Γρίβας Κων/νος: Η Απειλή ενός Πυρηνικού Πολέμου

Η απειλή ενός πυρηνικού πολέμου παραμένει μια από τις πιο τρομακτικές και επικίνδυνες προοπτικές στην παγκόσμια σκηνή. Αν και πολλοί θεωρούν ότι η πυρηνική αποτροπή που λειτούργησε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου συνεχίζει να ισχύει, οι σύγχρονες γεωπολιτικές και τεχνολογικές εξελίξεις θέτουν νέες προκλήσεις και κινδύνους που δεν πρέπει να αγνοηθούν.

Η συλλογική άρνηση για συζήτηση του ζητήματος της πυρηνικής απειλής είναι ανησυχητική. Όπως επισημαίνεται στην ανάλυση, αυτή η άρνηση μπορεί να ερμηνευτεί ψυχιατρικά ως φαινόμενο της άρνησης, κατά το οποίο οι άνθρωποι αποφεύγουν να αντιμετωπίσουν απειλές που είναι πολύ τρομακτικές για να τις διαχειριστούν. Αυτό το φαινόμενο, σε συνδυασμό με την απλοϊκή άποψη ότι κανείς δεν θα πατήσει τα κουμπιά λόγω του φόβου της αμοιβαίας καταστροφής, δημιουργεί μια ψευδαίσθηση ασφάλειας που μπορεί να αποβεί μοιραία.

Η σημερινή πυρηνική στρατηγική έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές σε σχέση με εκείνη του Ψυχρού Πολέμου. Στη Ρωσία, παρατηρείται μια αφύσικη ένωση στοιχείων της ρωσικής ορθοδοξίας με την πυρηνική στρατηγική. Στη Δύση, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, υπάρχει μια σημαντική μερίδα της κοινωνίας που βλέπει θετικά την προοπτική του τέλους του κόσμου, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις σε κρίσιμες στιγμές. Αυτές οι μεταφυσικές και αποκαλυπτικές αντιλήψεις μπορούν να οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.

Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η μελλοντοκεντρική αντίληψη και των δύο δρώντων, Σοβιετικών και Αμερικανών, συνέβαλε στη μείωση των εντάσεων. Η πίστη των Σοβιετικών στην αναπόφευκτη επικράτηση του σοσιαλισμού και η στρατηγική των ΗΠΑ να μην επιδιώκουν την ολοκληρωτική καταστροφή του αντιπάλου, βοήθησαν στην αποφυγή πυρηνικού πολέμου. Σήμερα, αυτή η μετριοπάθεια φαίνεται να έχει χαθεί, με τη Δύση να επιδιώκει την πλήρη ήττα της Ρωσίας.

Η πρόσφατη επίθεση σε ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης για πυρηνικά όπλα στα σύνορα Ρωσίας-Καζακστάν αποτελεί ένα πρωτοφανές και εξαιρετικά επικίνδυνο γεγονός. Αυτό το συμβάν καταδεικνύει πόσο εύθραυστη είναι η σημερινή πυρηνική ισορροπία. Η ικανότητα δεύτερου πλήγματος, θεμελιώδης για την αποτροπή, τίθεται υπό αμφισβήτηση όταν τα στρατηγικά συστήματα είναι ευάλωτα σε επιθέσεις.

Tέλος, οι νέες τεχνολογίες, όπως οι δορυφορικές αρχιτεκτονικές και τα ρομποτικά συστήματα, σε συνδυασμό με την τεχνητή νοημοσύνη, ενισχύουν την αβεβαιότητα και τον κίνδυνο. Η Ρωσία, ανασφαλής και απομονωμένη, ενδέχεται να καταφύγει σε πρώτο πλήγμα εάν θεωρήσει ότι απειλείται από ένα παραλυτικό πρώτο πλήγμα από τη Δύση. Αυτή η δυναμική αυξάνει τον κίνδυνο πυρηνικής κρίσης εξαιτίας των ακραίων φονταμενταλιστικών λογικών που κυριαρχούν σήμερα. Για να αποφευχθεί η καταστροφή, είναι απαραίτητο να αλλάξει η λογική της Δύσης και να υιοθετηθούν στρατηγικές που δεν επιδιώκουν την απόλυτη ήττα του αντιπάλου. Η διατήρηση ενός διαλόγου και η κατανόηση των νέων τεχνολογικών και γεωπολιτικών δεδομένων είναι κρίσιμης σημασίας για την αποτροπή μιας πυρηνικής καταστροφής.