ΓΕΡΟΝΤΙΚΑ. 12
«Μεγάλοι εἶναι οἱ μικροὶ καὶ οἱ ἐλάχιστοι. Οἱ μεγάλοι ἅγιοι, Μάξιμος Ὁμολογητής, Γρηγόριος Νύσσης καὶ ὅλοι οἱ ἄλλοι ἔχουν χάρη, ὄχι γιατί ἦταν καταρτισμένοι καὶ διανοητικῶς προικισμένοι, ἀλλὰ γιατί ἔφτασαν στὴν ταπείνωση, στὴ διάλυση τοῦ ἐαυτοῦ τους κι ἔτσι ἐξαγίασαν τὸ σκεύος τους. Εἴτε βλέπεις ἕναν ἅγιο ποὺ εἶναι ἀγράμματος καί, ὅπως λέει τὸ Γεροντικό, γυρίζει στὰ βουνὰ ὡς ζῷο, εἴτε βλέπεις τὸν καταρτισμένο ἅγιο Μάξιμο τὸν Ὁμολογητή, παίρνεις τὴν ἴδια χάρη καὶ ἀπὸ τοὺς δυό. Εἴτε ἐγὼ σᾶς μιλῶ γιὰ ἕναν ἁγιορείτη ἁπλὸ ἄγνωστο ἢ γιὰ μία ἁπλὴ γριά, ἕναν γέρο ἢ θὰ ἔλεγα καὶ ἕναν νέο, πάλι μιλᾶμε γιὰ τὸ ἴδιο πρᾶγμα. Ἔτσι λοιπόν, τὰ πολὺ μεγάλα καὶ τὰ ἀπλησίαστα εἶναι αὐτὰ τὰ καθημερινά, τὰ ἄγνωστα καὶ περιφρονημένα. Ὁ Ἅγ. Ἰσαὰκ ὁ Σύρος λέει ὅτι, ἕνας ταπεινὸς… εἶναι ὡς ἄνθρωπος μὴ ἐλθῶν εἰς τὸ εἶναι, εἶναι σὰν ἀνύπαρκτος, σὰν νὰ μὴν ὑπῆρξε ποτέ. Καὶ τὸν ταπεινὸ τὸν ἀγαποῦν ὅλοι καὶ ὅλοι θέλουν νὰ εἶναι δίπλα τους. Ἕνας ἐγωιστὴς ποὺ κάνει θόρυβο διώχνει τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ κοντά του. Ἐνῷ ὁ ταπεινὸς ἀποφεύγει τὴ δόξα καὶ τὸν κόσμο, ὅλος ὁ κόσμος τὸν δοξάζει, μιλάει γι᾿ αὐτὸν ἐπαινετικά, γιατί ἐπαινώντας αὐτὸν ἐπαινεῖ τὴν ἀνθρωπότητα καὶ ἐνδύει καὶ τρέφει τὴν ἀνθρωπότητα ὁλόκληρη. Καὶ κοντὰ σ᾿ ἕναν ταπεινὸ γνωρίζει κανεὶς τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, γιατί γενόμενος ἄνθρωπος ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἐνεδύθη αὐτὸ τὸ ἔνδυμα τῆς ταπεινώσεως.
Λέει ὁ ἅγιος Ἰσαὰκ ὅτι, ὅπως εἶναι ἀόρατη ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου, ἔτσι εἶναι ἀόρατος καὶ ἀνύπαρκτος καὶ ὁ ταπεινὸς ἄνθρωπος. Μὲ ρωτᾷ λοιπὸν κάποιος ποὺ ἔχει ἔρθει στὸ Ἅγιον Ὅρος, πές μου ποῦ εἶναι οἱ ταπεινοὶ νὰ πάω νὰ τοὺς δῶ. Τοῦ ἀπαντῶ: «ἂν τυχὸν μπορεῖς νὰ βλέπεις τὰ ἀόρατα, τότε δὲν χρειάζεται νὰ κάνεις αὐτὴν τὴν ἐρώτηση. Ἐὰν δὲν τὰ βλέπεις, τότε πάλι ὅ,τι καὶ νὰ λεχθεῖ μένουν ἀόρατα». Καὶ νομίζω ὅτι Μάξιμοι Ὁμολογητές, μέγιστοι ἅγιοι ὑπάρχουν παντοῦ καὶ σήμερα. Μόνο δὲν τοὺς βλέπουμε. Δὲν ἔχουμε μάτια νὰ βλέπουμε τὰ ἀόρατα καὶ αὐτιὰ νὰ ἀκοῦμε τὰ ἀνήκουστα. Γι᾿ αὐτό, ἐὰν τυχὸν λέμε κάτι ἀληθινό, αὐτὸ εἶναι ἁπλό, ἐὰν τυχὸν λέμε κάτι ψεύτικο, αὐτὸ εἶναι περίπλοκο καὶ δὲν ἔχει καμία σημασία».
Ἀρχιμ. Β. Γ.