ἀ­πὸ τὴν ἀρ­χαι­ό­τη­τα ὡς θρε­πτι­κὸ συ­στα­τι­κό, φάρ­μα­κο, φο­ρέ­ας φαρ­μά­κων καὶ καλ­λυν­τι­κό. Πρὶν ἀ­πὸ ἕ­ναν αἰ­ώνα, δι­α­πι­στώ­θη­κε ὅ­τι ἡ προ­σθή­κη ἐ­λαι­ο­λά­δου στὸ γεῦ­μα βο­η­θᾶ στὴν μεί­ω­ση τῶν γα­στρι­κῶν ὑ­γρῶν, μει­ώ­νει τὴν δυ­σπε­ψί­α, ἐ­νῷ μει­ώ­νει καὶ τὸν πό­νο, ὅ­ταν χο­ρη­γεῖ­ται μα­ζὶ μὲ χυ­μὸ ἀ­πὸ πορ­το­κά­λι. Νε­ώ­τε­ρες με­λέ­τες ἔ­χουν δεί­ξει τὴν θε­ρα­πευ­τι­κή του δρά­ση στὸ ἕλ­κος τοῦ δω­δε­κα­δα­κτύ­λου καὶ στὴν βελ­τί­ω­ση τῆς κι­νη­τι­κό­τη­τας τοῦ πα­χέ­ος ἐν­τέ­ρου. Ἡ ἀν­τι­κα­τά­στα­ση στὸ δι­αι­το­λό­γι­ο τοῦ ζω­ϊ­κοῦ λί­πους μὲ ἐ­λαι­ό­λα­δο, μει­ώ­νει κα­τὰ 33,4% τὰ πε­ρι­στα­τι­κὰ ἕλ­κους. Ἀ­πὸ πο­λὺ πα­λαι­ά, τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε σὲ το­πι­κὲς ἐ­φαρ­μο­γὲς κα­τὰ τῶν πα­θή­σε­ων τοῦ δέρ­μα­τος, μὲ ἱ­κα­νο­ποι­η­τι­κὰ ἀ­πο­τε­λέ­σμα­τα. Ἡ δρά­ση του αὐ­τὴ ἀ­πο­δί­δε­ται στὴν βι­τα­μί­νη Ε. Ἑλ­λη­νι­κὲς με­λέ­τες τῆς δε­κα­ε­τί­ας τοῦ ᾿80, ἔ­δει­ξαν ὅ­τι τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο μπο­ρεῖ νὰ προ­λά­βει ὁ­ρι­σμέ­νες ἀ­σθέ­νει­ες τοῦ ἥ­πα­τος καὶ πα­ρου­σι­ά­ζει ἀ­ξι­ό­λο­γη εὐ­ερ­γε­τι­κὴ δρά­ση στὴ θε­ρα­πεί­α τοῦ δι­α­βή­τη. Ἐξ αἰ­τί­ας τῆς με­γά­λης του πε­ρι­ε­κτι­κό­τη­τας σὲ μο­νο­α­κό­ρε­στο ἐ­λα­ϊ­κὸ ὀ­ξύ, προ­στα­τεύ­ει τὸν ὀρ­γα­νι­σμὸ ἀ­πὸ τὴν δη­μι­ουρ­γί­α θρομ­βώ­σε­ων. Ἐ­πι­δρᾶ εὐ­νο­ϊ­κὰ καὶ στὴν ἀ­νά­πτυ­ξη τοῦ κεν­τρι­κοῦ νευ­ρι­κοῦ συ­στή­μα­τος, στὴ δο­μὴ τῶν ὀ­στῶν, τοῦ ἐγ­κε­φά­λου, τοῦ ἀγ­γει­α­κοῦ συ­στή­μα­τος καὶ στὴν κα­νο­νι­κὴ ἀ­νά­πτυ­ξη τῶν παι­δι­ῶν.

 

ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ

«Και­ρὸς ν δεί­ξου­με τ δι­α­τρο­φι­κή μας ἀ­νω­τε­ρό­τη­τα μ τν με­σο­γει­α­κὴ δί­αι­τα».

 Ἡ με­σο­γει­α­κὴ δι­α­τρο­φὴ ἀ­πο­τε­λεῖ τὸ πρό­τυ­πο μον­τέ­λο δι­ε­θνῶς. Σει­ρὰ ἐ­ρευ­νῶν ἔ­χει δεί­ξει ὅ­τι υἱ­ο­θε­τών­τας τὴν συγ­κε­κρι­μέ­νη δι­α­τρο­φή, ἐ­πι­τυγ­χά­νε­ται πρό­λη­ψη κα­τὰ δι­α­φό­ρων πα­θή­σε­ων καὶ μα­κρο­ζω­ΐα. Τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο ἀ­πο­τε­λεῖ τὸν πυ­ρή­να τῆς με­σο­γει­α­κῆς δί­αι­τας, ση­μει­ώ­νει ὁ κλι­νι­κὸς δι­αι­το­λό­γο­ς-δι­α­τρο­φο­λό­γος κ. Ἀ­να­στά­σι­ος Πα­πα­λα­ζά­ρου. Ἡ προ­σφο­ρά του στὴ δι­α­τρο­φή, το­νί­ζει, εἶ­ναι ση­μαν­τι­κή, κα­θὼς ἡ πε­ρι­ε­κτι­κό­τη­τα τῆς ἐ­λι­ᾶς σὲ μο­νο­α­κό­ρε­στα, βι­τα­μί­νη Ε καὶ ἄλ­λα ἀν­τι­ο­ξει­δω­τι­κὰ τὴν κα­θι­στοῦν τρο­φὴ ὑ­ψη­λό­τα­της θρε­πτι­κῆς ἀ­ξί­ας. Ἡ ἀ­ξί­α της ἔ­χει δι­α­πι­στω­θεῖ, ἐ­νῷ βρί­σκον­ται σὲ ἐ­ξέ­λι­ξη πολ­λὲς ἐ­πι­στη­μο­νι­κὲς με­λέ­τες δι­ε­θνῶς, προ­κει­μέ­νου νὰ ἀ­να­δει­χθοῦν κι ἄλ­λες πτυ­χές της:

«Κά­θε νέ­α ἔ­ρευ­να, δὲν εἶ­ναι τί­πο­τε πα­ρα­πά­νω ἀ­πὸ ἕ­να ἁ­πλὸ λι­θα­ρά­κι στὴν τε­ρά­στι­α ἀ­ξί­α τοῦ ἐ­λαι­ο­λά­δου, ἄ­ρα καὶ τῆς με­σο­γει­α­κῆς δί­αι­τας.

 

Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά

Μ αὐ­τὰ τ δε­δο­μέ­να, εἶ­ναι και­ρὸς ν δεί­ξου­με ς λα­ὸς τ δι­α­τρο­φι­κή μας ἀ­νω­τε­ρό­τη­τα, υἱ­ο­θε­τών­τας τν με­σο­γει­α­κὴ δί­αι­τα κα ἀ­πο­μα­κρύ­νον­τας τ δυ­τι­κὰ πρό­τυ­πα δι­α­τρο­φῆς». Σύμ­φω­να μὲ τὸν κ. Πα­πα­λα­ζά­ρου, τὰ ὀρ­γα­νο­λη­πτι­κὰ χα­ρα­κτη­ρι­στι­κὰ τοῦ ἐ­λαι­ο­λά­δου (ὀ­σμή, γεύ­ση, χρῶ­μα) σχε­τί­ζον­ται μὲ τὴν πα­ρου­σί­α πε­ρισ­σο­τέ­ρων ἀ­πὸ 30 φαι­νο­λι­κῶν ἑ­νώ­σε­ων, μὲ βα­σι­κό­τε­ρες τὴν ἐ­λευ­ρω­πα­ΐ­νη, τὴν ὑ­δρο­ξυ­τυ­ρου­σό­λη καὶ τὴν τυ­ρου­σό­λη. Οἱ ἑ­νώ­σεις αὐ­τὲς πα­ρου­σι­ά­ζουν ἰ­σχυ­ρὴ ἀν­τι­ο­ξει­δω­τι­κή, ἀν­τι­θρομ­βω­τι­κὴ καὶ ἀν­τι­βα­κτη­ρι­δι­α­κὴ δρά­ση, ἀ­νά­γον­τας τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο σὲ κά­τι πα­ρα­πά­νω ἀ­πὸ ἕ­να ἁ­πλὸ τρό­φι­μο. Πρό­σφα­τη με­λέ­τη ἔ­δει­ξε ὅ­τι ἡ ἐ­λευ­ρω­πα­ΐ­νη αὐ­ξά­νει τὴν κι­νη­τι­κό­τη­τα ἑ­νὸς ἐν­ζύ­μου (πεπ­σί­νη), τὸ ὁ­ποῖ­ο προ­κα­λεῖ τὴν πέ­ψη τῆς πρω­τε­ΐ­νης. Ὁ κ. Πα­πα­λα­ζά­ρου ἐ­ξη­γεῖ τί ση­μαί­νει πρα­κτι­κὰ αὐ­τό: Ἡ πρω­τε­ΐ­νη τῆς φέ­τας στὴν πα­ρα­δο­σι­α­κὴ χω­ρι­ά­τι­κη σα­λά­τα με­τα­βο­λί­ζε­ται κα­λύ­τε­ρα μὲ τὴν πα­ρου­σί­α τοῦ ἐ­λαι­ό­λα­δου.

Ἐν­δε­δειγ­μέ­νη εἶ­ναι ἡ προ­σθή­κη ἐ­λαι­ο­λά­δου σὲ σα­λά­τες μὲ τό­νο, κο­τό­που­λο καὶ ἄλ­λες πρω­τε­ϊ­νοῦ­χες πη­γές. Τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο ἀν­τέ­χει πε­ρισ­σό­τε­ρο στὶς ὑ­ψη­λὲς θερ­μο­κρα­σί­ες ἀ­πὸ ὅ,τι τὰ σπο­ρέ­λαι­α καὶ συ­νε­πῶς πρέ­πει νὰ προ­τι­μᾶ­ται καὶ στὸ μα­γεί­ρε­μα.

Ἂν τὰ ἀ­πο­τε­λέ­σμα­τα τῆς ἔ­ρευ­νας τῶν Ἰ­τα­λῶν ἐ­ρευ­νη­τῶν ἐ­πι­βε­βαι­ω­θοῦν, τό­τε ψή­νον­τας ἢ τη­γα­νί­ζον­τας μί­α μπρι­ζό­λα, δη­μι­ουρ­γοῦ­με τὶς κα­λύ­τε­ρες προ­ϋ­πο­θέ­σεις γι­ὰ τὸ πε­πτι­κό μας νὰ ὑ­πο­δεχ­τεῖ, νὰ δι­α­σπά­σει καὶ νὰ ἀ­πορ­ρο­φή­σει τὶς πρω­τε­ΐ­νες τοῦ γεύ­μα­τος. Τη­γα­νί­ζον­τας μὲ ἐ­λαι­ό­λα­δο μί­α μπρι­ζό­λα με­τα­φέ­ρον­ται στὸ τρό­φι­μο συ­στα­τι­κά του μέ­σου πα­ρα­σκευ­ῆς. Μὲ ἄλ­λα λό­γι­α, ἡ τη­γα­νη­τὴ μπρι­ζό­λα πε­ρι­έ­χει πε­ρισ­σό­τε­ρα ἀν­τι­ο­ξει­δω­τι­κὰ συ­στα­τι­κὰ ἀ­πὸ τὴν ψη­τὴ καὶ ἔ­χει τὶς κα­ταλ­λη­λό­τε­ρες προ­ϋ­πο­θέ­σεις γι­ὰ νὰ με­τα­βο­λι­στεῖ κα­λύ­τε­ρα.

 

ΤΕΡΑΣΤΙΑ Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ
Πρῶ­το σ
προ­τί­μη­ση τ ἑλ­λη­νι­κὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο.

Ἀ­πὸ τὴν ἀρ­χαι­ό­τη­τα εἶ­ναι γνω­στὴ ἡ εὐ­ερ­γε­τι­κὴ δρά­ση τοῦ ἐ­λαι­ο­λά­δου στὸν ἀν­θρώ­πι­νο ὀρ­γα­νι­σμό. Ὅ­πως ἐ­πι­ση­μαί­νουν οἱ εἰ­δι­κοὶ τοῦ Ἑ­νι­αί­ου Φο­ρέ­α Ἐ­λέγ­χου Τρο­φί­μων (ΕΦΕΤ), ἐ­λαι­ό­λα­δο χα­ρα­κτη­ρί­ζε­ται τὸ ἔ­λαι­ο ποὺ λαμ­βά­νε­ται ἀ­πὸ τὸν καρ­πὸ τῆς ἐ­λι­ᾶς τῆς εὐ­ρω­πα­ϊ­κῆς (olea europea), μὲ μέ­σα ἀ­πο­κλει­στι­κὰ μη­χα­νι­κὰ καὶ με­θό­δους ἢ ἐ­πε­ξερ­γα­σί­ες ὁ­πωσ­δή­πο­τε φυ­σι­κὲς καὶ σὲ θερ­μο­κρα­σί­ες ποὺ δὲν προ­κα­λοῦν ἀλ­λοί­ω­σή του. Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κὸ τῆς ἀ­ξί­ας ποὺ ἔ­χει ὡς προ­ϊ­ὸν εἶ­ναι ὅ­τι τὸ 80% τῆς πα­ρα­γο­μέ­νης πο­σό­τη­τας κα­τα­να­λώ­νε­ται στὶς χῶ­ρες ὅ­που πα­ρά­γε­ται. Σὲ αὐ­τὸ συν­τε­λεῖ ἡ μα­κραί­ω­νη συ­νή­θει­α στὰ ἰ­δι­αί­τε­ρα ὀρ­γα­νο­λη­πτι­κὰ χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του καὶ ἡ ἀ­πο­δο­χὴ τῆς ὑ­ψη­λῆς δι­αι­τη­τι­κῆς του ἀ­ξί­ας. Ἡ Ἑλ­λά­δα εἶ­ναι ἡ τρί­τη παγ­κο­σμί­ως σὲ πα­ρα­γω­γὴ ἐ­λαι­ό­λα­δου, κα­λύ­πτον­τας πε­ρί­που τὸ 16% τῆς πα­ρα­γω­γῆς, ἐ­νῷ τὸ ἑλ­λη­νι­κὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο ἔ­χει τὴν με­γα­λύ­τε­ρη κα­τα­νά­λω­ση δι­ε­θνῶς. Τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο εἶ­ναι ἕ­να ἀ­πὸ τὰ φυ­τι­κὰ ἔ­λαι­α, τὰ ὁ­ποῖ­α μπο­ροῦν νὰ κα­τα­να­λω­θοῦν ἀ­μέ­σως με­τὰ τὴν πα­ρα­λα­βή τους, χω­ρὶς καμ­μί­α ἐ­πε­ξερ­γα­σί­α. Στὴν μορ­φὴ αὐ­τή, ἐξ ἄλ­λου, δι­α­τη­ρεῖ τὰ σπου­δαῖα συ­στα­τι­κά του. Ἡ ἀ­φο­μοί­ω­σή του ἀ­πὸ τὸν ἀν­θρώ­πι­νο ὀρ­γα­νι­σμὸ εἶ­ναι πο­λὺ με­γά­λη (σχε­δὸν ἰ­δα­νι­κὴ) καὶ -σύμ­φω­να μὲ με­λέ­τες- μπο­ρεῖ νὰ φτά­σει στὸ 98%. Ἡ ὑ­ψη­λή του ἀ­φο­μοί­ω­ση δι­ευ­κο­λύ­νει τὴν ἀ­πορ­ρό­φη­ση τῶν λι­πο­δι­α­λυ­τῶν βι­τα­μι­νῶν, τὶς ὁ­ποῖ­ες πε­ρι­έ­χει. Με­λέ­τες ἔ­χουν δεί­ξει ὅ­τι βο­η­θᾶ καὶ στὴν πέ­ψη ἄλ­λων λι­πα­ρῶν ὑ­λῶν, δι­ευ­κο­λύ­νον­τας τὶς ἐκ­κρί­σεις τοῦ πε­πτι­κοῦ συ­στή­μα­τος καὶ τῆς χο­λῆς καὶ δι­ε­γεί­ρον­τας τὸ ἔν­ζυ­μο παγ­κρε­α­τι­κὴ λι­πά­ση. Τὸ ἐ­λαι­ό­λα­δο εὐ­νο­εῖ, ἐ­πί­σης, τὸν με­τα­βο­λι­σμὸ τῆς ἐν­δο­γε­νοῦς χο­λη­στε­ρό­λης. Οἱ κα­λές του πε­πτι­κὲς ἰ­δι­ό­τη­τες ἀ­πο­δί­δον­ται στὴν ἐ­ξι­σορ­ρο­πη­μέ­νη χη­μι­κή του σύν­θε­ση καὶ στὶς κα­λὲς ὀρ­γα­νο­λη­πτι­κὲς ἱ­κα­νό­τη­τες.

 

Ἐφημ. «ΕΘΝΟΣ»