Στο στόχαστρο βανδάλων και άλλων κακοποιών στοιχείων βρέθηκαν για άλλη μια φορά οι χώροι λατρείας της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ελλάδα, τόσο για το έτος 2020 αλλά και για τη χρονιά του 2019. Το συμπέρασμα αυτό συνάγεται με βάση τα στοιχεία, τα οποία είδαν το φως της δημοσιότητας και εμπεριέχονται στην έκθεση με τον τίτλο: «Περιστατικά εις βάρος χώρων θρησκευτικής σημασίας στην Ελλάδα», που εξέδωσε η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Πιο συγκεκριμένα, το 2020 καταγράφηκαν συνολικά 374 περιστατικά που αφορούν σε χώρους, οι οποίοι ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Στα περιστατικά αυτά συμπεριλαμβάνονται κλοπές, διαρρήξεις, βανδαλισμοί, ιεροσυλίες, νεκροσυλίες, τοποθετήσεις εκρηκτικών μηχανισμών και λοιπές βεβηλώσεις.
Τα περισσότερα από αυτά σημειώθηκαν στην αρχή του χρόνου, τον Ιανουάριο, και ανήλθαν στα 43. Μεγάλος ήταν και ο αριθμός περιστατικών που συνέβησαν κατά τον μήνα Ιούνιο και έφθασαν τα 42. Ο Φεβρουάριος και ο Μάρτιος έδωσαν επίσης εξίσου μεγάλο αριθμό τέτοιας φύσης συμβάντων με 35 και 36 αντιστοίχως. Τον Αύγουστο καταγράφηκαν εξίσου πολλά περιστατικά τα οποία άγγιξαν τα 34. Τα λιγότερα, 24, παρατηρήθηκαν τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο.
Δυστυχώς, και τους 12 μήνες του 2020 το αστυνομικό δελτίο απασχόλησαν περιστατικά σε βάρος χώρων θρησκευτικής σημασίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Στη συντριπτική τους πλειονότητα -περί τα 300 περιστατικά-σχετίζονταν με αξιόποινες πράξεις εις βάρος των χώρων λατρείας (ναοί, εξωκλήσσια), ενώ ελάχιστα έχουν σχέση με πράξεις βεβήλωσης κοιμητηρίων.
Ως προς τα περιστατικά τα οποία καταγράφηκαν ανά νομό της χώρας για το ίδιο έτος, στην πρώτη θέση βρίσκεται ο Νομός Αττικής και ακολουθούν ο Νομός Φθιώτιδος η Λέσβος και η Κως (σ.σ. Στην Κω παρατηρούνται τέτοιου χαρακτήρα πράξεις ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες).
Υψηλά σε ποσοστά βρίσκονται και οι Νομοί Θεσσαλονίκης και Καρδίτσας, ενώ ανάμεσα στους νομούς στους οποίους δεν σημειώθηκε ούτε ένα περιστατικό τέτοιας μορφής συγκαταλέγονται οι νομοί Φλώρινας, Καστοριάς, Κιλκίς, Σερρών, Δράμας, Αργολίδας, Λήμνου κ.α.
Το 2019
Ενδιαφέρον φυσικά έχει και η παρουσίαση των στοιχείων, τα οποία δημοσιεύθηκαν στην έκθεση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και για τη χρονιά του 2019. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην εν λόγω έκθεση, το 2019 κατεγράφησαν στους χώρους λατρείας της Ορθόδοξης Εκκλησίας 504 περιστατικά. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται βανδαλισμοί, διαρρήξεις, κλοπές, ιεροσυλίες, νεκροσυλίες, ληστείες, τοποθετήσεις εκρηκτικών μηχανισμών και λοιπές βεβηλώσεις.
Εξετάζοντας το σύνολο των περιστατικών για το 2019 το πρώτο συμπέρασμα το οποίο μπορούμε ασφαλώς να εξάγουμε, είναι ότι τα περισσότερα από αυτά τα περιστατικά σημειώθηκαν τον μήνα Δεκέμβριο (53). Ο αμέσως επόμενος μήνας είναι ο Απρίλιος με 52 και ακολουθούν ο Ιούλιος με 50 περιστατικά, ο Μάρτιος με 48, ο Νοέμβριος με 46, ο Ιανουάριος με 45, ενώ τα λιγότερα συμβάντα καταγράφονται για τον μήνα Ιούνιο και είναι 28.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και για την χρονιά του 2019 δεν παρατηρείται κάποιος μήνας του έτους αυτού, που να μην έχει σημειωθεί κάποια παραβατική πράξη σε βάρος χώρων λατρείας της Ορθοδοξίας! Ένα άλλο επίσης ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει μέσα από την έκθεση αφορά στην διαπίστωση ότι και το 2019 τα περισσότερα περιστατικά αφορούσαν παραβιάσεις, διαρρήξεις, εμπρησμούς σε χώρους λατρείας (ναοί, εξωκκλήσια), ενώ αμέσως μετά ακολουθούν κατά σειρά οι πράξεις βανδαλισμού σε κοιμητήρια.
Ως προς την κατανομή των παραπάνω περιστατικών τα περισσότερα εξ΄ αυτών καταγράφονται στον νομό Αττικής αλλά και στην Κω -γεγονός που συνιστά για άλλη μια χρονιά αρνητική έκπληξη! Ο Νομός Καρδίτσας είναι επίσης ένας νομός με μεγάλο αριθμό τέτοιας φύσης συμβάντων, ενώ σημαντικός αριθμός περιστατικών έλαβαν χώρα τόσο στον Νομό Ιωαννίνων, στον Νομό Φθιώτιδας αλλά και στην Ρόδο.
Εντυπωσιακό είναι δε το γεγονός ότι τόσο στην Ζάκυνθο όπως και στη Θήρα, στην Πάτμο, στην Λέρο και σε μερικά άλλα μικρότερης έκτασης νησιά σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα δεν σημειώθηκε κανένα περιστατικό!
Επιχειρώντας μια συγκριτική αποτίμηση των περιστατικών τα οποία καταγράφηκαν από το 2016 έως και το 2020 -και αφορούν στην Ορθόδοξη Εκκλησία- μπορούμε να αντλήσουμε και από εκεί σημαντικά στοιχεία.
Έτσι, λοιπόν, διαπιστώνουμε ότι το 2018 ήταν η χρονιά με τις περισσότερες παραβιάσεις χώρων θρησκευτικής λατρείας και το 2016 αντιστοίχως αυτή με τις λιγότερες. Μικρός αριθμός παραβιάσεων και άλλων αξιόποινων πράξεων στους χώρους των μοναστηριών σημειώθηκε το 2018, ενώ όσον αναφορά στα κοιμητήρια πράξεις βανδαλισμού σημειώθηκαν λίγες και μόνο κατά τα έτη 2017 και 2019. Άλλη μια παρατήρηση που πρέπει να γίνει είναι, ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων οι δράστες έχουν παραμείνει έως σήμερα άγνωστοι.
Όσα γνωστοποιήθηκαν στο δίκτυο καταγραφής
Στο εισαγωγικό σημείωμα της έκθεσης του 2020 σημειώνεται επίσης ότι τα περιστατικά, τα οποία παρουσιάζονται σε αυτήν, είναι μόνο όσα γνωστοποιήθηκαν στις αρμόδιες υπηρεσίες και στα πλαίσια του δικτύου καταγραφής.
Και ως εκ τούτου, σε καμία περίπτωση, δεν αποτελούν εξαντλητική καταγραφή του συνόλου των συμβάντων που έλαβαν χώρα σε βάρος θρησκευτικών χώρων της Ορθόδοξης Εκκλησίας κατά το έτος 2020. Στο εισαγωγικό σημείωμα της εν λόγω έκθεσης επίσης αναφέρεται -μεταξύ άλλων- ότι σκοπός της συγκεκριμένης έκθεσης δεν είναι η ερμηνεία των δεδομένων, αλλά η κατά το δυνατόν έγκυρη και αξιόπιστη καταγραφή τους.
Για τον λόγο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι η εντυπωσιακή αύξηση που παρουσιάστηκε στα στοιχεία του 2017 σε σχέση με τα στοιχεία του 2016, συνδέεται κυρίως με την αποτελεσματικότερη λειτουργία του δικτύου καταγραφής και την πληρέστερη συλλογή στοιχείων. Τέλος, για τη χρονιά του 2021 δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί ανάλογα στοιχεία.
Σωτήρης Λέτσιος
*Αναδημοσίευση από εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”