“Mε την δύναμην του Θεού, τας ευχάς του Βασιλέως και εν ονόματι του δικαίου, πλέω μεθ’ ορμής ακαθέκτου και με την πεποίθηση της νίκης, εναντίον του εχθρού του γένους“.
Υποναύαρχος ΠΑΥΛΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ 3 – ΔEK – 1912 ΑΡΧΗΓΟΣ ΣΤΟΛΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
Και όμως. Ακόμα και μετά τις δύο νικηφόρες ναυμαχίες πού έδωσε ο Παύλος ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ στο Ακρωτήριο της ΕΛΛΗΣ και στην ΛΗΜΝΟ, Βρέθηκαν Ελληνες, οι οποίοι τον κατέκριναν ότι ” Εθριάμβευσε μεν, αλλά εξέθεσε σε υπέρμετρο κίνδυνο το “Θ/Κ ΑΒΕΡΩΦ” που αν χανόταν, οι Τούρκοι θα κυριαρχούσαν άνετα στο ΑΙΓΑΙΟ και θα κρατούσαν στην σκλαβιά τα ελληνικά νησιά.
Στίς δύσκολες στιγμές όλοι μας σιωπούμε και εκ των υστέρων, ερχόμαστε να κρίνουμε και να κατακρίνουμε τις πράξεις αυτών που τόλμησαν, και πέτυχαν κατορθώματα, προβαίνοντας σε ενέργειες, πέρα και έξω από την κοινή λογική. Ερχόμαστε εκ του ασφαλούς, να γίνουμε τιμητές των πάντων. Βεβαίως η απάντηση του ναυάρχου ήταν : “Πως τα Πλοία δεν τα ναυπηγούν για τα μουσεία, αλλά για τις μάχες“. Η έξοχη προσωπικότητα αυτού του εμπνευσμένου ναυάρχου που συνδύαζε την πρωτοβουλία, την ναυτοσύνη και την παράδοση, στάθηκε η αφορμή για τον γράφοντα, να παραθέσει ένα μικρό βιογραφικό του σημείωμα, το ιστορικό απόκτησης του θωρηκτού “ΑΒΕΡΏΦ” από την Ελλάδα, καθώς και τις δύο σπουδαιότερες ναυμαχίες του.
Ο Ναύαρχος Κουντουριώτης τόλμησε, και αυτή η τόλμη, αποκτά περισσότερη ανδρεία και αποφασιστικότητα αν θυμηθούμε την δήλωση που έκανε ο Υπουργός Ναυτικών Νικόλαος Στράτος (στο καρέ Αξιωματικών του “ΑΒΕΡΩΦ” στις 5-10-1912 ημέρα κηρύξεως του πολέμου) προς τον Πλοίαρχο Π. K0YNT0YPIΩTH, τον οποίο την ίδια ημέρα προήγαγε σε υποναύαρχο. “Να προσέχετε το πλοίον σας, ώς κόρη οφθαλμού και νά μην επιζητήσετε αναμέτρηση μετά του εχθρού εάν δεν είστε βέβαιος διά την αριθμητικήν και τακτικήν υπεροχήν σας. Η Ελλάς δεν έχει χρήματα δια αναπλήρωσιν απωλειών».
ΠΑΥΛΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ
Ο Παύλος Θεοδώρου ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ γεννήθηκε το 1855 στην Ύδρα. Ηταν γιος ιστορικής οικογένειας του ηρωϊκού νησιού. Εγγονός του εμπόρου Λάζαρου Κουντουριώτη (1769-1852) εξέχοντος νου του Ελληνικού Ναυαρχείου της εποχής ο Λάζαρος Κουντουριώτης μαζί με τον αδελφό του Γεώργιο (1782-1858) διέθεσαν για τον Αγώνα τα 3/4 της περιουσίας των, ανερχόμενη στο τεράστια ποσό των 1.948.158 χρυσών φράγκων. Γαλουχημένος με ιδανικά για την Πατρίδα και την θρησκεία και παραδειγματιζόμενος από τα κατορθώματα και την ιστορική παράδοση της οικογενείας του, φάνηκε αντάξιos όχι μόνο Tns βαριάς κληρονομιάς που το όνομά του έφερνε, αλλά και επάξια κατέκτησε μια θέση στην νεώτερη ιστορία της πατρίδος μας. Έτσι λοιπόν συνεχίζοντας την λαμπρή ναυτική καταγωγή του, κατατάσσεται το 1875 ως ναυτικός δόκιμos υπό τίς άμεσες διαταγές του Γ. ΠΑΛΑΣΚΑ. Διέπρεψε το 1866, όταν εισέπλευσε στον Αμβρακικό κόλπο και απειλούσε με τα πυροβόλα δύο μικρών κανονιοφόρων που διοικούσε, tίς κανανιοστοιχίες των στενών της ΠΡΕΒΕΖΑΣ και δύο τουρκικά πλοία. Στον πόλεμο του 1897, ως Πλωτάρχης και Κυβερνήτης του ατμομυοδρόμωνος “ΑΛΦΕΙΟΣ”, συμμετείχε στίς αποβάσεις Εκστρατευτικών σωμάτων στο Κολυμπάρι ΚΡΗΤΗΣ και στην Λεπτοκαρυά ΠΙΕΡΙΑΣ, εμπλακείς πολλές φορές με τούρκικα πολεμικά. Το 1901 τον βρίσκουμε Ανθυποπλοίαρχο και Κυβερνήτη του εύδρομου “ΜΙΑΟΥΛΗΣ”, το οποίο με τους μαθητές της Σ.Ν.Δ. έκανε το πρώτο υπερπόντιο ταξίδι Ελληνικού Πολεμικού στην Αμερική και συγκεκριμένα στην Βοστώνη και στην Φιλαδέλφεια. Το 1908 έγινε υπασπιστής του βασιλεώς Γεωργίου Α΄ και τον επόμενο χρόνο προήχθη σε πλοίαρχο. Το 1911 στέλνεται στο PORTSMOUTH της Αγγλίας να παραλάβει το νεόδμητο “ΑΒΕΡΩΦ” και στις 5-10-1912 προάγεται σε υποναύαρχο. Μετά το πέρας των Βαλκανικών πολέμων συνεχίζει τον αγώνα του ως Υπουργός Ναυτικών το 1915, θέση από την οποία παραιτείται το 1916, για να ακολουθήσει τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Μαζί και με τον στρατηγό ΔΑΓΚΛΗ σχηματίζουν την “Τριανδρία”, την προσωρινή κυβέρνηση της ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ στίς 26-9-1916. Από το 1916 διεύθυνε και πάλι το Υπουργέ ί ο των Ναυτικών ως το 1919 που αποστρατεύεται με τον τιμητικό βαθμό του ΝΑΥΑΡΧΟΥ. Το 1919 μετά τον θάνατο του βασιλέα Αλεξάνδρου, αναλαμβάνει καθήκοντα αντιβασιλέως πράγμα που επαναλήφθη και δεύτερη φορά μετά την παραίτηση του Γεωργίου του Β. Στο δημοψήφισμα της 13-4-1924 για την κατάργηση τns βασιλείας, ορκίζεται ως πρώτος πρόεδρος της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΗΜΟΚΡΑΤIΑΣ. Αξίωμα που του ξαναδίνεται μετά την πτώση της δικτατορίας του ΠΑΓΚΑΛΟΥ για δεύτερη φορά το 1926. Το 1929 παραιτείται για λόγους υγείας. Πέθανε στις 23-8-35 και σύμφωνα με την επιθυμία του, ετάφη στο αρχοντικό των ΚΟΥΝΤΟΥΡIΩTAIΩN στην Υδρα σ’ενα σημείο που να αγναντεύει το πέλαγος (ΦΩΤ. 1)
Η εκτίμηση που έτρεφε ο Ελευθέριος Βενιζέλος στον Κουντουριώτη αποτυπώνεται σε επιστολή του της 3ης Δεκεβρίου 1933
(2 χρόνια πρίν τον θάνατο και των 2 ανδρών το 1935).
Έγραφε ο Βενιζέλος. «Φίλτατε Ναύαρχε. Είκοσι ένα χρόνια κλείνουν σήμερα από την ημέρα που με την ναυμαχία της Έλλης εξησφάλισες την κατά θάλασσαν υπεροπλίαν της Ελλάδος και των συμμάχων της και έτσι εξησφάλισες την τελικήν νίκην των. Όλοι οι Έλληνες σου είμεθα ευγνώμονες δια την νίκην σου αυτήν. Περισσότερον από όλους εκείνος, που γνωρίζει ότι χωρίς την αδάμαστον αποφασιστικότητα σου και την πίστιν σου είς την κατά θάλασσαν νίκη μας, δεν θα αποφασίζαμεν να λάβωμεν μέρος είς τον πρώτον Βαλκανικόν Πόλεμον, με αποτέλεσμα ότι αν μεν ενικούσαν οι Σέρβοι και οι Βούλγαροι, τα όρια μας θα έφθαναν οριστικώς είς την Μελούνα ή το πολύ θα έφθαναν στον Αλιάκμονα. Εάν δε ενικούσαν οι Τούρκοι, η ζωή των ομογενών της Αυτοκρατορίας θα απέβαινεν ανυπόφορος.
Με εξαίρετον τιμήν και αγάπην
Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος
Δυστυχώς, το κύριο χαρακτηριστικό ελάττωμα της φυλής μας (σε καιρό ειρήνης συνήθως) η διχόνοια, δημιούργησε κατά καιρούς προβλήματα και στην επιτυχή σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής, καριέρας του. Ο Παύλος Κουντουριώτης δέχτηκε απόπειρα εναντίον του στίς 7-12-21 ως επίτιμος πρόεδρος της επιτροπής που διαχειρίζονται την παροχή βοήθειας προς τα θύματα πολέμου. Οι εφημερίδες έγραφαν για την απόπειρα. “Την πρωίαν χθές 7-12-1921 ο ναύαρχος μετά του κ. Αλ. Πάλλη και της δίδος Πανταζίδου, μετέβησαν είς τα επί τας οδού Απάλλωνος 3 γραφεία της διανομής επιδομάτων είς τραυματίας και οικογενείας θυμάτων του πολέμου, εκ των εράνων των αποσταλέντων εξ Αμερικής προς τον ναύαρχον. Την 11 π.μ. άγνωστος προσελθών εις το γραφεία, ειδοποίησε την υπάλληλον δίδα Πανταζίδου, να προσέξουν διότι εντός ολίγου πρόκειται να γίνει φασαρία. Μετά πέντε λεπτά τρείς άγνωστοι εν πολιτική περιβολή εισήλασαν εν τω γραφείω και επροχώρησαν προς την τράπεζαν όπου συνεδρίαζε η επιτροπή. Ευθύς κατόπιν εξήγαγαν τα περίστροφά των και επυροβόλησαν κατά του ναυάρχου και του κου ΠΑΛΛΗ. Η μία των σφαιρών εύρε τον ναύαρχον είς την κοιλιακήν χώρα προσκρούσασα επί της αγκράφης της ζώνης του, εξήκλινε και εισέδυσε αριστερά, ετέρα δε σφαίρα ευρέθει εντός των ενδυμάτων του. Εσώθει δε ριφθείς εκ του καθίσματός του. Συγχρόνως διά ράβδου Οζώδους συνετρίβετο η αριστερα του χείρα. Ο ναύαρχος μεταφέρθη στον Ευαγγελισμό όπου εχειρουργήθη. Εξήλθε σφαίρα νικελίνου συστήματας BRAOUNING και τεμάχιον θραύσματος τnς αγκράφας. Οι ιατροί βεβαιούν ότι ο ναύαρχος εσώθη χάρις εις την αγκράφα της ζώνης του και ευρίσκεται εκτός κινδύνου. Μόνον το κάταγμα της χειρός του θα τον Βασανίσει επί χρόνου. . » (3)