Αυτό που συμβαίνει κάθε χρόνο στον Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα, ξεφεύγει από τα ανθρώπινα όρια και έχει σχέση, με την προσωπική παρουσία του Χριστού.
Το Άγιο Φως βγαίνει το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου, σαν φωτεινός ανεμοστρόβιλος έξω από το Άγιο Κουβούκλιο και ξεχύνεται στο Ναό της Αναστάσεως που είναι γεμάτος από 5.000 περίπου κόσμο.
Με φωτεινές αστραπές ανάβουν τα σβηστά κανδήλια ψηλά στην Εκκλησία και ορισμένα σβησμένα κεριά, πιστών προσκυνητών.
Αν και τα κλειδιά του Ναού της Αναστάσεως δεν τα έχουν Ορθόδοξοι, αλλά Μωαμεθανοί, από πάππου προς πάππου, το Άγιο Φως ούτε μια φορά δεν έχει δοθεί σε ετερόδοξους (Λατίνους και Αρμενίους) αλλά μόνο στον Ορθόδοξο Πατριάρχη.
Το Άγιο Φως είναι το θεϊκό σημάδι της σωστής τοποθεσίας και ύπαρξης το Τάφου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα
Το θαύμα
- Το Άγιο Φως είναι φως ουρανόσταλτο, υπερφυσικό φως
- Το Άγιο Φως είναι φως που βγαίνει θαυματουργικά, είναι ουράνιο φως
- Το Άγιο Φως είναι το φως της Αναστάσεως του Παναγίου Τάφου του Χριστού
- Το Άγιο Φως είναι ένα πολλαπλό θαύμα, δεν είναι ένα απλό γεγονός
- Το Άγιο Φως είναι αντιληπτό με τη μορφή λάμψεων
- Το Άγιο Φως δεν καίει για τα πρώτα λεπτά
- Η φλόγα του Αγίου Φωτός είναι μια ζωντανή φλόγα
- Το Άγιο Φως δεν αναπαράγεται – είναι ένα θαύμα το οποίο δεν συμβαίνει κάθε χρόνο με τον ίδιο τρόπο
- Το Άγιο Φως βγαίνει και σε ανύποπτο χρόνο εκτός Μεγάλου Σαββάτου από τον Πανάγιο Τάφο
Πολλά υπερφυσικά φαινόμενα συμβαίνουν πριν βγει ο Πατριάρχης από τον Πανάγιο Τάφο:
- Οι αστραπές (σαν σύννεφο γαλάζιο) είναι προοίμιο του Αγίου Φωτός
- Φωτεινή σφαίρα – φλόγα βγαίνει από τον Πανάγιο Τάφο
- Η καντήλα του Παναγίου Τάφου ανάβει μόνη της
- Οι λαμπάδες του Πατριάρχη ανάβουν μόνες τους
- Πολλές λαμπάδες του κόσμου ανάβουν μόνες τους
- Καντήλια του Παναγίου Τάφου και του Ναού της Αναστάσεως ανάβουν μόνα τους
Τελετή της αφής
Η τέλεσή της αποτελεί προνόμιο ΜΟΝΟ του Ελληνορθόδοξου Πατριάρχη Ιεροσολύμων που επαναλαμβάνεται κάθε Μέγα Σάββατο μεσημέρι στη λειτουργία της Αναστάσεως, στον Πανάγιο Τάφο του Χριστού. Την παρακολουθούν Χριστιανοί από όλα τα δόγματα αλλά και αλλόθρησκοι.
Η τελετή του Αγίου Φωτός γίνεται στις 12 η ώρα το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου και αποτελείται από τρία στάδια:
1. Λιτανεία,
2. Την είσοδο του Πατριάρχη στον Πανάγιο Τάφο και
3. Τις προσευχές του Πατριάρχη για τον αγιασμό και λήψη του Αγίου Φωτός.
Σύμφωνα λοιπόν με την επίσημη ανάρτηση από τον ιστότοπο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων που πια έχει διαγραφεί:
Περὶ ὥραν 11 π.μ., ἐπὶ παρουσίᾳ τῶν στρατιωτικῶν ἀρχῶν, γίνεται ἐπιθεώρησις τοῦ ἱεροῦ κουβουκλίου
Κατὰ τὴν 12ην τῆς ἡμέρας ἡ λυχνία, ἧς γίνεται χρῆσις ἐν τῇ ἱερᾷ τελετῇ, (η λυχνία είναι σβηστή για να χρησιμοποιηθεί από τον Πατριάρχη στο τέλος της τελετής όπου και την ανάβει από το Άγιο Φως που βγαίνει θαυματουργικώς από τον Άγιο Τάφο) μεταφέρεται ἐν παρατάξει ἀπὸ τοῦ κελλίου, ἐν ᾧ φυλάσσεται παρὰ τὴν ἁγίαν Ἀποκαθήλωσιν, ὑπὸ τοῦ ἡμετέρου Σκευοφύλακος τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, ἡγουμένου τοῦ Δραγουμάνου κὶ ἑνὸς Ἀρχιερέως, εἰς τὸ ἅγιον Κουβούκλιον διὰ τῆς συντομωτέρας ὁδοῦ, ἦτοι διὰ τοῦ μεταξὺ τῆς ἁγίας Ἀποκαθηλώσεως καὶ τοῦ ἁγίου Κουβουκλίου τόπου. Ἅμα τῇ ἐλεύσει αὐτῶν ὁ Δραγουμάνος ἀποσφραγίζει τὴν θύραν τοῦ Κουβουκλίου καὶ εἰσέρχεται ἐντὸς ὁ ἡμέτερος Σκευοφύλαξ ὁ φέρων τὴν ἱερὰν λυχνίαν, ἥν τοποθετεῖ ἐπὶ τοῦ ἁγίου Τάφου (σβηστή όπως σβηστές είναι και όλες οι υπόλοιπες λυχνίες που βρίσκονται έξω, στον προθάλαμο του Αγίου Τάφου)
Τῇ 12.30’ ἄρχεται ἡ λιτανεία ἐκ τοῦ Ἁγίου Βήματος. Από την εσωτερική είσοδο του Ναού του Αποστόλου Ιακώβου μπαίνει ο Πατριάρχης στο Ιερό Βήμα του Καθολικού και κάθεται στον πατριαρχικό θρόνο. Από αυτό το σημείο περνάνε και ασπάζονται το χέρι του Πατριάρχη οι εκπρόσωποι των Αρμενίων, των Αράβων, των Κοπτών και άλλων για να τους δοθεί το Άγιο Φως. Σύμφωνα με τα προνόμια, αν δεν ασπαστούν το χέρι του Ορθόδοξου Πατριάρχη δεν έχουν το δικαίωμα να λάβουν το Άγιο Φως από τα χέρια του. Αμέσως μετά αρχίζει η Ιερή Λιτανεία η οποία περιφέρεται τρεις φορές γύρω από τον Πανάγιο Τάφο και μετά ο Πατριάρχης σταματάει μπροστά στον Πανάγιο Τάφο όπου βρίσκονται και οι επίσημοι.
Σύμφωνα με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, μετά τη Λιτανεία ο Πατριάρχης βγάζει την αρχιερατική στολή του και μένει μόνο με το λευκό στιχάριο. Ακολούθως λαμβάνει τους σβηστούς πυρσούς και εισέρχεται στο Ιερό Κουβούκλιο.
Γενικές πληροφορίες:
- Πραγματοποιείται λεπτομερειακός έλεγχος του Πατριάρχη από την αστυνομία και τους εκπροσώπους άλλων δογμάτων για το αν έχει εύφλεκτες ύλες πριν μπει στον Πανάγιο Τάφο
- Όλα τα άλλα δόγματα λαμβάνουν το Άγιο Φως από τον Ορθόδοξο Πατριάρχη
- Ο ναός της Αναστάσεως δεν έχει ρεύμα και καμία φωτορυθμική συμβολή υπάρχει
- Η Ισραηλινή αστυνομία περιφρουρεί και δεν επιτρέπει καμία τεχνική παρέμβαση
- Ο Πανάγιος Τάφος, το Ιερό Κουβούκλιο ελέγχεται διεξοδικά και σφραγίζεται με βουλοκέρι, μέχρι την είσοδο του Ορθόδοξου Πατριάρχη το Μέγα Σάββατο
- Ο Ορθόδοξος Πατριάρχης εισέρχεται στο Ιερό Κουβούκλιο συνοδευόμενος από έναν αστυνομικό της Ισραηλινής αστυνομίας και τον Αρμένη Πατριάρχη
- Έξω από τον Πανάγιο Τάφο (το Ιερό Κουβούκλιο), υπάρχουν οι εκπρόσωποι άλλων δογμάτων. Του Λατίνου και Αρμενίων οι οποίοι φιλάνε το χέρι του Ορθοδόξου Πατριάρχη για να έχουν δικαίωμα μετά να πάρουν το Άγιο Φως
- Από τις λαμπάδες του Ορθοδόξου Πατριάρχη ανάβουν οι Λατίνοι και Αρμένιοι. Πρώτος ανάβει ο Αρμένιος
Μαρτυρία εικονολήπτη:
Δεν υπάρχει καμία τεχνική διαδικασία που να δίδει ότι ανθρώπινο πρόσωπο κάνει κάποια τεχνική επιμέλεια για να βγει το Φως στον Πανάγιο Τάφο.
Ηλίας Χρυσικός, Εικονολήπτης
Η κολώνα σχίστηκε και βγήκε το Άγιο Φως
Τον 16ο αιώνα επί Τουρκοκρατίας. Οι Αρμένιοι δωροδόκησαν την Τουρκική ηγεσία για να μπουν οι ίδιοι στο Πανάγιο Τάφο να πάρουν το Άγιο Φως και όχι οι Ορθόδοξοι οι οποίοι ήταν κλεισμένοι έξω από το ναό, στο περίβολο του ναού. Την ώρα που ο κόπτης Πατριάρχης ο Αρμένιος ήταν μέσα στο Πανάγιο Τάφο το Άγιο Φως δεν βγήκε σε αυτόν, αλλά με θαυμαστό τρόπο δόθηκε στον Ορθόδοξο Πατριάρχη ανάβοντας τις λαμπάδες του έξω από τον ναό βγαίνοντας από μια μαρμάρινη κολόνα έξω ακριβώς από τη πόρτα της εισόδου του ναού. Ξανά δεν τόλμησαν οι Αρμένιοι να επιχειρήσουν να πάρουν αυτοί το Άγιο Φως. Ήταν ένα ξεκάθαρο θεϊκό σημάδι ότι δεν μπορεί κανένας άλλος να βγάλει το Άγιο Φως πέρα από τον Ορθόδοξο Πατριάρχη.
Η χρονιά που δεν βγήκε το Άγιο Φως
Το έτος 1099 οι Σταυροφόροι με τις ευλογίες του Πάπα Ουρβανού του Β΄, κατέλαβαν τους Αγίους Τόπους με το πρόσχημα να τους ελευθερώσουν από τους απίστους Μουσουλμάνους, στην πραγματικότητα όμως για να επεκτείνουν την ηγεμονία του Πάπα και μάλιστα σε ένα μέρος τόσο σημαντικό για τη Χριστιανοσύνη. Η σφαγή υπήρξε πρωτοφανής για την αγριότητά της απέναντι σε Μουσουλμάνους αλλά και Εβραίους και πολλούς Ορθοδόξους, ακόμη και μικρά παιδιά! Όλα αυτά μετά το Πάσχα, είχε βγει ήδη το Άγιο Φως. Το επόμενο Πάσχα του 1100 μ.Χ. οι Λατίνοι εκδιώκουν τους Ορθοδόξους από το Πατριαρχείο και τα πανάγια προσκυνήματα και κάνουν την τελετή στον Πανάγιο Τάφο για να βγάλουν το Άγιο Φως.
Το Άγιο Φως όμως δεν βγαίνει! Συνεχίζουν τις προσευχές με αγωνία και οι ιερείς τους προτρέπουν τους Σταυροφόρους να μετανοήσουν για τις σφαγές και να εξομολογηθούν διότι ο Θεός είναι θυμωμένος μαζί τους! Το Άγιο Φως όμως εξακολουθεί να μην βγαίνει μέχρι αργά. Οι Λατίνοι αποσύρονται και επιτρέπουν στους Ορθοδόξους να κάνουν τη λιτανεία στον Πανάγιο Τάφο. Το Άγιο Φως βγαίνει πανηγυρικά και τρέχουν όλοι να το παραλάβουν και να ανάψουν τις καντήλες τους για να γιορτάσουν την άλλη μέρα Πάσχα!
Την επόμενη χρονιά 1101 μ.Χ. οι Σταυροφόροι με το ιερατείο τους και πάλι προσπαθούν να βγάλουν το Άγιο Φως, το Μέγα Σάββατο, προσευχόμενοι όλη μέρα, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Ο βασιλιάς τους Βαλδουίνος παρακολουθεί περίλυπος και αποφασίζουν να συνεχίσουν και την άλλη μέρα το πρωί για να μπορέσουν να κάνουν Πάσχα με Άγιο Φως. Το Άγιο Φως όμως και πάλι δεν βγαίνει και απογοητεύονται, κλειδώνουν το Άγιο Κουβούκλιο και φεύγουν για να συνεχίσουν τις προσευχές στο Ναό του Κυρίου που βρίσκεται πάνω στη βάση του Ναού του Σολομώντος. Αφήνουν πίσω τους Έλληνες (μένουν πίσω και οι Αρμένιοι και Κόπτες) που επιχειρούν λιτανεία γύρω από του Κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου. Και ω του θαύματος! Το Άγιο Φως βγαίνει πανηγυρικά και βλέπουν τον Πανάγιο Τάφο να αστραποβολά μέσα, παρότι είναι κλειδωμένος! Σε λίγο ειδοποιούνται και οι Λατίνοι που έρχονται και ξεκλειδώνουν για να πάρουν το Άγιο Φως για όλους! Είναι η πρώτη και μοναδική φορά που αναφέρεται στην ιστορία ότι το Άγιο Φως δεν βγαίνει το Μέγα Σάββατο αλλά την επόμενη μέρα, Κυριακή του Πάσχα του 1101 μ.Χ.
Αυτό το συγκλονιστικό περιστατικό εξηγεί την ανοχή πλέον των Λατίνων στο να βγάζουν οι Έλληνες το Άγιο Φως ακόμη και στην περίοδο της λατινοκρατίας στους Αγίου Τόπους (88 χρόνια) αλλά και αργότερα μέχρι σήμερα, που δεν συμμετέχουν καθόλου στην τελετή αλλά έχουν δική τους τελετουργία, άλλη ώρα. Το γεγονός επιβεβαιώνει και ο Λατίνος Πουλχέριος που διετέλεσε 11 χρόνια Πατριάρχης στα Ιεροσόλυμα επί κατοχής Σταυροφόρων. Παρά ταύτα η αρνητική προπαγάνδα των Λατίνων εναντίον των Ορθοδόξων και του Αγίου Φωτός δεν σταματάει ανά τους αιώνες, με αποκορύφωμα την εγκύκλιο του Πάπα Γρηγορίου Θ΄(1238) να απαγορεύει στους Καθολικούς τη συμμετοχή στην τελετή του Αγίου Φωτός στους Αγίους Τόπους επειδή είναι τέχνασμα των Ορθοδόξων, ενώ παλαιότερος Πάπας ο Ουρβανός Β΄ είχε μιλήσει επίσημα για το μεγάλο θαύμα του Αγίου Φωτός και την αξία των προσκυνημάτων…
Ο Θεός μίλησε ανά τους αιώνες και δίνει και σήμερα ουράνιο “σημείο”, με το καταπληκτικό αυτό θαύμα του Αγίου Φωτός και πολλοί Καθολικοί που μελετούν την ιστορία πήραν το μήνυμα και κάτι καταλαβαίνουν για την αξία της Ορθοδοξίας, σαν της αληθινής Εκκλησίας. Έχουμε καθημερινά παραδείγματα ανθρώπων που έρχονται στην Ορθόδοξη πίστη, ας προσευχόμαστε ο Θεός να τους στηρίζει και να τους δίνει παρρησία ομολογίας.
Δοξάζω το Θεό που βρέθηκα στη Γερμανία σαν πρεσβευτής του Αγίου Φωτός και άτυπα της Ορθοδοξίας. Και μη νομίζετε ότι δεν υπήρξαν ερωτήσεις και αντιρρήσεις… Η πιο σοβαρή αντίρρηση ήταν από έναν Φραγκισκανό μοναχό που ήρθε ξυπόλητος να παρακολουθήσει τη διάλεξη, και είπε ότι τα βίντεό μου δεν έχουν αξία διότι δεν είναι HD (υψηλής ανάλυσης)!
π. Αντώνιος Στυλιανάκης
Ιατρός – Ψυχοθεραπευτής Οικογένειας, Παιδιών και Νέων