Μια τοιχογραφία που απεικονίζει έναν Ιησού ως «Καλό Ποιμένα» αποκαλύφθηκε από Τούρκους αρχαιολόγους. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα από την πρώιμη χριστιανική εποχή της Ανατολίας.
Ο τάφος στο χωριό Χισάρντερε πιστεύεται ότι χρονολογείται από τον 3ο αιώνα, μια εποχή κατά την οποία οι Χριστιανοί εξακολουθούσαν να αντιμετωπίζουν εκτεταμένες διώξεις στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Η τοιχογραφία του Καλού Ποιμένα απεικονίζει έναν νεανικό, καθαρό και ξυρισμένο Ιησού με τήβεννο, ο οποίος μεταφέρει στους ώμους του μια κατσίκα. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι είναι μία από τις σπάνιες περιπτώσεις στην Ανατολία στις οποίες ο Ιησούς απεικονίζεται με σαφώς ρωμαϊκά χαρακτηριστικά.
Η επικεφαλής αρχαιολόγος Gulsen Kutbay περιέγραψε το έργο τέχνης ως το «μοναδικό ενδεχομένως παράδειγμα του είδους του στην περιοχή».
Οι τοίχοι και η οροφή του στενόχωρου τάφου διαθέτουν επίσης μοτίβα πουλιών και φυτών. Πορτραίτα ευγενών ανδρών και γυναικών, συνοδευόμενα από δούλους-συνοδούς, κοσμούν επίσης τους τοίχους του τάφου.
Ο Eren Erten Ertem, αρχαιολόγος από το Μουσείο του Ιζνίκ, δήλωσε ότι οι τοιχογραφίες δείχνουν «τη μετάβαση από τον ύστερο παγανισμό στον πρώιμο χριστιανισμό, απεικονίζοντας τον νεκρό να στέλνεται στη μετά θάνατον ζωή με θετικό και ταιριαστό τρόπο».
Η ανασκαφή αποκάλυψε επίσης τους σκελετούς πέντε ατόμων, τρία από τα οποία ταυτοποιήθηκαν ως δύο νεαροί ενήλικες και ένα βρέφος έξι μηνών.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δώρισε έναν πίνακα από πλακίδια με την ανακάλυψη του Καλού Ποιμένα στον Πάπα Λέοντα ΙΔ’ κατά την επίσκεψή του τον περασμένο μήνα για τον εορτασμό της 1700ης επετείου της Συνόδου της Νίκαιας.
Η Ανατολία υπήρξε μάρτυρας κομβικών στιγμών στη χριστιανική ιστορία: Ο Άγιος Παύλος γεννήθηκε στην Ταρσό, ο Άγιος Ιωάννης πέρασε τα τελευταία του χρόνια στην Έφεσο και η Παναγία είναι πιθανό να έζησε τις τελευταίες της ημέρες κοντά στην ίδια πόλη.