Παπαδημητρίου Απόστολος
Ζούμε σε κατ’ εξοχήν αντιηρωική εποχή. Ως άνθρωποι που βιώνουμε έκδηλη τήν παρακμή, απόρροια της πνευματικής κρίσης που μας ταλανίζει, αισθανόμαστε έντονη την αποστροφή προς κάθε τι που μας ελέγχει για την κατάντια μας. Οι πρώτοι, που επιχειρείται να καλυφθούν με πέπλο λήθης, είναι οι άγιοι της Εκκλησίας. Ακολουθούν οι ήρωες της πατρίδας, όπως ο θεωρητικά ακόμη τιμώμενος Παύλος Μελάς.
Γράφηκε ότι οι λαοί δεν έχουν ανάγκη από ήρωες. Αυτό είναι σωστό, πότε όμως; Όταν έχουν λάβει την απόφαση να αυτοκτονήσουν! Μήπως εμείς τη λάβαμε; Βέβαια ακόμη και τότε προβάλλονται ήρωες. Χρησιμοποιείται όμως συχνότερα ο όρος ινδάλματα. Πρόκειται για αντιήρωες, αν δεν θέλουμε να συμπλεύσουμε με όσους επιχειρούν τη διαστροφή των όρων της πλουσιότατης γλώσσας μας. Οι δημαγωγοί που, τυφλοί όντες, οδηγούν τους λαούς διαχρονικά σε συμφορές και στον όλεθρο προβάλλοντας τους αντιήρωες, στον θαυμασμό των οποίων παρακινούν τα άβουλα πλήθη, τα πρόβατα τα μη έχοντα ποιμένα!
Αντιήρωες είναι οι πολιτικοί, οι πεινώντες και διψώντες όχι τη δικαιοσύνη, αλλά την εξουσία, για την οποία προδίδουν ακόμη και την πατρίδα της και τον λαό της, από τον οποίο ζητούν ως αντάλλαγμα των «υπηρεσιών» τους ψήφο εμπιστοσύνης, επευφημίες, τιμές, αναγνώριση! Και δεν τον προδίδουν μόνο οι ασκούντες την εξουσία αλλά και οι άλλοι που την ορέγονται και καθημερινά εκδηλώνουν την ακραία περιφρόνησή τους προς την παράδοση του λαού και τους ήρωες που αυτός γέννησε. Όλοι τους αισθάνονται πλέον έκδηλη την απέχθειά τους για κάθε τι που θυμίζει πατρίδα. Έπεισαν τον λαό μας να μην απλώνει τη σημαία μας στον εξώστη κατά τις εθνικές επετείους. Έτσι αυτήν την κρατούν ακόμη οι φίλαθλοι των εθνικών ομάδων μας και οι οπαδοί του ολοκληρωτισμού! Θαυμάσια επιτυχία: Για τους «προοδευτικούς» συνειρμικά η γαλανόλευκη, το σύμβολο της ελευθερίας, της βγαλμένης απ’ τα κόκκαλα των Ελλήνων τα ιερά, συνδέεται άρρηκτα με τον ανελευθερία! Και αφού εμμέσως πλην σαφώς ποινικοποιείται η ανάρτηση της σημαίας προσφέρονται ως υποκατάστατα τα σημαιάκια των κομμάτων, των ποδοσφαιρικών ομάδων ή και σημαίες άλλων εθνών τυπωμένες επάνω σε μπλούζες, που τις φορούν με καμάρι οι νεαροί. Άλλο η γαλανόλευκη και άλλο η της κραταιάς βρετανικής αυτοκρατορίας, η οποία παιανίζει ακόμη και σήμερα, στην έσχατη παρακμή της, τον ύμνο «κυβέρνα Βρετανία»!
Αντιήρωες είναι τα πάσης φύσεως από ηθικής απόψεως μηδενικά, τα οποία έχουν την αίσθηση ότι προικίστηκαν με κάποιο τάλαντο υποκριτικό, φωνητικό ή άλλο! Αντιηρωισμός τους ο ανταγωνισμός σε χυδαιότητα και εξευτελισμό των ιδανικών. Πρόσφατα σε σχολική εκδρομή μαθητών Λυκείου συνοδεύουσα αυτούς καθηγήτρια είχε το θάρρος, διότι περί θάρρους πλέον πρόκειται, να φέρει μαζί της δίσκο με πατριωτικά τραγούδια. Ανάμεσα σ’ αυτά και το «Θα πάρω μιαν ανηφοριά» του εθνομάρτυρα Ευαγόρα Παλικαρίδη. Ερωτήθηκαν οι μαθητές ποιος είχε γράψει τους στίχους και είχε συνθέσει τη μουσική. Αγνοούσαν όλοι όχι μόνον αυτά αλλά και τον ίδιο τον συνομήλικό τους σχεδόν Ευαγόρα! Γνώριζαν όμως τον καλλιτέχνη που το τραγουδούσε! Αυτή είναι η μεγάλη επιτυχία των αποδομητών του έθνους μας: Έχουν στρέψει την προσοχή των παιδιών και των εφήβων προς λατρεία ινδαλμάτων, τα οποία ειδωλοποιούνται από το σύστημα και στη συνέχεια καλούνται τα άγουρα νειάτα να προσφέρουν σ’ αυτά θυσίες. Πλήρης η αναλογία προς τον ξεπεσμό του ανθρώπου από τη λατρεία του Θεού στην άλλη των ξοάνων!
Αντιήρωες εσχάτης υποστάθμης είναι οι γελοίοι πρωταγωνιστές στις περιπέτειες κινουμένων σχεδίων, τη σαβούρα των οποίων καταβρόχθισαν μία δύο γενιές, και οι άλλοι των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, με τους οποίους ταυτίζονται μανικώς οι μικροί και άκρως εθισμένοι «παίκτες», οι οποίοι βιώνουν την εικονική πραγματικότητα. Και όλη αυτή η αθλιότητα ουδένα κοινοβουλευτικό άνδρα φαίνεται να ανησυχεί! Η δημοκρατία κοιμάται με την ακραία βεβαιότητα του ακαταβλήτου της.
Ξεχασμένος πλέον ήρωας υπήρξε ο Παύλος Μελάς, παιδί πολύτεκνης οικογένειας (6 παιδιά) του εμπόρου Μιχαήλ από την κακοτράχαλη Ήπειρο των ευεργετών (κορόιδων στη νεοελληνική). Το ηρωικό του φρόνημα ο Παύλος έδειξε από μικρή ηλικία. Υπερασπιστής των αδυνάτων στο σχολείο, φροντιστής των απόρων της γειτονιάς του, συνοδός στους χορούς των ασχημοκόριτσων ο πανέμορφος! Και από εθνικό φρόνημα! Να πώς μεταφέρει λόγια του Παύλου η γυναίκα του η Ναταλία Δραγούμη, κόρη του Στεφάνου και αδελφή του Ίωνα:
«Περίεργο, πάντα είναι λιακάδα στις 25 Μαρτίου… Ο κόσμος στο δρόμο πηγαίνει προς μια διεύθυνση. Σάλπιγγες σε διάφορα μέρη της πόλεως. Μαύρ’ είν’ η νύχτα στα βουνά. Φως παντού γαλανόξανθο Στο Πανεπιστήμιο απ’ έξω ο Ρήγας, ο Πατριάρχης Γρηγόριος δαφνοστεφανωμένοι… Χτυπάτε πολέμαρχοι. Δεν ξέρεις γιατί, από χαρά και από υπερηφάνεια σου έρχεται να κλάψης. Και όταν περνά η σημαία της φρουράς, γελιέσαι και κάνεις, αντί να χαιρετίσης, τον σταυρό σου, όπως στην εκκλησία. Στο σπίτι του Παύλου από πάνω ως κάτω, σε κάθε παράθυρο είναι από μια σειρά άσπρα αναμμένα κεριά πίσω από τα τζάμια».
Απόσπασμα επιστολής του προς τους γονείς του μετά την ορκωμοσία (1891): «Δεν δύνασθε να φανταστείτε οποίαν βαθείαν εντύπωσιν μου ενεποίησεν η τελετή αύτη. Δεν ήτο επιβλητική ούτε μας εξήγησαν προηγουμένως ποίαν βαρύτητα και σπουδαιότητα έχουν οι λόγοι, τους οποίους ενώπιον του Θεού και της Σημαίας προφέρομεν. Αλλά σας διαβεβαιώ ότι ωρκίσθην έχν πλήρη συναίσθησιν των υπό του όρκου επιβαλλομένων καθηκόντων, σταθεράν δε απόφασιν να τα εκτελέσω».
Και τα εξετέλεσε στο ακέραιο. Πρωταγωνίστησε στη συγκρότηση ανταρτικών σωμάτων, ως βοηθός του πατέρα του (1896) και έλαβε μέρος στον πόλεμο της ντροπής των ελληνικών όπλων (1897). Στην οικογένεια του Παύλου η αναστάτωση στοίχισε την απώλεια της οικίας τους! Άλλοι ασφαλώς κέρδισαν. Η κριτική του κατά της σαπίλας της άρχουσας τάξης σκληρή. Γι’ αυτό και υπέστη την τιμωρία: Στάσιμος (ανθυπίλαρχος) ως την ημέρα του θανάτου του (1904). Δεν τον στενοχωρούσε αυτό. Η μικρότητα των άλλων, πού ήθελαν να είναι αρεστοί στους κρατούντες σε βάρος του εθνικού συμφέροντος, τον πλήγωνε κατάκαρδα. Έναν απ’ αυτούς κάλεσε σε μονομαχία, κατά τα ισχύοντα λόγω επιδημίας «εσπερίτιδος», για ψευδή έκθεσή του περί της καταστάσεως στη Μακεδονία. Τον λυπήθηκε και τον τραυμάτισε ελαφρά, όπως είχε υποσχεθεί στη μητέρα του αντιπάλου του!
Ο Παύλος, αν και έλαβε γυναίκα, με την οποία συμφωνούσε βαθύτατα, και είχαν αποκτήσει δύο παιδιά, ζούσε με το όνειρο της απελευθέρωσης της Μακεδονίας, πατρίδας των προγόνων της Ναταλίας. Τρείς εισόδους έκανε στην υπόδουλη ελληνική γη, τις δύο κάνοντας χρήση της κανονικής του άδειας! Κατά την τρίτη παρέδωσε το πνεύμα του υπέρ της ελευθερίας της. Κλείνουμε με απόσπασμα επιστολής του προς τη Ναταλία, που έγραψε με την είσοδό του στο οθωμανικό έδαφος: «Νάτα μου. Χθες, όταν τελείωσα το γράμμα μου, επήγα εις την εκκλησία (σ.σ. της μονής Μερίτσας Καλαμπάκας). Ακούσαμεν τον εσπερινόν πρώτα και κατόπιν μας μετέλαβεν ο γέρων χωρικός ιερεύς της μονής. Ουδέποτε με τόσην κατάνυξιν μετέλαβα. Ο νους μου διαρκώς εστρέφετο προς Εκείνον, ο οποίος χάριν ημών και της θείας Θρησκείας Του υπέστη το μαρτύριον. Το μέγεθος της θυσίας Του, το μέγεθος της αποστολής Του μ’ έκαμναν να αισθάνωμαι πόσον μικροί και πόσον μακράν Αυτού ευρισκόμεθα, αλλά και συγχρόνως με ενεθάρρυναν. Πάντοτε Τον ελάτρευα δια την θρησκείαν Του και τον εθαύμαζα δια την θυσίαν Του. Ελπίζω να μας βοηθήση. Αισθάνομαι τώρα ισχυρός, γενναίος και καλύτερος, έτοιμος δε να κάμω τα πάντα».
Εννοοούμε τι είδους είναι η κρίση που βιώνουμε;