ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΓΙΝΟΥΜΕ Ο ΛΑΧΑΝΟΚΗΠΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

laxanokhposΟ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΣΤΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΝΙΚ. ΚΑΤΣΟΥΛΑΣ ΣΤΗΝ «Ε»

* «Δυστυχώς, η Γεωργική Μηχανική στη χώρα μας δεν έχει γνωρίσει τόσο σημαντική έκταση»
 
 ~Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη

«Θα μπορούσε κανείς να δώσει πολλά συγκεκριμένα παραδείγματα εφαρμογής των Γεωργικών Μηχανικών στο Θεσσαλικό κάμπο αλλά θα γίνει αναφορά σε ένα –δύο χαρακτηριστικά: Όλοι ξέρουμε πως στις περισσότερες περιπτώσεις οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις έχουν εξοπλισμό μεγαλύτερο από αυτόν που απαιτείται με συνέπεια την αύξηση του κόστους παραγωγής. Ο Γεωργικός Μηχανικός έχει την δυνατότητα να σχεδιάσει σωστά τον απαιτούμενο εξοπλισμό προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη απόδοση για την κάθε εκμετάλλευση. Οι περισσότερες τυποποιημένες κτηνοτροφικές μονάδες έχουν κατασκευαστεί χωρίς προηγουμένως να έχουν μελετηθεί επαρκώς τα απαραίτητα χαρακτηριστικά τους με αποτέλεσμα, οι κλιματικές συνθήκες που δημιουργούνται στο εσωτερικό τους να μην είναι πάντα οι βέλτιστες για την ανάπτυξη των ζώων». Αυτά δηλώνει σήμερα στην «Ελευθερία» ο κ. Νικόλαος Κατσούλας, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Πρόεδρος της Εταιρείας Γεωργικών Μηχανικών Ελλάδος.
 
Η συνέντευξη
* Τι είναι ακριβώς η Γεωργική Μηχανική; Πόσο γνωστή είναι στη χώρα μας σε σχέση με άλλες χώρες;
– «Η Γεωργική Μηχανική είναι μία επιστήμη η οποία ενσωματώνει πολλούς επιστημονικούς κλάδους και τεχνολογικές πρακτικές για την αποτελεσματική παραγωγή και μεταποίηση των τροφίμων, των ζωοτροφών, των φυτικών ινών και των βιοκαυσίμων. Περιλαμβάνει κλάδους όπως τις γεωργικές κατασκευές και την γεωργική μηχανολογία, την εδαφολογία, τις αρδεύσεις, τις περιβαλλοντικές επιστήμες, την βιολογία των φυτών, την επιστήμη των ζώων και πολλά άλλα. Έτσι, η Γεωργική Μηχανική αφορά την εφαρμογή της επιστήμης της Μηχανικής στα γεωργικά συστήματα. Η μετεξέλιξη της Γεωργικής Μηχανικής, η Μηχανική Βιοσυστημάτων, είναι η εφαρμογή της επιστήμης της Μηχανικής όχι μόνον στα γεωργικά συστήματα, αλλά σε συστήματα ζώντων (βιολογικών) οργανισμών γενικότερα (σχεδιασμός, ανάλυση, τεχνική υποστήριξη με βάση τις επιστήμες της Μηχανικής). Η Μηχανική Βιοσυστημάτων αναφέρεται στην εκπαίδευση και έρευνα στις Φυσικές Επιστήμες και τη Μηχανική προκειμένου να κατανοούνται και να βελτιώνονται από τεχνικής άποψης τα βιολογικά συστήματα προς όφελος της αειφορίας στη γεωργία, τα τρόφιμα, οι χρήσεις γης και το περιβάλλον. Με δύο λόγια, οι Γεωργικοί Μηχανικοί και οι Μηχανικοί Βιοσυστημάτων είναι οι επιστήμονες που καλούνται να εφαρμόσουν τις τεχνολογικές εξελίξεις στη γεωργία, τόσο στον πρωτογενή τομέα όσο και στην μεταποίηση.
Δυστυχώς, παρά το γεγονός ότι η Γεωργική Μηχανική έχει διαδοθεί αρκετά στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ, στη χώρα μας δεν έχει γνωρίσει τόσο σημαντική έκταση. Αυτός ίσως να είναι και ένας από τους λόγους της υστέρησης της χώρας μας στην ορθή τεχνολογική εξέλιξη του αγροτικού τομέα σε σχέση με τις παραπάνω χώρες».
* Σε ποιους τομείς μπορεί να βρει εφαρμογή στο Θεσσαλικό κάμπο;
– «Οι Γεωργικοί Μηχανικοί και οι Μηχανικοί Βιοσυστημάτων μπορούν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη νέων, αποδοτικών και περιβαλλοντικά ασφαλών μεθόδων για την παραγωγή αγροτικών προϊόντων. Παράλληλα, καθώς το κόστος των εισροών αυξάνεται συνεχώς στις αγροτικές επιχειρήσεις, οι Γεωργικοί Μηχανικοί μπορούν να βοηθήσουν προς την κατεύθυνση της μείωσης των εισροών και την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έτσι ώστε να οδηγήσουν στη δημιουργία ενεργειακά αυτόνομων αγροκτημάτων, πάντα επ’ ωφελεία των αγροτών και της χώρας. Παράλληλα, μπορούν να συμβάλλουν στην αυτοματοποίηση της γεωργίας και στην ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στην πρωτογενή παραγωγή και τη μεταποίηση και επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων με στόχο την επίτευξη οικονομικά βιώσιμων αγροτικών επιχειρήσεων.
Θα μπορούσε κανείς να δώσει πολλά συγκεκριμένα παραδείγματα εφαρμογής των Γεωργικών Μηχανικών στο Θεσσαλικό κάμπο αλλά θα γίνει αναφορά σε ένα –δύο χαρακτηριστικά: Όλοι ξέρουμε πως στις περισσότερες περιπτώσεις οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις έχουν εξοπλισμό μεγαλύτερο από αυτόν που απαιτείται με συνέπεια την αύξηση του κόστους παραγωγής. Ο Γεωργικός Μηχανικός έχει την δυνατότητα να σχεδιάσει σωστά τον απαιτούμενο εξοπλισμό προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη απόδοση για την κάθε εκμετάλλευση. Οι περισσότερες τυποποιημένες κτηνοτροφικές μονάδες έχουν κατασκευαστεί χωρίς προηγουμένως να έχουν μελετηθεί επαρκώς τα απαραίτητα χαρακτηριστικά τους με αποτέλεσμα, οι κλιματικές συνθήκες που δημιουργούνται στο εσωτερικό τους να μην είναι πάντα οι βέλτιστες για την ανάπτυξη των ζώων. Οι Μηχανικοί Βιοσυστημάτων είναι σε θέση να μελετήσουν και να σχεδιάσουν τα κτήρια αυτά με γνώμονα την ικανοποίηση των απαραίτητων συνθηκών για την ανάπτυξη των ζώων».
* Ο αγροτικός κλάδος στην Ελλάδα έχει οδηγηθεί σε πολλά αδιέξοδα… Πού οφείλεται αυτή η εικόνα που αυτός παρουσιάζει;
– «Είναι γεγονός πως αυτό είναι αλήθεια για τις περιοχές στις οποίες υπήρχαν παραδοσιακά καλλιέργειες οι οποίες στηρίχθηκαν σημαντικά από τις επιδοτήσεις, όπως η Θεσσαλία με το βαμβάκι και το σιτάρι. Παρόλα αυτά, υπάρχουν περιοχές στις οποίες δεν εμφανίζεται αυτή η εικόνα των αδιεξόδων της γεωργίας, όπως για παράδειγμα η Δυτική Πελοπόννησος και η Κρήτη όπου η αγροτική παραγωγή δεν στηριζόταν στις επιδοτήσεις. Τα αδιέξοδα έχουν εμφανιστεί όχι γιατί δόθηκαν οι επιδοτήσεις αλλά γιατί δεν δόθηκαν με σωστό σχεδιασμό και κατάλληλα κίνητρα και έτσι δεν χρησιμοποιήθηκαν με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και αποτελεσματικότητας των αγροτικών επιχειρήσεων».
* Τι πρέπει να γίνει;
– «Πολλά μπορούν να γίνουν, υπάρχουν πολλές δυνατότητες ανάπτυξης του αγροτικού τομέα της χώρας μας η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει μεταξύ άλλων και τον λαχανόκηπο της Ευρώπης, όπως είναι αρκετές περιοχές της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Τουρκίας. Έτσι, για παράδειγμα, η αύξηση των καλλιεργειών που παραδοσιακά δεν επιδοτούνταν, όπως τα οπωροκηπευτικά και των καλλιεργειών υπό κάλυψη, θα μπορούσε όχι μόνο να αυξήσει το εισόδημα των παραγωγών αλλά και να δημιουργήσει πολλές νέες θέσεις εργασίας».
* Πώς εξηγείται το γεγονός ότι οι Έλληνες αγρότες ελάχιστα τολμούν να ξεφύγουν από τις παραδοσιακές καλλιέργειες; Υπάρχει πιθανόν έλλειψη ενημέρωσης;
– «Η αλήθεια είναι πως κανείς δεν θα έρθει να χτυπήσει την πόρτα μας για να μας ενημερώσει, ο κάθε ένας θα πρέπει να αναζητήσει νέες διεξόδους. Η στήριξη της αγροτικής παραγωγής μέσω των επιδοτήσεων απέτρεπε κατά κάποιο τρόπο την αναζήτηση αυτή λόγω της εξασφάλισης ενός ικανοποιητικού εισοδήματος ακόμα και μέσω μιας συμβατικής-παραδοσιακής καλλιέργειας. Η έντονη ανάγκη για εξεύρεση διεξόδων που υπάρχει σήμερα στον αγροτικό τομέα ελπίζω να οδηγήσει ειδικά τους νέους αγρότες στην αναζήτηση ενημέρωσης, στην επιθυμία για εφαρμογή νέων πρακτικών καλλιέργειας, σε δοκιμή και στροφή σε διαφορετικές από τις μέχρι σήμερα χρησιμοποιούμενες καλλιέργειες, σε δημιουργία μεικτών, αυτόνομων αγροτικών εκμεταλλεύσεων αλλά κυρίως στην δημιουργία ομάδων παραγωγών με στόχο κοινούς στόχους παραγωγής».
* Η Εταιρεία Γεωργικών Μηχανικών Ελλάδος σε συνεργασία και με άλλους φορείς διοργανώνει το πανελλήνιο συνέδριο στη Θεσσαλία στις 25 του μηνός… Μπορείτε να αναφερθείτε σε αυτό;
– «Σκοπός του συνεδρίου που διοργανώνεται κάθε δύο έτη είναι να φέρει σε επαφή τους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στον τομέα της Γεωργικής Μηχανικής ώστε να υπάρξουν συνεργασίες που θα ενισχύσουν τη δραστηριότητα τους και να γίνει γνωστή η έρευνα που εκτελείται στη χώρα. Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια να υπάρξει επαφή με τις βιομηχανίες που καλύπτουν αντικείμενα του κλάδου με στόχο την καλύτερη επαφή για αμοιβαίο όφελος. Έτσι, για την ενίσχυση του στόχου αυτού, στο πλαίσιο του συνεδρίου θα διοργανωθεί συζήτηση όπου θα συμμετέχουν εκπρόσωποι φορέων που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στο χώρο αυτό όπως ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Μηχανημάτων, της Ένωσης Κατασκευαστών Θερμοκηπίων Ελλάδος, της Ένωση Κατασκευαστών Γεωργικών Μηχανημάτων Ελλάδος και άλλοι προκειμένου να συζητηθούν τα προβλήματα του κλάδου. Παράλληλα, στο συνέδριο έχει προσκληθεί να παρουσιάσει κεντρική ομιλία ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών κ. Απόστολος Δοντάς σχετικά με τις προοπτικές ανάπτυξης της γεωργίας μέσω της άμεσης σύνδεσής της με την μεταποιητική βιομηχανία.
Στο συνέδριο αναμένεται να συμμετάσχουν περισσότεροι από 150 επιστήμονες από όλη τη χώρα οι οποίοι θα παρουσιάσουν εργασίες στις οποίες θα δοθεί μεγάλη έμφαση στα καινοτόμα γεωργικά μηχανήματα και τις αγροτικές κατασκευές, στην αποδοτική και αποτελεσματική διαχείριση των υδατικών και εδαφικών πόρων, στις νέες τεχνολογίες στη γεωργική μηχανική με έμφαση στα αγροτικά μηχανήματα, στις αγροτικές κατασκευές, τις αρδεύσεις, και την εδαφολογία καθώς και την μετασυλλεκτική συντήρηση και επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων».
 
Ο Νικόλαος Κατσούλας είναι Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Πρόεδρος της Εταιρείας Γεωργικών Μηχανικών Ελλάδος.
Είναι Γεωπόνος με Διδακτορικό στις Γεωργικές Κατασκευές και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στο αντικείμενο των Θερμοκηπίων και ιδιαίτερα στο σχεδιασμό της κατασκευής και του εξοπλισμού των θερμοκηπίων, στη διαχείριση του κλίματος των θερμοκηπίων και των υδροπονικών συστημάτων. Έχει συμμετάσχει σε περισσότερα από 30 ερευνητικά έργα από τα οποία έχουν προκύψει και έχουν δημοσιευθεί περισσότερες από 140 εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και διεθνή και εθνικά συνέδρια.

http://www.eleftheria.gr/index.asp?cat=21&aid=57737#.UjddAdLwnpx