Τά τραγικά γιά τόν Ἑλληνισμό τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καί τόν Πόντο γεγονότα, ὁδήγησαν τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο νά στείλη ἱκανούς ἀρχιερεῖς του σέ διάφορες δύσκολες ἀποστολές. Ἔτσι τό 1918, ἀναθέτει στόν δραστήριο ἐπίσκοπο Σεβαστείας Γερβάσιο Σουμελίδη τήν περισυλλογή τῶν ἐφήβων χριστιανῶν τῶν ἐργαζομένων σέ τουρκικές οἰκογένειες καί στήν συνέχεια (τό 1919) θά ἀναλάμβανε τήν διαποίμανση καί τήν διακυβέρνηση τῶν χριστιανῶν τῆς Μητροπόλεως Κολωνίας.
Τα τελευταία εκκλησιαστικά γεγονότα πριν την ανταλλαγή στην Καισάρεια της Καππαδοκίας
