Ἕνας Μάρτυρας τῆς Ἁλώσεως*
Κάθε πού ζύγωνε 29 Μαΐου ὁ Γερο-Ζαχαρίας δέν εἶχε ἀναπαμό. Ἔπρεπε νά ἑτοιμάσει τό στάρι γιά τό κόλλυβο τῶν «Μαρτύρων τῆς Ἁλώσεως». Ξάκρινε τό στάρι σπυρί – σπυρί καί τὄβαζε νά βράσει ἥσυχα μέχρι ν’ ἀνοίξει σάν τό ρόδο. Ὕστερα τό στέγνωνε κι ἔπιανε κατόπιν νά τό στολίζει χωρίς βιάση. Μάστορας καλός, Ἁγιογράφος. Πάνω στήν χιονάτη ζάχαρη θἄφτιαχνε τόν δικέφαλο ἀετό μέσα σέ στολίδια ἀπίστευτα. «Μνήσθητι Κύριε ὡς ἀγαθός τῶν δούλων Σου…», μονολογοῦσε καί τά δάκρυά του τρέχανε ποτάμι.
Μετά τήν Θεία Λειτουργία γίνηκε τό τρισάγιο γιά τούς κεκοιμημένους. Ὅταν ὁ γέρο-Τρύφωνας, ὁ ψάλτης, πῆρε νά λέει τό ”αἰωνία ἡ μνήμη”, ό Γερο-Ζαχαρίας σήμανε μονοκάμπανο λυπητερό, ὅπως ἁρμόζει. Μετά πῆρε τό δίσκο κι ἄρχισε νά μοιράζει τό στάρι. Πρῶτα στούς πατέρες, ἔπειτα στούς λαϊκούς.
Ἀμάθητοι οἱ ξένοι ἀπό τέτοια ἔθιμα, τόν ρώτησαν γιά ὅλα τοῦτα τά παράδοξα. Ὁ Γερο-Ζαχαρίας τούς πῆρε παράμερα στό μεγάλο χαγιάτι κι ἄρχισε νά τούς μιλάει γιά τήν Μεγάλη Τρίτη τοῦ 1453, γιά τό κούρσεμα τῆς Πόλης καί τήν θυσία τοῦ τελευταίου αὐτοκράτορα. Ἔνιωθε χρέος ὁ σεβαστός Γέροντας νά τούς μνημονεύει ὅλους μέσα στήν Θεία Λειτουργία καί νά μιλᾶ γι’ αὐτούς σ’ ὅσους ρωτοῦσαν νά μάθουν.
Κάθε τόσο ὁ παππούς ἔκοβε τήν διήγηση στή μέση, καθώς ἡ φωνή τσάκιζε ἀπό τήν συγκίνηση. Μά ἐκεῖ πού βαλάντωνε ὁ Γέροντας, ἦταν ὅταν μιλούσε γιά τήν ἱστορία τοῦ ἄρχοντα Λουκᾶ τοῦ Νοταρᾶ, πού κρύφθηκε ἡ θυσία του, γιατί τήν σκέπασε ἡ ἄλλη θυσία, ἐκείνη τοῦ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
– Τό λοιπόν…, εἶπε ὁ Γερο-Ζαχαρίας,… μετά τό τριήμερο κούρσεμα τῆς Πόλης καί τήν μοιρασιά τῶν λαφύρων, ό σουλτάνος ἔκανε συμπόσιο γιά νά γιορτάσει τήν νίκη του. Κάποιος τότε ἀπ’ τούς δικούς του, γιά νά φανεῖ καλός, τόν συμβούλεψε νά ζητήσει ἀπό τόν Νοταρά νά τοῦ στείλει πεσκέσι τόν δεκατε- τράχρονο γιό του Ίσαάκιο στό παλάτι.
Ἄν τόν ἔδινε μέ τήν θέλησή του, θἄδινε κι ό Σουλτάνος στόν Νοταρά θέση ζηλευτή.
Ἀλλιῶς θἄπαιρνε ὅλων τά κεφάλια.
Ποιός ἦταν ὁ Λουκάς Νοταράς;
Ἦταν ὁ πρῶτος Ρωμηός ἄρχοντας, ἀπό τίς πιό μεγάλες μορφές στά τελευταῖα ἐλεύθερα χρόνια τῆς Βασιλεύουσας.
Μέ ψυχή παιδιοῦ, μά φρόνημα λιονταρίσιο. Ὁ Αὐτοκράτορας Κωνσταντῖνος, κρίνοντας ἄξια, τόν ἔκαμε Πρωθυπουργό, Ὕπατο τοῦ Κράτους λειτουργό καί Μέγα Δούκα. Νοῦς λαμπερός ό Νοταράς, εἶχε δεῖ ἀπό νωρίς τήν παπική ἀπειλή καί αντιστάθηκε σθεναρά.
Τῶρα ὁ Ἄνδρας αὐτός ἦταν φυλακισμένος.
Ὁ Νοταράς, τόν καιρό πού οἱ Τοῦρκοι πολιορκοῦσαν τήν Πόλη, φρουροῦσε τόν Κεράτιο ἀπό τό Πετρίο μέχρι τήν πύλη τῆς Ἁγίας Θεοδοσίας μέ 100 ἱππεῖς καί 500 σφενδονῆτες καί τοξότες.
Οἱ Τοῦρκοι εἶχαν μπεῖ στήν Πόλη, μά ἐκεῖνος ἀγωνιζόταν ἀκόμη. Καί σάν τόν κύκλωσαν ἦρθε ἡ αἰχμαλωσία. Οί δύο γιοί του εἶχαν πέσει στά τείχη ὑπερασπίζοντας τήν Πατρίδα κι ἐκεῖνος πιάστηκε αἰχμάλωτος μαζί μέ τήν Κυρά του, την κόρη του, τον γαμπρό του καί τήν στερνή του ἐλπίδα τό δεκατετράχρονο άγόρι του, τόν Ἰσαάκιο.
Καί τώρα τοῦτο τό ἀγγελούδι τό ζητοῦσε ό σουλτάνος νά τό ἀτιμάσει.
– Δέν τό συνηθίζουμε, ἀπάντησε ό Ρωμηός άρχοντας, νά δίνουμε μέ τά χέρια μας τά παιδιά μας στίς ἀκολασίες σας. Προτιμοῦμε νά μᾶς πάρει τό κεφάλι ὁ ἡγεμόνας.
Ὁ Νοταράς ἔστρεψε στοργικά τό βλέμμα του στό παιδί του πού στεκόταν ἤρεμο, γεμᾶτο ἐμπιστοσύνη καί σεβασμό πρός τόν πατέρα του. Ἡ σκέψη τοῦ Ἄρχοντα ἔτρεξε μακριά. Καμάρωσε τόν μικρό Ἰσαάκιο κι ὑστερα τόν φαντά- σθηκε μεγάλο. Μά δέν γινότανε ἀλλιῶς. Γιά νἆναι σίγουρος πώς τό παιδί του θά μείνει ἀκηλίδωτο, ζήτησε τό πρῶτο αἷμα νά εἶναι τοῦ γιοῦ του.
Ὁ πέλεκυς ἔπεσε. Ὁ Νοταράς στάθηκε μάρτυρας στόν θάνατο τοῦ παιδιοῦ του, τοῦ Ἰσαακίου! Ἀκολούθησε ὁ γαμπρός του.
Κι ὕστέρα ἐκεῖνος.
Ἔλυσε τήν ἀσημένια πόρπη τῆς χλαμύδας του καί πρότεινε περήφανα τόν τράχηλο, αὐτός πού στιγμή στήν ζωή του δέν εἶχε σκύψει τό κεφάλι! Ἡ φύτρα τῶν Νοταράδων διάβηκε τήν πύλη τοῦ Παραδείσου. Εἶναι τῶρα ἀντάμα μέ τόν Κωνσταντῖνο καί τούς ἄλλους Μάρτυρες.
Οἱ προσκυνητές στό ἄκουσμα τῆς ἱστορίας σταυροκοπήθηκαν. Ταπεινά φίλησαν τό χέρι τοῦ σεβάσμιου Γέροντα κι ἀπομακρύνθηκαν.
Κι ὁ παππούλης, ὁ Γερο-Ζαχαρίας, πῆρε δύο σπυριά στάρι γιά νά συχωρέσει.
-Ὁ Θεός νά σᾶς ἀναπαύσει, ἀδέλφια μου, εἶπε.
Πειραική Εκκλησία μεταφορά στο διαδίκτυο-www.proskynitis.blogspot.comRead more: http://iereasanatolikisekklisias.blogspot.com
ΠΗΓΗ: http://www.pentapostagma.gr/2012/05/blog-post_5023.html#ixzz1wCjdEWIK
*Ἱερός Ναός τοῦ Ἁγίου Δημητρίου Ἐδέσσης, Κυριακή 2 Ἰουνίου 2013
Μνημόσυνο τῶν Μαρτύρων τῆς Ἁλώσεως