Kύπρος: Υποχρεωτικό rapid test σε ανήλικους εναντίον δικαιωμάτων παιδιού

Tου Γιάννου Γεωργιάδη, Δικηγόρου, Προέδρου του Cyprus Chapter του European Court of Arbitration

Κατά τη γνώμη μου, οι υποχρεωτικές διαγνωστικές εξετάσεις, όπως οι ταχείες εξετάσεις για covid-19 σε παιδιά ως προϋπόθεση για φοίτηση στο σχολείο, αντιβαίνουν στο άρθρο 7 (δικαίωμα στη ζωή και σωματική ακεραιότητα) και στο άρθρο 20 (δικαίωμα εκπαίδευσης) του Κυπριακού Συντάγματος, και επιπλέον είναι έναντια παρόμοιων διατάξεων διεθνών συνθηκών τις οποίες έχει υπογράψει η Κύπρος, όπως η Σύμβασης για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Αξιοπρέπειας του Ανθρώπου αναφορικά με την Εφαρμογή της Βιολογίας και Ιατρικής: Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Βιοϊατρική – ένα διεθνές νομικά δεσμευτικό μέσο για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον βιοϊατρικό τομέα – και η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Σύμφωνα με το άρθρο 5 της ανωτέρω σύμβασης για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της αξιοπρέπειας “Η παρέμβαση στον τομέα της υγείας μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνον αφού ο ενδιαφερόμενος δώσει ελεύθερη και ενημερωμένη συγκατάθεση σε αυτήν. Το πρόσωπο αυτό λαμβάνει εκ των προτέρων τις κατάλληλες πληροφορίες σχετικά με το σκοπό και τη φύση της παρέμβασης, καθώς και τις συνέπειες και τους κινδύνους της.”

Σύμφωνα με το άρθρο 6 σχετικά με την προστασία των προσώπων που δεν είναι σε θέση να συναινέσουν, “… μια παρέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο σε πρόσωπο που δεν έχει την ικανότητα να συναινέσει, προς άμεσο όφελος του[…] Όταν, σύμφωνα με το νόμο, ένας ανήλικος δεν έχει την ικανότητα να συναινέσει σε παρέμβαση, η παρέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με την άδεια του εκπροσώπου του ή μιας αρχής ή ενός προσώπου ή οργανισμού που προβλέπεται από το νόμο. Η γνώμη του ανηλίκου λαμβάνεται υπόψη ως ολοένα και πιο καθοριστικός παράγοντας ανάλογος με την ηλικία και τον βαθμό ωριμότητάς του.”

Το άρθρο 7 του Κυπριακού Συντάγματος δεν μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς. Η δυνατότητα εφαρμογής του μπορεί να αλλάξει προσωρινά μόνον εάν η χώρα κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σύμφωνα με το άρθρο 183 του κανονισμού ως καθορίζεται σε αυτό. Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο εάν εγκριθεί από την Βουλή. Η Κύπρος, για τους σκοπούς του Covid-19, δεν έχει κυρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σύμφωνα με το άρθρο 183.

Το άρθρο 20 του κανονισμού σχετικά με το δικαίωμα εκπαίδευσης, υπόκειται σε περιορισμούς για λόγους δημόσιας υγείας, υπό την προϋπόθεση ότι οι περιορισμοί αυτοί εγκρίνονται από την Βουλή, κάτι που δεν συνέβη στην προκειμένη περίπτωση. Ακόμη και

αν εγκριθούν από την Βουλή, κατά τη γνώμη μου οι υποχρεωτικές εξετάσεις για υγιή ασυμπτωματικά παιδιά θα εξακολουθούσαν να είναι αντισυνταγματικές, διότι δεν θα παιρνούσαν το τεστ της αναλογικότητας. Σύμφωνα με επιστημονικά στοιχεία, οι υποχρεωτικές εξετάσεις δεν εμποδίζουν την εξάπλωση μολυσματικών ασθενειών. Σύμφωνα με τον επιδημιολόγο Ελπιδοφόρο Σωτηρίου «… Να αναφερθούμε στο ότι [οι υποχρεωτικές ταχείες εξετάσεις] παραβιάζουν την ιατρική δεοντολογία αναγκάζοντας τους ανθρώπους να υποβληθούν σε ιατρική διαδικασία στην οποία λαμβάνουν βιολογικό δείγμα από το φάρυγγα… ” Δήλωσε περαιτέρω ότι:

“… Υπάρχουν πολυάριθμες μελέτες που δείχνουν ότι τα υποχρεωτικά μέτρα έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στον τομέα της δημόσιας υγείας και συχνά οδηγούν σε ανεπιθύμητα αποτελέσματα που δεν έχουν καμία επίδραση στον έλεγχο της εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών – για παράδειγμα αναγκάζουν τους ανθρώπους είτε να κρύψουν την ιατρική τους κατάσταση είτε να αποφύγουν τα μέτρα… Και αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε ελλιπείς πληροφορίες και διαστρεβλωμένα δεδομένα που λαμβάνονται από οργανισμούς δημόσιας υγείας”.

Η υποχρεωτική εξέταση για τα παιδιά θα μπορούσε επίσης να ισοδυναμεί με παραβίαση του άρθρου 3 παράγραφος 1 της σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού, το οποίο ορίζει ότι “Σε όλες τις ενέργειες που αφορούν παιδιά, είτε αναλαμβάνονται από δημόσιους είτε από ιδιωτικούς φορείς κοινωνικής πρόνοιας, δικαστήρια, διοικητικές αρχές ή νομοθετικά όργανα, το μείζον συμφέρον του παιδιού αποτελεί πρωταρχικό μέλημα”, διότι θα ασκούν τακτικά περιττή αναγκαστική παρέμβαση στο σώμα τους παρά τη θέλησή τους.

Επιπλέον, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 2 της ανωτέρω σύμβασης, “Τα συμβαλλόμενα κράτη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι το παιδί προστατεύεται από κάθε μορφή διάκρισης ή τιμωρίας με βάση το καθεστώς, τις δραστηριότητες, τις εκφρασμένες απόψεις ή τις πεποιθήσεις των γονέων, των νόμιμων κηδεμόνων ή των μελών της οικογένειας του παιδιού”.

Αυτό σημαίνει ότι κανείς δεν μπορεί να επικρίνει ή να εκφοβίσει το παιδί εάν οι γονείς του εκφράσουν την άποψη ότι το παιδί τους δεν πρέπει να κάνει το τεστ.

Με βάση τα παραπάνω, κατά τη γνώμη μου, οι υποχρεωτικές ταχείες εξετάσεις στα παιδιά ως προϋπόθεση για να φοιτήσουν στο σχολείο είναι παράνομες και αντισυνταγματικές και τα παιδιά και οι εκπρόσωποί τους έχουν το δικαίωμα να μην δώσουν τη συγκατάθεσή τους για μια τέτοια εξέταση και να επιμένουν ότι τα παιδιά θα πάνε στο σχολείο. Έχουν επίσης το δικαίωμα να προσφύγουν δικαστικά κατά της κυβέρνησης και να αξιώσουν θεραπείες. Μπορούν επίσης να ζητήσουν διάταγμα του δικαστηρίου που να καθιστά παράνομο και άκυρο έναν τέτοιο περιορισμό.

Αυτή είναι η γνώμη μου και δεν ισοδυναμεί με νομική συμβουλή.

πηγή