Αναστασίας Σιμιτσιάδη
Λεπτά όσο ένα φωτογραφικό φιλμ, εύκαμπτα και με απειροελάχιστο βάρος, τα οργανικά φωτοβολταϊκά, γνωστά και ως τα φωτοβολταϊκά τρίτης γενιάς, αναμένεται να φέρουν την επανάσταση στον τομέα παραγωγής ενέργειας ειδικότερα στην Ελλάδα, καθώς μέσα στα επόμενα δύο χρόνια τα πρώτα πάνελ με εγχώρια σφραγίδα παραγωγής θα είναι γεγονός. Σ’ αυτό βασικό ρόλο θα παίξουν το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και 18 ακόμη φορείς, όπως το γερμανικό ινστιτούτο Helmholtz Zentrum και ο καθηγητής Κωνσταντίνος Φωστηρόπουλος, που ηγείται από το 2001 του τομέα έρευνας και ανάπτυξης των οργανικών φωτοβολταϊκών του ινστιτούτου. Όπως εξηγεί ο ίδιος, η διαφορά των πρωτοποριακών αυτών φωτοβολταϊκών με τα συμβατικά που χρησιμοποιούμε σήμερα έγκειται τόσο στα υλικά κατασκευής τους όσο και στις απεριόριστες εφαρμογές που προσφέρουν.
Απόδοση στο μάξιμουμ
Τα κλασικά φωτοβολταϊκά αποτελούνται από ένα απορροφητικό στρώμα -συνήθως από πυρίτιο- που είναι τοποθετημένο ανάμεσα σε ηλεκτρόδια, ενώ τα οργανικά φωτοβολταϊκά τα όποια αναπτύσσονται χάρη στον πρωτοποριακό τομέα της νανοτεχνολογίας κατασκευάζονται από μικρά μόρια άνθρακα, δηλαδή από οργανική ύλη. Τα πάνελ αυτά, που το πάχος τους δεν ξεπερνά αυτό ενός φιλμ και ζυγίζουν όσο η ζελατίνη που χρησιμοποιείται στο μαγείρεμα, θα μπορούν να τοποθετηθούν σχεδόν σε κάθε πιθανή επιφάνεια, θα έχουν πολύ καλή απόδοση ακόμη και σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού και σε μερικά χρόνια θα στοιχίζουν πολύ λιγότερο σε σύγκριση με το σημερινό κόστος των συμβατικών φωτοβολταϊκών. Τα νέας γενιάς φωτοβολταϊκά θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν πάνω σε υφάσματα, σε τέντες, στις προσόψεις κτιρίων, στα παράθυρα, σε κινητά τηλέφωνα, ακόμη και σε
αυτοκίνητα. «Στο Λος Άντζελες έχουν τοποθετηθεί τέτοιου είδους φωτοβολταϊκά, που λειτουργούν και σαν ενημερωτικοί ηλεκτρονικοί πίνακες σε στάσεις λεωφορείων. Μάλιστα, κάτι ανάλογο σχεδιάζεται και στο Βερολίνο. Στόχος μας είναι να χρησιμοποιηθούν σε όλες τις αυτόνομες συσκευές που λειτουργούν με μπαταρίες, αλλά και να αντικαταστήσουν τα παραδοσιακά φωτοβολταϊκά στο σύνολό τους», αναφέρει ο Κ. Φωστηρόπουλος.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στην παλιά και τη νέα γενιά φωτοβολταϊκών έγκειται στο γεγονός ότι χάρη στα εύκαμπτα αυτά πάνελ θα μπορούμε να εκμεταλλευόμαστε κάθε πιθανή επιφάνεια -θα μπορούμε να επενδύσουμε εξωτερικά πιθαμή προς πιθαμή ένα κτίριο στο σύνολό του- για να εξασφαλίσουμε την πολύτιμη ηλιακή ενέργεια. Ο καθηγητής, που κατάγεται από την Κρύα Βρύση Πέλλας, λέει χαρακτηριστικά πως δεν ήταν δική του επιλογή η Γερμανία αλλά των γονιών του. Ο ίδιος σπούδασε Φυσική, απέκτησε τον διδακτορικό του τίτλο από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, τα τελευταία δώδεκα χρόνια εργάζεται σε ένα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά ιδρύματα της Ευρώπης και αποτελεί έναν εκ των βασικών συντελεστών που θα προσφέρουν την τεχνογνωσία τους στην κατασκευή των πρώτων ελληνικών οργανικών φωτοβολταϊκών. «Η επιστημονική μου ομάδα ειδικεύεται στη δημιουργία οργανικών φωτοβολταϊκών από μικρά μόρια μέσω εξειδικευμένων τεχνικών. Αυτό το διάστημα βοηθώ το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης να εγκαταστήσει τα απαραίτητα συστήματα για την κατασκευή των πάνελ και στη συνέχεια θα μεταφέρουμε όλη μας την τεχνογνωσία προκειμένου να ξεκινήσει η παραγωγή των φωτοβολταϊκών μαζί με τους συναδέλφους από το Εργαστήριο Λεπτών Υμενίων – Νανοσυστημάτων και Νανομετρολογίας (LTFN) του ΑΠΘ». Ωστόσο, όπως τονίζει ο ίδιος, βασική προϋπόθεση για να ευδοκιμήσει αυτός ο τομέας παραγωγής είναι να καταφέρει η Ελλάδα να δημιουργήσει ολοκληρωμένες εφαρμογές, να αναπτύξει την δική της τεχνολογία και να εξαγάγει ένα ολοκληρωμένο τελικό προϊόν.
Η χαμένη ευκαιρία
«Πρέπει η ελληνική βιομηχανία να συνεργαστεί με τους παραγωγούς των φωτοβολταϊκών. Οι Έλληνες είχαν την ευκαιρία να αναπτύξουν τον κλάδο αυτό πριν από 40 περίπου χρόνια με τους ηλιακούς θερμοσίφωνες, όμως δεν τα κατάφεραν, όπως έκαναν με το ελαιόλαδο». Στην ερώτηση για το εάν η παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά μπορεί να βοηθήσει την οικονομία της χώρας ο καθηγητής απαντά αρνητικά. «Μπορεί αυτή η προοπτική να συζητιέται σε πολιτικό επίπεδο αυτές τις ημέρες, όμως δεν πρόκειται -έστω κι αν η χώρα καταφέρει να στηριχθεί ενεργειακά στον ήλιο- να αποκομίσει κάποιο οικονομικό όφελος. Μέσα στην επόμενη δεκαετία ένα μικρό ποσοστό των ενεργειακών αναγκών της Ελλάδας θα καλύπτεται από φωτοβολταϊκά, γιατί το κόστος θα είναι υψηλό και θα χρειαστούν χρηματοδοτήσεις. Για τον λόγο αυτό πρέπει η βιομηχανία να συνεργαστεί με την επιστημονική κοινότητα. Τα εθνικά χρηματοδοτικά προγράμματα -και όχι μόνο τα ευρωπαϊκά- πρέπει συνεισφέρουν προς αυτόν τον τομέα. Πιστεύω ακράδαντα πως μέχρι να δημιουργηθούν στην Ελλάδα καινούριες εθνικές δομές για την έρευνα και την ανάπτυξη πρέπει όλοι οι Έλληνες του εξωτερικού να συνδράμουν προς αυτή τη κατεύθυνση».
http://www.real.gr
http://www.schizas.com/site3/index.php