Του Γιώργου Αγγελόπουλου
Η Βαντάνα Σίβα, «ηρωίδα του περιβάλλοντος» σύμφωνα με το περιοδικό «Time», επικεντρώνει τη δράση της στη διατροφική ασφάλεια, την αειφόρο γεωργία και την προστασία και προώθηση της πιο στοιχειώδους μορφής ζωής: του σπόρου.
Τη δεκαετία του 1970, η Βαντάνα Σίβα είχε κάνει το διδακτορικό της στον Καναδά και άρχιζε σταδιοδρομία πυρηνικής φυσικού σ’ ένα κέντρο ατομικών ερευνών στη γενέτειρά της, τη Βομβάη. Σύντομα όμως αποφάσισε να στραφεί στις «επιστήμες που υπερασπίζονται τη ζωή». Έγινε ακτιβίστρια της οικολογίας και του φεμινισμού, έγραψε πολλά βιβλία και πήρε πολλά βραβεία. Σήμερα επικεντρώνει τη δράση της στα ζητήματα της διατροφικής ασφάλειας.
«Η διατροφή μας έχει γίνει σαν πολεμική επιχείρηση» έλεγε πρόσφατα σε ομιλία της στο Γκόσεν της Ιντιάνας. Μίλησε για το 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους που πεινούν στον πλανήτη, για τις πρόσφατες εξεγέρσεις σε περισσότερες από 30 χώρες λόγω της αύξησης των τιμών των τροφίμων, για τον βίαιο εκτοπισμό παραδοσιακών καλλιεργητών από εταιρείες βιομηχανικής γεωργίας σε χώρες όπως η Ινδία. «Η γεωργία μοιάζει όλο και περισσότερο με πόλεμο εναντίον της γης» τόνισε επίσης, αναφερόμενη στα χημικά που χρησιμοποιούνται στις καλλιέργειες. «Μας πούλησαν τον μύθο ότι η χρήση των χημικών βελτιώνει τις σοδειές. Δεν είναι αλήθεια. Σκοτώνει το έδαφος».
Η βιομηχανική γεωργία χρησιμοποιεί δεκαπλάσιο νερό από την οικολογική γεωργία και 10 χιλιοθερμίδες ενέργειας για να παραγάγει 1 χιλιοθερμίδα τροφής. Η βιομηχανική κτηνοτροφία χρησιμοποιεί 100 χιλιοθερμίδες ενέργειας για να παραγάγει 1 χιλιοθερμίδα πρωτεΐνης. «Όταν ζεις σ’ έναν πλανήτη με συρρικνούμενους φυσικούς πόρους, αυτό είναι ανόητο», υπογράμμισε. Οι εταιρείες βιομηχανικής γεωργίας καταστρέφουν επίσης τα βιοποικιλότητα. Επικεντρώνουν σε σοδειές που δεν αποτελούν τροφές, αλλά εμπορεύματα, όπως το καλαμπόκι και η σόγια. «Έχουμε περισσότερα εμπορεύματα, αλλά λιγότερη τροφή» επισήμανε τονίζοντας ότι το 50% από τις σοδειές πηγαίνει για ζωοτροφές ή για καύσιμα. Οι μισοί από το 1 δισεκατομμύριο πεινασμένους ανθρώπους στον κόσμο είναι παραγωγοί τροφίμων…
Η Σίβα τόνισε επίσης ότι η πρακτική των εταιρειών βιομηχανικής γεωργίας να τροποποιούν γενετικά τους σπόρους και να τους «κατοχυρώνουν» με άδειες ευρεσιτεχνίας αντιβαίνει στη φύση – ειδικά όταν ο σπόρος τροποποιείται ώστε να σκοτώσει τη ζωή μέσα του αντί να τη διδάξει. Πρόκειται για έναν «πόλεμο κατά της δημιουργίας, αν οι σπόροι αυτοί… δραπετεύσουν θα τερματίσουν τη ζωή», τόνισε αναφερόμενη στους σπόρους που καθιστούν εαυτούς στείρους, ώστε να είναι αναγκασμένοι οι καλλιεργητές να τους αγοράζουν στο διηνεκές από την εταιρεία. «Πρέπει να αναγνωρίσουμε και πάλι την πνευματικότητα, την ιερότητα της τροφής» λέει η 58χρονη Σίβα. Στην Ινδία, η οργάνωση Navdanya της Σίβα έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο «τραπεζών σπόρων». «Η ομορφιά των σπόρων είναι ότι πολλαπλασιάζονται» λέει. «Από ένα μπορείς να φτιάξεις εκατομμύρια. Το μόνο που χρειάζεται είναι υπομονή».
Εφημ. ‘ΤΑ ΝΕΑ’