Με αφορμή την επέκταση του νόμου περί υποχρεωτικού εμβολιασμού και στους φοιτητές των σχολών υγείας, των οποίων η εκπαίδευση περιλαμβάνει φυσική παρουσία σε δομές υγείας, φοιτητές από την Ιατρική Σχολή του ΑΠΘ συνέταξαν μια ανοικτή επιστολή διαμαρτυρίας προς τον Πρόεδρο της σχολής, Κυριάκο Αναστασιάδη, και τους υπολοίπους καθηγητές τους. Οι φοιτητές εκθέτουν με επιστημονικά επιχειρήματα τους προβληματισμούς τους για την αμφιλεγόμενη αποτελεσματικότητα, αναγκαιότητα και ασφάλεια του εμβολίου και απευθύνουν έκκληση στους αρμοδίους για ανάληψη ευθυνών.
‘’Εμείς οι φοιτητές που αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε αποκλεισμένοι από τα κλινικά μας μαθήματα, επειδή δεν έχουμε εμβολιαστεί, κινδυνεύουμε να χάσουμε το εξάμηνό μας.
Οι νέοι πάντοτε πρωτοστατούσαν στους ευγενείς αγώνες για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ερχόμενοι αντιμέτωποι με την παγερή αδιαφορία που επικρατεί γύρω μας και ιδιαίτερα μεταξύ των συνομιλήκων και συμφοιτητών μας και αναλογιζόμενοι το βάρος της ιστορικής μας ευθύνης, επιθυμούμε να εισέλθουμε κι εμείς στο στάδιο των αρετών και να αγωνιστούμε στο πλευρό των υγειονομικών.
Ο Ρώσσος συγγραφέας Φίοντορ Ντοστογιέφσκι είχε πει ότι: «Με την ανοχή και την αδιαφορία γινόμαστε καθημερινά δολοφόνοι αμέτρητων ψυχών». Αυτές οι δύο λέξεις, η ανοχή και η αδιαφορία δεν θα μπορούσαν να γίνουν πιο ηχηρές, πιο σθεναρές και πιο ανυπόφορες στο άκουσμά τους όσο σήμερα, που βιώνουμε μία παγκόσμια σιωπηλή δολοφονία της ελεύθερης συνείδησης των ανθρώπων, μα κανείς δεν μιλά, δεν αντιδρά, δεν ορθώνει το ανάστημά του’’.
Κατά το ρήμα του Αγίου πατρός ημών Παισίου του Αγιορείτου: <Σ’ αυτά τα δύσκολα χρόνια ο καθένας μας πρέπει να κάνει ό,τι γίνεται ανθρωπίνως …Έτσι θα έχουμε ήσυχη την συνείδησή μας ότι κάναμε εκείνο πού μπορούσαμε…Να μη θέλουμε να βγάλει ο άλλος το φίδι από την τρύπα, για να έχουμε εμείς την ησυχίας μας.. Αν δεν αντιδράσουμε, θα σηκωθούν οι πρόγονοί μας από τους τάφους.>
‘’Ως φοιτητές Ιατρικής και μελλοντικοί γιατροί αισθανόμαστε το χρέος να αντισταθούμε σε αυτή την παράλογη στέρηση των ελευθεριών μας και καλούμε όλους τους νέους να αγωνιστούν μαζί μας.’’
Διαβάστε παρακάτω ολόκληρη την επιστολή:
ΕΠΙΣΤΟΛΗ – ΑΙΤΗΣΗ – ΑΝΑΦΟΡΑ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΝΟΜΟΥ 4829/2021 (ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 206 ΤΟΥ Ν. 4820/2021) – ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΜΕ ΡΗΤΗ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΠΡΟΣ
Τον Πρόεδρο του τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, καθηγητή κ. Κυριάκο Αναστασιάδη
Τα μέλη της συνέλευσης του τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ
και προς όλα τα μέλη ΔΕΠ του τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ
ΜΕ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΣ
Τον Πρύτανη του ΑΠΘ, καθηγητή κ. Νίκο Παπαϊωάννου
Τον Αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας, καθηγητή κ. Δημήτριο Κωβαίο
Είμαστε άπαντες φοιτητές του τμήματος Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του οποίου είστε επικεφαλείς. Κάποιοι από εμάς έχουμε εμβολιαστεί έναντι του Sars-CoV-2, κάποιοι δεν προτιθέμεθα και κάποιοι τελούμε υπό ασφυκτική πίεση και εκβιασμό προκειμένου εντέλει να εμβολιαστούμε.
Κατόπιν της γνωστοποίησης ότι επιβάλλεται εις βάρος μας το φερόμενο ως “ειδικό διοικητικό μέτρο” της αναστολής άσκησης της κλινικής μας πρακτικής στις πανεπιστημιακές κλινικές των διαφόρων νοσοκομείων, διατυπώνουμε με την προκείμενη αναφορά τη νόμιμη διαμαρτυρία μας, γιατί με την τήρηση εκ μέρους σας του προδήλως παράνομου και αντισυνταγματικού νόμου περί υποχρεωτικού εμβολιασμού:
- Παραβιάζεται το θεμελιώδες δικαίωμά μας στην εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση, που κατοχυρώνεται από το άρθρο 16, 4 Συντάγματος.
- Πλήττεται ο πυρήνας των ατομικών μας δικαιωμάτων (άρθρα 2, 5 1 και §5 Σ, σε συνδυασμό με το άρθρο 8 §1 της ΕΣΔΑ, το άρθρο 3 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και του άρθρου 5 της Συμβάσεως του Οβιέδο).
- Καταπατείται το δικαίωμα στην ακεραιότητα του προσώπου (ελεύθερη και εν επιγνώσει συναίνεση του ενδιαφερομένου στην πραγματοποίηση ιατρικών πράξεων) και το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του σώματός μας (άρθρο 14, ΚΙΔ, άρθρο 9, GDPR και άρθρο 5, §5 Σ).
- Προσβάλλεται βάναυσα η αγαθή και έντιμη προσωπικότητα μας, καθώς και η αξιοπρέπειά μας.
- Υπεισέρχεται μία άνιση μεταχείριση των φοιτητών και μία ανήθικη διάκρισή μας σε εμβολιασμένους και μη, παραβιάζοντας την αρχή της Ισότητας και της Αναλογικότητας (άρθρα 4 1 και 25 §1 Σ).
- Αναφύονται σοβαρά ζητήματα βιοηθικής που ενδεχομένως προσκρούουν σε ηθικές αρχές και θρησκευτικές πεποιθήσεις.1,2,3,4
Η απόφασή σας να μην κάνετε δεκτή την παρουσία μας στις κλινικές και τα μαθήματα που πραγματοποιούνται εντός αυτών και στο πλαίσιο αυτών, όπως και ότι έχετε το δικαίωμα να ελέγχετε το αναφερόμενο ως “πιστοποιητικό εμβολιασμού”, αντίκεινται σε κάθε έννοια θεσμικής και συναλλακτικής χρηστότητας και εντιμότητας. Συνεπώς, η άρνησή σας ν’ αποδέχεστε την προσηκόντως, εν τοις πράγμασι και κατά τον νόμο, παρουσία μας και άσκηση της κλινικής μας πρακτικής στις διάφορες νοσοκομειακές κλινικές όπου ανήκουμε, αντίκειται στην προσήκουσα εθελοντική παροχή των υπηρεσιών μας ως ασκούμενοι/ες φοιτητές/ριες και στις αρχές καλοπιστίας, χρηστότητας και εντιμότητας που διέπουν την εκπαιδευτική σχέση με δεδομένο ότι η επίδειξη “πιστοποιητικού εμβολιασμού”:
- δεν συνδέεται με τα καθήκοντά μας ως φοιτητών/ριών και
- αποτελεί, κατά τον νόμο, ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο που επιθυμούμε να διατηρούμε απόρρητο ως στοιχείο της εν στενή εννοία προσωπικότητάς μας.
Ως φοιτητές Ιατρικής, προβληματιζόμαστε αντικρύζοντας την σύγχυση και τις παλινωδίες που επικρατούν στον ακαδημαϊκό και εν γένει στον ιατρικό κόσμο, τις ανακολουθίες στην πολιτική διαχείρισης της πανδημίας και του εμβολιαστικού προγράμματος και την γενικότερη άγνοια στο ευρύ κοινό. Επιπλέον, διαθέτουμε τις απαραίτητες γνώσεις, προκειμένου να μελετήσουμε τα τρέχοντα ιατρικά δεδομένα, να δούμε κριτικά και να αμφισβητήσουμε γόνιμα. Ως εκ τούτου, είναι χρέος μας να μοιραστούμε μαζί σας τους προβληματισμούς μας:
Είναι σε γνώση όλων μας, ότι τα εμβόλια αυτά έχουν λάβει από τον αρμόδιο Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων μία έγκριση για χρήση υπό όρους (conditional marketing authorization5,6,7,8 ), υπό την οποία κυκλοφορούν μέχρι και σήμερα.
Ως νέοι και στην πλειοψηφία μας υγιείς φοιτητές, θεωρούμε ότι δεν συγκαταλεγόμαστε στην κατηγορία των ανθρώπων που έχουν επείγουσα ανάγκη να εμβολιαστούν. Και αυτό διότι το ποσοστό θνητότητας από COVID-19 στη νεανική ηλικία είναι πολύ μικρό. Για του λόγου το αληθές, τα επίσημα στατιστικά δεδομένα του Ηνωμένου Βασιλείου 9 δηλώνουν μηδενικό ποσοστό θανάτων (0,0%) από το στέλεχος δέλτα του ιού σε ηλικίες κάτω των 50 ετών. Μελέτη δημοσιευμένη στο Toxicology Reports10 που ανέλυσε τους επίσημα καταγεγραμμένους θανάτους από το CDC στις ΗΠΑ ανά ηλικιακή ομάδα έδειξε ότι για ηλικίες 0-34 ετών οι θάνατοι είναι ελάχιστοι και εγγίζουν τους μηδενικούς (figure 1). Στην ίδια μελέτη, αντίστοιχο γράφημα των θανάτων 7 μέρες μετά από τον εμβολιασμό έδειξε υψηλότερο ποσοστό θανάτων στις αντίστοιχες ηλικίες από το ποσοστό θανάτων από την ίδια τη νόσο COVID-19 (figure 2).
Είναι γεγονός, ότι στο ευρωπαϊκό σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης (EUDRAVIGILANCE) έχει καταγραφεί επισήμως μία ποικιλία χιλιάδων σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών, πολλές από τις οποίες είναι και θανατηφόρες. Βλάβες του ενδοθηλίου (φλεβικές-αρτηριακές θρομβώσεις, θρόμβωση φλεβωδών κόλπων εγκεφάλου, DIC), ITP, σύνδρομο VITT, υπερφλεγμονώδη σύνδρομα (ΜΙS), μυοκαρδίτιδες, περικαρδίτιδες, νευρολογικές διαταραχές (Guillain Barre, ADEM, AMN), σπειραματονεφρίτιδες, αναφυλακτικές αντιδράσεις.11,12,13,14 Η μυοκαρδίτιδα είναι το χαρακτηριστικό παράδειγμα μίας επισήμως καταγεγραμμένης ανεπιθύμητης ενέργειας, που φαίνεται να πλήττει σε επικίνδυνο ποσοστό εμάς τους νέους, ενώ οι μακροπρόθεσμες επιπλοκές της (π.χ. καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθμίες) παραμένουν προς το παρόν άγνωστες. Πρόσφατη μελέτη15 σε μεγάλο οργανισμό υγείας του Ισραήλ παρατήρησε την εμφάνιση της μυοκαρδίτιδας σε νέους άρρενες ηλικίας 16-29 ετών σε αναλογία 10.69 περιστατικών ανά 100.000. Σε περίπτωση μίας σοβαρής παρενέργειας ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη; Εάν οι φαρμακοβιομηχανίες αποποιούνται των ευθυνών τους και η επιτροπή των ειδικών απολαμβάνει την ασυλία του ακαταδίωκτου ποιος θα αποκαταστήσει οποιαδήποτε υλική ή ηθική βλάβη προκληθεί; Η ατομική υγεία χτίζει την δημόσια υγεία. Μια μελέτη δημοσιευμένη στο Science, Public Health Policy & the Law υπολογίζοντας τον αριθμό τον ατόμων που πρέπει να εμβολιαστούν ώστε να προληφθεί 1 θάνατος από covid19 και τους θανάτους που προκύπτουν από παρενέργειες του εμβολιασμού αναφέρει σχέση κινδύνου-οφέλους 2:3, για κάθε 6 θανάτους που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό παρουσιάζονται 4 θανατηφόρα περιστατικά μετά από τον εμβολιασμό.16 Ενώ, πολλά ερωτήματα σχετικά με την ακριβή δράση των νέας τεχνολογίας εμβολίων βασισμένων σε mRNA παραμένουν αναπάντητα.17,18,19
Την ίδια στιγμή, δημοσιευμένες μελέτες σε έγκριτα ιατρικά μέσα πιστοποιούν την φθίνουσα πορεία της εμβολιαστικής ανοσίας μετά το πέρας των 6 μηνών.20,21,22,23,24,33 Παρ’ όλα αυτά, εμβολιασμένοι συμφοιτητές μας δύνανται να κυκλοφορούν ελεύθερα στους χώρους των κλινικών και του πανεπιστημίου, ακόμη και εάν έχει περάσει το όριο των 6 μηνών ή/και έχουν χαμηλούς τίτλους αντισωμάτων. Ταυτοχρόνως, συμφοιτητές μας που έχουν νοσήσει και διαθέτουν υψηλούς τίτλους αντισωμάτων (και πιθανότατα και κυτταρική ανοσία) μετά το πέρας των 6 μηνών, είναι αναγκασμένοι να υποβληθούν σε υποχρεωτικό εμβολιασμό, προκειμένου να συνεχίσουν ανεμπόδιστα την κλινική τους άσκηση- παρά την αναγνωρισμένη υπεροχή της φυσικής ανοσίας έναντι της τεχνητής-εμβολιαστικής.25 Πλήθος μελετών υποστηρίζουν την δυναμική ανοσιακή μνήμη μετά από λοίμωξη από Covid-19 και μετά το πέρας των 6 μηνών, όριο το οποίο εμποδίζει την κλινική άσκηση πολλών από εμάς καθώς και την ανεμπόδιστη συμμετοχή σε κάθε εκπαιδευτική διαδικασία χωρίς επαρκή επιστημονική τεκμηρίωση.26,27,28,29,30,31,32
Ήδη, γινόμαστε μάρτυρες αναφορών σε δημόσια νοσοκομεία της διασποράς του ιού μεταξύ του εμβολιασμένου υγειονομικού προσωπικού, κάτι το οποίο διαταράσσει την εύρυθμη λειτουργία των κλινικών και θέτει σε κίνδυνο τους ασθενείς. Είναι γνωστό στην επιστημονική κοινότητα το πρόβλημα των breakthrough μολύνσεων 25,35 και της ανεξέλεγκτης διασποράς του ιού μεταξύ και εμβολιασμένων υγειονομικών, όπως παρατηρήθηκε για παράδειγμα πρόσφατα και στο νοσοκομείο της Έδεσσας.34 Την ίδια ώρα, γνωρίζουμε πολλούς εμβολιασμένους συμφοιτητές μας, οι οποίοι έχουν μολυνθεί, έχουν νοσήσει και έχουν μεταδώσει τον ιό. Ήδη οι πρόσφατες επιστημονικές και υγειονομικές εξελίξεις έχουν καταστήσει κοινό τόπο ότι και οι εμβολιασμένοι έναντι του Sars-CoV-2 νοσούν και μεταδίδουν τον ιό. 33,35,36,37,38 Παρ΄ όλα αυτά το επιβληθέν πιστοποιητικό εμβολιασμού τους επιτρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα σε χώρους διασκέδασης και ταυτοχρόνως στα νοσοκομεία – χώροι από τους οποίους αποκλείονται οι ανεμβολίαστοι! – χωρίς την διενέργεια του απαραίτητου διαγνωστικού ελέγχου. Τόσο οι εμβολιασμένοι όσο και οι ανεμβολίαστοι φοιτητές θα μπορούσαν με τη διενέργεια δύο rapid test την εβδομάδα να προσέλθουν με μεγαλύτερη ασφάλεια στις κλινικές. Ως εκ τούτου, το περιβόητο επιχείρημα της “κοινωνικής ευθύνης” απέναντι στον ασθενή, το οποίο πολλάκις χρησιμοποιείται προκειμένου να τεκμηριωθεί η απαράδεκτη υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, φαίνεται να ξεθωριάζει και να χάνει την επιστημονική ισχύ του.
Σε αυτό το πλαίσιο η δημιουργία του λεγόμενου «τείχους ανοσίας» φαντάζει μυθική έννοια 39,40-όπως εξάλλου έχει δηλωθεί αυτολεξεί και επισήμως από σύμβουλο του ΠΟΥ- που μοιάζει να πλήττεται από παντού και όχι μονάχα από την παρουσία ελάχιστων αναλογικά ανεμβολίαστων φοιτητών σε κάθε κλινική.
Ως φοιτητές ιατρικής, διδασκόμαστε για το χρέος που καλούμαστε να αναλάβουμε ως ασκούμενοι και ως μελλοντικοί/ές ιατροί να τηρούμε ευλαβικά την Ιπποκρατική ρήση «ὠφελέειν ἢ μὴ βλάπτειν», η οποία το τελευταίο διάστημα καταπατείται με την καταναγκαστική επιβολή των υποχρεωτικών μαζικών εμβολιασμών σε υγιείς και νέους ανθρώπους. Ήδη πολλοί από τους συμφοιτητές μας έχουν σπεύσει βιαίως υπό το ασφυκτικό βάρος αυτού του εξαναγκασμού να εμβολιαστούν προκειμένου να μην χάσουν τα κλινικά τους μαθήματα και ως συνέπεια το εξάμηνό τους.
Σας καλούμε να αναλογιστείτε την τεράστια υλική, ψυχική και ηθική βλάβη που προκαλεί η τήρηση των απαράδεκτων αυτών μέτρων σε όλους εμάς. Ως φοιτητές με μηδενικά έσοδα και επιβαρυμένοι με έξοδα που απαιτεί η φοίτησή μας στη σχολή (π.χ. ενοίκιο), η οικονομική επιβάρυνση που απορρέει από την ανταπόκριση στις απαιτήσεις για την παρακολούθηση των θεωρητικών μαθημάτων (2 rapid test εβδομαδιαίως)- η οποία αντίκειται στην έννοια της δημόσιας δωρεάν παιδείας, καθώς και στον κώδικα για την υγεία των εργαζομένων*- και η επικείμενη παράταση του χρόνου των σπουδών μας επιφέρουν καίριο πλήγμα στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Μετά από ενάμιση χρόνο αποχής μας από την κλινική πράξη, ερχόμενοι γεμάτοι προσδοκίες και στην προσπάθειά μας να αναπληρώσουμε το τεράστιο έλλειμμα εκπαίδευσης που άφησε πίσω η διαχείριση της πανδημίας, ξαφνικά αποκλειόμαστε από την εκπαιδευτική διαδικασία χωρίς να γνωρίζουμε πότε θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε σε αυτήν. Βιώνοντας αυτόν τον αποκλεισμό, στο περιθώριο της ακαδημαϊκής κοινότητας, πώς θα μπορέσουμε να εισέλθουμε ξανά ανταγωνιστικά σε αυτήν; Η αποχή μας από την εκπαιδευτική διαδικασία μάς αποξενώνει από αυτήν, ενώ με τη δεδομένη καθυστέρηση των σπουδών μας καταβαραθρώνεται η θέση μας σε λίστες αναμονής ειδικότητας.
Σας απευθύνουμε, λοιπόν, έκκληση και παράκληση για:
- Την μη εφαρμογή εκ μέρους σας του αντισυνταγματικού νόμου περί υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού (ν. 4829/2021 ΦΕΚ 166/Α/10-9-21 Άρθρο 36), την αποκατάστασή μας στην κλινική άσκηση και την μέριμνα για τις απουσίες που ήδη πραγματοποιήθηκαν ως απόρροια της εφαρμογής του νόμου αυτού.
- Την δωρεάν διάθεση των υποχρεωτικών εβδομαδιαίων rapid test.
- Το μη διαχωρισμό μας (όσον αφορά τη διενέργεια προληπτικών εβδομαδιαίων τεστ) σε σχέση με τους εμβολιασμένους συμφοιτητές μας.
- Την παράταση της χρονικής διάρκειας του πιστοποιητικού νόσησης.
- Την αναγνώριση των παρουσιών του πρώτου τριμήνου του έκτου έτους (που έγιναν πριν από την εφαρμογή του νόμου της υποχρεωτικότητας).
- Το δικαίωμα συμμετοχής μας στην προσεχή εξεταστική διαδικασία.
Στα πλαίσια αυτής της υγειονομικής, αλλά και πολιτικής και ηθικής κρίσης κάθε ένας ας επωμιστεί την ευθύνη της ιδιότητας/θέσης και των πράξεών του. Από την πλευρά μας, επιφυλασσόμαστε ρητά για κάθε νόμιμο δικαίωμά μας, και θα αγωνιστούμε για την επανόρθωση των σημαντικών ηθικών και υλικών ζημιών μας.
Φοιτητές Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Με την στήριξη φοιτητών Οδοντιατρικής.
*Ο κώδικας για την υγεία των εργαζομένων ορίζει ρητά ότι οι εξετάσεις ελέγχου της υγείας των ασκουμένων και μαθητευόμενων βαρύνουν αποκλειστικά τον εργοδότη και σε καμία περίπτωση τους εργαζομένους (άρθρα 18 §6, §8, 19 §3, 41 §2(ε) του ν. 3850/2010).
- http://publichealth.lacounty.gov/media/coronavirus/docs/vaccine/VaccineDevelopment_FetalCellLines.pdf
- https://lozierinstitute.org/update-covid-19-vaccine-candidates-and-abortion-derived-cell-lines/
- https://afistemenaziso.gr/texts/medical/anaptyksi-emvolion-covid-19-kai-xrisi-kyttarikon-seiron-apo-ektrothenta-emvrya
- https://afistemenaziso.gr/texts/medical/gynecology/i-xrisi-ektromenon-emvryon-stin-anaptyksi-emvolion
- https://www.ema.europa.eu/en/news/ema-recommends-covid-19-vaccine-janssen-authorisation-eu
- https://www.ema.europa.eu/en/news/ema-recommends-covid-19-vaccine-astrazeneca-authorisation-eu
- https://www.ema.europa.eu/en/news/ema-recommends-first-covid-19-vaccine-authorisation-eu
- https://www.ema.europa.eu/en/news/ema-recommends-covid-19-vaccine-moderna-authorisation-eu
- SARS‐CoV‐2 Variants of Concern and Variants under Investigation in England Technical Briefing 14. 2021, Public Health England (Table 4) https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/1009243/Technical_Briefing_20.pdf
- Ronald N. Kostoff, Daniela Calina, Darja Kanduc, Michael B. Briggs, Panayiotis Vlachoyiannopoulos, Andrey A. Svistunov, Aristidis Tsatsakis. (2021). Why are we vaccinating children against COVID-19?, Toxicology Reports, Vol. 8, pp. 1665-1684, https://doi.org/10.1016/j.toxrep.2021.08.010.
- https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/vaxzevria-previously-covid-19-vaccine-astrazeneca#product-information-section
- https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/comirnaty#safety-updates-section
- https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/spikevax#safety-updates-section.
- https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/EPAR/covid-19-vaccine-janssen#safety-updates-section
- Witberg G, Barda N, Hoss S, et al. Myocarditis after Covid-19 vaccination in a large health care organization. N Engl J Med. DOI: 10.1056/NEJMoa2110737.
- Harald Walach, Rainer J. Klement, and Wouter Aukema. The Safety of COVID-19 Vaccinations — Should We Rethink the Policy? Science, Public Health Policy, and the Law Volume 3:87-99 August, 2021 Clinical and Translational Research An Institute for Pure and Applied Knowledge (IPAK)Public Health PolicyInitiative (PHPI)
- Stephanie Seneff and Greg Nigh. Worse Than the Disease? Reviewing Some Possible Unintended Consequences of the mRNA Vaccines Against COVID-19. International Journal of Vaccine Theory, Practice, and Research 2(1), May 10, 2021 Page | 38-79
- Igyártó, B. Z, Jacobsen, S., & Ndeupen, S. Future considerations for the mRNA-lipid nanoparticle vaccine platform. Current Opinion in Virology, 2021 48, 65-72. https://doi.org/10.1016/j.coviro.2021.03.008
- Calina, D.; Hernández, A.F.; Hartung, T.; Egorov, A.M.; Izotov, B.N.; Nikolouzakis, T.K.; Tsatsakis, A.; Vlachoyiannopoulos, P.G.; Docea, A.O. Challenges and Scientific Prospects of the Newest Generation of mRNA-Based Vaccines against SARS-CoV-2. Life 2021, 11, 907. https://doi.org/10.3390/life11090907
- Levin, Ε.G., Lustig, Y.., Cohen, C., Fluss, R., Indenbaum, V., Amit, S., Doolman, R., Asraf, K., Mendelson, E., Ziv, A., Rubin, C., Freedman, L., et al. Waning Immune Humoral Response to BNT162b2 Covid-19 Vaccine over 6 Months. The New England Journal of Medicine. (2021). DOI: 10.1056/NEJMoa2114583.
- https://www.science.org/content/article/grim-warning-israel-vaccination-blunts-does-not-defeat-delta
- Vaccine effectiveness data on a cohort of persons vaccinated by 31-Jan-2021 with two doses. Presented at Israel Ministry of Health COVID-19 Vaccines Campaign Effectiveness Committee Meeting on 20-Jul-2021 https://www.gov.il/BlobFolder/reports/vaccine-efficacy-safety-follow-up-committee/he/files_publications_corona_two-dose-vaccination-data.pdf (2021), Accessed 1st Aug 2021 ΣτΣ: Προστασία από μόλυνση για την COVID-19 39%, ενώ σε άτομα που είχαν εμβολιαστεί 6 μήνες πριν μόλις 16%.
- Pfizer and BioNTech provide update on booster program in light of the delta-variant New York and Mainz, Germany. “As seen in real world data released from the Israel Ministry of Health, vaccine efficacy in preventing both infection and symptomatic disease has declined six months post-vaccination, although efficacy in preventing serious illnesses remains high”. https://cdn.pfizer.com/pfizercom/2021-07/Delta_Variant_Study_Press_Statement_Final_7.8.21.pdf
- Effectiveness of mRNA BNT162b2 COVID-19 vaccine up to 6 months in a large integrated health system in the USA: a retrospective cohort study Sara Y Tartof, Jeff M Slezak, Heidi Fischer, Vennis Hong, et al. The Lancet, Vol. 398, Issue 10309, 2021, Pages 1407-1416, https://doi.org/10.1016/S0140-6736(21)02183-8.
- Nguyen Van Vinh Chau, Nghiem My Ngoc, Lam Anh Nguyet, Vo Minh Quang, Nguyen Thi Han Ny, Dao Bach Khoa, et al. An observational study of breakthrough SARS-CoV-2 Delta variant infections among vaccinated healthcare workers in Vietnam. EClinicalMedicine by the Lancet. (2021). DOI: https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2021.101143
- Laith J. Abu-Raddad, Hiam Chemaitelly, Peter Coyle, Joel A. Malek, Ayeda A. Ahmed, Yasmin A. Mohamoud, et al. SARS-CoV-2 antibody-positivity protects against reinfection for at least seven months with 95% efficacy. EClinicalMedicine by the Lancet. (2021). DOI: https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2021.100861
- Turner, J.S., Kim, W., Kalaidina, E. et al. SARS-CoV-2 infection induces long-lived bone marrow plasma cells in humans. Nature 595, 421–425 (2021). https://doi.org/10.1038/s41586-021-03647-4
- Mrunal Sakharkar,C. Garrett Rappazzo,Wendy F. Wieland-Alter,Ching-Lin Hsieh,Daniel Wrapp,Emma S. Esterman,Chengzi I. Kaku,Anna Z. Wec,James C. Geoghegan,Jason S. McLellan,Ruth I. Connor,Peter F. Wright,Laura M. Walker, Prolonged evolution of the human B cell response to SARS-CoV-2 infection, Science Immunology, 6, 56, (2021). DOI: 10.1126/science.abf4063
- Dan JM, Mateus J, Kato Y, Hastie KM, Yu ED, Faliti CE, Grifoni A, Ramirez SI, Haupt S, Frazier A, Nakao C, Rayaprolu V, Rawlings SA, Peters B, Krammer F, Simon V, Saphire EO, Smith DM, Weiskopf D, Sette A, Crotty S. Immunological memory to SARS-CoV-2 assessed for up to 8 months after infection. 2021 Feb 5;371(6529):eabf4063. doi: 10.1126/science.abf4063. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33408181/
- https://www.news-medical.net/news/20210627/Swedish-study-reveals-how-long-immunity-lasts-after-mild-COVID.aspx
- Jennifer M. Dan, Jose Mateus, Yu Kato, Kathryn M. Hastie,et al. Immunological memory to SARS-CoV-2 assessed for greater than six months after infection. page426–431 (2021). https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.11.15.383323v1
- Zijun Wang, Frauke Muecksch, Michel C. Nussenzweig. Naturally enhanced neutralizing breadth against SARS-CoV-2 one year after infection Nature 595, pages 426–431 (2021) https://www.nature.com/articles/s41586-021-03696-9
- Pouwels, K. B. et al. Impact of Delta on viral burden and vaccine effectiveness against new SARS-CoV-2 infections in the UK Preprint at Univ. Oxford https://www.ndm.ox.ac.uk/files/coronavirus/covid-19-infection-survey/finalfinalcombinedve20210816.pdf (2021).
- https://logospellas.gr/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82/%CE%A4%CE%BF%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%9D%CE%AD%CE%B1/%CE%B3%CE%B5%CE%BC%CE%AF%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%BF-%CE%BD%CE%BF%CF%83%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%BF-%CE%AD%CE%B4%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CF%82-%CE%BC%CE%B5-%CE%BA%CF%81%CE%BF/
- Brown, CM., Vostok, J., Johnson, H., et al. Outbreak of SARS-CoV-2 Infections, Including COVID-19 Vaccine Breakthrough Infections, Associated with Large Public Gatherings — Barnstable County, Massachusetts July 2021. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2021;70:1059-1062. DOI: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm7031e2
- Riemersman, K. et al. Shedding of Infectious SARS-CoV-2 Despite Vaccination. October 2021. Preprint at medRxiv. DOI: https://doi.org/10.1101/2021.07.31.21261387
- Eyre, D. W. et al. October 2021. The impact of SARS-CoV-2 vaccination on Alpha and Delta variant transmission Preprint at medRxiv. https://doi.org/10.1101/2021.09.28.21264260
- Kasen K. Riemersma, Brittany E. Grogan, Amanda Kita-Yarbro, Gunnar E. Jeppson, David H. O’Connor,Thomas C. Friedrich, Katarina M. Grande. Vaccinated and unvaccinated individuals have similar viral loads in communities with a high prevalence of the SARS-CoV-2 delta variant doi: https://doi.org/10.1101/2021.07.31.21261387
- https://www.philenews.com/eidiseis/kosmos/article/1266518/-anefikti-i-anosia-tis-aglis-leei-o-epikefalis-ton-embolion-tis-oxfordis
- https://www.nature.com/articles/d41586-021-00728-2?fbclid=IwAR0ltEQxJRPJRhV0Yn9lV5esSpSOvhY3eCddvyzi5lkF8hJaGgtFqSSyysM