Του Κωνσταντίνου Φαρσαλινού, Δρ Δημόσιας Υγείας
Είναι πραγματικά ανάξια σχολιασμού τα όσα συμβαίνουν εδώ και μήνες με τα μονοκλωνικά αντισώματα. Η επιχειρηματολογία που ακούγεται μοιάζει με κασέτα που παίζει πάντα το ίδιο μήνυμα και χρησιμοποιείται από το τελευταίο τρολ των κοινωνικών δικτύων μέχρι και από επιστήμονες (δυστυχώς).
Εν τάχει, να αποδομήσουμε τα ανύπαρκτα επιχειρήματα που ακούγονται κατά καιρούς εδώ και μήνες…
1. Δεν φτάνουν τα μονοκλωνικά για όλους.
Απάντηση: άθλιο επιχείρημα. Δεν τα χρειάζονται όλοι, και δεν χρειάζεται να φτάνουν για όλους. Τα εμβόλια επίσης δεν φτάνουν για όλους (και δεν έφταναν για όλους όταν ήρθαν στα τέλη Δεκεμβρίου του 2020). Αλλά δεν τόλμησε ΚΑΝΕΙΣ (και καλώς δεν τόλμησε) να πει τον Δεκέμβριο πως δεν θα έπρεπε να ξεκινήσει το εμβολιαστικό πρόγραμμα επειδή οι 9000 δόσεις των εμβολίων τότε δεν έφταναν για όλους (ή επειδή σήμερα δεν φτάνουν για όλους). Αν κάποιος τολμούσε να χρησιμοποιήσει αυτό το επιχείρημα για τα εμβόλια, θα αντιμετώπιζε πιθανότατα εισαγγελική παρέμβαση.
Θα μπορούσαμε να έχουμε μερικές χιλιάδες δόσεις μονοκλωνικών αντισωμάτων εδώ και μήνες. Ποιος ακριβώς έχει το δικαίωμα να τα στερεί από ασθενείς επειδή “δεν φτάνουν για όλους”;
2. Έχουν άδεια χρήσης έκτακτης ανάγκης.
Απάντηση: το ίδιο συμβαίνει και με τα εμβόλια. Στις ΗΠΑ πράγματι έχουν άδεια χρήσης έκτακτης ανάγκης, όπως και τα εμβόλια. Στην Ευρώπη έχουν θετική γνωμοδότηση μόνο, εν αναμονή της τελικής απόφασης για άδεια κυκλοφορίας υπό όρους ή για κανονική άδεια. Η θετική γνωμοδότηση χρησιμοποιείται από τις χώρες που θέλουν να εισάγουν και να χρησιμοποιήσουν τα μονοκλωνικά αντισώματα. Ουσιαστικά ο ΕΜΑ δίνει το πράσινο φως για τη χρήση τους. Αυτό αφορά 4 σκευάσματα μονοκλωνικών αντισωμάτων στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή.
Τελευταίο παράδειγμα από τον ΕΜΑ:
“The Agency concluded that sotrovimab can be used to treat confirmed COVID-19 in adults and adolescents (aged 12 years and above and weighing at least 40 kg) who do not require supplemental oxygen therapy and who are at risk of progressing to severe COVID-19.”
3. Οι μελέτες με τα μονοκλωνικά έγιναν σε λίγες εκατοντάδες ασθενείς έναντι των δεκάδων χιλιάδων που έχουν μελετηθεί για τα εμβόλια.
Απάντηση: δεν υπάρχει καμία σύγκριση μεταξύ μελετών θεραπευτικής παρέμβασης σε ασθενείς και προληπτικής παρέμβασης σε υγιείς. Είναι δεδομένο ότι ο μαζικός εμβολιασμός απαιτεί μαζικότερες μελέτες, και παρόλο που έγιναν πάλι δεν κατάφεραν να αναδείξουν τις σπάνιες παρενέργειες που βλέπουμε σήμερα. Επίσης, υπάρχει σαφώς μεγαλύτερη ανοχή σε παρενέργειες σε μια θεραπευτική παρέμβαση σε σχέση με μια προληπτική παρέμβαση. Διότι η θεραπευτική παρέμβαση γίνεται σε κάποιον που ήδη αντιμετωπίζει τον κίνδυνο του ιού. Παρόλα αυτά, ουδέποτε τέθηκε θέμα υποχρεωτικότητας σε θεραπευτική παρέμβαση, ενώ είμαστε όλοι μάρτυρες τέτοιων προσπαθειών για τις προληπτικές παρεμβάσεις.
Σε κάθε περίπτωση, τα μονοκλωνικά αντισώματα έχουν αποδειχθεί ιδιαιτέρως ασφαλή, με πολύ σπάνια περιστατικά αλλεργίας που αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς.
4. Τα μονοκλωνικά αντισώματα δεν είναι ανταγωνιστικά των εμβολίων, ούτε μπορεί να υπάρχει καθησυχασμός και άρνηση χρήσης των εμβολίων επειδή υπάρχουν τα μονοκλωνικά αντισώματα (όπως υπονοούν κάποιοι είτε δημόσια είτε πίσω από κλειστές πόρτες). Η συζήτηση για μονοκλωνικά έναντι εμβολίων είναι ψευδεπίγραφη και αποπροσανατολιστική. Δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους, δεν είναι ανταγωνιστικά και δεν αφορούν το ίδιο άτομο (νοσούντα έναντι υγιή). Συμπληρωματικά είναι, και έπρεπε να προχωρήσουν ταυτόχρονα.
Τα μονοκλωνικά αφορούν νοσούντες, με παράγοντες κινδύνου για σοβαρή νόσο, ηλικίας από 12 ετών και άνω. Έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικά για την πρόληψη της μετάδοσης και της σοβαρής νόσου σε οίκους ευγηρίας, όπου τόσο η μετάδοση όσο και η θνητότητα λαμβάνουν τραγικές διαστάσεις. Κάποτε κάποιοι έκλαιγαν για τον κάθε ηλικιωμένο που κατέληγε από COVID.
Δεν μπήκα στη διαδικασία να σχολιάσω κάτι άλλες ανοησίες που έχουν ακουστεί κατά καιρούς (ότι έχουν άδεια στις ΗΠΑ μόνο για την πανδημία, ότι αφορούν μόνο το συγκεκριμένο ιό, κ.λπ.). Εκεί διπλώνεται από τα γέλια ακόμη και το ανέκδοτο. Λυπάμαι ειλικρινά που αναγκάζομαι να χρησιμοποιώ τέτοιες εκφράσεις, αλλά είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσουμε λίγο χιούμορ διότι ορισμένα από αυτά δεν αντιμετωπίζονται αλλιώς.
Να μας εξηγήσουν επιτέλους όλοι αυτοί οι κύριοι γιατί δεν έρχονται τα μονοκλωνικά αντισώματα στην Ελλάδα και ποια είναι τα κίνητρα τους για τη συγκεκριμένη στάση.
Διότι επιστημονική ή λογική επιχειρηματολογία δεν υπάρχει.
Δεν αναφέρομαι σε μια επιστημονική διαφωνία για το αν είναι περισσότερο ή λιγότερο χρήσιμα, ή περισσότερο ή λιγότερο αποτελεσματικά. Αναφέρομαι στον ενεργό ΠΟΛΕΜΟ κατά των μονοκλωνικών που γίνεται εδώ και καιρό, και στο γεγονός ότι τελικά τα στερούνται ασθενείς που θα μπορούσαν να βοηθηθούν.
Η επιχειρηματολογία που ακούγεται είναι προσβολή στη νοημοσύνη όλων μας. Εδώ έχουμε αποφάσεις που στερούν τη θεραπευτική παρέμβαση σε κάποιους, ενώ υπάρχει τόσο άδεια χρήσης έκτακτης ανάγκης στις ΗΠΑ όσο και θετική γνωμοδότηση στην Ευρώπη.
Μετά από τόσους μήνες, δεν μπορούμε πλέον να έχουμε καμία εμπιστοσύνη ούτε στις αρχές ούτε σε τμήματα της επιστημονικής κοινότητας. Καμία εμπιστοσύνη.