Τάμα του Γένους προς τον Ελευθερωτή μας Κύριο ημών Ιησού Χριστό, που μας ελευθέρωσε από τον φρικτό Τουρκικό ζυγό στα 1821! Σε ώρες απόλυτα κρίσιμες και καθοριστικές, σε ώρες εθνικής μοναξιάς και ευθύνης, σε ώρες που με επέμβαση θεία, σταμάτησε το διάταγμα γενικής σφαγής των Χριστιανών Ελλήνων, σε ώρες που κρέμασαν οι Αγαρηνοί τον άγιο Πατριάρχη μας, σε ώρες που δεν βάνει ο νους, που ήρωες και άγγελοι σμίγουν στην αντάρα και τη μαυρίλα της μάχης και ρίχνονται με αυτοθυσία και πίστη στον αιώνιο εχθρό, ώρες που από τα φυλλοκάρδια και τα χείλη των θρυλικών αγωνιστών ξεπήδησε μιαν προσευχή και ένα Τάμα στη Χάρη του Σωτήρα μας! Ποιο;
Το χτίσιμο μιας υπέρλαμπρης Εκκλησίας αφιερωμένης στο Σωτήρα Χριστό, σαν ελευθερωνόμασταν τελικά και τα καταφέρναμε με τη βοήθεια Του! Μιας Εκκλησίας αντάξιας του Θαύματος του 1821 και της θυσίας των Νεομαρτύρων, των Αγωνιστών, των εσφαγμένων…… Μιας εκκλησίας εκεί, στη νέα οριστική Πρωτεύουσα!
Όμως αναρωτιέται κανείς. Γιατί μέχρι τώρα, δεν έγινε εκείνο το Τάμα, μόλο που επέρασαν κοντά δύο αιώνες; Να φταίει τάχα το γεγονός ότι είχαμε συνεχείς πολέμους και δοκιμασίες; Ή μήπως ακόμη το 1821 συνεχίζεται και τελειώνει όχι στην Αθήνα, μα στην Πόλη;
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΤΑΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ
Ο Γέρος του Μοριά και όλοι οι αγνοί αγωνισταί του 1821, πιστεύοντες εις τον Θεάνθρωπον, προσηύχοντο εις Αυτόν να βοηθήση να ελευθερωθή η Ελλάδα, και έκαναν Τάμα, μετά την απελευθέρωσιν να κτίσουν εις την οριστική Πρωτεύουσαν της Ελλάδος Ναόν εις το όνομα του Σωτήρος Χριστού αυτός ο πόθος και αυτό το Τάμα τους έδιδε δύναμιν.
Τοιουτοτρόπως εις το Άργος την 31.7.1829 διακηρύσσσεται:
«ΨΗΦΙΣΜΑ Η΄
η Δ΄ ΕΘΝΙΚΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ
Νομίζει εαυτήν ευτυχή, γενομένη το όργανον, δι ου το έθνος εκπληροί το πλέον εφετόν των χρεών του, το να αναπέμψη την ευγνωμοσύνη του προς τον Θεόν, Όστις έδειξε τοσαύτα θαύματα δια την σωτηρίαν του…»
«Η Συνέλευσις δεν ηδύνατο κάλλιον να εκπληρώση το χρέος τούτο, ειμή δίδουσα την πληρεξουσιότητα εις την Κυβέρνησιν να λάβη τα προσφυέστερα μέτρα, ώστε να διαιωνίση εις τας επερχομένας γενεάς τα δείγματα της ευγνωμοσύνης της Ελλάδος με την ανεξάλειπτον μνήμην των συμβάντων, τα οποία προητοίμασαν την επανόρθωσιν της.
Κατά συνέπειαν,
Η Δ΄ Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις
Ψηφίζει:
(Άρθρον) Α΄. Όταν η τοπική περιφέρεια της Ελλάδος και η καθέδρα της Κυβερνήσεώς της κατασταθώσι οριστικώς και οι οικονομικοί πόροι του κράτους επιτρέωψωσι, θέλει ανεγερθή κατά διαταγή της Κυβερνήσεως εις την καθέδραν αυτής Ναός επ’ ονόματι του Σωτήρος τιμώμενος….
Ο Πρόεδρος Ο Αντιπρόεδρος
Γεώργιος Σισίνης Γεώργιος Μαυρομμάτης..»
Το εν λόγω Διάταγμα το υπέγραψεν ο ανεπανάληπτος Εθνάρχης Ιωάννης Καποδίστριας, αλλά εδώ και τόσα χρόνια αυτό το ομόφωνον ψήφισμα, δυστυχώς δεν υλοποιήθηκε….
Επίσης δια του Βασ. Διατάγματος από 3.4.1838 (ΦΕΚ υπ. Αρ. 12/11.4.1838) αναγνωρίζεται ότι ο Ναός του Σωτήρος θα θεωρήται ως εθνικό μνημείον, εκφράζον την προς τον Ύψιστον ευγνωμοσύνην του Έθνους, με την ελπίδα ότι κάθε Έλλην θα φιλοτιμηθή και συνεισφέρη εις το θεάρεστον τούτο έργον:
«ΔΙΑΤΑΓΜΑ
Περί ανεγέρσεως ναού του Σωτήρος εις Αθήνας.
ΟΘΩΝ
ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ
ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Αφού εξεφράσαμεν ήδη δια του από 25 Ιανουαρίου (6 Φεβρουαρίου ) 1834 Ημετέρου Διατάγματος τη θέλησίν Μας του ν’ ανεγείρωμεν εις την πρωτεύουσάν Μας τας Αθήνας Ναόν τιμώμενον επ’ ονόματι του ΣΩΤΗΡΟΣ, προς αιωνίαν μνήμην της θαυματουγού αντιλήψεως της θείας Πρόνοιας, της ρυσαμένης τον Ελληνικόν λαόν από δεινών και κινδύνων, και προς ενίσχυσιν των μετεγενεστέρων εις την Πίστιν, δι ης οι προπάτορές των ανεκτήσαντο την ανεξαρτησία των, αποφασίζομεν.
Εγκριθέντων ήδη παρ’ Ημών των υποβληθέντων παρά του επ’ αυτώ τούτω διωρισμένου αρχιτέκτονος σχεδίων, ως αξίων κατά πάντα, και του ελληνικού λαού, και του συμβάντος, προς μνήμη του οποίου ανεγείρεται προσδιορισθείσης δε και της θέσεως, επί της οποίας μέλει να ανεγερθή ο ναός ούτος, ν’ αρχίση όσον τάχιστα η ανέγερσις του μνημείου τούτου.
Αποφασίζομεν όθεν να γίνη ήδη τώρα έναρξις των προκαταρκτικών εργασιών, και να προχωρήση η οικοδομή αναλόγως των εκάστοτε υπαρχόντων μέσων.
Θεωρούντες τον ανεγερθησόμενον τούτον Ναόν ως εθνικό τωόντι μνημείον, εκφράζον την προς τον Ύψιστον ευγνωμοσύνην του έθνους, ελπίζομεν ότι έκαστος Έλλην θέλει φιλοτημηθή, από αληθή πατριωτικά αισθήματα κινούμενος να συνεισφέρη η ευχαρίστως το κατά δύναμιν, θέλομεν προσδιορίσει και Ημείς οι ίδιοι εκ του ιδιαιτέρου Ημών ταμείου ανάλογον τινά ποσότητα.
Διατάττεται δε η Ημετέρα επί των Εκκλησιαστικών κ.τ.λ. Γραμματεία της Επικρατείας να δώση τας αναγκαίας οδηγίας τόσον εις τους Αρχιερείς και ιερείς του Κράτους, και τας δημοτικάς Αρχάς, όσον και εις τους Ημετέρους Πρέσβεις και Προξένους δια να συνάξωσι τας εκουσίως συνδρομάς, τας δια τον σκοπόν τούτον προσφερθείσας.
Τα δε ονόματα των συνεισφέρων εις το αγαθόν και εθνικόν τούτον σκοπόν, θέλουσι καταγράφη εις ιδιαίτερον βιβλίον, δια να φυλάττωνται εις τον ναόν εις αιωνίαν αυτών μνήμην.
Το δε παρόν Διάταγμα θέλει δημοσιευθή δια της εφημερίδας της Κυβερνήσεως…».
Το «Τάμα του Έθνους», Μνημείον Δοξολογίας, Ευγνωμοσύνης, Παρακλήσεως προς τον Θεάνθρωπον Χριστόν δεν πρέπει να είναι ένα Μουσείο, αλλά «ζωντανός» οργανισμός, η φωνή του οποίου θα φθάνη εις τα πέρατα της γης.
Η ανέγερσις ενός μεγαλοπρεπούς Ιερού Ναού μετά ευρυχώρων προσκτισμάτων απαιτεί την αρμονικήν συνεργασίαν Εκκλησίας, Κράτους μετά της εθελουσίας προσφοράς όλων των απανταχού Ελλήνων.
Γένοιτο.
Ε.ΡΩ.