Για να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες εγκυμοσύνης μετά την «απροφύλακτη» σεξουαλική επαφή. Η φαρμακευτική ουσία Ulipristal.
Από «Αφήστε με να ζήσω!»
Η ανθρώπινη ζωή αρχίζει κατά τη σύλληψη ή αλλιώς κατά τη γονιμοποίηση με τη δημιουργία του μικρότατου μονοκύτταρου ανθρώπου, του ζυγώτη. Ο πρώιμος αυτός άνθρωπος λίγες μέρες αργότερα εμφυτεύεται ως βλαστοκύστη στη μήτρα της μητέρας του, εφόσον το ενδοθήλιό της είναι κατάλληλα ανεπτυγμένο. Κάποιες χημικές ουσίες αδυνατίζουν το ενδοθήλιο της μήτρας, δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας και υποθρεψίας για το μικρότατο μωρό με συνέπεια αυτό να οδηγείται τελικά στο θάνατο. Καίτοι αυτό θεωρείται ίσως «επιτυχία», ωστόσο σε αυτό αντιτίθενται όλοι όσοι σέβονται την ανθρώπινη ζωή από την πρώτη κιόλας στιγμή της δημιουργίας της.
Ενημέρωση για τη χημική ουσία Ulipristal– C30H 37NO4, από την ιστοσελίδα του FDA*
12.1 Μηχανισμός Δράσης
Όταν λαμβάνεται αμέσως πριν την ωορρηξία, το ella αναβάλλει τη ρήξη του ωοθυλακίου. Ο πιθανός πρωταρχικός μηχανισμός δράσης του ulipristal acetate για την επείγουσα αντισύλληψη είναι επομένως αναστολή ή καθυστέρηση της ωορρηξίας. Ωστόσο, μεταβολές στο ενδομήτριο που μπορεί να επηρεάσουν την εμφύτευση, μπορούν επίσης να συμβάλουν στην αποτελεσματικότητα. (Αφήστε με να Ζήσω: Εννοεί δηλ. ο FDA πως με τις μεταβολές στο ενδομήτριο που προκαλεί η ουσία διευκολύνεται η μή εγκυμοσύνη)
12.2 Φαρμακοδυναμική
Η χορήγηση στην πρώιμη ωχρινική φάση, (Αφήστε με να ζήσω!: δηλ. μετά την ωορρηξία) δεν επιβραδύνει σημαντικά την ωρίμανση του ενδομητρίου, αλλά μειώνει το πάχος του ενδομητρίου κατά 0,6 ± 2,2 mm (μέση τιμή ± SD)
4.2 Απλή Τυφλή Συγκριτική Μελέτη
Στην ομάδα ella, σημειώθηκαν 16 εγκυμοσύνες σε 844 γυναίκες ηλικίας 16 έως 35 ετών που έλαβαν επείγουσα αντισύλληψη 0 έως 72 ώρες μετά τη σεξουαλική επαφή χωρίς προστασία. Ο αριθμός των αναμενόμενων κυήσεων χωρίς επείγουσα αντισύλληψη υπολογίστηκε με βάση το χρόνο της σεξουαλικής επαφής σε σχέση με τον εμμηνορροϊκό κύκλο κάθε γυναίκας. Το ella μείωσε με στατιστικά σημαντικό τρόπο το ποσοστό εγκυμοσύνης, από το αναμενόμενο 5,6% στο παρατηρούμενο 1,9%, όταν λαμβάνεται εντός 72 ωρών μετά από «απροφύλακτη» συνουσία. Δεν παρατηρήθηκαν εγκυμοσύνες στις γυναίκες στις οποίες χορηγήθηκε ella περισσότερο από 72 ώρες μετά από σεξουαλική επαφή χωρίς προστασία (10% των γυναικών που έλαβαν ella) (Αφήστε με να ζήσω: Πώς δικαιολογείται να δρα αποτελεσματικότερα ένα φάρμακο όταν δίνεται με καθυστέρηση, συνεπώς με αυξημένο το ενδεχόμενο της ήδη γονιμοποίησης; Μήπως πρόκειται για πολύ αποτελεσματική αναστολή της εμφύτευσης;)
Παρουσίαση της χημικής ουσίας Ulipristal– C30H 37NO4, από την ιστοσελίδα DRUGBANK Online**
Συνοπτικά:
Το Ulipristal είναι ένας εκλεκτικός ρυθμιστής του υποδοχέα της προγεστερόνης που χρησιμοποιείται για επείγουσα αντισύλληψη, μετά από σεξουαλική επαφή χωρίς προστασία ή σε περιστάσεις όπου η προγραμματισμένη μέθοδος αντισύλληψης έχει αποτύχει.
Εμπορικές ονομασίες: Ella, Ellaone, Esmya Όνομα ουσίας: Ulipristal
Η Ulipristal είναι ένας εκλεκτικός ρυθμιστής του υποδοχέα της προγεστερόνης που χρησιμοποιείται για τους σκοπούς της επείγουσας αντισύλληψης με την ονομασία “Ella” και για τη θεραπεία των ινομυωμάτων της μήτρας με την ονομασία “Fibristal”. Είναι ένα παράγωγο της 19-νορπρογεστερόνης και έχει ανταγωνιστική και μερική αγωνιστική δράση επί του υποδοχέα της προγεστερόνης. Συνδέεται επίσης με τον υποδοχέα των γλυκοκορτικοειδών, ωστόσο σε σύγκριση με τη μιφεπριστόνη (ανταγωνιστή των υποδοχέων της προγεστερόνης), η ulipristal γίνεται καλύτερα ανεκτή και έχει χαμηλότερη γλυκοκορτικοειδική δραστηριότητα και καλύτερη συγγένεια δέσμευσης.
Το Ulipristal συνιστάται επί του παρόντος ως θεραπεία πρώτης γραμμής για επείγουσα αντισύλληψη, λόγω βελτιωμένης αποτελεσματικότητας και παρόμοιου προφίλ ανεπιθύμητων ενεργειών σε σύγκριση με την παραδοσιακή χρήση της λεβονοργεστρέλης ή του σχήματος Yuzpe. Ο ακριβής μηχανισμός δράσης του ulipristal εξακολουθεί να συζητείται επί του παρόντος, αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι λειτουργεί αναστέλλοντας την ωορρηξία. Μια πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση οδήγησε στο συμπέρασμα ότι η πλειονότητα των διαθέσιμων στοιχείων καταδεικνύει μάλλον μια ανασταλτική επίδραση στην ωορρηξία παρά μια επίδραση -μετά τη γονιμοποίηση- στο ενδομήτριο, η οποία έχει συζητηθεί έντονα λόγω ηθικών προβληματισμών που σχετίζονται με την άμβλωση (Rosato et al, 2016). Ωστόσο, η τρέχουσα και συνεχιζόμενη έρευνα για τον μηχανισμό δράσης του παράγοντα, ως επείγουσας αντισύλληψης, συνεχίζει να παρέχει δυνητικά εύλογες ενδείξεις ότι το ulipristal μπορεί, στην πραγματικότητα, να ενεργοποιήσει δραστηριότητα που αφορά στο ενδομήτριο, και η οποία εμποδίζει την εμφύτευση εμβρύου 10,11,12.
Φαρμακολογία- Ενδείξεις
Ως το προϊόν Ella (διαθέσιμο στον Καναδά και τις ΗΠΑ), το ulipristal ενδείκνυται για χρήση ως επείγουσα αντισύλληψη μετά από σεξουαλική επαφή χωρίς προστασία ή πιθανή αποτυχία της αντισύλληψης, όταν χορηγείται εντός 120 ωρών (5 ημερών) μετά από επαφή χωρίς προστασία ή μετά από γνωστή ή ύποπτη αποτυχία αντισύλληψης. Ως προϊόν Fibristal (διαθέσιμο στον Καναδά), το ulipristal ενδείκνυται για τη θεραπεία των συμπτωμάτων και των εκδηλώσεων των ινομυωμάτων της μήτρας σε ενήλικες γυναίκες.
Φαρμακοδυναμική
Το Ulipristal είναι ένας εκλεκτικός, αναστρέψιμος ρυθμιστής του υποδοχέα προγεστίνης και οι ιστοί- στόχοι περιλαμβάνουν τη μήτρα, τον τράχηλο, τις ωοθήκες και τον υποθάλαμο. Το Ulipristal μπορεί να δρα ως αγωνιστής ή ανταγωνιστής, παρουσία ή απουσία προγεστερόνης ανάλογα με τον ιστικό στόχο. Εάν δοθεί στη μέσο-ωοθυλακική φάση, η εξέλιξη της ανάπτυξης του ωοθυλακίου καθυστερεί και οι συγκεντρώσεις οιστραδιόλης μειώνονται. Εάν χορηγηθεί τη στιγμή που η ωχρινοτρόπος ορμόνη κορυφώνεται, η ωοθυλακιορηξία καθυστερεί αρκετές ημέρες. Εάν δοθεί κατά την πρώιμη ωχρινική φάση, μπορεί να παρατηρηθεί μείωση στο πάχος του ενδομητρίου.
Μηχανισμός δράσης
Ο ακριβής μηχανισμός δράσης του ulipristal έχει συζητηθεί έντονα spc φαρμάκου*, 9,10,11,12. Από τη μια πλευρά, η πλειονότητα των επίσημων φυλλαδίων πληροφόρησης για τη συνταγογράφηση, των μονογραφιών και προηγηθέντων ερευνητικών μελετών για το ulipristal ως επείγουσα αντισύλληψη, δηλώνουν ότι ο κύριος μηχανισμός δράσης του περιστρέφεται γύρω από την αναστολή ή την καθυστέρηση της ωορρηξίας καταστέλλοντας τις αυξήσεις της LH με αποτέλεσμα την αναβολή της ωοθυλακικής ρήξης 9,13,16.
Αλλά σύμφωνα με άλλη άποψη, ορισμένες από τις πιο πρόσφατες έρευνες που σχετίζονται με τον μηχανισμό δράσης του ulipristal ως επείγουσας αντισύλληψης, προτείνουν ότι προκαλεί τη δράση του κυρίως αποτρέποντας την εμφύτευση εμβρύου, και όχι με την πρόληψη της ωορρηξίας 10,11,12. Και επιπλέον, αν και προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι το ulipristal έχει την ικανότητα να αποτρέπει την ωορρηξία ουσιαστικά ισοδύναμα με το εικονικό φάρμακο (δηλ. μηδενική επίδραση ή ικανότητα) όταν χορηγείται κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της LH μία έως δύο ημέρες πριν την ωορρηξία, ωστόσο ο παράγοντας εξακολουθεί να επιδεικνύει σταθερή και συνεπή υψηλή αντισυλληπτική δράση περίπου >=80% όταν χρησιμοποιείται αυτή τη στιγμή.10.
Και επιπλέον, οι τρέχουσες μελέτες προσπαθούν να διερευνήσουν πώς το ulipristal καταφέρνει να επιτύχει επείγουσα αντισύλληψη μέσω της πρόληψης της ωορρηξίας υπό συνθήκες όπου η ωορρηξία έχει ήδη παρατηρηθεί σαφώς 10,11,12. Δείγματα βιοψίας ενδομητρίου που μελετήθηκαν υπό τέτοιες περιστάσεις, σε σχετικές έρευνες, κατέδειξαν στη συνέχεια ότι η χορηγούμενη ulipristal οδηγεί τον ενδομητρικό ιστό ώστε να καταστεί αφιλόξενος και ακατάλληλος για εμφύτευση εμβρύου καθώς μια ποικιλία γονιδίων που διαμορφώνουν ένα ενδομήτριο δεκτικό πριν από την κύηση, υποβαθμίζονται. 10,11,12.
Ωστόσο, οι περισσότεροι αν όχι όλοι οι προτεινόμενοι μηχανισμοί δράσης συμφωνούν από κοινού, ότι το ulipristal ασκεί εν τέλει τις φαρμακολογικές του επιδράσεις δεσμεύοντας τους ανθρώπινους υποδοχείς προγεστερόνης και αποτρέποντας τη φυσική, ενδογενή προγεστερόνη από το να καταλαμβάνει τέτοιους υποδοχείς 9,13,16,10,11,12. Ανεξάρτητα, ωστόσο, από το αν θα λάβουμε υπόψη τη τρέχουσα και εν εξελίξει έρευνα σχετικά με την ικανότητα του ulipristal να αποτρέπει την εμφύτευση εμβρύου, η ιδέα ότι το φάρμακο μπορεί να ενεργοποιήσει κάποια αποτελέσματα μετά τη γονιμοποίηση, δυνητικά, προκαλεί επαγρύπνηση ή/και ηθικές συζητήσεις σχετικά με τη χρήση του ulipristal, λόγω πιθανής εκτρωτικής δραστηριότητας 9, 10,11,12, η οποία θεωρείται ότι είναι ίση ή ισοδύναμη με αυτή της μιφεπριστόνης.15.
Πρέπει να δοθεί προσοχή στο γεγονός ότι ορισμένες συνταγογραφικές πληροφορίες, όπως η ετικέτα του FDA των ΗΠΑ για το ulipristal που ενδείκνυται για επείγουσα αντισύλληψη, έχουν συμπεριλάβει νέο συμπληρωματικό σχολιασμό από το 2018 που προειδοποιεί άμεσα ότι το ulipristal δεν ενδείκνυται για τερματισμό υφιστάμενων κυήσεων και υποδηλώνει ότι η χρήση του ulipristal μπορεί να επιφέρει αλλοιώσεις στο ενδομήτριο που μπορεί να επηρεάσουν την εμφύτευση και να συμβάλουν στην αποτελεσματικότητά του. spc φαρμάκου*
Πηγές επιστημονικών πληροφοριών:
* https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2021/022474s011lbl.pdf
** https://go.drugbank.com/drugs/DB08867
(Από εδώ: https://www.instagram.com/p/C0SEWCPLfW2/)