Η Ελλάδα και ο ορυκτός της πλούτος. Μια από τις πλουσιότερες χώρες της Ευρώπης σε μεταλλικά και βιομηχανικά ορυκτά.
Μελετώντας και παρουσιάζοντας τις οικονομικές δυνατότητες που έχει η πατρίδα μας είχαμε κάνει μια πρώτη προσέγγιση σε σχετικό άρθρο μας. Ένας από τους σημαντικότερους, αν όχι ο σημαντικότερος τομέας του πλούτου της είναι ο ορυκτός πλούτος της.
Με το παρόν άρθρο θα επιχειρήσουμε μια προσέγγιση του ορυκτού πλούτου της πατρίδας μας, όσον αφορά -τα άγνωστα σε πολλούς ακόμη και για την ύπαρξή τους στην Ελλάδα- μεταλλικά ορυκτά και τα επιλεγόμενα ως κρίσιμα και στρατηγικής σημασίας για την ευρωπαϊκή βιομηχανία ορυκτά.
Για την προσέγγιση μας θα βασιστούμε –σε ένα πρώτο γενικό πλαίσιο- στο σύγγραμμα του ιδιοκτήτη της ΧΡΩ.ΠΕΙ. Σωτήρη Σοφιανόπουλου και σε άρθρα του δρ. Μηχανικού Μεταλλείων κ. Πέτρου Τζεφέρη. Επιπλέον όσον αφορά κάποιες τοποθεσίες ύπαρξης των μεταλλευμάτων και ορυκτών βασιζόμαστε σε άρθρο του καθηγητή Γεωχημείας κ. Ακίνδυνου Κεπελερτζή.
Όπου χρειάζεται παρεμβαίνουμε με κάποιες διευκρινιστικές σημειώσεις (του γράφοντος), ενώ παραπομπές και υπερσυνδέσεις θα υπάρχουν για τις πηγές άντλησης του συγκεκριμένου υλικού. Οι μικρές επικεφαλίδες υποδεικνύουν την αλλαγή των θεματικών ενοτήτων.
Είναι σημαντικό στην μελέτη που ακολουθεί ο ρεαλισμός, που θα πρέπει να μας διακρίνει στην εκτίμηση του ορυκτού μας πλούτου –όπως εύστοχα επισημαίνει ο δρ. Πέτρος Τζεφέρης, ώστε να μην γίνονται υπερεκτιμήσεις, υποεκτιμήσεις ή αντιεπιστημονικές απλουστεύσεις όσον αφορά την αποτίμηση των αποθεμάτων του ορυκτού μας πλούτου.
***
Α. Ο Σωτ. Σοφιανόπουλος γράφει συνοπτικά για τον ορυκτό μας πλούτο.
Γράφει λοιπόν, ο Σωτ. Σοφιανόπουλος (στο εξής Σ.Σ.) στο πόνημα του ‘’Οι ‘’Άγνωστες’’ πλουτοπαραγωγικές πηγές της Ελλάδας και η πολιτική τους σημασία’’ (2003) ένα συνοπτικό κείμενο, από το οποίο αντλούμε τα πρώτα ερεθίσματα σχετικά με τον ορυκτό πλούτο της Ελλάδας:
“Η Ελλάδα είναι πλούσια σε ορυκτό πλούτο και κατέχει ξεχωριστή θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών σε μεταλλεύματα όπως ο βωξίτης, ο μαγνησίτης, οι λατερίτες, τα μάρμαρα, ο μπεντονίτης, ο περλίτης, κ.α. (1) Επειδή, η μεταλλευτική δραστηριότητα αποτελεί υποδομή της οικονομίας και την βάση της βαρείας βιομηχανίας, όπως εξάλλου διαπίστωσαν και κορυφαίοι επιστήμονες, όπως ο Δημήτριος Μπάτσης (2) στο περίφημο βιβλίο που συνέγραψε το 1947, «Η βαρεία βιομηχανία στην Ελλάδα» (Εκδόσεις Κέδρος, 1977), αλλά και οι συγγραφείς του σημαντικού βιβλίου «Ο Ελληνικός Ορυκτός Πλούτος» (Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (3), Αθήνα, 1979), η οποία όμως εξαρτάται από την ηλεκτρική ενέργεια. Οι υδατοπτώσεις της Ελλάδος και τα λιγνιτικά μας αποθέματα, άνω των 20 δις τόνων μέχρι σήμερα διαπιστωμένα (σημερινή παραγωγή μας 70 εκατομμύρια τόνοι ετησίως) δίδουν την δυνατότητα στη χώρα μας να έχει ένα τεράστιο μεταλλευτικό και μη μεταλλευτικό βιομηχανικό πλούτο, ο οποίος—εάν εξαιρέσει κανείς την ΠΕΣΙΝΕ (4), η οποία κερδίζει εις βάρος της Ελλάδος—δεν υπάρχει.
Πρέπει ο ελληνικός λαός να αντιληφθεί ότι ζει στην πλουσιότερη χώρα της Ευρώπης, η οποία όμως εκ των προδοτικών ενεργειών των κυβερνήσεων, ανεξαρτήτως της ονομασίας των είναι όλες κεντροαριστερές και έχουν καταπροδώσει την πατρίδα μας και από πρώτη την έχουν κάνει τελευταία.
Πρέπει επίσης να πατήσουμε πόδι και να λειτουργήσουμε την υψικάμινο της οικογενείας Αγγελοπούλου, αλλά να κατασκευάσουμε και άλλες για να εκμεταλλευτούμε τα 100 εκατομμύρια τόνους σιδηρομετάλλευμα της Ελλάδος. Αυτά μπορείτε όλοι να τα δείτε στα δύο προαναφερθέντα βιβλία.’’
Σημείωση 1: Σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές του ο Σ.Σ. εξηγούσε ότι είναι αδιανόητο να μην υπάρχει καθετοποιημένη παραγωγή στην αξιοποίηση των πρώτων υλών της πατρίδας μας, όπως στον βωξίτη, τη στιγμή μάλιστα που είμαστε μια από τις πρώτες βωξιτοπαραγωγές χώρες στον κόσμο. Εκτός από τις σκανδαλώδεις, αποικιοκρατικού τύπου συμβάσεις που εκμεταλλεύτηκαν τον ορυκτό πλούτο της πατρίδας μας (βλέπε ΠΕΣΙΝΕ) η πατρίδα μας έχασε και εξακολουθεί να χάνει τεράστια ποσά από την πώληση πρώτων υλών σε ακατέργαστη μορφή.
Το ελληνικό κράτος στάθηκε απέναντι σε πολλές προσπάθειες που έγιναν για να δημιουργηθεί βαρειά βιομηχανία, να αξιοποιήσει η πατρίδα μας τον ορυκτό πλούτο και όπως επισημαίνει και ο δρ. Π.Τζεφέρης να έχουμε προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας αλλά και τεράστιο κύκλο μικρότερων βιομηχανιών και βιοτεχνιών οι οποίες θα εμπλέκονταν στην επεξεργασία και μεταποίηση των πρώτων υλών. Αυτό θα σήμαινε χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, περιορισμό εισαγωγών, αύξηση εξαγωγών, ισχυροποίηση του βασικού παραγωγικού “κορμού” της οικονομίας (που σήμερα είναι σχεδόν ανύπαρκτος) και τόσα άλλα πολλαπλασιαστικά οφέλη. Σημειώνουμε για παράδειγμα ότι η Ιαπωνία δεν έχει καμία πρώτη ύλη στο υπέδαφός της αλλά έχει βαρειά βιομηχανία, αυτοκινητοβιομηχανίες κλπ. Γιατί όχι και η πατρίδα μας που διαθέτει τον τεράστιο αυτό ορυκτό πλούτο;
Σημείωση 2: Σχετικά με τον εξαίρετο οικονομολόγο-νομικό Δημήτριο Μπάτση και το μνημειώδες έργο του “Η βαρειά Βιομηχανία στην Ελλάδα” βλέπε εδώ.
Σημείωση 3: (είναι από το βιβλίο του Σ.Σ.) Πρόεδρος ήταν ο Αλέξανδρος Αθανασιάδης Μποδοσάκης, το οποίον σκότωσε η 17 Νοέμβρη. Τον Δημ. Μπάτση τον σκότωσε η πατρίδα μας (ήτοι το ελληνικό κράτος) με ψέμματα, όπως πήγε να κάνει και με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη.
Σημείωση 4: ΠΕΣΙΝΕ, πρόκειται για ένα από τα γνωστότερα σκάνδαλα των τελευταίων δεκαετιών. Ο Κ. Καραμανλής ο πρεσβύτερος με πρόσχημα την προσέλκυση της επένδυσης παραχώρησε το 1960 το σκανδαλώδες προνόμιο να μπορεί να αγοράζει η ΠΕΣΙΝΕ ρεύμα από τη ΔΕΗ σε τιμή χαμηλότερη του κόστους. Η ΠΕΣΙΝΕ πλήρωνε 7 δρχ. την κιλοβατώρα τη στιγμή που οι αγρότες για την παραγωγή τους (αντλιοστάσια) πλήρωναν 14 δρχ, ενώ οι οικιακοί καταναλωτές 22 δρχ! την κιλοβατώρα.
***
Β. Μια από τις πλουσιότερες χώρες της Ευρώπης η πατρίδα μας σε μεταλλικά και βιομηχανικά ορυκτά
Σύμφωνα με τον κ. Πέτρο Τζεφέρη (δρ. Μηχανικός μεταλλείων) από άρθρο του εδώ:
Με βάση τα αποθέματα και το μεταλλικό περιεχόμενο σε βασικά και πολύτιμα μέταλλα (χρυσό, άργυρο, χαλκό, μόλυβδο και ψευδάργυρο, νικέλιο κλπ.) η Χώρα μας είναι από τις πλουσιότερες κοιτασματολογικές περιφέρειες της Ευρώπης και μπορεί με την αξιοποίηση των κοιτασμάτων αυτών να δημιουργήσει θέσεις εργασίας άμεσης απασχόλησης για την ανάπτυξη της χώρας.
Στην Ελλάδα απαντώνται και ορυκτά από εκείνα (14 τον αριθμό) που θεωρούνται κρίσιμα και στρατηγικής σημασίας για την ευρωπαϊκή βιομηχανία: είναι το Αντιμόνιο (Sb), τα Πλατινοειδή μέταλλα (PGE), οι Σπάνιες γαίες (REE), τα Ga (Γάλλιο) – Ge (Γερμάνιο) – In (Ίνδιο) αλλά και ο Γραφίτης.
Η πατρίδα μας, διαθέτει επιπλέον μεταλλικά ορυκτά με ειδικό στρατηγικό ενδιαφέρον για τον τόπο μας όπως: βωξίτη-αλουμίνιο, λατερίτη, νικέλιο κλπ, βιομηχανικά ορυκτά και μάρμαρα με παγκόσμιες περγαμηνές όπως: περλίτης, χουντίτης, ατταπουλγίτης, λευκόλιθος-μαγνησία, άστριος, κλπ επίσης αδρανή δομικά, πολλά υποσχόμενο γεωθερμικό δυναμικό, πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε χερσαίους ή και υποθαλάσσιους ορίζοντες κλπ.
Λατομείο στην Πεντέλη. Το παγκοσμίου φήμης Πεντελικό μάρμαρο. (φώτο από Μάρμαρα Διονύσου ΑΕΒΕ)
Στα 28 δισ. ευρώ αποτιμάται από το ΙΓΜΕ το μεταλλευτικό απόθεμα σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους στο υπέδαφος της Ελλάδας. Στα 30 δις. εκτιμήθηκε η ίδια αξία σε πρόσφατο άρθρο του προέδρου του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ), ενώ η εκτίμηση αυτή «ξεπέρασε» τα 40 δισ. ευρώ σε επίσης πρόσφατες δηλώσεις εκπροσώπων του Υ.ΠΕ.ΚΑ στον τύπο αλλά και σε ημερίδα (5) στο τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου της Κρήτης.
Από αυτά τα 27,6 δισ. ευρώ είναι εκείνα των μεταλλικών ορυκτών που προαναφέρθηκαν (εκ των οποίων τα 18 δισ. πιστώνονται στα χρυσοφόρα κοιτάσματα) και που εκτείνονται κυρίως σε διάφορες περιοχές της Κεντρικής-Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Σε 10 δισ. ευρώ υπολογίζεται η αξία των ορυκτών που αξιολογήθηκαν μέχρι τώρα από το Υ.ΠΕ.ΚΑ, σε μια πραγματικά αξιόλογη προσπάθεια καταγραφής και αξιολόγησης του συνόλου των 100 δημόσιων μεταλλευτικών χώρων για τους οποίους υπάρχουν κοιτασματολογικά δεδομένα, μια προσπάθεια όμως που έπρεπε να είχε γίνει εδώ και δεκαετίες. Επτά (7) από τους χώρους αυτούς, ανακοίνωσε, ότι επιδιώκει να εκμισθώσει το ΥΠΕΚΑ με άμεσους διεθνείς διαγωνισμούς.
Αν συμπεριληφθούν και τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων και πετρελαίων τα παραπάνω νούμερα ωχριούν. Ξεκινούν από 1,5 ή και 2 τρις ευρώ ποσό στο οποίο εκτιμώνται τα ορυκτά μας αποθέματα από ομάδα γεωλόγων καθηγητών για να φτάσουν σε πολύ μεγαλύτερο ποσό [βλέπε 7η παράγραφο τους ισχυρισμούς (;) Έλληνα δημοσιογράφου (από το Σύδνεϋ) απαντώντας μάλιστα σε δημόσια διαβούλευση για την εθνική μεταλλευτική πολιτική, χωρίς φυσικά (!) να αποκαλύπτει τις πηγές του (σημ .πρόκειται βέβαια για υπερβολή)]
Σημείωση 5: Η εν λόγω ημερίδα πραγματοποιήθηκε το 2011 και διοργανώθηκε από το Τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις και εισηγήσεις των επιστημόνων η ελληνική κοινωνία μπορεί να βασίσει την ανάπτυξή της στην βέλτιστη αξιοποίηση του ορυκτού της πλούτου.
Ο μεταλλευτικός κλάδος είναι σημαντικός οικονομικός τομέας της χώρας απαραίτητος για σειρά βιομηχανικών κλάδων, εξωστρεφής, έντονα εξαγωγικός και συμβάλλει ουσιαστικά στην περιφερειακή απασχόληση και ανάπτυξη.
Η αξία των βεβαιωμένων κοιτασμάτων μεταλλικών ορυκτών ανέρχεται σε 40 δισεκατομμύρια ευρώ με τις τρέχουσες τιμές των μετάλλων, τα εναπομένοντα λιγνιτικά κοιτάσματα υπερβαίνουν τα 3 δισεκατομμύρια τόνους, ενώ ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα αποθέματα και η αξία των παραγόμενων βιομηχανικών ορυκτών και λατομικών προϊόντων.
Η αξία των εξαγωγών ανέρχεται σε 1 δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως, ενώ στον κλάδο απασχολούνται άμεσα 23.000 εργαζόμενοι και έμμεσα 100.000.
Η εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ελλάδας, μετά και την νέα ευρωπαϊκή πολιτική για τις πρώτες ύλες που δίνει προτεραιότητα στην εκμετάλλευση των ευρωπαϊκών πρώτων υλών με αντίστοιχη σωστή διαχείριση αποβλήτων, αποκτά νέες σαφώς ευνοϊκότερες προοπτικές. (Πηγή: http://www.thebest.gr/)
***
Γ. Οι περιοχές της Ελλάδας στις οποίες υπάρχουν βιομηχανικά ορυκτά, μεταλλεύματα και λατερίτες.
Σημειώνει σε σχετικό άρθρο του ο καθηγητής Γεωχημείας κ. Ακίνδυνος Κεπελερτζής ότι τα μικτά θειούχα μεταλλεύματα περιέχουν μόλυβδο, ψευδάργυρο και σίδηρο με τη μορφή θειούχων ενώσεων. Τα μεταλλεύματα αυτά περιέχουν και προσμείξεις σε σημαντικό ποσοστό αργύρου και χρυσού, οπότε έχουν μεγάλη οικονομική αξία. Μεταλλεύματα του τύπου αυτού υπάρχουν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος, αλλά τη μεγαλύτερη σημασία έχουν οι περιοχές Χαλκιδικής (Στρατώνι, Στρατονίκη, Ολυμπιάδα) (6) και Ποντοκερασιάς του Νομού Κιλκίς. Στην περιοχή του κοιτάσματος Στρατωνίου, όπου γίνεται εξόρυξη και εκμετάλλευση των μικτών θειούχων, υπάρχουν και μεγάλα αποθέματα σιδηροπυρίτη.
Τα Σιδηρονικελιούχα μεταλλεύματα απαντούν στη λεγόμενη ζώνη ανατολικής Ελλάδας και αναφέρονται με το όνομα λατερίτες. Η Ελλάδα είναι πλούσια στα μεταλλεύματα αυτά από τα οποία εξάγεται το νικέλιο και αποτελεί τη σημαντικότερη χώρα παραγωγής νικελίου της δυτικής Ευρώπης. Περιοχές που απαντούν τα μεταλλεύματα αυτά είναι οι παρακάτω: Εύβοια, Λάρυμνα, Αταλάντη, Τρίκαλα, Έδεσσα. Ένα μικρό κοίτασμα σιδερονικελιούχου μεταλλεύματος απαντά και στη Λέσβο. Από τα μεταλλεύματα αυτά εξάγεται το νικέλιο, το οποίο έχει διάφορες χρήσεις στη βιομηχανία αυτοκινήτων, αεροπλάνων, οικιακών συσκευών κ.τ.λ.
Εμφανίσεις χρυσού με ιδιαίτερο μεταλλευτικό ενδιαφέρον: Σημαντικές εμφανίσεις χρυσού με χαλαζιακές φλέβες απαντούν στην περιοχή Κιλκίς, Ποντοκερασιάς και χρήζουν περαιτέρω έρευνας. Εμφανίσεις χρυσού σε θειούχα μεταλλεύματα με ιδιαίτερη σημασία απαντούν στην περιοχή Στρατωνίου Χαλκιδικής, στο όρος Παγγαίο, στην περιοχή του όρους Σύμβολο Καβάλας και Θράκης. Επίσης θα πρέπει να ερευνηθούν και περιοχές για προσχωματικά κοιτάσματα χρυσού, όπως στο Γαλλικό Ποταμό, στη Νιγρίτα Σερρών και σε άμμους παράκτιων περιοχών.
Εμφανίσεις χαλκού: Πορφυρικά μεταλλεύματα χαλκού περιέχουν χαλκό και χρυσό και έχουν ιδιαίτερη οικονομική αξία. Ένα τέτοιο μετάλλευμα είναι το κοίτασμα στις Σκουριές Χαλκιδικής που περιέχει χαλκό και χρυσό. Μικρότερες εμφανίσεις χαλκούχων μεταλλευμάτων απαντούν και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπως π.χ. στο Περιβόλι Γρεβενών, και χρήζουν περαιτέρω έρευνας.
Εμφανίσεις χρωμίτη με ιδιαίτερο μεταλλευτικό ενδιαφέρον συνδέονται με τα υπερβασικά πετρώματα του Βούρινου Κοζάνης και του Δομοκού. Χρησιμοποιείται στη βιομηχανία χρωμιούχων πρώτων υλών.
Βιομηχανικά ορυκτά και πετρώματα: Πρόκειται για ορυκτά που μπορούν να ταξινομηθούν ανάλογα με τη χρήση τους σε άμμους χυτηρίων, δομικά υλικά, ηλεκτρονικές και οπτικές εφαρμογές, κεραμικά, λιπάσματα, ορυκτά για πολφό γεωτρήσεων, οπτικές χρωστικές ουσίες, πληρωτικά, φίλτρα, πολύτιμοι λίθοι, πρώτες ύλες υαλουργίας, πρώτες ύλες χημικής βιομηχανίας, πυρίμαχα υλικά, συλλιπάσματα.
Η νήσος Μήλος χαρακτηρίζεται από τη σημαντική παρουσία βιομηχανικών ορυκτών, τα οποία τυγχάνουν εκμετάλλευσης. Τα ορυκτά αυτά είναι ο μπεντονίτης, ο περλίτης, ο καολίνης, ο βαρύτης, ο χαλαζίας, ποζολάνες. Επίσης η νήσος Λέσβος είναι πλούσια σε εμφανίσεις βιομηχανικών ορυκτών όπως καολίνη, μπεντονίτη, περλίτη, τα οποία δεν έχουν τύχει καμμίας εκμετάλλευσης, αλλά έχουν καλές προοπτικές. Σημαντικές εμφανίσεις φωσφοριτών απαντούν στην Ήπειρο. Σημαντικές εμφανίσεις χαλαζία και χαλαζιοαστριοειδούς υλικού εντοπίζονται στο νησί Ίος. Κοιτάσματα μαγνησίτη απαντούν στην Εύβοια, τη Χαλκιδική και σημαντικά επίσης κοιτάσματα μαγνησίτη – χουντίτη στην περιοχή Νεράιδας Σερβίων Κοζάνης.
Βωξιτικά αποθέματα: Ο βωξίτης αποτελεί το κυριότερο μετάλλευμα παραγωγής αλουμινίου. Η Ελλάδα είναι πλούσια σε βωξίτη, οι σπουδαιότερες εμφανίσεις βωξίτη απαντούν στη ζώνη Παρνασσού – Γκιώνας και στη ζώνη ανατολικής Ελλάδας.
Ουρανιούχα μεταλλεύματα: Είναι γνωστή η χρήση του ουρανίου σε πυρηνικούς αντιδραστήρες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και στην κατασκευή πυρηνικών όπλων. Οι σπουδαιότερες εμφανίσεις ουρανιούχων ορυκτών απαντούν στο Παρανέστι Δράμας και στη λεκάνη των Σερρών, όπου το ουράνιο απαντά στους λιγνίτες και στις ανθρακομιγείς αργίλους του Νεογενούς. Δεν πρόκειται για εμφανίσεις με μεγάλα αποθέματα, διότι είναι και μικρής περιεκτικότητας σε ουράνιο. Εμφανίσεις κυρίως θορίου και λιγότερο ουρανίου απαντούν στην περιοχή των λιμνών Πρέσπας Φλώρινας και χρήζουν περαιτέρω έρευνας.
Σημείωση 6:
Δ. Η πολυεθνική εταιρεία Eldorado Gold παίρνει τον εθνικό ορυκτό πλούτο μας έναντι αστείου τιμήματος και μη καταβάλλοντας τους φόρους που της αναλογούν. Ο ηρωϊκός αγώνας των κατοίκων της περιοχής.
Το μεταλλείο της Ολυμπιάδας με τα πολύ μεγάλα αποθέματα σε μεταλλεύματα : χρυσό, άργυρο, μόλυβδο και ψευδάργυρο βρίσκεται υπό τον έλεγχο της ιδιωτικής πολυεθνικής Eldorado Gold. Με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας είχε επιβληθεί η παύση εργασιών. Τελικά το Συμβούλιο της Επικρατείας ενέκρινε την συνέχιση των εργασιών. [Εδώ μπορείτε να διαβάσετε ένα άρθρο του Αρχιμ. Χριστόδουλου Αγγελόγλου σχετικά με την ολομέλεια του ΣτΕ και τις αποφάσεις έγκρισης των εργασιών κλπ Ο π. Χριστόδουλος έχει δώσει τον δικό του μεγάλο αγώνα δίπλα στους κατοίκους της περιοχή. Στο ίδιο blog θα βρείτε και παλαιότερες σχετικές ενημερώσεις]. Η εν λόγω εταιρεία προχωράει στην κατασκευή σήραγγας μήκους 9 χλμ που θα συνδέει τα κοιτάσματα της Ολυμπιάδας με το εργοστάσιο εμπλουτισμού που θα ανεγερθεί στην περιοχή Μάντεμ Λάκκου.
Όπως είναι γνωστό -από την ενημέρωση και τις αντιδράσεις των κατοίκων- η Eldorado Gold εξαγόρασε -το 2012- την Ελληνικός Χρυσός (του Άκτωρα) σε ποσοστό 95%. Έτσι απέκτησε τα εξορυκτικά δικαιώματα σε μια έκταση 317.000 στρεμμάτων (μεταλλεία Σκουριών, Ολυμπιάδας, Στρατωνίου). Η “Ελληνικός Χρυσός” με ένα τίμημα περί των 11 εκατ.ευρώ (μόνο!) είχε αγοράσει -από το ελληνικό δημόσιο- τα εξορυκτικά δικαιώματα στην ανωτέρω περιοχή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκρινε παράνομη τη μεταβίβαση εφόσον έγινε με απευθείας ανάθεση και πολύ κάτω από την αγοραία αξία. Μόνο στην περιοχή των Σκουριών τα βεβαιωμένα αποθέματα μεταλλευμάτων ανέρχονται σε 16 δις ευρώ!
Το ίδιο ισχύει και για το μεταλλείο Μαύρων Πετρών στο Στρατώνι. Στο Στρατώνι υπάρχουν άνω του 1 εκατ. τόνους μετάλλευμα (άργυρος, μόλυβδος, ψευδάργυρος).
Εδώ μπορείτε να δείτε την δράση ενός από τα πιο δυναμικά κινήματα πολιτών ενάντια στην Eldorado Gold. Δείτε το βίντεο αξίζει να ενημερωθούμε όλοι μας!. Πραγματικά συγκλονίζει ο ηρωϊσμός των κατοίκων της Ιερισσού, Μεγάλης Παναγιάς, Νέων Ρόδων και άλλων χωριών της βόρειο-Ανατολικής Χαλκιδικής. Η ολοκληρωτικού τύπου αντιμετώπιση των κυβερνώντων, του ελληνικού κράτους και των κατασταλτικών μηχανισμών ενάντια στους πολίτες είναι καταθλιπτική. Ωστόσο ο αγώνας τους -όπως τόσες άλλες φορές μάς έχει διδάξει η ιστορία- θα δικαιωθεί. Συγχαρητήρια στους αγωνιζόμενους συμπολίτες μας.
Σε ενημερωτικό – επιστημονικό σύγγραμμά που κυκλοφορήθηκε από τους αγωνιζόμενους κατοίκους της περιοχής Μεγάλης Παναγιάς και των λοιπών χωριών και υπογράφει το ”Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων”, (σωματείο με έτος ίδρυσης το 2006) και υπό τον τίτλο ”Μια τεκμηριωμένη Πρόταση για αναστροφή της Σύμβασης της Ελληνικός Χρυσός‘‘ και υπότιτλο: ”Η Απάτη της Μεταλλουργίας Flash Smelting” αποδεικνύονται –συν τοις άλλοις- οι παράνομες μεθοδεύσεις της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός για να πάρει την σχετική άδεια, οι χωρίς αιτιολόγηση απορριπτικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας έναντι των αιτιάσων και του δικαστικού αγώνα των κατοίκων και το κυριότερο: η καταλήστευση του δημόσιου ορυκτού πλούτου της χώρας μας και η φυγάδευση αφορολόγητων κερδών για την εν λόγω εταιρεία που ξεπερνούν τα 13,68 δις ευρώ.
Επιπλέον, η Eldorado Gold παραποίησε επιστημονικά δεδομένα της Outotec για να πετύχει έγκριση επενδυτικού σχεδίου ενώ σοβαρότατο ζήτημα υπάρχει και με την Περιβαλλοντική μελέτη. Το δε προηγούμενο σχήμα της εταιρείας ήτοι η TVX είχε καταδικαστεί δυο φορές για καταστροφή αρχαιοτήτων ενώ και η αρχική απόφαση (22.3.2007) της ΙΣΤ’ Εφορίας Αρχαιοτήτων ήταν απορριπτική για έναρξη εργασιών μεταλλείου χρυσού.
***
***
Ε. Απαιτείται προσοχή και σοβαρότητα στην χρηματική αποτίμηση του ορυκτού μας πλούτου.
Επανερχόμαστε τώρα στον ρεαλισμό και την επιστημονικότητα που θα πρέπει να μας διακρίνει όσον αφορά την εκτίμηση των αποθεμάτων των εν λόγω ορυκτών. Ο δρ. Πέτρος Τζεφέρης επισημαίνει ότι:
-χρειάζεται προσοχή στην αποτίμηση του ορυκτού πλούτου σε χρηματική αξία καθώς η μεταλλευτική εκτιμητική είναι μια εξειδικευμένη επιστήμη.
-στις εκτιμήσεις για την περιεχόμενη στα κοιτάσματα συνολική μεταλλική αξία με βάση τις τρέχουσες χρηματιστηριακές συναλλαγές των μετάλλων δεν έχουν -πολλές φορές- υπολογιστεί ενδεχόμενα σφάλματα στην αποτίμηση, σφάλματα που φορούν την αποτίμηση των οικονομικά εκμεταλλεύσιμων αποθεμάτων όταν επιλεγεί κι εφαρμοστεί συγκεκριμένη μέθοδος εκμετάλλευσης για συγκεκριμένο κοίτασμα, ούτε οι απώλειες επεξεργασίας του μεταλλεύματος (εμπλουτισμού, μεταλλουργίας κλπ.) με σκοπό την ανάκτηση συγκεκριμένου προϊόντος.
Για παράδειγμα, ο περίφημος χουντίτης/υδρομαγνησίτης στα Λεύκαρα Κοζάνης, ακατέργαστος έχει αξία 30-40 ευρώ ενώ κατεργασμένος με πολλές χρήσεις ως πληρωτική ή χρωστική ύλη, 300 ευρώ. Και από τα δύο όμως νούμερα πρέπει να αφαιρεθούν τα κόστη εξόρυξης και επεξεργασίας αντίστοιχα.
-Κι ακόμη σε όλους τους παραπάνω υπολογισμούς γίνεται ένα λογικό άλμα, προεξοφλούμε δηλαδή ότι θα καθετοποιήσουμε την παραγωγή και θα έχουμε τελικά προϊόντα με την μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία. Αυτό μπορεί να είναι το δέον γενέσθαι δεν αποτελεί όμως το σύνηθες. Ο βωξίτης, για παράδειγμα, και οι πάνω από 2 εκατ. τον. που εξορύσσονται ετησίως, στην μεγαλύτερη βωξιτοπαραγωγό χώρα της ΕΕ, την Ελλάδα μας, δεν οδηγούνται όλοι στην καθετοποιημένη παραγωγή αλουμινίου αλλά πάνω από 800 χιλ. εξάγονται αυτούσιοι χωρίς επεξεργασία. Το ίδιο συμβαίνει και στα περισσότερα βιομηχανικά ορυκτά και φυσικά στο λιγνίτη που ούτως ή άλλως οδηγείται στους ΘΗΣ της ΔΕΗ ΑΕ και δεν τιμολογείται.
Η Ελλάδα είναι από τις μεγαλύτερες βωξιτοπαραγωγές χώρες στον κόσμο και 1η στην Ευρώπη.
– Στην περίπτωση της γεωθερμίας, ελλείψει περιεχομένου μετάλλου, έχει αποφευχθεί η προσπάθεια αποτύπωσης της προσδοκώμενης αξίας του ενεργειακού ρευστού πριν την αξιοποίησή του. Τέλος, στα κοιτάσματα πετρελαίου-φυσικού αερίου τα προβλήματα εκτίμησης είναι ακόμη δυσκολότερα, ελλείψει ερευνητικών δεδομένων, διότι το ελληνικό υπέδαφος χαρακτηρίζεται ως ανεξερεύνητο (terra incognita!), στο οποίο έχουν γίνει συνολικά ελάχιστες γεωτρήσεις (180 περίπου αν σκεφτεί κανείς ότι μόνο στην Αλβανία έχουμε πάνω από 2.500) ενώ οι σεισμικές έρευνες που κι αυτές μόνο για το Ιόνιο έχουν προκηρυχθεί, δεν επιτρέπουν ασφαλείς εκτιμήσεις.
Για την Ενωμένη Ρωμιοσύνη
Αντώνιος Καλόγηρος
οικονομολόγος-εκπαιδευτικός