«Μέσον διϊππεύοντες σήμερον, ημερών της εγκρατείας, τη δυνάμει του Σταυρού, τον εν τούτω υψωθέντα, μέσον γης ως κραταιόν Σωτήρα και Θεόν δοξολογήσωμεν…»!
Φτάσαμε, με τη Χάρη του Χριστού μας, στο μέσον των ημερών της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Βρισκόμαστε μεσοπέλαγα. Οι ημέρες που διανύσαμε προξένησαν κόπο, αλλά και πνευματική εμπειρία. Βιώσαμε πτώσεις, αλλά και αναστάσεις. Γνωρίσαμε μερικές από τις σκοτεινές γωνίες της καρδιάς μας, αλλά είδαμε και το Φώς της αγάπης του Χριστού. Ατενίζουμε στο μέσο στου Ναού τον Σταυρό του Κυρίου, αλλά στο βάθος του χρόνου διακρίνονται οι ανταύγειες του αναστάσιμου Φωτός!
Πολύ σοφά η Εκκλησία μας, προκειμενου να χαρίσει αναψυχή και κουράγιο στα αγωνιζόμενα τέκνα της, την τρίτη Κυριακή των Νηστειών όρισε να τιμούμε και να προσκυνούμε τον Τίμιο Σταυρό. Ο Τίμιος Σταυρός είναι χορηγός ευλογίας, πηγή θαυμάτων, πάροχος ενισχύσεως και προαγγελεύς της Αναστάσεως του Χριστού μας! Επιπλέον, με τρόπο συνοπτικό και ιδιαίτερα παραστατικό, παρουσιάζει την Ορθόδοξη Θεολογία και προσφέρει ένα σωστικό πρότυπο ζωής.
Από την πληθώρα των πνευματικών μηνυμάτων που απευθύνει σε κάθε ψυχή που τον ατενίζει με τα μάτια της καρδιάς του, ας επιλέξουμε να αναφερθούμε στη συγχωρητικότητα. Στη συγχώρηση που τόσο πλούσια, πέρα και πάνω από την ανθρώπινη λογική και οποιοδήποτε άλλο μέτρο, πρόσφερε πρώτος ο Χριστός μας σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Συγχώρηση όλων των αμαρτιών, όλων των ανθρώπων που έζησαν από Αδάμ μέχρι σήμερα και όσων θα ζήσουν έως της συντελείας των αιώνων.
Η συγχώρηση είναι η πρώτη, χρονικά, εντολή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Πριν εισέλθουμε στο στάδιο της νηστείας, μετά την τέλεση του πρώτου κατανυκτικού εσπερινού την Κυριακή της Τυρινής, που ονομάζεται και Κυριακή της Συγχωρήσεως, ζητούμε συγγνώμη από όλους και παρέχουμε τη συγγώμη μας σε όλους. Έπειτα, ξεκινάμε τον αγώνα της νηστείας, της προσευχής και της μετανοίας, με ελευθερία και ειρήνη. Αυτά τα δυο αισθήματα, κατά τον Όσιο Σωφρόνιο του Έσσεξ, απαλύνουν τον κόπο της νηστείας.
Κατά τον ίδιο Όσιο, από τη διδασκαλία του οποίου θα ερανισθούμε για τα παρακάτω, οι στενοχώριες, οι παρεξηγήσεις και οι δυσκολίες που προξενούμε οι άνθρωποι στους συνανθρώπους μας κατά την καθημερινότητά μας, εξαλείφονται και δίνουν τη θέση τους στη λύτρωση και την πνευματική ελευθερία και εμπνέουν νέα ελπίδα. Επειδή τα παραπάνω είναι, δυστυχώς αναπόφευκτα εντός κι εκτός του χρόνου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ο λόγος του Οσίου Σωφρονίου παραμένει επίκαιρος καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Η συγχώρηση επιτυγχάνεται εύκολα αν είμαστε μέτοχοι της Χάριτος του Θεού και αν ασκούμαστε στην αυτοεξουθένωση. Ένα πρώτο βήμα προς την αυτοεξουθένωση είναι το να αναγνωρίζουμε τα λάθη, τα πάθη και τις αμαρτίες μας και ειλικρινά παραδεχόμαστε ότι είμαστε εντελώς αδικαιολόγητοι ενώπιον του Θεού. Όσο προοδεύουμε σ’ αυτά, τόσο πιο εύκολα θα συγχωρήσουμε τους συνανθρώπους μας και τόσο περισσότερο θα γευθούμε από τη χαρά της Αιωνιότητας!
Για να καταφέρει ο άνθρωπος, όσον αφορά την προαίρεσή του, να συγχωρήσει, πρέπει να ιεραρχήσει τις καταστάσεις. Τί είναι πιο σπουδαίο; Το οποιοδήποτε κακό μας έκαναν ή η αιωνιότητα, για την οποία μας έφερε ο Θεός στην ύπαρξη; Απαντώντας ο άνθρωπος σωστά στο παραπάνω ερώτημα, συχγωρεί και γίνεται όμοιος με τον Θεό! Πόση τιμή για τον χοϊκό, εμπαθή και αδύναμο άνθρωπο!
Συγχωρώντας ευεργετούμε όχι μόνον τον εαυτό μας, αλλά και τους άλλους. Από την εμπειρία του ο Όσιος μάς διδάσκει: ̎Όταν ήμουν στο Άγιο Όρος, μερικές φορές οι αδελφοί μού έλεγαν ότι κάποιος τους συμπεριφερόταν με τρόπο άδικο. Λοιπόν τους έλεγα: «Ίσως να είναι όπως τα λέτε, αλλά ο άλλος δεν είναι εκατό τοις εκατό ένοχος. Ίσως εμείς να είμαστε ένοχοι πέντε τοις εκατό‧ και αν εξαλείψουμε αυτά τα πέντε τοις εκατό, αν αναγνωρίσουμε ότι είμαστε ένοχοι γι’ αυτά τα πέντε τοις εκατό, θα δείτε πώς ο άλλος θα αφοπλιστεί». Και με την ελάχιστη, δηλαδή, αναγνώριση ότι είμαστε άδικοι, μπορούμε να εξαλείψουμε εκατό τοις εκατό όλα τα λάθη, και τα δικά μας και των αδελφών. ̎
Ας δοξάσουμε τον Θεό που μάς αξίωσε να φθάσουμε μέχρι το μέσον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και να προσκυνήσουμε τον Σταυρό Του. Ας συγχωρήσουμε πάλι εκ βαθέων όσους μάς έφταιξαν και φυσικά να ζητήσουμε κι εμείς ειλικρινά και ταπεινά τη συγγνώμη για τα δικά μας λάθη, ώστε να αποκτήσουμε ουσιαστική και αληθινή εν Χριστώ ενότητα μεταξύ μας. Ας παρακαλέσουμε τον Κύριο να μάς χαρίσει υπομονή, δύναμη, μετάνοια και ό, τι καλό Εκείνος κρίνει για να διανύσουμε θεάρεστα και το υπόλοιπο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, να φτάσουμε όσο το δυνατό καλύτερα προετοιμασμένοι στη Μεγάλη Εβδομάδα ώστε να προσκυνήσουμε τα Άγια Πάθη του Χριστού μας και να απολαύσουμε την Αναστάσιμη χαρά κατά το Άγιο Πάσχα!
Απόστολος Μυργιώτης
Μαθηματικός, Θεολόγος