ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου- Καθηγητοῦ
Ἡ μοναχὲς γυναῖκες τῆς Ἐκκλησίας μας ἀποτελοῦν ἀξιοθαύμαστα παραδείγματα εὐσέβειας γιὰ τοὺς πιστούς. Πρόκοψαν στὴν ἀρετὴ καὶ στὴν ἁγιότητα, ὅπως καὶ οἱ ἄνδρες μοναχοί. Ἕνα τέτοιο λαμπρὸ παράδειγμα ἀρετῆς καὶ ἁγιότητας ὑπῆρξε ἡ ἁγία Συγκλητική.
Γεννήθηκε περὶ τὸ 270 στὴ Μακεδονία ἀπὸ γονεῖς πλουσίους καὶ εὐγενεῖς καὶ ταυτόχρονα πιστοὺς Χριστιανούς. Ἐπειδὴ στὴν πατρίδα τους ἡ χριστιανική τους πίστη τους δημιουργοῦσε μεγάλα προβλήματα ἐξαιτίας τῶν διωγμῶν καὶ τῶν ἀφόρητων πιέσεων ἀπὸ τὰ εἰδωλολατρικὰ ἱερατεῖα, ἀποφάσισαν νὰ μεταναστεύσουν στὴν Ἀλεξάνδρεια, ὅπου τὰ πράματα ἦταν ἐλαφρῶς καλλίτερα. Ἐπὶ πλέον εἶχαν μάθει ὅτι στὴν δεύτερη μεγαλύτερη πόλη τοῦ Ρωμαϊκοῦ Κράτους οἱ Χριστιανοὶ ἦταν πολυπληθεῖς καὶ ἀποζητοῦσαν νὰ ἑνωθοῦν μαζί τους.
Μετὰ τὴν ἐγκατάστασή τους στὴν Ἀλεξάνδρεια, φρόντισαν νὰ γνωριστοῦν μὲ τοὺς ἐξέχοντες Χριστιανοὺς τῆς πόλεως, Φρόντισαν ἐπίσης νὰ βροῦν Χριστιανοὺς δασκάλους γιὰ τὴν κόρη τους, ὥστε νὰ μορφωθεῖ καὶ κατὰ κόσμον, ἀλλὰ κυρίως κατὰ Θεόν. Καὶ πράγματι ἡ ἀρχοντοπούλα Συγκλητικὴ ἀπέκτησε μεγάλη μόρφωση καὶ στολίστηκε μὲ ἀρετὲς καὶ σπάνια σωφροσύνη γιὰ τὴν νεανική της ἡλικία. Παράλληλα ἦταν στολισμένη μὲ σωματικὴ ὀμορφιὰ καὶ χάρη, ὥστε εἶχε γίνει στόχος πολλῶν νέων, τὴν ὁποία ζητοῦσαν σὲ γάμο ἀπὸ τοὺς γονεῖς της. Ἐκεῖνοι τὴν πίεζαν νὰ παντρευτεῖ, ἀλλὰ ἐκείνη,ἐκείνῃ αρνιόταν πεισματικά, διότι εἶχε ὑποσχεθεῖ πίστη στὸν Νυμφίο Χριστὸ καὶ παρθενία, ἡ ὁποία θὰ τὴ βοηθοῦσε νὰ δοθεῖ ὁλοκληρωτικὰ στὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Εἶχε ἀκούσει γιὰ τὶς ἅγιες γυναῖκες τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖες προτίμησαν τὴν παρθενία καὶ ἀφιερώθηκαν στὴ διακονία τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν συνανθρώπων τους καὶ θέλησε νὰ τοὺς μιμηθεῖ.
Ὅταν κοιμήθηκαν οἱ γονεῖς της, μοίρασε τὴ μεγάλη περιουσία της στοὺς φτωχοὺς καὶ τὸ αρφανά τῆς Αλεξάνδρειας καὶ ἀναχώρησε γιὰ τὴν ἔρημο, ὅπου ἵδρυσε μοναστήρι, ἐφαρμόζοντας ἀσκητικοὺς κανόνες, τοὺς ὁποίους σύνταξε καὶ ὅρισε ἡ ἴδια. Μὲ προσευχή, νηστεία, ἀγρυπνία καὶ μελέτη τῶν Γραφῶν κατόρθωσε νὰ φτάσει σὲ σημεῖα ἁγιότητας. Πολὺ γρήγορα διαδόθηκε ἡ φήμη της στὴν γύρω περιοχή. Πλῆθος ἀνθρώπων ἔτρεχαν νὰ ὠφεληθοῦν ἀπὸ τὶς πνευματικές της νουθεσίες. Ἐπίσης πολλὲς γυναῖκες θέλησαν νὰ μονάσουν μαζί της ὡς ὑποτακτικές της στὸ μοναστήρι της. Ἔτσι δημιουργήθηκε μιὰ μεγάλη μοναστικὴ ἀδελφότητα.
Ἡ Συγκλητικὴ κατέστη ἡ πνευματική τους μητέρα καὶ τὸ λαμπρὸ παράδειγμα ἀρετῆς καὶ ἁγιότητας. Φερόταν μαζί τους ὡς ἀδελφὴ καὶ ὄχι ὡς ἡγουμένη, φροντίζοντας καὶ ὑπηρετῶντας τὴν καθεμιά. Φρόντιζε νὰ μὴν διαφημίζονται οἱ ἀρετές της καὶ νὰ μὴ δείχνει τὴν ἁγιότητά της. Εἶχε καταστεῖ τὸ ὑπόδειγμα τῆς ταπείνωσης στὴν ἀδελφότητα. Τοὺς μιλοῦσε συνεχῶς γιὰ τὴν πίστη στὸ Θεὸ καὶ τὶς νουθετοῦσε νὰ τηροῦν μὲ ἀκρίβεια τὴν χριστιανικὴ ζωή, ἡ ὁποία ἀπορρέει ἀπὸ τὶς εὐαγγελικὲς ἐπιταγές.
Ὅσο περνοῦσε ὁ καιρὸς τόσο πρόκοβε στὴν ἀρετὴ καὶ τὴν ἁγιότητα. Εἶχε ἀποκτήσει τὴν ἱκανότητα νὰ πολεμάει κατὰ μέτωπον τὸ διάβολο καὶ νὰ τοῦ χαλᾶ τὰ σχέδια, ὥστε νὰ μὴν μπορεῖ νὰ τὴν προσβάλει. Ἀλλὰ δίδασκε καὶ στὶς μοναχὲς τοὺς τρόπους πῶς νὰ ἀποφεύγουν τὶς μηχανορραφίες τοῦ «ἀπ’ ἀρχῆς ἀνθρωποκτόνου» (Ιωάν.8,44). «Πρέπει νὰ γνωρίζουμε, ὅτι ὅσο ἀνεβαίνουμε τὰ πνευματικὰ σκαλοπάτια, τόσο ὁ διάβολος προσπαθεῖ νὰ μᾶς πολεμήσει μὲ τὶς παγίδες του. Γι’ αὐτὸ πρέπει νὰ εἴμαστε πάντοτε ἄγρυπνες στοὺς λογισμούς, ποὺ συχνά μας πολεμοῦν. Ὁ ἐχθρός μας, προκειμένου νὰ γκρεμίσει τὸν οἶκο τῆς ψυχῆς μας, ἢ ἀπὸ τὰ θεμέλια τὸν γκρεμίζει, ἢ ἀπὸ τὴ σκεπὴ» ἔλεγε. Ἐπίσης τόνιζε πὼς «Ὁ ἐχθρός μας, ἀφοῦ μεταχειριστεῖ ὅλα του τὰ ὅπλα, ἀφήνει τελευταῖο την ὑπερηφάνεια. Εἶναι τὸ μεγαλύτερο καταστρεπτικὸ δηλητήριο, μὲ τὸ ὁποῖο, ποτίζει τὴν ψυχή μας»!
Γιὰ τὴν πολεμικὴ τῆς κατὰ τοῦ διαβόλου, ὁ μισόκαλος τὴν φθόνησε καὶ προσπάθησε νὰ τὴν καταστρέψει. Προσπαθοῦσε νὰ βρεῖ τρόπους γιὰ νὰ τὴ βγάλει ἀπὸ τὴ μέση, διότι δὲν μποροῦσε νὰ πειράξει τὶς μοναχὲς τῆς Μονῆς. Τὴν πρόσβαλε στὸ σῶμα. Τῆς ἔδωσε φοβεροὺς καὶ αβάσταχτους πόνους στὰ ἐντόσθια. Κατόπιν τῆς ἔβαλε ἐπώδυνες πληγὲς στὰ πνευμόνια, νὰ μὴ μπορεῖ νὰ ἀναπνεύσει καὶ νὰ αιμορραγεί ἀπὸ τὸ στόμα. Πίστευε ὁ πονηρὸς πὼς ἔτσι θὰ τὴ θανάτωνε σύντομα. Ἀλλὰ ἡ ὁσία ὑπόμεινε μὲ καρτερία τοὺς πόνους καὶ τοὺς πυρετούς, ποὺ τὴν ἔριχναν στὸ κρεβάτι γιὰ πολλὲς ἡμέρες. Ἄν καὶ ἔλειωνε καθημερινὰ σὰν κερί, δὲν ἔβγαζε τὸν παραμικρὸ βογγητό ἀπὸ τὸ στόμα της, ἀλλὰ συνεχῶς δοξολογοῦσε τὸ Θεό. Θεωροῦσε τοὺς σωματικούς της πόνους ὡς μέρος τοῦ ἀγῶνα της γιὰ πνευματικὴ τελείωση. Δίδασκε στὶς μοναχές, πὼς εἶναι προτιμότερο νὰ ὑποφέρουν ἀπὸ σωματικοὺς πόνους, παρὰ νὰ εἶναι ἀμέριμνες, διότι βρίσκει ὁ διάβολος τὴν εὐκαιρία νὰ τὶς πειράξει. Ὁ πονεμένος ἄνθρωπος εἶναι ἀπασχολημένος μὲ τὸ πρόβλημά του καὶ δὲν τοῦ μένει χρόνος γιὰ ἀνεμελιά, τὴν ὁποία ἐκμεταλλεύεται ὁ πονηρός.
Παρ’ ὅλους στοὺς πόνους της ἡ Συγκλητικὴ δίδασκε ἀδιάκοπα στὶς μοναχὲς πὼς νὰ ξεπερνοῦν τὶς παγίδες τοῦ διαβόλου. Γι’ αὐτὸ καὶ ἐκεῖνος θέλησε νὰ τῆς κλείσει τὸ στόμα, νὰ μὴ μπορεῖ νὰ μιλάει. Τὴ ἀφαίρεσε τὴ φωνή, προξενῶντας βλάβες στὶς φωνητικές της χορδές. Ἀλλὰ ἐκείνη,ἐκείνῃ δὲν πτοήθηκε ἀπὸ τὸ νέο κτύπημα. Μὲ νοήματα καὶ τὸ παράδειγμά της συνέχιζε νὰ διδάσκει τὶς μοναχές. Ἀλλὰ ὁ διάβολος τῆς καταφέρνει νέο πρόβλημα. Τῆς δημιούργησε φοβερὸ ἀπόστημα στὸ στόμα, ὥστε ἦταν ἀδύνατο νὰ λάβει τροφή.
Τρεῖς ὁλόκληρους μῆνες κράτησε τὸ μαρτύριό της. Ἐξουθενωμένη, κάλεσε τὶς μοναχὲς νὰ τὶς δεῖ γιὰ τελευταία φορὰ καὶ νὰ τὶς προειδοποιήσει ὅτι σὲ τρεῖς ἡμέρες θὰ ἔφευγε ἀπὸ κοντά τους. Καὶ ὄντως τὴν Τρίτη ἡμέρα παρέδωσε τὴν ἁγία ψυχή της στὸ Χριστό, τὸν Ὁποῖο τόσο ἀγάπησε καὶ ὑπηρέτησε σὲ ὅλη τὴ ζωή της, σὲ ἡλικία ὀγδόντα ἐτῶν. Ἡ μνήμη της τιμᾶται στὶς 5 Ἰανουαρίου.