Νίκος Δαναλάτος Καθηγητής Γεωργίας
Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Το πρόβλημα: Πώς θα μπορέσει να αλωθεί η Ελληνική αγορά από γάλατα εισαγωγής αδιαφορώντας αν ο ανερχόμενος εγχώριος κλάδος της αγελαδοτροφίας εξαφανιστεί και μαζί με αυτόν ένας δυναμικός τομέας οικονομικής ανάπτυξης και αύξησης του ΑΕΠ.
Ο τρόπος: Βάπτιση του γάλακτος υψηλής παστερίωσης σε φρέσκο γάλα έτσι ώστε να γίνει δυνατή η επέκταση των ημερών διατήρησης του δήθεν φρέσκου γάλακτος που θα δώσει την δυνατότητα για αθρόες εισαγωγές αμφιβόλου ποιότητας γάλακτος υψηλής παστερίωσης σε δήθεν φθηνότερες τιμές.
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:
Σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία (Π.Δ. 113/1999) «φρέσκο γάλα» είναι το γάλα που έχει υποστεί παστερίωση δηλαδή θερμική επεξεργασία στους 72°C για 15 δευτερόλεπτα. Το γάλα αυτό σύμφωνα με τους επιστήμονες τροφίμων είναι πλούσιο σε ασβέστιο, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπίδια, βιταμίνες Α, C, B2, Β6, Β12 κ.α. και πολύτιμα μέταλλα και ιχνοστοιχεία, και αποτελεί άριστη τροφή. Όμως το φρέσκο γάλα έχει διάρκεια ζωής τρεις έως πέντε ημέρες στο ψυγείο, και επομένως δυσχεραίνεται η εισαγωγή του από το εξωτερικό.
Αντίθετα, γάλα υψηλής παστερίωσης είναι αυτό που έχει υποστεί θερμική επεξεργασία στους +110οC έως +130οC και διατηρείται στο ψυγείο για 20-30 ημέρες. Βεβαίως, όσο πιο υψηλή είναι η θερμική επεξεργασία, τόσο μεγαλύτερο είναι το χρονικό διάστημα που διατηρείται, αλλά και τόσο πτωχότερο γίνεται σε θρεπτικές ουσίες με την καταστροφή ευαίσθητων βιταμινών και ιχνοστοιχείων όπως Β6, Β12, C φολικό οξύ, τυροσίνη, κλπ.
Έτσι, το γάλα υψηλής παστερίωσης ορθώς θεωρείται θρεπτικά υποδεέστερο, και η υφιστάμενη Ελληνική νομοθεσία απαγορεύει την αναγραφή λέξεων όπως «φρέσκο», «παστεριωμένο» κλπ στη συσκευασία του. Προκειμένου λοιπόν να διευκολυνθούν οι εισαγωγές «φρέσκου γάλακτος» προσπαθούν οι Επίτροποι να βρουν νομικά τερτίπια ώστε να πλασαριστεί στους ιθαγενείς εισαγόμενο γάλα υψηλής παστερίωσης σαν φθηνό φρέσκο γάλα παρακάμπτοντας και αυτά τα πορίσματα της επιστήμης. Με σύνθημα το «φθηνότερο γάλα» προσποιούνται ότι νοιάζονται για τον καταναλωτή των μεγάλων αστικών κέντρων που υποφέρει από την παρούσα οικονομική κρίση και στο βωμό αυτό «αναγκάζονται να κτυπήσουν τα μικροσυμφέροντα μιας μικρής ομάδας παραγωγών». Αποδίδουν δε τις δικαιολογημένες αντιδράσεις ακόμα και κάποιων κυβερνητικών βουλευτών σε «μικροπολιτική» και την κάλυψη μικροσυμφερόντων στιγματίζοντας την τόλμη τους να διαχωριστούν από την κυβερνητική αγέλη. Αυτή η «μικρή ομάδα παραγωγών» λοιπόν απαρτίζεται από 4.000 αγελαδοτρόφους που παράγουν 630.000 τόνους φρέσκου γάλακτος. Όμως τα γαλακτοπαραγωγικά ζώα σιτίζονται με κτηνοτροφές που μπορούν να παραχθούν σε 500.000 στρέμματα με καλλιέργειες κτηνοτροφικών φυτών (καλαμπόκι, μηδική, βίκος, κριθάρι, κλπ) και δίνουν εισόδημα σε άλλες 5.000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις με 10.000 εργαζομένους.
Επίσης τα περί φθηνού εισαγόμενου γάλακτος είναι ψέματα. Όλοι πλέον γνωρίζουν ότι γάλα ημέρας μπορεί να πωλείται κάτω του 1€ όπως γίνεται ήδη σε πολλούς σταθμούς διανομής στη Λάρισα από το συνεταιρισμό ΘΕΣΓΑΛ.
Αν το κράτος συμμαζέψει τους μεσάζοντες, τότε η τιμή του εγχώριου φρέσκου γάλακτος δεν θα υπερβαίνει το 1,0-1,1 €/λίτρο.
Σημειωτέον ότι η τιμή παραγωγού δεν υπερβαίνει τα 0,45 € ανά λίτρο φρέσκου γάλακτος. Εξ άλλου η δήθεν μείωση της τιμής που θα προκύψει λόγω ανταγωνισμού είναι αμφίβολη αφού και σήμερα το εισαγόμενο γάλα υψηλής παστερίωσης (20 ημερών) είναι ακριβότερο από το φρέσκο. Ακόμα και στις περιπτώσεις μικρότερης τιμής δε θα πρόκειται για πραγματικά φρέσκο γάλα υψηλής διατροφικής αξίας. Θα είναι εισαγόμενο γάλα σε σκόνη, παγοκολόνα, κλπ που θα έχει παραχθεί από δυστυχισμένα ζώα παραγεμισμένα με αντιβιοτικά και ορμόνες (turbo koe=τούρμπο αγελάδα) που μεγάλο μέρος του σιτηρεσίου τους θα περιλαμβάνει μεταλλαγμένες ζωοτροφές.
Και φυσικά δεν θα αναγράφεται πουθενά η χώρα προέλευσης, έτσι ώστε ο κάθε οικογενειάρχης να μπορεί να προμηθεύεται Ελληνικό φρέσκο γάλα.
Αλλά αποτελεί και μειοδοσία της κυβέρνησης η λελογισμένη επίθεση κατά της εγχώριας κτηνοτροφίας και των Ελληνικών επιχειρήσεων προκειμένου να μη ζημιώσουν οι γαλακτοπαραγωγοί αποικιοκράτες. Το εγχείρημα της ΘΕΣΓΑΛ τους έχει τρομάξει. Ο ανερχόμενος αυτός συνεταιρισμός απέδειξε ότι η σημερινή προστιθέμενη αξία του παραγόμενου στην Ελλάδα γάλακτος μπορεί να φθάσει στο άμεσο μέλλον τα 630 εκατ. € με άνω του 1,5 δις € συμμετοχή στο ΑΕΠ, ενώ στην περίπτωση μελλοντικής επάρκειας (που πρέπει να είναι το ευκταίο), τα ανωτέρω ποσά είναι τα διπλάσια, χωρίς τον υπολογισμό της διαφοράς του εμπορικού ισοζυγίου. Από την άλλη πλευρά, το επικαλούμενο φθηνότερο προϊόν (δεν το ονομάζω φρέσκο γάλα) έστω και κατά 0,20 €/λίτρο δε θα μείωνε τις δαπάνες των νοικοκυριών για αγορά γάλακτος παραπάνω από 200 εκατ. €. Ακόμα λοιπόν και στην υποτιθέμενη αυτή περίπτωση τα αμείλικτα μαθηματικά καταδεικνύουν την μειοδοτική πολιτική περαιτέρω συρρίκνωσης της πρωτογενούς παραγωγής αλλά και της κατανάλωσης ποιοτικής τροφής για τον Έλληνα καταναλωτή.
Το γάλα τους βγάζει τις μάσκες…