ἱερομονάχου π. Σάββα Ἁγιορείτου
Διαβάστε τὸ 1ο (ἐδῶ) καὶ τὸ 2ο Μέρος (ἐδῶ)
Ὅταν κανείς, μείνει ἁγνός καί φτάσει στόν γάμο ἁγνός, ὅπως εἶναι οἱ προδιαγραφές τοῦ Χριστοῦ γιά τόν ἄνθρωπο, πολύ δύσκολα μετά θά διαλύσει τόν γάμο· πολύ πιό δύσκολα σέ σχέση μέ κάποιον πού φθάνει στό μυστήριο κατεστραμμένος ἠθικά, πνευματικά καί σωματικά. Ὅταν ὑπάρχει ἡ ἁγνότητα ὁ Θεός στέλνει πλούσια τήν Θεία Χάρη ἡ ὁποία μεταμορφώνει τήν νεοπαγή οἰκογένεια σέ κατ’ οἶκον Ἐκκλησία. Ἐπέρχεται μία φυσιολογική ὡρίμανση τῆς σχέσης σιγά-σιγά. Ὁ ἔρωτας ὑπερβαίνεται καί γίνεται ἀνιδιοτελής ἀγάπη ἐν Χριστῷ. Διότι πράγματι καί ὁ ἔρωτας, αὐτό πού ἐνώνει τούς ἀνθρώπους ἀρχικά, δέν εἶναι ἡ τέλεια μορφή ἀγάπης. Εἶναι κάτι πού καλοῦνται οἱ σύζυγοι νά τό ὑπερβοῦν μέσα στό γάμο, μέσα στή συζυγική ζωή καί νά πᾶνε στήν τέλεια μορφή ἀγάπης. Αὐτή εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ ἀνιδιοτελής ἀγάπη. Ὅταν φθάσεις σ’ αὐτήν τότε…
πλέον ἀγαπᾶς τόν ἀλλον ὄχι ἐπειδή καί ἐκεῖνος σ’ ἀγαπάει ἤ ἐπειδή σοῦ ἀνταποδίδει τήν ἀγάπη. Τόν ἀγαπᾶς διότι ἀγαπᾶς τόν Χριστό καί ξέρεις ὅτι αὐτό θέλει Ἐκεῖνος: Νά ἀγαπᾶς τούς πάντες χωρίς νά ζητᾶς ἀνταπόδοση στήν ἀγάπη σου.
Στόν ἔρωτα, ὅπως καί στή φιλία ζητιέται ἡ ἀνταπόδοση, γι’ αυτό καί δέν εἶναι τέλειες μορφές ἀγάπης. Τό νά ἀγαπᾶς τόν ἄλλο ὡς εἰκόνα Χριστοῦ, ἀνεξάρτητα ἄν ὁ ἄλλος σ’ ἀγαπάει ἤ δέν σ’ ἀγαπάει, αὐτή εἶναι ἡ σωστή μορφή, ἡ τέλεια μορφή ἀγάπης. Οἱ ἄλλες «ἀγάπες» εἶναι πιό πολύ μιά δοσοληψία. Σ’ αὐτές οἱ ἄνθρωποι δίνουν ἀλλά καί παίρνουν. Ὅταν δέν τά βροῦν σ’ αὐτήν τήν δοσοληψία χωρίζουν, κρυώνουν οἱ καρδιές καί μποροῦν νά φτάσουν ὥς τό ἀβυσσαλέο μίσος. Καί ἐκεῖ πού ἦταν «τρελοί ἀπό ἀγάπη» κάνει κιμά ὁ ἕνας τόν ἄλλον.
Οἱ σύγχρονοι μελετητές τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς, συμφωνώντας μέ τούς Ἁγίους Πατέρες μᾶς διδάσκουν ὅτι κάθε ἁμαρτία ἀφήνει ἴχνη. Κάθε βίωμα ἀφήνει ἴχνη στήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Εἰδικά αὐτό τό βίωμα τῆς ἀποτυχημένης ἐρωτικῆς σχέσης, μέ ὅλους τούς ἐσωτερικούς κραδασμούς πού συνεπάγεται, ἀφήνει ἕνα πάρα πολύ βαθύ βίωμα στήν ψυχή. Καί πολλές φορές οἱ κοπέλες ἤ τ’ ἀγόρια θά θυμοῦνται μιά παλιά ἐντός εἰσαγωγικῶν «ἄτυχη ἐρωτική τους σχέση καί (θά) χαίρονται γιά τίς ὅμορφες στιγμές τοῦ παρελθόντος ἀλλά καί βαρύτατα (θά) μελαγχολοῦν γιά τήν ἀτυχή κατάληξη». Νομίζω ὅτι ὅλη αὐτή ἡ αὔξηση τῶν «ψυχολογικῶν», πού ἔχουμε στήν ἐποχή μας, ὄχι κατά ἀποκλειστικότητα, ἀλλά κατά ἕνα μεγάλο μέρος, ὀφείλεται σ’ αὐτό, στίς ἀποτυχημένες σχέσεις. Σ΄ αὐτές πού στήν ἐποχή μας ὡραιοποίηθηκαν καί ἔγιναν πολλές, συσσωρεύοντας στά θύματά τους μελαγχολία πού καταλήγει στήν ὑπαρξιακή ἀναπηρία γιά τήν ὁποία ἤδη μιλήσαμε: Στήν ἀνικανότητα τοῦ νά μήν μποροῦν πιά νά ἀγαποῦν. Φτάνουν στό μίσος γιά τό ἄλλο φύλο. Αὐτό ἀκριβῶς ἔλεγε ὁ μεγάλος Ντοστογιέφσκι εἶναι ἡ κόλαση: «Κόλαση εἶναι τό μαρτύριο τοῦ νά μήν μπορεῖς πιά νά ἀγαπᾶς».