ΤΑ ΑΓΑΘΑ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΖΩΗΣ

ksenofwnΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ  ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ

[V 1, 3-6, 8-12, 17, 20]

 

Ἐπιμέλεια-Μετάφραση

π. Χρί­στου Κυ­ρι­α­ζό­που­λου

 

ΣΩΚΡΑΤΗΣ: Ἡ ἐ­να­σχό­λη­ση μὲ τὴ γε­ωρ­γί­α, Κρι­τό­βου­λε, εἶ­ναι συγ­χρό­νως καὶ μί­α μορ­φὴ ἀ­πο­λαύ­σε­ως καὶ αὔ­ξη­ση τῆς πε­ρι­ου­σί­ας καὶ σω­μα­τι­κὴ ἄ­σκη­ση… Ἡ γῆ πα­ρέ­χει στὸν ἄν­θρω­πο πολ­λὲς τρο­φὲς, ἀλ­λὰ καὶ τρέ­φει πολ­λὰ ζῶ­α. Δι­ό­τι καὶ ἡ κτη­νο­τρο­φί­α εἶ­ναι συν­δε­δε­μέ­νη μὲ τὴ γε­ωρ­γί­α… Κι ἐ­νῶ ἡ γε­ωρ­γί­α πα­ρέ­χει ἀ­φθο­νώ­τα­τα ἀ­γα­θά, δὲν ἐ­πι­τρέ­πει στὸν ἄν­θρω­πο νὰ τὰ ἀ­πο­κτᾶ χω­ρὶς κα­θό­λου κό­πο, ἀλ­λὰ τὸν συ­νη­θί­ζει νὰ ὑ­πο­μέ­νει καὶ νὰ ἀν­τέ­χει καὶ τὰ κρύ­α τοῦ χει­μῶ­να καὶ τὶς ζέ­στες τοῦ κα­λο­και­ρι­οῦ. Καὶ αὐ­τοὺς πού οἱ ἴ­δι­οι καλ­λι­ερ­γοῦν τὴ γῆ μὲ τὰ χέ­ρι­α τους τοὺς γυ­μνά­ζει καὶ τοὺς προ­σθέ­τει δύ­να­μη, ἀλ­λὰ καὶ σ᾿ αὐ­τοὺς πού ἐ­πο­πτεύ­ουν τὶς καλ­λι­έρ­γει­ες χα­ρί­ζει εὐ­ρω­στί­α, κα­θὼς τοὺς κά­νει νὰ ση­κώ­νον­ται νω­ρὶς καὶ τοὺς ἀ­ναγ­κά­ζει νὰ πη­γαί­νουν βι­α­στι­κὰ στὰ χω­ρά­φι­α…

Ἔ­πει­τα, ἂν κα­νεὶς θέ­λει νὰ βο­η­θεῖ τὴν πό­λη του ὡς ἱπ­πέ­ας, ἡ γε­ωρ­γί­α εἶ­ναι ἡ πι­ὸ κα­τάλ­λη­λη νὰ τρέ­φει μα­ζὶ μ᾿ αὐ­τὸν καὶ τὸ ἄ­λο­γό του· ἂν πά­λι θέ­λει νὰ τὴ βο­η­θεῖ ὡς πε­ζός, ἡ γε­ωρ­γί­α κα­θι­στᾶ τὸ σῶ­μα του πο­λὺ δυ­να­τό. Ἡ γῆ, ἐ­πί­σης, κα­τὰ κά­ποι­ον τρό­πο, ὠ­θεῖ τὸν ἄν­θρω­πο νὰ ἀ­σχο­λη­θεῖ μὲ ζῆ­λο μὲ τὸ κυ­νή­γι, κα­θὼς πα­ρέ­χει εὔ­κο­λη τρο­φὴ στοὺς σκύ­λους καὶ δι­α­τρέ­φει ἄ­γρι­α ζῶ­α. Καί, κα­θὼς τὰ ἄ­λο­γα καὶ τὰ σκυ­λι­ὰ ὠ­φε­λοῦν­ται ἀ­πὸ τὴ γε­ωρ­γί­α, ὠ­φε­λοῦν κι αὐ­τὰ μὲ τὴ σει­ρὰ τους τὴ γῆ· γι­α­τί τὸ ἄ­λο­γο με­τα­φέ­ρει τὸ πρω­ΐ τὸν ἐ­πι­στά­τη τῶν ἀ­γρῶν στὴ δου­λει­ά του καὶ τοῦ δί­νει τὴ δυ­να­τό­τη­τα νὰ γυ­ρί­ζει ἀρ­γὰ τὸ βρά­δυ στὸ σπί­τι του, ἐ­νῶ τὰ σκυ­λι­ὰ ἐμ­πο­δί­ζουν τὰ ἀ­γρί­μι­α νὰ κα­τα­στρέ­φουν τοὺς καρ­ποὺς καὶ νὰ τρῶ­νε τὰ πρό­βα­τα καὶ συγ­χρό­νως πα­ρέ­χουν ἀ­σφά­λει­α μέ­σα στὴν ἐ­ρη­μι­ά…

Καὶ ποι­ὰ ἄλ­λη τέ­χνη ἐ­κτὸς ἀ­πὸ τὴ γε­ωρ­γί­α κα­θι­στᾶ τούς ἀν­θρώ­πους ἱ­κα­νώ­τε­ρους στὸ τρέ­ξι­μο, στὴν το­ξο­βο­λί­α καὶ στὸ πή­δη­μα; Καὶ ποι­ὰ ἄλ­λη τέ­χνη ἐ­πι­στρέ­φει σ᾿ αὐ­τοὺς πού τὴν ἀ­σκοῦν πε­ρισ­σό­τε­ρα ἀ­γα­θὰ ὡς ἀν­τι­χά­ρι­σμα; Καὶ ποι­ὰ ἄλ­λη δέ­χε­ται μὲ με­γα­λύ­τε­ρη εὐ­χα­ρί­στη­ση αὐ­τὸν πού τὴ φρον­τί­ζει καὶ τοῦ προ­τεί­νει νὰ πά­ρει ἀ­πὸ αὐ­τὴν ὅ,τι τοῦ χρει­ά­ζε­ται; Ἢ ποι­ὰ ἄλ­λη δέ­χε­ται καὶ πε­ρι­ποι­εῖ­ται τοὺς ξέ­νους μὲ τό­ση ἀ­φθο­νί­α ἀ­γα­θῶν; Καὶ σὲ ποι­ὸν ἄλ­λο χῶ­ρο, πα­ρὰ στὸ ὕ­παι­θρο, μπο­ρεῖ νὰ συ­ναν­τή­σει κα­νεὶς πι­ὸ με­γά­λη ἄ­νε­ση, ὥ­στε νὰ πε­ρά­σει τὸν χει­μῶνα μὲ ἄ­φθο­νη φω­τι­ὰ καὶ θερ­μὰ λου­τρά; Ἢ ποῦ ἀλ­λοῦ μπο­ρεῖ νὰ πα­ρα­θε­ρί­σει κα­νεὶς πι­ὸ εὐ­χά­ρι­στα μὲ νε­ρά, ἀ­ε­ρά­κι καὶ δρο­σι­ὰ πα­ρὰ σὲ ἕ­να ἀ­γρό­κτη­μα; Καὶ ποι­ὰ ἄλ­λη τέ­χνη ἐ­κτὸς ἀ­πὸ τὴ γε­ωρ­γί­α ἀ­φι­ε­ρώ­νει στοὺς θε­οὺς τὶς κα­λύ­τε­ρες πρῶ­τες προ­σφο­ρὲς ἢ ἐ­ξα­σφα­λί­ζει τὶς συν­θῆ­κες γι­ὰ τὴ δι­ορ­γά­νω­ση τῶν πι­ὸ τέ­λει­ων ἑ­ορ­τῶν; …

Σί­γου­ρα θὰ μοῦ φαι­νό­ταν πα­ρά­ξε­νο, ἂν βρι­σκό­ταν ἕ­νας ἄν­θρω­πος ἐ­λεύ­θε­ρος, ὁ ὁ­ποῖ­ος ἢ νὰ ἔ­χει ἀ­πο­κτή­σει κά­τι πι­ὸ εὐ­χά­ρι­στο ἀ­πὸ τὴ γε­ωρ­γία­ ἢ νὰ ἔ­χει βρεῖ μι­ὰ ἀ­πα­σχό­λη­ση πι­ὸ εὐ­χά­ρι­στη ἢ πι­ὸ ὠ­φέ­λι­μη γι­ὰ τὴ ζω­ή του. Ἡ γῆ δι­δά­σκει ἀ­κό­μη καὶ τὴ δι­και­ο­σύ­νη, σὲ ὅ­σους βέ­βαι­α εἶ­ναι σὲ θέ­ση νὰ τὴν κα­τα­λά­βουν· δι­ό­τι ἀν­τι­προ­σφέ­ρει πά­ρα πολ­λὰ ἀ­γα­θὰ σὲ ὅ­σους τὴν ὑ­πη­ρε­τοῦν καὶ τὴν καλ­λι­ερ­γοῦν μὲ ἄ­ρι­στο τρό­πο… Ἔ­χει λοι­πὸν πο­λὺ δί­κι­ο ἐ­κεῖ­νος πού εἶ­πε πώς ἡ γε­ωρ­γί­α εἶ­ναι μη­τέ­ρα καὶ τρο­φὸς τῶν ἄλ­λων τε­χνῶν. Δι­ό­τι, ἂν πά­ει κα­λὰ ἡ γε­ωρ­γί­α, εὐ­δο­κι­μοῦν καὶ ὅ­λες οἱ ἄλ­λες τέ­χνες, ἐ­νῶ, ὅ­που ἡ γῆ μέ­νει ἀ­ναγ­κα­στι­κὰ χέρ­σα, ἐ­κεῖ σχε­δὸν σβή­νουν καὶ οἱ ἄλ­λες τέ­χνες καὶ στὴν ξη­ρὰ καὶ στὴ θά­λασ­σα…

Καὶ ἐν τέ­λει νὰ ξέ­ρεις κα­λά, Κρι­τό­βου­λε, πώς πρέ­πει καὶ γι­ὰ τὴν πρό­ο­δο τῶν γε­ωρ­γι­κῶν μας ἀ­σχο­λι­ῶν νὰ ἐκ­ζη­τοῦ­με τὴ συν­δρο­μὴ τῶν θε­ῶν. Οἱ συ­νε­τοὶ ἄν­θρω­ποι καὶ γι­ὰ τοὺς ὑ­γροὺς καὶ γι­ὰ τοὺς ξη­ροὺς καρ­ποὺς καὶ γι­ὰ τὰ βό­δι­α καὶ γι­ὰ τὰ ἄ­λο­γα καὶ γι­ὰ τὰ πρό­βα­τα καὶ βέ­βαι­α γι­ὰ ὅ­λα γε­νι­κῶς τὰ πράγ­μα­τα πού τοὺς ἀ­νή­κουν καὶ μὲ τὰ ὁ­ποῖ­α ἀ­σχο­λοῦν­ται, ἐ­πι­κα­λοῦν­ται τὴ βο­ή­θει­α τῶν θε­ῶν.

                                                 

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ‘Ἐρῶ’ , Ι΄ ΤΕΥΧΟΣ, ΑΠΡ.-ΙΟΥΝ. 2012